Helgarpósturinn - 23.10.1986, Blaðsíða 14
Ljósmyndarar heimspressunnar mynduðu ekki aðeins þjóðarleiðtogana tvo.
LIF AÐ LOKNUM
LEIÐTOGAFUNDI
Sú landkynning sem Island fékk í kringum fundinn frœga hefur gert marga
yfirmáta bjartsýna, en aörir telja landann ágirnast stærri bita en hann er fœr
um að kyngja.
Nú þegar leidtogarnir margum-
töludu eru farnir af landi brott og
adrenalínmagnid í blódi þjódarinn-
ar er á niöurleiö, gefst tími til þess
að velta því fyrir sér, hve miklu
Reykjavíkurfundurinn kemur raun-
verulega til meö aö breyta fyrir ís-
land — þegar til langs tíma er litið.
Þad má segja að dollaraglampinn
hafi blindað Islendinga á meðan öll
herlegheitin stóðu yfir og landi og
þjóð voru gerð skil í heimsfjölmiðl-
um nótt sem nýtan dag. Yfirvegað
fólk með vott af jarðtengingu veit
hins vegar auðvitað mœtavel að
þeir, sem heimurinn hampar í dag,
geta fallið í gleymsku á morgun.
Þeir eru þó margir, sem enn eru
uppi í skýjunum og vilja láta fylgja
landkynningunni eftir með því að
„kýla á" málið með uppbrettar
ermar.
Mest er talað um ofurjákvaeðar
afleiðingar á sviði útflutnings og í
tengslum við ferðamannaþjónustu.
Bjartsýnustu menn héldu jafnvel að
símalínur færu strax að glóa á skrif-
stofum útflytjenda og pantanir að
streyma til kynningar- og flugfélags-
skrifstofa okkar erlendis áður en
fundinum lyki, en hlutirnir gerast
hins vegar ekki með slíkum hraða.
Jóhann Sigurðsson, forsvarsmaður
Flugleiða í Lundúnum, segir þá
vissulega ætla að notfæra sér
ókeypis auglýsingu sem landið fékk
með svona óvæntum hætti, þó ekki
sé enn hægt að merkja breytingu á
eftirsókn eftir Islandsferðum. ,,Það
finnst ekki breyting á einum eða
tveimur dögum og það er engin bið-
röð hérna fyrir utan skrifstofuna af
fólki sem vill fara til íslands að
skoða Höfða. ísland hefur hins veg-
ar stanslaust verið fyrir augum og
eyrum Breta að undanförnu, þannig
að nú er tæpast til það mannsbarn,
sem ekki veit um og finnur mikið
meira fyrir landinu en áður.“
Jóhann Sigurðsson sagði enn-
fremur að í Bretlandi hefði mikið
verið fjallað um hið góða samband
sem myndaðist á milli íslensku þjóð-
arinnar og erlendu fréttamannanna.
Var það t.d. tíundað sem ein af bestu
hliðum leiðtogafundarins, þegar
menn reyndu að rífa sig upp úr því
þunglyndi sem úrslit eða úrslitaieysi
sjálfs fundarins skapaði. „Svip-
myndirnar frá íslandi, sem sést hafa
hérna á skjánum, hafa verið afar já-
kvæðar. Náttúran og Reykjavík
komu huggulega út, enda sést ekki
hitastigið á skerminum. Menn tóku
líka eftir því, að leiðtogarnir voru
oft einungis á jakkafötum eða í
þunnum regnfrökkum."
Flugleiðamenn í London hyggjast
notfæra sér meðbyrinn og auglýsa
fsland af fullum krafti á næstu mán-
uðum, sérstaklega hvað varðar að-
stöðu til ýmiss konar funda- og ráð-
stefnuhalds. Nú þegar er í undirbún-
ingi kynningarmappa með upplýs-
ingum um þessi atriði, sem dreift
verður til fyrirtækja í Bretlandi.
SKÝRSLA ERLENDRA
SÉRFRÆÐINGA
En hvernig skyldu menn hér
heima á íslandi ætla að notfæra sér
það óvænta kastljós, sem hingað
beindist? Á þriðjudagskvöld í fyrri
viku safnaði Ingvi Hrafn Jónsson
nokkrum mönnum í sjónvarpssal til
þess að ræða þetta mál. Bæði hann
sjálfur og Baldvin Jónsson, auglýs-
ingastjóri Morgunblaðsins, virtust
hafa miklar vonir um eftirspurn eftir
íslenskum varningi og ferðum til
landsins. Forsætisráðherra, forstjóri
Ferðaskrifstofu ríkisins og menn
tengdir útflutningi, voru hins vegar
rólegri í tíðinni og veltu því fyrir sér
hve mikilli aukningu við gætum
yfirhöfuð annað og hvað væri æski-
legt í þeim málum.
