Úrval - 01.02.1981, Side 80
78
ÚRVAL
Búdda kenndi að allar verur væru
fjötraðar við „hjólið” sem stöðugt
snýst, og snýr okkur af einu tilvem-
stiginu yfír á annað. En ólíkt Hindúa-
trúnni, boðaði Búdda von um
björgun fyrir þá sem fylgdu
„stígnum”. Frelsaðir frá fangelsi
endurfæðingarinnar og þeim kvölum
sem fylgja henni. Þeir myndu komast
í Nirvana, þetta eilífa alsæluríki, þar
sem engar kröfur, engar blekkingar,
enginn dauði þekkjast.
Þetta andlega líf, einkum og sér í
lagi undir handleiðslu svo elskuverðs
kennara, hreif margan Indverjann, og
skýrslur um ótölulegan fjölda þeirra
sem snerust til trúar Búdda eru senni-
lega staðreyndir. Munkar hans snem
oft aftur úr prédikunarferðum með
heilu hópana af nýjum umsækjend-
um. I heimsókn Búdda til heima-
borgar sinnar, Kapilavasm, — þar sem
Búdda betlaði á götum úti og faðir
hans sýndi honum lotningu — gekk
maður úr hverri einustu fjölskyldu í
konungdæminu (80.000 manns) til
liðs við söfnuð hans.
í her friðarins, sem tók stefnuna á
Nirvana, var skipulagið ekki ólíkt
skipulagi betlara í Evrópu á
miðöldum. Allir félagar nutu sama
réttar. (Það var aðeins vegna þrýstings
frá félögum sínum, sem Búdda síðar
leyfði konum inngöngu í söfnuð
sinn. I augum Búdda vom konur
meginorsök þess að menn villtust af
„stígnum”.) Sérhver félagi hét því
hátíðlega að lifa við hreinlífí og
fátækt. Einu persónulegu eignirnar
sem þeir máttu halda vom þráður og
nál, betliskál, talnaband og rakhnífur
sem þeir áttu að raka höfuð sitt með
til þess að sýna auðmýkt sína. Einn
gulan kufl, gerðan úr tötmm máttu
þeir bera — regla sem seinna var
breytt í regluna ,,þrír kuflar”, en
henni var breytt eftir kalda nótt þegar
Búdda varð að klæðast aukakufli
vegna kulda.
I kringum þennan „fjölda
betlara” þróaðist síðan samfélag fjöl-
skyldna og einstaklinga sem vom
Búddatrúar, en lifðu eðlilegu lífí. Þar
á meðal var konungurinn Bimbisara
sem var konungur eins fjögurra aðal-
ríkja Indlands. Konungurinn færði
Búdda að gjöf bambuslund — sem í
dag er friðhelgur garður í Rajgir,
norðaustur af Bodh Gaya — þar sem
hægt var að leita skjóls frá monsún-
rigningunum. Aðrir landsfeður
fylgdu fordæmi kóngsins, og þessir
„aukafélagar” safnaðar hans gáfu
Búdda byggingar, sem seinna urðu
klaustur trúarbragða hans.
Einstök sæla
Þó að Búdda hafí venjulega dvalið í
einu af klaustmm sínum yfír
rigningartímann, var hann hvað
sælastur úti undir bemm himni, sér-
staklega úti í skógunum. Honum
leiddist hávaði. Hann dró sig iðulega
í hlé á einhvern afvikinn stað, og
þangað lét hann einn munk færa sér
mat. Hann viðhélt óbreytanlegri
rósemi sinni með því að sökkva sér