Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 02.01.1886, Blaðsíða 42
42
sveitin 511 eða hrepprinn kallað því nafni; þetta er því rétt í sög-
unni. A milli Hvítárvalla og Hvanneyrar eru 2 bœir, enn stutt á
milli. Á Hvanneyri fékk eg 2 bollasteina, sem eru einkennilegir að
því leyti, að þeir eru svo litlir, og er annar þeirra einkanlega vel
höggvinn; hann er hnöttóttr, þó nokkuð flatr að neðan, svo hann
getr vel staðið; steinninn er 5þuml. í þvermál; umhverfis utan
eru höggnir 4 fletir, og bil á milli; bollinn, sem höggvinn er ofan
í steininn, er vel gjörðr, og sléttr innan; hann er að lögun og
stœrð sem meðal-kaffibolli; steinninn sýnist vera úr blágrýti, enn
þó lítið eitt eygðr; hann er sjáanlega valinn að löguninni til. Hinn
steinninn er líkr að lögun; hann er hraungrýtiskendr, óhöggvinn
utan, hefir ekki verið eins vel kringlóttr; hann er nokkuð minni,
4*/2 þuml. í þvermál, bollinn þó kringlóttr, hann er nokkuð minni
enn hinn, grynnri, og nokkuð flatr í botninn. Fyrir sunnan bœinn
á Hvanneyri í túninu er kot, sem heitir Tungutún, og er lœkr á
milli; þar fundust steinar þessir niðri í jörðu, svo álnum skifti, þeg-
ar þar var grafinn kjallari; þar fundust hleðslur og allmikið af grjóti,
og aska; um þetta fæ eg skýrslu síðar. J>að er tilgáta, að steinar
þessir kynnu að vera hlautbollar úr hofi; gæti og verið, hvað stœrð
og lögun við kemr. þ>að er líklegt, að Grimr háleyski hafi haft
hof á bœ sínum, þó þess sé ekki getið; hann var mikilhœfr maðr,
og Hvanneyri hefir lengi verið mikil jörð; enn ekkert verðr með
vissu sagt um slíka steina, fyrr enn ef þeir kynnu að finnast í hof-
tótt. — Síðan hélt eg áfram út með Borgarfirði.
Sunnantil út með firðinum undir fjallinu, y?.t í Andakilshreppi,
er Skeljahrclílía; þar bjó Jöðurr, er vó Hávar, föður þ>orgeirst
Fóstbrœðra s. bls. 7. Bœirnir eru tveir, Ylri- og Innri-Skeljabrekka.
Utar með firðinum gengr fram Seleyri, nær þvi á móti Digranesi;
hún er og nefnd í Fóstbrœðra s. bls. 28—42; á fyrra staðnum er hún
kölluð Seljaeyri; J>orgeir lagði þangað skipi sínu, þegar hann var
búinn til hafs, og beið þar byrjar; hann sýnist hafa verið því vanr,
þvi J>orgeir fór fyrst utan á skipi, sem stóð uppi í Norðrá í Flóa.
bls. 25, og „jafnan kom hann skipi sínu í Borgarfjörð ok héldu
því í Flóa i Norðrá, ok settu þar upp á vetrurn, fyrir vestan ána,
þar sem nú er kallat þorgeirshróý\ þat er suðr frá holti þvi, er
Smiðjuholt heitir“. Hér segir og, að forgeir hafi 7 sinnum búið
skip sitt af íslandi; enn það er réttara, sem pormóðr segir í vís-
unni: „Sex lét sævar faxa“, o. s. frv. bls. 29; enn vera má, að
söguritarinn telji með, þegar porgeir bjó skip í síðasta sinni, norðr
á Melrakkasléttu, enn Illugi Arason á Reykhólum átti það. Flói
hefir líklega heitið í gamla dag'a láglendið neðst millum Hvítár og
Norðrár; Flóðatangi heitir og einn af neðstu bœjunum þar, sem
sumir kalla Flóatanga. Hvítá og N'orðrá voru einkar vel lagaðar
fyrir fornmenn til að flytja upp eftir skip sín; enn í dag má fara