Þegar möguleikar íslendinga að
loknum leiðtogafundi eru skoðaðir
af nokkru raunsæi, virðast menn
sammála um það að fyrsta skrefið
hljóti að vera gerð einhvers konar
áætlunar fyrir nánustu framtíð. í
fyrrnefndum sjónvarpsþætti kom
fram hjá Kjartani Lárussyni, ferða-
skrifstofustjóra, að útlendir sérfræð-
ingar voru fengnir til þess að gera
slíka framtíðaráætlun árið 1972.
Eftir henni hefur hins vegar aldrei
verið farið, þó svo hún hafi verið
talin hið ágætasta plagg af þeim fáu,
sem skýrsluna sáu á sínum tíma.
í fyrrnefndri áætlun hinna er-
lendu sérfræðinga, sem kostuð var
af Sameinuðu þjóðunum, var mikil
áhersla lögð á að kynna ætti ísland
sem heilsubótarstað. Þó ekki á sama
hátt og Helgi ÞórJónsson er að gera
í Hveragerði, enda er hægt að búa
til slíka aðstöðu hvar sem er í heim-
inum að sögn hérlendra ferðamála-
frömuða. Erlendu sérfræðingarnir
vildu hins vegar nýta betur jarðhit-
ann, jarðleirinn og gufuna til þess
að lækna fólk af vissum sjúkdóm-
um, eins og vísir er að í Bláa lóninu,
en ekki einblína á heilsubót fyrir til-
tölulega heilbrigt fólk.
Sú áhersla, sem hinir erlendu sér-
fræðingar vildu leggja á heilsubót-
arferðir til Islands, er hluti fjögurra
liða áætlunar með það markmið að
lengja ferðamannatímabilið á land-
inu. Hin svið ferðamálanna, sem
þeir töldu æskilegt að nýta í sama
tilgangi, eru stangaveiði í ám og
vötnum, skíðaaðstaða og ráðstefnu-
hald.
Ein merkilegasta tillagan í skýrslu
þessara sérfróðu aðila var hins
vegar svonefnd Krísuvíkurfram-
kvæmd, eða „multi-purpose-resort"
á ensku. Samkvæmt útdrætti úr
framtíðaráætluninni var hugmynd-
in sú „að reisa 300 herbergja lúxus-
hótel og tjalda auk þess yfir geysi-
mikið svæði, þar sem væri svo heitt
loftslag að þar gæti þrifist hitabelt-
isgróður alls konar". Einnig gerir
hugmyndin ráð fyrir vísindasafni,
sögusafni, menningarmiðstöð,
gestamiðstöð og söguþorpi.
GETUM VIÐ ANNAÐ
AUKINNI EFTIRSPURN?
Kjartan Lárusson telur að íslend-
ingar eigi nú að spyrja sig þriggja
spurninga: Eigum við að fara út í
eitthvað nýtt? Hve mikil eiga þessi
umsvif að vera? Hvað kostar þetta
og er það þess virði? Fyrstu spurn-
ingunni svarar hann hiklaust ját-
andi, „vegna þess að það verður
aldrei þróun nema menn stígi skref
fram í framtíðina". Annarri spurn-
ingunni er erfiðara að svara og svar-
ið við þeirri þriðju gæti hugsanlega
orðið á þá leið að hætt yrði við allar
fyrirætlanir, sem orðið hafa til í
vímu leiðtogafundarins.
Það er nefnilega ljóst, að íslend-
ingar geta nú þegar ekki annað allri
eftirspurn eftir fiski úr ómenguðum
sjó og þjónusta hér á landi er ekki í
stakk búin til að taka á móti mun
fleiri ferðamönnum á ári hverju.
Ýmislegt þyrfti því að gera áður en
við gætum farið að laða útlendinga
hingað í meira mæli en þegar er
gert og það myndi kosta sitt, bæði í
peningum og jafnvel í umgengni við
náttúru landsins. Eða eins og Stein-
grímur Hermannsson, forsætisráð-
herra, sagði í sjónvarpsþættinum á
dögunum: „Erum við tilbúin til þess
að fá tugþúsundir ferðamanna í við-
bót inn á öræfi?“
Ónefndur áhugamaður um ferða-
mál hefur hins vegar síðasta orðið,
enda er þar líkast til kominn kjarni
málsins. „Við verðum að halda okk-
ar stefnu og lifa lífinu áfram þó svo
þessir náungar hafi komið hingað
og fundað yfir eina helgi. Þetta má
ekki breyta alveg okkar lífsskoð-
unum og munstri. En ef það er hægt
að nýta sér eitthvað þá athygli, sem
þeir vöktu á landinu, þá er það gott.
Við megum bara ekki ímynda okkur
að við hrærumst núna í einhverri
nýrri veröld en áður.“
14 HELGARPÓSTURINN
leftir Jónínu Leósdóttur mynd: Jim Smart