Fróðskaparrit - 01.01.1966, Page 67

Skiftið millum framgóma- og afturgómaframburð
75
framburðurin verið nakað sum t. d. í føroyskum gulur, kona,
skarpur, t. e. at framleiðingarstaðurin í hinum gamla málinum
hevur verið hin sami sum í føroyskum — í hesum sambandi
verður ikki lag lagt í g-& +; + baktunguljóð í fornmálinum,
í slíkum førum hevur ; sín serliga uppruna. — Framman fyri
fortunguljóði hevur framburðurin verið uppgómakendur, tó
ikki meira enn at t. d. gera og gata stuðlast (allitterera) og
helst ikki so nógv sum í íslendskum í dag (palataliseraður).
1 norskum verður, eins og í føroyskum, vøksturin tann, at hin
meira uppgómakendi framburðurin sum frá líður yvirhøvur
verður til framgómaframburð av ymsum slag — í føroyskum
vanliga affrikatljóð, í norskum vanliga spirantisk ljóð.
Eins og í íslendskum fær hin seinna gongdin í norskum sjálv-
ijóðavøkstri onga ávirkan á hesa flyting av framleiðingar-
staðnum frameftir. Øðrvísi tykist vera vorðið í føroyskum.
Føroyskt hevur framgómaframburð av g og k framman fyri
i, y, e og ey (<Cfn. au), afturgómaframburð undan u, ú, o
(viðhvørt <fn. g), 6, í, ý, ø (<fn. æ og viðhvørt q), x (<fn.
e og x), a, ei og oy (<fn. ey):
fn.
i uppg.
/
i »
e »
e * 1 før. «
x » ]
y »
y »
0 »
før.
framg.
afturg.
framg.
afturg.
»
framg.
afturg.
0
Suðuroyarmáli). Herðingarveik i og u samsvara her við stutt i og « í
herðingarsterkari staving. Nýíslendskt hevur ikki gøðskumun á longum
og stuttum i, y>i, e, ó, u og o i herðingarsterkari staving, og eingin
munur er á i-u í herðingarsterkari og í herðingarveikari staving. Um vit
í ljóðskipanini fyri fornmálið ikki gera mun á i-u í herðingarsterkari og
i-u í herðingarveikari staving, verður neyðugt at rokna við vissum
gøðskumuni á longum í-ú og stuttum i-u.