Helgarpósturinn - 19.12.1985, Blaðsíða 36
„Lífshrollvekja“
segir Sigurður Pálsson um jólaleikrit sjónvarpsins, Bleikar slaufur,
eftir Steinunni Sigurðardóttur.
Jólaleikrit sjónvarpsins í ár verð-
ur Bleikar slaufur eftir Steinunni
Sigurðardóttur. Áður hefur verið
sýnt eftir hana í sjónvarpinu verkið
Líkamlegt samband í Norðurbœn-
um. Sigurður Pálsson leikstýrir, að-
alhlutverkin í höndum Eddu Björg-
vinsdóttur, Guðlaugar Maríu
Bjarnadóttur, Eggerts Porleifssonar
og Haralds G. Haralds. Auk þeirra
sýna sig fjölmargir á skerminum, í
stórum og smáum hlutverkum, þ..
á m. heilu barnaskararnir því ein
aðalpersónan er stöðugt ólétt, og
slangur af fjölmiölungum fœr að
ryðja í sig snittum. I þeim þakkláta
hópi er einn af núverandi blaða-
mönnum HP og nokkrir fyrrver-
andi.
HP gerði tilraun til að hlera þau
Steinunni og Sigurð út á hvað verkið
gengi en þau vörðust frétta og voru
mjög dularfull.
,,Eg vil segja sem minnst," sagði
Steinunn. ,,En ég er klár á því að sitt
sýnist hverjum um hvað ég er að
fara. Ég vona það að minnsta kosti!"
Steinunn kvað verkið gjörólíkt
Líkamlegu sambandi í Norðurbœn-
um. Það leikrit hefði fyrst og fremst
verið lýsing á ástandi en engin sér-
stök áhersla verið lögð á söguþráð.
I Bleikum slaufum væri aftur á móti
alveg hörkuatburðarás. Þar fyrir ut-
an væri verkið stutt og laggott, að-
eins 45 mínútur, sem er mjög
óvenjulegt af íslensku sjónvarpsleik-
riti að vera. Verkið rokgengi, allt
byggt upp á stuttum atriðum.
,,I leikritinu leika tvær af okkar
helstu kómísku kanónum, Edda
Björgvinsdóttir og Eggert Þorleifs-
son,“ sagði Steinunn. ,,Það hlutverk
sem Eggert leikur er gjörólíkt öllu
því sem ég hef áður séð til hans.
Eggert og Guðlaug María leika
þarna hlutverk sem ég held að hljóti
að vera það allra erfiðasta fyrir leik-
ara: fólk sem á ytra borðinu er
óskaplega venjulegt, þótt það hafi
kannski dálítið óvenjulega afstöðu.
Maðurinn sem Eggert leikur virðist
vera laus við nevrósur, hvað þá ann-
að! Það er afskaplega þakklátt að
leika aumingja eða kryppling, en
svona venjulegt fólk eins og þau
leika held ég að séu alveg síðustu
sortir af hlutverkum.
Verkið er skrýtið að því leyti að
þar er svo ofboðslegur barnaskari.
Steinunn og Sigurður.
Eftir því sem líður á myndina verður
skermurinn troðnari af börnum."
Sigurður Pálsson kvað Bleikar
slaufur vera fremur lífsglatt verk, þó
væri ef tH vill nær að segja að í því
væri ákveðin lífshrollvekja, lífshroll-
inum stefnt gegn dauðahrollinum.
„Mótorinn sem trekkir fjaðrirnar
upp er m.a. peningar. Mjög dregur
til tíðinda og ég er ekki frá því að
ýmislegt komi á óvart,“ sagði Sig-
urður afar leyndardómsfullur. JS
KVIKMYNDIR
Beint í
hjartastad
Stjörnubíó: Silverado. ★★★
Bandarísk. Árgerð 1985.
Framleiðandi og leikstjóri: Lawrence
Kasdan.
Handrit: Lawrence og Mark Kasdan.
Kvikmyndun: John Bailey.
Tónlist: Bruce Broughton.
Aðalhlutverk: Kevin Kline, Scott Glenn,
Kevin Costner, Danny Glover, John Gleese,
Linda Hunt, Brian Dennehy, Rosanna
Arquette, Jeff Goldblum.
Vestrinn virðist vera í miklum uppgangi
eftir brokkgengan lífsferil síðustu áratuga.
