Helgarpósturinn - 04.02.1988, Blaðsíða 17

STJÓRNMÁLIN 1987
Ríkisstjórn Þorsteins Pálssonar.
Jóhanna Siguröardóttir félagsmálaráðherra, Matthías Á. Mathiesen samgönguráðherra, Friðrik Sophusson iðnaðarráðherra, Birgir ísleifur Gunnarsson
menntamálaráöherra, Þorsteinn Pálsson forsætisráðherra, Steingrímur Hermannsson utanríkisráðherra, Guðmundur Bjarnason heilbrigðis- og trygg-
ingaráðherra, Halldór Ásgrímsson sjávarútvegsráðherra, Jón Helgason landbúnaðarráðherra, Jón Baldvin Hannibalsson fjármálaráðherra og Jón Sig-
urðsson dóms- og viðskiptaráðherra. Samtals 11 ráðherrar. Fjölga þurfti um einn til að ná endum saman og uppfylla óskir flokkanna þriggja. Rikisstjórnin
var mynduð til að ná því markmiði í efnahagsmálum sem hún hefur fjarlægst á undanförnum mánuðum.
Fjórflokkakerfiö hrundi Fylgistap Sjálfstœöisflokks viövarandi
Kosningarnar 25. apríl mörkudu þáttaskil í stjórn-
málaþróun síðustu ára. Fjórflokkakerfið hrundi meö
fylgisaukningu Kvennalista, stofnun Borgaraflokksins
og klofningi Sjálfstœdisflokksins, fylgistapi Alþýdu-
bandalags og frambodi sérstaks landsbyggöarframboös.
Fyrir utan framboð Stefáns Valgeirssonar út úr Fram-
sóknarflokknum og samruna Bandalags jafnaöar-
manna og Alþýöuflokksins stuttu fyrir kosningar. Má
segja aö sannkallaö anarkí hafi skapast í stjórnmálun-
um. Stjórnarmyndunarviöræöur sem fylgdu í kjölfar
kosninganna voru langar og erfiöar og niðurstaöan varö
ráöuneyti Þorsteins Pálssonar, þriggja flokka stjórn Sjálf-
stœöis-, Framsóknar- og Alþýöuflokks. Skásti kosturinn,
eins og ríkisstjórnin var oft nefnd á árinu. Kosningabar-
áttan var háö samfara fjölmiölabreytingu sem haföi af-
gerandi áhrif á stjórnmálin. Nú var sömuleiðis fyrsta
sinni kosiö samkvœmt nýjum kosningalögum.
í ársbyrjun varð mönnum fljótt
Ijóst að kosningaár var hafið. Ríkis-
stjórn Steingrims Hermannssonar,
sem brotið hafði verkalýðshreyfing-
una á bak aftur 1983, 1984 og með
svokallaðri þjóðarsátt í samningum
1985, lagði i árslok 1986 áherslu á
áframhaldandi sátt stjórnar og
verkalýðsforystu í samningum. Og
varð að vilja sínum. Fyrirtækjum
var í skjóli hóflegra kjarasamninga
eftirlátið með samþykki verkalýðs-
forystunnar, að semja við starfs-
menn sína. Ríkisstjórnin fyrirhug-
aði engar sérstakar efnahagsráð-
stafanir fyrr en að afloknum kosn-
ingum. Skattkerfisbreyting fyrir-
huguð gerði árið 1987 að „skatt-
lausu" ári og þar fyrir utan var ríkj-
andi meint góðæri. Það var eins og
stjórnkerfið í heild hefði ákveðið að
sleppa fram af sér beislinu.
FLUGELDASÝNING
ÞORSTEINS
Sjálfstæðisflokkurinn varð á kjör-
tímabilinu fyrir þungum áföllum.
Stórfyrirtæki, Hafskip, varð gjald-
þrota og forystumaður flokksins í
Reykjavík, þá fjármálaráðherra,
Albert Guðmundsson, tengist því
máli með alvarlegum hætti. Skatta-
mál ráðherrans þóttu í meira lagi
tortryggileg og olli málið allt mikilli
spennu innan flokksins. Ungur og
óreyndur formaður flokksins, Þor-
steinn Pálsson, sem kjörinn var á
Landsfundi 1983, átti erfitt upp-
dráttar í embætti m.a. vegna máls
þessa og þegar fjölmiðlar greindu
frá því mánuði fyrir kosningar, að
hinn ungi formaður hefði á þing-
flokksfundi farið fram á það við Al-
bert Guðmundsson að hann segði af
sér, sprakk blaðran. Formaðurinn
hélt sögulegan blaðamannafund
þar sem hann staðfesti upplýsingar
þær sem áður höfðu birst í Helgar-
póstinum um viðræður sínar við Al-
bert Guðmundsson. Albert, sem
staddur var erlendis, þóttist ekki
vita hvaðan á sig stóð veðrið, og
ákvað að stofna Borgaraflokkinn
eftir viðræður við Þorstein Pálsson
og ummæli hins síðarnefnda þess
efnis að Albert yrði ekki ráðherra
vegna þeirra skattamistaka sem
hann hafði gert. Þorsteinn Pálsson
lagði hins vegar til, að Albert yrði
áfram á lista sjálfstæðismanna i
Reykjavík, efsta sæti, og þótti þessi
tillaga stangast á við brottvikning-
una úr ráðherrastóli. Þorsteinn, sem
var fjármálaráðherra, skýrði ekki
fyrir almenningi í smáatriðum
skattamál Alberts Guðmundssonar
og vísaði til þess að þau væru einka-
IEFTIR HELGA MÁ ARTHURSSON MVNDIR JIM SMARTI
HELGARPÓSTURINN B-17