Úrval - 01.09.1974, Blaðsíða 51

MAÐURINN, SEM BREYTTI . . .
49
Egypta í þeirri von að gera Eg-
yptaland að fylgihnetti sínum.
En á miðju árið 1972 gerði Sa-
dat allt í einu þessar vonir að engu
með því að drífa Rússa brott og
afnema hernaðarleiðsögn þeirra.
Rússland lyfti raunar örmum til
Egypta í stríðinu 1973 fyrir ærið
gjald, en Sadat hefur séð um það,
að Moskva hefur ekki endurreist
áhrifavald sitt.
OF MARGT FÓÓLK
Eitt af því bezta, sem unnizt hef-
ur fyrir friðmæli Sadats og að-
gerðir ísraels, hefur verið að gera
það hugsanlegt að hefja undirbún-
ing að opnun Súezskurðarins að
nýju, en honum hefur verið lokað
síðan 1967. Seinna á þessu ári von-
ast Sadat eftir því, að skipastóll
heimsins geti að nýju stytt sér leið
um 102 mílur milli Rauðahafs og
Miðjarðarhafs. Þetta er þó aðeins
upphafið. Ef reglulegir friðartímar
hefjast, munu Egyptar vissulega
hafa fullar hendur ákveðinna fyrir-
ætlana og pólitískra vandamála.
Raunverulega er Egyptaland ekki
annað en voldugir fljótsbakkar og
óshólmar þar á milli. Næstum allir
Egyptar, 36 milljónir, búa á fjórum
hundraðshlutum þess svæðis, sem
ber nafnið Egyptaland. Níutíu og
sex hundraðshlutar landsins mega
heita lítt byggileg eyðimörk.
En landið á bökkum Nílarfljóts
er svo frjósamt, að í bernskubyggð
Sadats til dæmis fæst þrisvar sinn-
um uppskera á ári hverju.
Og nýlega var leitt þangað og til
fleiri þorpa í grennd rafmagn frá
Aswanstíflunni. Með samstarfi við
hin reglulegu flóð í Níl hefur stífl-
an gert mögulegt að þrefalda upp-
skeruna, þar sem hún nær til með
áhrifum sínum. Vandinn er sá, að
hér eru alltof margir munnar til
að metta. Egyptum fjölgar a. m. k.
um milljón árlega. Stjórnvöld hafa
hlutazt til um takmörkun barns-
fæðinga En þar er við ramman reip
að draga, því að bændur þurfa
fleiri en ekki færri börn til starfa
á ökrunum. Útkoman er því sú, að
Egyptar eru meðal fátækustu þjóða
heims, þjóðartekjur nálægt 200 doll
arar á mann á ári til jafnaðar (20
þús. kr.). En með því að ódýr kraft
ur fæst nú frá Aswanstíflunni hef-
ur orðið nokkur bót, og þjóðar-
tekjur hafa vaxið um 6 prósent ár-
lega hin síðustu ár. En mannfjölg-
unin heldur þó öllu í sömu skorð-
um — ekki sízt, af því að hernað-
areyðslan þenst út og nemur nú
einum fjórða hluta þjóðarteknanna.
REFUR EYÐIMERKURINNAR
Sadat er fæddur fyrir 55 árum,
af bændaættum í óshólmunum. Fað
ir hans var bláfátækur þjónn hjá
borgara nokkrum, móðir hans af
púdönsku bergi brotin. Fjölskyldan
fluttist til Kairo, þegar Sadat var
12 ára, en alla ævi hefur hann unn-
að sveitinni og verið líkt og dreg-
inn og seiddur af töframætti til
Mit-abo-el-Kom og egypzkrar mold
ar.
Þegar Sadat innritaðist í her-
skóla — hernaðarháskóla Egypta-
lands 1936 —■ kynntist hann Nasser,
og undir áhrifum hans hefur hann
verið alla ævi, síðan þeir sáust
fyrst. Þeir hötuðu báðir hina gjör-