Morgunblaðið - 20.02.2006, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. FEBRÚAR 2006 9
FRÉTTIR
Mánudagur 20.02.
Engiferpottur & kartöflubakstur
Þriðjudagur 21.02.
Grænmetislasagne með pestó
Miðvikudagur 22.02.
Thailenskur pottur með asísku salti
Fimmtudagur 23.02.
Mousaka með grísku salti
Föstudagur 24.02.
Afrískur pottréttur með steiktum
banönum
Helgin 25.02.-26.02.
Burritos með chillisósu & guacamole
Opið virka daga frá kl. 10-18 laugardaga frá kl. 10-16
• Engjateigi 5
• sími 581 2141
Glæsilegur vorfatnaður
SÝNING í tilefni af 100 ára sögu vél-
bátaútgerðar á Íslandi var opnuð í Vest-
mannaeyjum á föstudag. Sýningin er á tveimur
stöðum, annars vegar í Byggðasafninu og hins
vegar á Kaffi Kró. Sýningin stendur yfir næsta
mánuð og heimsækja m.a. um þúsund grunn-
skólabörn í Vestmannaeyjum sýninguna, en
þau munu síðan vinna þemaverkefni um sýn-
inguna í skólanum.
Á Kaffi Kró er meðal annars til sýnis bátur
sem ber nafnið Enok. Hann var smíðaður í
Eyjum á miklu framfaraskeiði og tók smíði
hans aðeins viku. Enok var síðasti sexæring-
urinn sem smíðaður var í Vestmannaeyjum, en
honum var breytt í vélbát um 1925.
Sigurmundur Gísli Einarsson, einn af skipu-
leggjendum sýningarinnar, segir vélbátavæð-
inguna hafa verið á við evrópsku iðnbyltinguna
hér á landi. „Íbúatala í Vestmannaeyjum sex-
skipslíkön og kvikmyndir frá þessum tíma. Við
eigum kvikmyndir af frumkvöðlunum sem eru
að vinna við fisk, t.d. eigendum eins fyrsta vél-
bátsins í Vestmannaeyjum, Unnar VE. Þarna
eru mennirnir sem lögðu grundvöllinn af því
samfélagi sem nú er í Eyjum. Þar má nefna
Þorstein Jónsson í Laufási og Sigurð Sig-
urfinnsson hreppstjóra,“ segir Sigurmundur.
„Á þessum kvikmyndum sjáum við mannlífið á
þessum tíma, fiskverkun, skipin, bátana far-
andi í siglingar og komandi heim fullir af fiski.
Við tókum líka myndir úr gömlum dagblöðum
og stækkuðum þær og sumar eru hátt í þrír
metrar á hæð.“
Einar K. Guðfinnsson sjávarútvegsráðherra
var heiðursgestur við opnunina og hélt hann
stutta tölu um sögu vélbátaútgerðar á Íslandi.
Sýningin er opin alla virka daga frá 13–15,
laugardaga frá 13–16 og sunnudaga frá 16–18.
faldaðist á tuttugu árum frá 1906 til 1926 úr um
500 í rúmlega þrjú þúsund manns,“ segir Sig-
urmundur. „Fram að því bjuggu í Vest-
mannaeyjum í kringum fjögur til fimm hundr-
uð manns í hátt í fimm hundruð ár á undan.
Íslendingar voru þessi fimm hundruð ár í
kringum 50.000, en við þessar breytingar fær-
ist fólk úr sveitunum niður í þéttari byggðir og
sjávarþorp og það verða algjör umskipti á að-
búnaði fólks, tekjum, lífsmáta, lífsmöguleikum
og öðru. Í framhaldi þróast menning og listir
mjög ört hér á landi og þjóðfélagið færist úr
því að vera nokkurs konar molbúaþjóðfélag og
inn í nútímann og í raun eitt af nútímalegustu
þjóðfélögum heims.“
Á sama tíma átti sér stað togaravæðing í
Reykjavík og Hafnarfirði og segir Sig-
urmundur þarna hafa verið um að ræða efna-
hagsbyltingu. „Hér á sýningunni eru sýnd
Sýning á eitt hundrað ára sögu vélbátaútgerðar opnuð í Vestmannaeyjum
Morgunblaðið/Sigurgeir
Hluti hópsins sem stóð að sýningunni, f.v.: Unnur Ólafsdóttir, Halla Einarsdóttir, Sigurmundur G. Einarsson, Hlíf Gylfadóttir, Jóna Guðmunds-
dóttir, Erna Jóhannesdóttir og Helgi Georgsson. Sýningin er annars vegar í Byggðasafninu og hins vegar á Kaffi Kró og stendur í mánuð.
