Helgarpósturinn - 17.03.1988, Blaðsíða 30

■ ■■■

'
MEIRIAGI
í hugum flestra okkar er fallhlífarstökk tengt hraða og
spennu. Það verður líklega ekki sagt að þetta áhugamál
sé í eðli sínu „jarðbundið" þó að vissulega komi allt niður
á endanum. En fyrir suma er fallhlífarstökkið ekki bara
áhugamál heldur einnig björgunartæki sem beita má við
erfiðar aðstæður. Flugbjörgunarsveitin í Reykjavík hefur
sent menn á stökknámskeið hjá bandaríska hernum.
Einn þeirra er Guðbjörn Óskarsson, 22 ára gamall bif-
vélavirki, og það er forvitnilegt að heyra af dvöl hans í
herbúðunum, fyrir utan almennt spjall um fallhlífar-
stökk.
„Ég gekk í flugbjörgunarsveitina
þegar ég var 17 ára og þar kynntist
ég fallhlífarstökkinu fyrst,“ sagði
Guðbjörn þegar hann var spurður
um upphafið. „Það hefur alltaf verið
stokkið töluvert hjá sveitinni og
kennsla í stökki á hverju sumri. Það
komst svo á fullan skrið ’85 þegar
það fór maður til útlanda og náði sér
kennararéttindi á ferhyrndar fall-
hiífar, sportfallhlífar, og fór að
kenna á þær hér heima. Síðan þá
hafa bæst við menn, ja svo til dag-
lega. Ég stekk einmitt fyrsta stökkið
sumarið ’85 og þá svonefnt sport-
stökk."
Hver er munur á sportstökki og
björgunarstökki?
„Sportstökkið er íþrótt þar sem
notaðar eru ferhyrndar fallhlífar
sem láta vel að stjórn, en þær eru
ekki nothæfar nema í góðu veðri. í
góðu veðri geta þyrlur athafnað sig
svo að það er ekki þörf fyrir björg-
unarstökk þá. Hins vegar eru hring-
laga failhlífar notaðar í björgunar-
stökk en tilgangurinn með því er að
koma mannskap og búnaði örugg-
Spjalloð vii
Guðbjörn Óskarsson
um dvöl hans hjá
bandaríska hernum.
lega niður á jörðina. Þetta eru fall-
hlífar sem hafa verið notaðar
óbreyttar frá því í síðari heims-
styrjöld og eru nothæfar í vondum
veðrum, það er engin hætta á að
þær flækist.”
EKKI HÆTTULEGRA EN
HVAÐ ANNAÐ
Hvaö er þad sem fallhlífarstökk
hefur vid sig?
„Það er spennan og ánægjan, ég
er alltaf spenntur í flugvélinni þegar
ég stekk. Síðan þegar falihlífin hefur
opnast þá er þetta ægilega gaman.”
Hvaö meö önnur áhugamál af
sama tagi?
„Ég er bæði í klettaklifri og ísklifri
og er einnig að byrja svolítið í köf-
un.“
Hvernig var fyrsta stökkiö?
„Fyrsta stökkið var í sjálfu sér viss
vonbrigði. Miðað við það sem mað-
ur hafði heyrt átti þetta að vera al-
veg rosalegt, en mér fannst þetta
hálflítilfjörlegt eftir að ég var búinn
að stökkva fyrsta stökkið.”
Nú muna sumir ekkert eftir sínu
fyrsta stökki?
„Ég man alveg eftir mínu fyrsta
stökki. Annað stökkið var hins veg-
ar miklu erfiðara. Það var seinna
sama dag og kominn meiri vindur.
Þá átti ég miklu erfiðara með að
koma mér út úr vélinni og ég fór
virkilega að pæla í því hvort fallhlíf-
in myndi örugglega opnast.”
Hvaö ef menn vilja alls ekki fara
út úr flugvélinni þegar á hólminn er
komiö?
„Þá eru þeir eiginlega plataðir út.
Þeir eru beðnir að kíkja út, halla sér
aðeins fram og sjá hvar þeir eiga að
lenda og halla sér svo aðeins framar.
Þá eru þeir komnir á brúnina og
snúa ekki við. Það þarf bara að
styðja örlítið við þá og þeir fara út af
sjálfsdáðum. Það haida þeir að
núnnsta kosti. Línan sem opnar fall-
hlífina er bundin við vélina og hún
opnast um leið án þess að byrjand-
inn geri nokkuð. En ég verð að við-
urkenna að ég veit til þess að menn
hafi „frosið” og komið aftur niður
með flugvélinni.”
Hvaö þarfaö lœra áöur en maöur
stekkur í fyrsta sinn?
„Það þarf að læra að stjórna fall-
hlífinni og læra að bregðast rétt við
ef eitthvað bilar, þ.e. meta hvort
reyna skuli að laga bilunina eða
hvort skipta skuli strax yfir á vara-
fallhlíf. Þarna skipta sekúndurnar
máli. Svo þarf að læra lendingar.
Þetta er yfirleitt kennt á þriggja
kvölda námskeiði.”
Er þetta hœttulegt? Ertu haldinn
einhverrisérstakri löngun til þess aö
stofna lífi þínu í hœttu?
„Nei, þetta er í sjálfu sér ekkert
hættulegra en að ganga yfir götu.
Það sem skiptir máli er hvernig
staðið er að hlutunum og ef farið er
eftir öllum öryggisreglum er þetta
ekki hættulegra en hvað annað."
Er mikiö um meiösl, t.d. í lending-
um?
„Nei, ég hef aldrei meiðst í lend-
ingu.”
ENGIN HERDELLA
Síöan feröu út aö lœra björgunar-
stökk '87.
„Já, ég stökk hjá flugbjörgunar-
sveitinni hér heima annað slagið og
fór út á hennar vegum á námskeið
hjá bandaríska hernum í Fort Benn-
ing í Georgíu-fylki vorið ’87. Það var
heljarmikið mál fyrir sveitina að
komast í samband við þessa aðila,
en nú eigum við tvö piáss þarna á
ári. Sveitin hefur fengið ýmsa á móti
sér, t.d. herstöðvaandstæðinga,
vegna þess að hún sendir menn í
herskóla. Það er rangt að halda að
menn í flugbjörgunarsveitinni séu
með einhverja herdellu, það sem
málið snýst um er að þarna fá menn
30 HELGARPÓSTURINN
IEFTIR JÓN GEIR ÞORMAR