Það er ánægjuleg þróun því vestramyndir
eru meðal elstu hefða í kvikmyndasögunni
og margar af perlum kvikmynda gegnum
tíðina einmitt vestrar.
Sá vandaði leikstjóri Lawrence Kasdan
(Body Heat, The Big Chill) býður nú bíógest-
um upp á stórbrotinn vestra sem sækir hefðir
í tvær áttir; hinn rómantíska hetjuvestra
fimmta og sjötta áratugarins með tilheyrandi
skrauttónlist (í anda Hawks og Ford) og hinn
kómíska vestra andhetjanna (eins og t.d.
Butch Cassidy og Sundance Kid). Þessi
blanda tekst ágætlega; myndin verður bæði
spennandi og fyndin.
Mikið stjörnulið ólíkra leikara kemur
saman í þessari mynd. (Hver hefði t.d. trúað
því að Kevin Kline, Scott Glenn, John Gleese
og Linda Hunt myndu passa saman í sömu
mynd?) Atburðarásin er einnig hefðbundin;
saga óstýrilátra bræðra sem hreinsa ti! í
valdaspilltum bæ, Silverado, sem stjórnað er
af óðalseiganda og bófaflokki hans. Þarna
eru sem sagt góðu og vondu kúrekarnir á
ferð og einnig allar þær aukapersónur sem
góður vestri býður upp á. Kasdan segir þessa
sögu af lipurð og hraða en það er einna helst
um miðbik myndarinnar að hann flækir
þræðina enda persónurnar orðnar æði
margar og tengsl þeirra á milli flókin og
nokkuð óskýr. En leikstjórinn leysir úr þeirri
fiækju í lokin með útilokunaraðferðinni.
Bang, bang, mynd sem hittir í hjartastað.
' —1M
Eins og viö
var að búast
Bíóhöllin; Grallararnir (Goonies): ★★
Bandarísk. Árgerð 1985.
Framleiðandi: Steven Spielberg.
Leikstjóri: Richard Donner. Handrit: Chris
Columbus, eftir sögu Steven Spielberg.
Tónlist: Dave Grusin. Aðalleikarar: Sean
Astin, Josh Brolin, Jeff Cohen, Corey Feld-
man og margir fleiri.
Spielberg má fara að vara sig. Uppskriftin
er að sönnu snjöll, en það er jafn Ijóst að
mönnum leiðist sama kryddblandan til
lengdar.
Goonies er í engu öðruvísi en áhorfandinn
gat búist við. Hæfilega klikkað ævintýri
hendist áfram. Leikararnir hafa varla við því.
Núna er lagt af stað niður í aldagömul
göng, sem geyma margt. Saklausir krakkar
fara fyrst. Þar á eftir illa þenkjandi pakk.
Spenna.
Þessi mynd líður fyrst og fremst fyrir of
mikinn yfirgang. Svaka gamni er þjappað á
allt of stuttan tíma til að gaman sé af því. ..
Sagan er jafnframt í það vitlausasta á köfl-
um. Höfundar hafa ekki kunnað sér hóf.
Leikstjórinn gleymir því hæga, til að vega
upp hraðann.
Hinu verður samt ekki litið framhjá, að
tæknivinnslan er, eins og alltaf, framúrskar-
andi. En það ku þurfa meira. Tildæmis
sjarma.
Einkum og sér í lagi vegna þess að hér eru
það börn sem sitja og horfa á lætin. Þau gera
kröfur. Meiri en marga grunar.
-SER.
>»
I tímans rás...
Laugarásbió: Back to the future. (Aftur til
framtíðar) ★★★
Bandarísk. Árgerð 1985.
Framleiðendur: Bob Gale og Neil Canton á
vegum Steven Spielberg.
Leikstjórn: Robert Zemeskis.
Handrit: Robert Zemeskis og Bob Gale.
Aðalhlutverk: Michael J. Fox, Christopher
Lloyd, Lea Thompson, Crispin Glover o.fl.
Kannast einhver lesenda við kvikmyndina
Escape to Nowhere frá árinu 1959? Nei, það
var kannski ekki von. Hér er nefnilega um
að ræða frumraun 12 ára snáða á kvik-
myndasviðinu. Fyrstu kvikmynd sína af fullri
lengd (Firelight, 1969) gerði hann hinsvegar
ekki fyrr en hann var orðinn 16 ára gamall!
