Goðasteinn - 01.09.1962, Page 40

gæti hann bezt rekið skuídabréfasöluna, svo að haldi kæmi. Ekki
varð af því heldur, en konungur vildi samt sýna, að hann virti
góðan vilja Juels, og skipaði hann yfirmann og fulltrúa sinn yfir
allri málmvinnslu austanfjalls í Noregi. Ekki þótti Juel þó mikið
til þess koma, og hafði hann vafalaust gert sér vonir um æðra
embætti fyrir ómak sitt. Þó ferðaðist hann um Þýzkaland nokk-
urn tíma og kynnti sér ýmislegt, er að gagni kynni að koma í
hinu nýja starfi. Mestur tími hans fór þó í að skrifast á við
konung, skýra gamlar tillögur sínar og bera fram nýjar. Kon-
ungur mat hann æ meira og skipaði hann, er tækifæri gafst,
amtmann í Lister- og Mandalamti. Juel settist brátt að í um-
dæmi sínu og lét skjótt mikið að sér kveða. í embættisrekstrin-
um var hann harður og óvæginn og vildi einn öllu ráða. Lenti
hann því snemma í deilum við yfirboðara sína og aðra og var
að lokum svo flæktur í margvíslegum málaferlum, að konungur
sá sér ekki annað fært en að setja hann frá embætti árið 1718.
Juel hélt þá skömmu síðar til Kaupmannahafnar og reyndi að
rétta hlut sinn og fá uppreisn hjáj konungi, en tilraunir þær báru
engan árangur. Brá hann sér þá til Svíþjóðar og gaf konungi þar
í landi kost á þjónustu sinni. Stríðinu var þá lokið, og höfðu Svíar
ekkert verkefni handbært, sem hann vildi líta við, og sneri Juel
því vonsvikinn til Kaupmannahafnar og settist þar að.
Lagði hann nú stund á ritstörf um skeið og gaf út ljóð, er
hann kvaðst hafa ort í tómstundum sínum sem amtmaður. Náði
kver það fljótt mikilli útbreiðslu og vinsældum, og varð Juei
þegar frægur sem skáld í Noregi og Danmörku. Einnig ritaði
hann og gaf út á þessum árum allmerka bók um landbúnað, sem
cg hlaut mikla útbreiðslu og mun t.d. hafa verið þýdd á íslenzku
á síðari hluta 18. aldar. En það átti ekki við Povel Juel að sýsla
við ritstörf og skáldskap til lengdar. Um þessar mundir var að
vakna mikill áhugi manna í Noregi og Danmörku á Grænlandi.
Norski presturinn Hans Egede hélt þangað til að boða Græn-
lendingum hina einu sönnu trú, um svipað leyti var og stofnað í
Björgvin „Grænlenzka verzlunarfélagið“, og í þriðja lagi gerðu
Danir tilraun til að stofna þar til landnáms. Ekki voru þó land-
námsmennirnir valdir af betri endanum, því að yfirvöldin létu
38
Godasteinn