Morgunblaðið - 08.09.1991, Blaðsíða 4
4 C
MORGUÍíBLÁÖÍÖ sMflStóÁfetöft5 8? SÉí'ÍMSÍfe' 'ÍM
LANGAR EKKI
SUÐUR AFTUR
ALLT FRÁ því að síldin hvarf af íslandsmiðum hefur Djúpavík
verið minnisvarði um fallvalt lán þeirra er hafinu treysta. Lengi
vel voru gapandi tóftir verksmiðjunnar vitnisburður um horfið líf
og glötuð verðmæti. Það var því mörgum ánægjulegt undrunarefni
þegar ung hjón úr Reykjavík tóku sig til og dubbuðu upp Kvenna-
braggann, svokallaðan, í fallegt og þægilegt hótel.
Hótel . Djúpavík hefur verið
starfrækt síðan árið 1985
allt árið um kring og þar
hafa þau hjón, Eva Sigur-
bjömsdóttir og Ásbjöm Þorgilsson,
komið sér fyrir til frambúðar. „Mig
langar ekki suður aftur, það get
ég svarið," segir Eva hótelstýra
„þar var maður alltaf með andlitið
í klukkunni og ég vil ógjarnan taka
það líf upp aftur. Það er ágætt að
vera hérna á vetuma, það eina sem
er erfitt er að við þurfum sjálf að
koma bömunum í skólann og það
getur verið strembið ef um um-
hleypingasama vetur er að ræða.
Yfir vetrarmánuðina lokast allir
vegir og þá förum við á bát út á
Gjögur. Það getur oft verið ansi
krappur dans við bryggjuna þar
og manni líður ekki vel að flytja
böm við þannig aðstæður."
Fjölskyldan býr á hótelinu og
yfir veturinn getur hún dreift sér
um herbergin, sem em átta, en um
sumartímann skreppur húsnæðið
saman í eitt herbergi. Eva segir
■‘ð bömin séu dálítið þreytt á pláss-
leysinu og í bígerð sé að koma upp
handa þeim herbergjum við hótelið
þar sem þau geta haft íverustað
yfir sumarið.
Fólk byrjar að reytast á hótelið
í maí þegar vegir opnast en júlí er
mesti annamánuðurinn. Ekkert er
þó því til fyrirstöðu að fólk komi
í Djúpuvík yfir vetrartímann þar
sem flugsamgöngur em við Gjögur
og þangað er hægt að sækja gest-
ina á bát. Eva segirþó að íslending-
ar séu yfirleitt svo tímabundnir að
þeir vilji vera vissir um að þeir
komist til baka á ákveðnum degi
en slíku sé aldrei hægt að lofa
þegar veður skipast skjótt í lofti.
Ekki em þó allir jafn stressaðir og
nefnir Eva að hollensk hjón hafi
dvalið hjá þeim í sex vikur einn
veturinn. Það er auðvitað erfitt að
reka hótei þegar vertíðin er stutt
en Eva gerir sér vonir um að hún
lengist með tímanum. Nú um miðj-
an mánuðinn verður haldið sjó-
stangaveiðimót á Djúpuvík og er
það kærkominn sumarauki fyrir
hótelið.
íslendingar eru í meirihluta
þeirra er hótelið gista. Margir
þeirra em að koma í fyrsta skiptið
á Strandimar og em mikið hissa á
því að byggð skuli yfirhöfuð vera
þarna norðurfrá. Svo má ekki
gleyma þeim sem koma til þess að
rifja upp gamla daga. Skömmu
áður en mig bar að garði gistu á
hótelinu hjón sem höfðu kynnst í
Djúpuvík fyrir 49 árum og er ekki
að efa að þau hafa átt góðar stund-
ir til þess að rifja upp. I borðsal
Kvennabraggans var dansað og
Eva segir marga hafa komið og
horft „ástföngnum“ augum á gólfið
og tautað „hérna var maður nú oft
búinn að dansa ...“ Gamlir menn
hafa líka játað á sig ýmsar syndir
þegar þeir vom að reyna að ná
fundum stúlknanna í Kvenna-
bragganum.
