Goðasteinn - 01.06.1983, Page 32

Húsdýrin lifa sínu lífi í dagbókum Einars, líf kviknar,
líf deyr, ærnar hlaupa um stekk, fráfærulömbin eru rekin
í gilið, foli drepst í geldingu. Svo átakslítill atburður
sem það að heimilisrakkinn deyr er færður til bókar.
Og þó! Góður rakki gat verið heimilisvinur.
Öllu sem ber að höndum var tekið með ró. Þeir verða
að missa sem eiga var viðkvæði þessa tíma. Jón sonur
Einars á Skála gat verið skaðasár yfir smámunum en
missi stórgrips úr búi gat hann mætt með því að segja:
„Petta eru ekki mannraunir," þær var erfitt að þola.
Varðveisla þessara gömlu dagbóka er fremur bágborin.
Fyrsta færsla þeirra var jafngömul búskap Einars, byrjuð
1818. Allar þær elstu glötuðust að því er ég best veit hjá
Einari Hieronímussyni dóttursyni Einars. Hann var meiri
bókamaður en bóndi og heldur hirðulítill í búskap og
búnaði. Venjulega stóðu vettlingar hans nokkuð fram af
fingrum og dugði það til þess að sveitungar hans nefndu
hann Einar í laskanum. Ekki var hann rninni maður
fyrir það.
Elsta varðveitt dagbók Einars Sighvatssonar er frá
árinu 1838. Jón Vigfússon í Hafnarfirði lét í té dagbæk-
urnar fyrir árin 1852—1860. Frá Gísla Jónssyni á Ysta-
Skála fékk ég dagbækurnar fyrir árin 1861—1875. Þarna
er saman kominn mikill fróðleikur um daglegt líf Ey-
fellinga á 19. öld. Sá tími kynni að koma að þessar heim-
ildir yrðu teknar til útgáfu.
Grafskriftir Einars á Skála
Árið 1867 kom Svíinn Carl Paijkull í Holtskirkju undir
Eyjafjöllum. Aðeins einn hlutur vakti athygli hans svo
að á bók væri fest, grafskrift um einn sóknarbóndann,
Árna Sveinsson, sem látist hafði fyrir 14 árum. Fagur-
lega rituð hékk hún uppi á kórveggnum, innrömmuð og
30
Goðasteinn