Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 02.01.1886, Page 40

40
það sem er fyrir sunnan Akrafjall, hafi verið í Kjalarnessþingi og
í Sunnlendingafjórðungi; landið beygist hér í suðr, og alt það
svæði, sem er kring um Akrafjall, er mjög svo afskorið af vogun-
um, sem ganga inn fyrir norðan. |>ó þetta hefði nú þannig verið,
þá náði þvi bæði Vestfirðingafjórðungr og fverárþing, alt megin-
landið hið innra, suðr að Hvalfirði, samkvæmt því sem áðr er sagt.
Enn nú er hér fyrst aðgætandi, að þó að Harðar saga sé uppruna-
lega gömul og góð saga, þá eru þau handrit sögunnar, sem nú
eru til, fremr ung, og ef til vill með nokkurum síðari viðaukum,
eða ónákvæmni, sjá Jón Sigurðsson formálann fyrir íslendinga s.
II. b. bls. IV. Enn nú vil eg ekki rengja söguna í þessu efni;
það þykir ekki vel fara, ef nokkur er annar kostr, enda þarf þess
hér alls ekki við. Illugi rauði gat hafa átt áríðandi erindi til Kjal-
arnessþings, þó að hann væri þar ekki í þingi; þess eru nœg
dœmi, að höfðingjar fóru stundum til annara þinga, sjá meðal
annars Gisla s. Súrssonar, báðar sögurnar, bls. 54—55, og bls. 140
—141; þar fer Börkr digri til J>orskafjarðarþings með fjölmenni;
þó var J>órnessþing hans þing, og jafnvel var hann þar goði; því
hann var sonr J>orsteins þorskabíts. J>etta hálfsmánaðar timabil,
sem leyft var að halda þingin á fyrr eða síðar, hefir gefið bæði
goðunum og öðrum kost á, að sœkja önnur þing, ef vildu; því skyld-
ir vóru goðar að mœta á sínu eigin þingi, Kb. bls. 97. Hér í
liggr því engin sönnun, jafnvel hvernig sem á málið er litið. Vest-
firðingafjórðungr og J>verárþing náðu eins suðr að Hvalfirði það
innra, hvað sem var um Akranesið, sem þegar er sagt.
Heiðarvíga s. segir bls. 344—345: „Ef nokkur tíðendi verða í
héraðinu, þau er af manna völdum eru, þá skulu allir skyldir til
eptir þeim at riða, siðan er þeir Snorri goði höfðu sofit skammt frá
bygðum eptir víg sín ok stórvirki, ok skal sá útlagðr, er eigi verðr
til þess búinn, III mörkum hverr sá, er þingfararkaupi á at gegna,
frá Hafnarfjöllum ok til Norðrár, sem þeirra þingmenn eru flestir
Síðumanna ok Flókdœla“. Hér kemr enn það sama, að Borgar-
fjörðr er talinn sem ein heild beggja megin Hvítár; það er eins
og þetta hafi verið eitt heilt goðorð, sem þessi ákvörðun náði yfir,
nefnilega, alt frá Norðrá: jpverárhlíðin, Hvítársiðan, Reykja- og
Flókadalr, og þá hið neðra til Hafnarfjalla; kemr þetta vel heim
við það, sem eg hefi sagt hér að framan, að þetta verðr þá mið-
goðorðið í J>verárþingi, og þá tekr það syðsta við, nefnil. Reykja-
dalr syðri, Skorradalr, og það sem er fyrir sunnan Skarðsheiði og
Hafnarfjöll alt það neðra; um vestasta goðorðið hef eg talað áðr,
sem náði suðr til Norðrár það efra, og til Hvítár það neðra. Með
þessu móti verða öll þrjú goðorðin i jpverárþingi nokkurn veginn
hœfilega stór i hlutfalli innbyrðis, og þá aftr stœrðin á J>verárþingi
i hlutfalli við önnur þing.