Meðal muna á hótelinu sem
minna á liðna daga em hlífðarföt
frá síldarámnum sem hanga upp á
vegg og þau hjónin fundu í verk-
smiðjunni. í borðsalnum er til prýð-
is gömul svört eldavél sem Ásbjöm
gerði upp og síðan hafa þeim verið
boðnar háar fjárhæðir í hana. Elda-
vélin var í Kvennabragganum og á
henni elduðu konumar ofan í sig
matinn þegar þær komu örþreyttar
heim af planinu. Karlamir gátu
hins vegar sest beint að borðum í
sínum bragga því þeir fengu þjón-
ustu beint á borðin. Svona var nú
jafnréttið í þá daga.
Hótelfjölskyldan Eva, Ásbjörn, Arnar, Kristjana og Héðinn.
Þær duga lengi gömlu dráttarvélarnar og þótt sætið sé ekki með hefðbundnum hætti fer ágætlega
um Óskar. Skemman sem stendur á fjörukambinum er meira en aldargömul og ætla þeir bræður,
Óskar og Sveinn, að gera hana upp í náinni framtíð.
Stoltur Strandamaður
„EFTIR ÞVÍ sem landslagið er hrikalegraþví hrikalegri verða
mennimir. Menn verða sérstakir á því að búa svona afskekkt, því
er ekki að neita, það gefur manni hins vegar töluvert að hafa betur
í baráttunni við óblíð veðuröfl,“ segir Guðmundur G. Jónsson hrepp-
stjóri í Árneshreppi. Guðmundur býr í Munaðarnesi sem er nyrsti
bær í byggð á Ströndum „við erum því nokkurs konar útverðir
byggðar hér í Strandasýslu", segir hann en í Munaðarnesi hafa
ættmenni hans búið í að minnsta kosti sex ættliði. Foreldrar Guð-
mundar, Jón Jens Guðmundsson og Pálína Guðjónsdóttir, eru einn-
ig búsett í Munaðamesi en bróðir hans, sem búið hefur þama undan-
farin ár, er nú að flytjast á brott.
Eg neita því ekki að það hvarfl-
aði að manni. hvort maður
ætti að flytja líka því það er
erfítt að vera einn með trill-
una til dæmis. Ég kann hins vegar
ekkert annað og það er erfitt að
slíta sig frá svona stað.
Bændurnir hér eru allir háðir
hver öðrum, ef einn fer þá er hætta
á að fleiri flosni upp. Það er ákveð-
inn kjarni hérna, harðsnúinn og
þrjóskur og þetta helst í byggð
meðan hann tórir. Hinu er ekki að
leyna að víða er eldra fólk á bæjum
og hér eru engir framtíðarmögu-
leikar. Það bæri bara dauðann í sér
að ætla sér að hefja hér búskap.
Kvótinn setur líka mikið strik í
reikninginn, það má segja að um
skipulegt undanhald sé að ræða.
Það er ömurlegt að vera á svona
stað og geta ekki bjargað sér eins
og maður vill, til dæmis núna þeg-
ar vel árar.“ Það er þungt hljóðið
í Guðmundi og hann eins og fleiri
Ámesingar er lítið hrifinn af yfír-
valdinu fyrir sunnan. Þetta er fólk
sem hefur þurft að bjarga sér við
óblíðar aðstæður, stundum tapað
en stundum unnið og það á ekki
við Strandamenn að láta segja sér
fyrir verkum.
Munaðarnes einangrast á vet-
urna og vegir lokast í nokkra mán-
Guðmundur í Munaðarnesi.
uði en þá er gripið í vélsleðana sem
Guðmundur segir hafa verið mikla
samgöngubót. Hann og kona hans,
Sólveig S. Jónsdóttir, eiga sex börn
og það var ekki alltaf auðvelt að
flytja ófríska konu um hávetur alla
leið til Hólmavíkur. Guðmundur
segir að eitt af því allra erfiðasta
við það að búa svona afskekkt sé
að koma börnunum í skólann. Það
er ekki þægilegt fyrir litla krakka
að þvælast um í ófærð og myrkri
tvisvar í viku. Eftir fjórtán ára ald-
ur eru þau svo farin að heiman í
skóla lengra í burtu. Guðmundur
hristir höfuðið, þegar ég spyr hann
hvort ekki sé nein von til þess að
eitthvert barnanna setjist að á
Munaðarnesi, og svarar stutt og
laggott: „Það er ekki hægt að ætl-
ast til þess að nokkurt barnanna
taki hér við.“ Dapurlegt svar sem
segir meira en mörg orð um fram-
tíð Árneshrepps og fleiri af-
skekktra byggða á landinu.