Fróðskaparrit - 01.01.1982, Síða 67

Grindatøl 1584—1640 og 1709—1978
75
grind, í 15 ár á rað, 1755—1769, kom eingin grind á land.
2. mynd vísir farstrikur, iS fáast viS at javna stabbarnar í
I. mynd á tann hátt, at taS javnaSa taliS fyri eitt ávíst ár
fæst sum eitt miðaltal fyri t. d. 3 ár: taS ávísa áriS, áriS undan
og áriS eftir (dømi: í 1940 vóru 8 grindir, men javnaS tal av
grindum í 1940 er 15,3 = (15 + 8 + 23)/3). Ein farstrika
viS javnaSum tølum kann gera ein meiri varan viS møguligar
heildarbroytingar enn upprunatølini, tí — sum í hesum før-
inum — er mangan rættiliga stórur munur á tølunum frá ein-
um ári til næsta, og kunnu hesar knappligu broytingar órógva
heildarmyndina.
Farstrikurnar viS miSaltølum fyri 11 ár vísa týSuliga fýra
stórar toppar áraka 1725—30, 1840—45, 1936—43 og 1955
—65. Millum tveir teir seinastu topparnar eru nøkur miSal-
góS ár, men eftir eini heildarmeting kunnu vit rokna 1936—69
sum ein topp, og tá sæst ein høvuSsgongd: 100—120 ár ganga
millum stak góS grindaár. Grindatølini frá tíSarskeiSinum
1584—1640 vísa, at 1614—21 eftir tátíSar viSurskiftum hava
veriS góS grindaár. Hóast grindatøl frá árunum 1641—1708
ikki eru tøk, kunnu tey elstu tølini geva eina ábending um ta
nevndu høvuSsgongdina, millum góS grindaár, 1614—21 til
1725—30, ganga rúmliga 100 ár. Farstrikan viS miSaltølum
fyri 3 ár vísir — umframt høvuSsgongdina — fleiri smærri
toppar, har eitt ella fleiri rættiliga góS grindaár eru í mun
til árini beint undan og beint aftaná. 1879—80, 1899, 1909—
II, 1920—23 og 1931—32 eru dømi, har tílíkir smáir toppar
eru at síggja.
3. mynd vísir fyrst býtiS av árunum 1709—1978 eftir
hvussu nógvar grindir eru deySar. T. d. eru 22 ár tá 5 grindir
hava veriS, og eru hesi árini spjadd yvir at kalla alt tíSar-
skeiSiS. ØSrvísi er viS teimum 44 árunum, tá eingin grind er
deyS, 36 av teimum eru í tíSarskeiðinum 1748—1798. Alt býtiS
kann skiljast sum ein samanlegging av fleiri býtum, har hvørt
stavar frá einum tíðarskeiði, tá iS árini sum heild hava veriS
nærum eins góS. Ein roynd at gera eina tílíka sundurgreining
vísti, at hóskandi var viS 5 tíSarskeiSum, iS nevnd verSa A,