Úrval - 01.10.1976, Síða 36
34
URVAL
takasvæði jarðskjálftans ekki sýnt
neinar sprungur. Geimljósmyndir af
þessu svæði og samanburður þeirra
við þær ljósmyndir sem til eru munu
væntanlega sýna breytingar sem orðið
hafa og skýra þetta mál.
í Turkmeníu munu geimfararnir
fást við ólíkt verkefni. Miklar aur-
skriður féllu á þessu ári ekki langt frá
Asjkjabad. Þær skemmdu Kara-
Kumsktirðinn og aðliggjandi akra.
Loftmyndir sýna svæði þar sem vatn
dreiflst út í jarðveginn að nytjalausu
og hefur í för með sér tap á
dýrmætum jarðraka. Geimmyndir
skapa möguleika á að meta í heild
afleiðingar aurskriðanna og gera ráð-
stafanir til þess að koma í veg fyrir
slíkt í framtíðinni.
Annað nýtt verkefni, sem geimfar-
arnir hafa fengið er að kanna reyk frá
iðnaðarhéruðum. Stundum leggur
hann marga kílómetra leið. Sovétrík-
in eru að skipuleggja ráðstafanir til að
gera umhverfið hreinna. Uppsprettur
mikillar loftmengunar hafa smám-
saman verið fluttar frá þéttbýlum
héruðum og hefur þeim einkum
verið komið fyrir á svæðum, þar sem
þær valda ekki mönnum eða náttúr-
unni miklum skaða. Engu að síður
eru slíkar rannsóknir mikilvægar í
sambandi við langtímaáætlanir.
Fullyrða má, að loftmyndir vöktu á
sínum tíma áhuga á rannsókn inn-
byrðisténgsla innan náttúrunnar, en
geimljósmyndir skapa einmitt mögu-
leika á slíku. Það mun taka mikinn
tíma og kosta mikið fé að rannsaka
með venjulegum aðferðum afleið-
ingar þess að veita hluta af vatns-
rennsli fljóta í Síberíu suður á
bóginn. Geimtækni gerir kleift að
meta hagnýtingu þessa landssvæðis
frá ýmsum sjónarhornum: Að velja
bestu skurðstæðin, að meta hæfni
aðliggjandi svæðis til landbúnaðar,
og að meta marga aðra efnahagslega
og umhverfislega þætti. Þessi suður-
héruð landsins svo og nokkur önnur
svæði meðfram Baikal-Amurjárn-
brautinni, sem nú er verið að leggja,
eru í sjónmáii frá 5. sovésku geim-
stöðinni.
★
Ferðamennirnir stóðu á barmi eldgígsins og ameríkani í förinni
sagði: , ,Þetta minnir mann á helvíti, finnst ykkur það ekki?”
Leiðsögumaðurinn fórnaði höndum og hrópaði. „Þessir ameríkanar.
Allstaðar hafa þeir komið!”
Sonur minn var að verða tvítugur og hafði ekki farið fram á neina
afmælisgjöf við mig. Á afmælisdaginn sinn kom hann mér mjög á
óvart er hann skenkti mér antik gullúr. Á bak þess voru grafin þessi
orð. ,,Til mömmu, fyrir 20 ára*dygga þjónustu.”