Þegar síðan þessi „Mozart" nútíma banda-
rískrar kvikmyndagerðar gerði sér lítið fyrir
og sló út sölumet ,,Gone With the Wind" og
„Sound of Music" á einu bretti, með 120
milljón dollara ágóða af mynd sinni „Jaws"
(1975), þá er óhætt að fullyrða að framtíð
hans í kvikmyndabransanum hafi endanlega
verið borgið.
Og enn malar draumaverksmiðja Spiel-
bergs gull. Að þessu sinni hefur hann fengið
til liðs við sig Robert Zemeskis (m.a. Ro-
mancing the Stone) og ekki virðist útlit fyrir
annað en að sú samvinna komi til með að
''gefa af sér einn og annan silfurdal í aðra
hönd, eins og velflest annað, er þessi ævin-
týralegi meistari nútíma afþreyingamynda-
gerðar lætur frá sér fara.
Back to the Future fjallar um unglinginn
Marthy (Michael J. Fox) og kynni hans af hin-
um snarpgáfaða en jafnframt fram úr hófi
stórfurðulega. Dr. Emmet Brown (Christo-
pher Lloyd). Doktor þessum hefur af mikilli
þrautseigju og eljusemi tekist að hanna fá-
dæma tækjabúnað, sem er þeim ágætu kost-
um búinn að geta flutt viðkomandi að því er
virðist óhindrað fram og aftur í bæði tíma og
rúmi. Við komum inn í söguna kvöld nokk-
urt þegar doktorinn hefur ákveðið að prufu-
keyra þennan kostagrip og biður hann
Marthy um að aðstoða sig við undirbúning
jómfrúferðarinnar. Það tekst þó ekki betur til
en svo, að það er Marthy sem fyrir slysni fer
þessa ferð í stað kumpána síns. Hann enda-
sendist m.ö.o. ein 30 ár aftur í tímann, eða til
þess tíma er hann í raun er ekki fæddur í
þennan heim. Og ekki nóg með það: honum
hefur að auki láðst að taka með sér nóg elds-
neyti til að komast til baka. Það hiýtur því að
verða hans fyrsta verk að leita uppi dr.
Brown, sem nú er að sjálfsögðu 30 árum
yngri og á eins og gefur að skilja ósköp bágt
með að trúa þeim tröllasögum, er honum
eru færðar yfir landamæri rúms og tíma, af
ókomnum afrekum hans sjálfs og annarra
mikilmenna framtíðarinnar: Hver hefði s.s.
trúað því 1955, að Ronald Reagan ætti eftir
að verða kjörinn forseti Bandaríkja Norður-
Ameríku?
Drengnum tekst þó um síðir að sannfæra
dr. Brown um mikilvægi þess, að hann kom-
ist aftur til framtíðarinnar, en áður en yfir
lýkur hefur gengið á ýmsu í samskiptum
hans við aðra íbúa bæjarfélagsins. Hann
kynnist m.a. ungu fólki, sem síðar á eftir að
verða foreldrar hans, og ekki nóg með það,
heldur verður móðir hans svo yfir sig ást-
fangin af honum að til stórra vandræða horf-
ir.
Hér er um að ræða fyrsta flokks afþreying-
armynd og sem slík er hún í alla staði ágæt-
lega vel úr garði gerð. Hugmyndin er bráð-
snjöll og handritið prýðilega vel unnið. Það
er því lítið mál fyrir leikara á borð við
Christopher Lloyd að skila hlutverki sínu
sómasamlega, enda fer hann á kostum í hlut-
verki dr. Browns. Sömu sögu er að segja um
bæði kvikmyndatöku og hljóðvinnslu mynd-
arinnar. Hvort tveggja er í anda Spiel-
bergs. . . einfaldlega óaðfinnanlegt.
Ó.A.
Píslarsaga
viktoríansks
homma
Regnboginn: Another Country (Annað föð-
urland). •kirk
Bresk. Árgerð 1984.
Framleiðandi: Alan Marshall.
Leikstjórn: Marek Kanierska.
Handrit: Julian Mitchell.
Tónlist: Michael Storey.
Aðalhlutverk: Rubert Everett, Colin Firth,
Michael Jerr, Robert Addie o.fl.
Kvikmyndin Another Country, sem byggð
er á samnefndu leikriti Julian Mitchels hefur
víðast hvar vakið töluverða athygli og hlaut
hún m.a. á sínum tíma sérstök verðlaun á
kvikmyndahátíðinni í Cannes fyrir listrænt
handbragð.
