Úrval - 01.09.1974, Blaðsíða 86

84
ÚRVAL
Hjarta Boulos stöðvaðist. En Hay-
es setti hann samstundis í samband
við hjartahnoðstæki, og þá byrjaði
hjartsláttur að nýju.
Davis reif upp dyr slysavarðstof-
unnar, og þeir óku með Boulos inn
fyrir. Þrjátíu dögum síðar var hann
kominn heim og vinnur nú fulla
vinnu og lifir eðlilegu lífi.
í fjölda borga getur slíkt kvið-
slit með garnaflækju orðið dauða-
orsök, ef hjartað bilar. En slíkt
gerist ekki í Jacksonville, sem hef-
ur bezta neyðarvarðkerfi í Banda-
rikjunum.
„Það er sú mælistika, sem allar
hinar borgirnar ættu að mæla sig
með,“ segir dr. James Mills, fyrr-
verandi forseti neyðarvarna. „Þar
er um bókstaflega björgun að
ræða,“ bætir Paul Rogers, formað-
ur heilbrigðiseftirlitsins, „þeirra
kerfi ættu allir að nota.“
En því miður er ekki svo. Sam-
kvæmt skýrslum 1972 deyja 700
þúsund Bandaríkjamenn árlega af
hjartaáfalli, áður en þeir komast
undir læknishendur eða í sjúkra-
hús.
í stuttu máli sagt mundu 125 þús.
þeirra bjargast, ef betur væri að
búið, segja fróðir menn. Og af þeim
120 þús„ sem deyja af orsökum
slysa, mundu bjargast 30 þúsund.
Skortur á kröfum almennings til
endurbóta á slysavarðstöðu er aug-
ljóst vandamál. Sumar borgir —
líkt og Kansas City og Las Vegas
— verja meira fé til að tína saman
týpda ketti og hunda en til þess að
flytja særða borgara í sjúkrahús.
Skattgreiðendur veita þessu enga
athygli og steinþegja.
Annar þáttur þessa vandamáls
stafar af þeirri happa-glappa-að-
ferð, sem ríkir í notkun sjúkrabif-
reiða.
A sumum svæðum svarar lög-
regla og slökkvilið öllu neyðarkalli.
En annars staðar geta það verið
sjálfboðaliðar, verzlunarfirmu,
hverfasamtök eða einhver „sam-
bræðsla einstaklinga og heildar”,
sem gegnir þessu mikilsverða hlut-
verki.
Þetta fólk vinnur vissulega gott
og mikið fórnarstarf, en vegna
skorts á skipulagi og samræmingu
veit fólk varla, hvert það á að snúa
sér í neyðartilvikum.
Þriðja megin vandamálið eru van-
búnir vagnar og starfslið í sjúkra-
bifreiðum. Af nær 25 þúsund sjúkra
bílum á vegum landsins eru lík-
vagnar, stöðvarbílar og flutninga-
vagnar lítt eða ekki útbúnir að
þörfum fárveiks og slasaðs fólks.
Meira en helmingur þeirra hefur
ekki svo mikið sem spelkur, hvað
þá heldur súrefnistæki eða lífgunar
tæki innandyra. Enn færri hafa raf
mæla og hjartahnoðsvél, og tæplega
10 af hundraði geta haft beint kall-
samband við sjúkrahús eða slysa-
varðstöð.
Þótt flest fylkin krefjist þess, að
rakarar og snyrtisérfræðingar ljúki
margra ára námi, áður en starfs-
leyfi er veitt, eru fáar slíkar kröfur
gerðar til starfsfólks í sjúkrabif-
reiðum.
Afleiðingarnar eru einnig fyrir-
sjáanlegar. Sannanir eru auðfengn-
ar um ævilanga fötlun fólks vegna
mistaka vanþjálfaðra aðstoðar-
manna í sjúkravögnum.