Goðasteinn - 01.06.1983, Page 77
að hádegi. Kom þá í ljós að jörð öll var þakin brún-
svartri, fínni ösku og í vestri var óvenju mikinn sorta
að sjá. Okkur krökkum þótti þetta nýstárlegt og spenn-
andi en urðum þess brátt vör að nokkur uggur var í full-
orðna fólkinu. því var öllu ljóst að eldur var uppi eins
og jafnan var tekið til orða austur þar og af honum
stafaði öskufallið — en hvar var sá eldur? Sagnir frá
hörmungum Skaftáreldanna lifðu enn meðal fólksins í
þessum sveitum, og allir vissu hvar þær eldstöðvar eru.
Pað leið þó ekki á löngu áður ljóst var að það var Katla
sem tekin var að gjósa. Ég hafði heyrt sagt að Katla væri
í jökli og hugði ég það vera Öræfajökul því hann sést
vel af túninu heima en Mýrdalsjökull er minna áberandi.
Éað varð þegar Ijóst að nauðsynlegt var að ná sem
skjótast saman sauðfé sem var úti um alla haga, og var
tekið til við það þegar næsta dag sem var sunnudagur.
Pað var tekið að kvölda þennan dag, þegar við krakkar
vorum látin standa kringum kindahóp sem koma átti í
hús. Það var logn og bjartviðri. Ég veitti þá athygli ein
hverskonar ljósfyrirbæri langt í fjarska í suðvestri, en
gerði mér ekki grein fyrir hvað þetta var. Það var eins
og eldstólpi, sem reis og hneig án afláts og eins og flökti
til um leið. Svo virtist sem eldkúlur flygju stöðugt út
frá þessu. Ég var búinn að horfa á þetta nokkra stund
þegar einn þeirra fullorðnu leit sem snöggvast við þessu
og sagði: „Nú þetta er bál." Mun mér þá hafa orðið Ijóst
að þetta var gosið og að það var ekki í Öræfajökli. Seinna
um kvöldið bað ég mömmu að koma með mér út að
horfa á gosið, en hún færðist undan því og sá ég því
ekki meira af kvikustrókum Kötlu, en eftir því sem mér
er nú kunnugt hygg ég að þeir hafi vart verið minna en
800—1000 m háir. Einhvern veginn er ég ennþá ekki fylli-
lega búinn að fyrirgefa henni mömmu minni það að hún
vildi ekki horfa á gosið með mér.
Nokkrum dögum síðar var það uppúr hádegi að sort-
inn frá Kötlu reis óvenju hátt og við sáum að hann færð-
Goðasteinn
75