Myndin hefst í Moskvu árið 1983. Þar býr
Guy Bennet, upphaflega breskur ríkisborg-
ari, en núorðið staddur í útlegð þar í borg
vegna meintra njósna sinna fyrir sovésk
stjórnvöld. Bennet, sem orðinn er tiltölulega
aldurhniginn býr í heldur óhrjálegum vistar-
verum í höfuðborg stórveldisins. Þegar sag-
an hefst er stödd hjá honum vesturlensk
blaðakona og fyrir henni rekur hann tildrög
þess að hann á sínum tíma gerðist föður-
landssvikari.
Fyrir nokkrum vikum skrifaði ég á þessum
síðum grein um eina af kvikmyndum Júgó-
slavans Dusan Makavejevs og gat þess þar
m.a. hvaða þýðingu sálfræðikenningar Aust-
urríkismannsins Wilhelm Reichs hefðu haft
fyrir kvikmyndir hans: „Kenningar Reichs
byggjast í stuttu máli á því, að hann álítur að
pólitík sé ekkert annað en framlenging á
hvatalífi mannskepnunnar og að það sé sam-
band á milli kynferðislegrar bælingar og
pólitískrar undirokunar."
Hvort sem Julian Mitchel hafði kenningar
Reichs í huga eður ei, þegar hann skrifaði
verk sitt, þá er ekki úr vegi að hafa þær til
hliðsjónar við nánari greiningu myndarinn-
ar. Þær geta alltént skýrt margt bæði í fram-
komu og eðli Guy Bennets, sem að öðrum
kosti er hætt við að skolist til, ellegar fari að
öðru leyti fyrir ofan garð og neðan hjá áhorf-
endum myndarinnar.
Saga sú, er Bennet rekur fyrir blaðkon-
unni, gerist árið 1930 á háviktoríönskum
heimavistarskóla, þar sem hann sjálfur,
ásamt öðrum yfirstéttarungmennum og til-
vonandi máttarstofnum þjóðfélagsins, er'
önnum kafinn við að búa sig undir lífsbarátt-
una. Innan skólaveggjanna ríkir sami stirð-
busaháttur varðandi stéttaskiptingu og tign-
argráður og síðar meir mun mæta ungmenn-
unum, þá er þeir halda út í þjóðfélagið að
lokinni skólagöngu.
Æðsti draumur hins unga Bennets er að fá
einhverntíma í framtíðinni að gegna stöðu
sendiherra Bretaveldjs í París. En litlar líkur
eru á að sá draumur nái að rætast, nema að
hann nái tilskyldum metorðum innan valda-
kerfis stofnunarinnar áður en skólagöngu
hans lýkur. Og það er einmitt hér sem ofan-
greindar kenningar Wilhelm Reichs koma
inn í myndina; Bennet er hómósexúell. . .!
Þegar hann var fjórtán ára gamall hafði faðir
hans einu sinni sem oftar... eins og lög gera
ráð fyrir haft samlag við móður hans. Hon-
um tókst hinsvegar ekki betur til en svo í það
skiptið, að hann fékk hjartaáfall í miðjum
klíðum, og lést á staðnum, með þeim afleið-
ingum að móðir Bennets mátti sig hvergi
hræra og varð hún því að leita aðstoðar son-
ar síns við að komast, úr klípunni.
Af ofangreindu má vera ljóst að frama-
möguleikar Bennets eru harla litlir og staða
hans því í raun álíka vonlaus og staða sálu-
sorgara hans og herbergisfélaga Tommy
Judd. Hann er yfirlýstur kommúnisti, og er
að auki svo óforskammaður að fara á engan
hátt leynt með skoðanir sínar í þeim efnum.
Another Country er bæði efnislega og
tæknilega framúrskarandi vel gerð kvik-
mynd og ekki kemur að sök að bæði Rubert
Everett og Colin Firth, og í raun leikhópur-
inn í heild, fara svo afburða vel með hlutverk
sín, að unun er á að líta. Hitt er svo annað
mál, að sumum þykir myndin e.t.v. heldur
Iangdregin á köflum og kannski ekki að
ósekju, en á hinn bóginn vegur að mínu mati
stórgóð kvikmyndataka og með afburðum
fagmannlega unnin sviðsetning fyllilega upp
þá vankanta, sem að öðru leyti kunna að
vera á gerð myndarinnar.
36 HELGARPÓSTURINN