Iðnbylting Íslendinga
BISKUP Íslands hefur auglýst laust
til umsóknar embætti sóknarprests
í Keflavíkurprestakalli. Embættið
verður veitt frá 1. maí næstkom-
andi og er umsóknarfrestur til 20.
mars.
Fram kemur í auglýsingunni sem
birt er á vefsíðunni kirkjan.is að
embættið sé krefjandi í stórri sókn
sem í eru um 8 þúsund íbúar.
„Sóknarpresturinn gegnir mik-
ilvægu hlutverki sem hirðir safn-
aðarins og leiðtogi í hópi samstarfs-
fólks. Helgihald og prédikun er
einn vegamesti þáttur í starfi sókn-
arprestsins, auk sálgæslu og
fræðslustarfs. Lögð er rík áhersla á
víðtæka reynslu af kirkjulegu
starfi, færni í prédikun og helgi-
þjónustu, leiðtogahæfileika og sam-
starfsvilja,“ segir þar einnig.
Auk sóknarprestsins er í presta-
kallinu prestur í fullu starfi auk
hóps annarra starfsmanna.
Sóknarprests-
embætti í
Keflavík auglýst
AÐALFUNDUR Samtaka um aðskilnað
ríkis og kirkju (SARK) var haldinn um
helgina. Samtökin samþykktu ályktun á
fundinum þar sem þau fagna aukinni um-
ræðu um og fylgi við þá grundvallarstefnu
sína að aðskilja beri ríki og kirkju. SARK
telur einsýnt að aðskilnaðarstefnan eigi sér
mjög mikinn hljómgrunn meðal þjóðarinnar
og að aðeins sé tímaspursmál hvenær
ríkjandi stjórnvöld og forysta Þjóðkirkj-
unnar láti loks undan síga gagnvart æ há-
værari röddum um að hrinda þessu jafn-
réttis- og réttlætismáli í framkvæmd.
Samtökin telja að við núverandi endur-
skoðun stjórnarskrár lýðveldisins hljóti
stjórnarskrárnefnd að taka skýra afstöðu til
þessa mannréttindamáls. Niðurstaðan get-
ur að mati samtakanna aðeins orðið sú, að
62. grein stjórnarskrárinnar verði að víkja,
en þar eru hinu lútersk-evangelíska trú-
félagi Þjóðkirkjunni veitt ólíðandi forrétt-
indi segir í ályktuninni.
Samtökin skora á stjórnarskrárnefnd að
nota tækifærið til að stíga stórt skref til
þeirra mikilvægu umbóta sem í aðskilnaðin-
um felst. Samtökin leggja áherslu á jafn-
rétti fólks og stofnana, virðingu fyrir trú og
siðum allra og réttinum til að standa utan
allra trúflokka með óskert mannréttindi.
Mun ekki standa
trúariðkun fyrir þrifum
Samtökin segja það hljóta að vera stjórn-
arskrárnefnd og stjórnvöldum yfirleitt mik-
ið umhugsunarefni að Þjóðkirkjan nái nú
aðeins til 84% landsmanna og að um 48 þús-
und Íslendingar séu nú utan Þjóðkirkjunn-
ar, í ýmsum trúfélögum eða utan trúfélaga.
SARK bendir á að aðskilnaður ríkis og
kirkju mun alls ekki standa trúariðkun fyrir
þrifum. SARK leggst þannig ekki gegn rík-
isframlögum til trúmála svo fremi sem þau
eru á algerum jafnréttisgrunni og að fólk
utan trúfélaga fái raunverulegt val um
hvert sóknargjöld í þeirra nafni renna.
SARK styður jafnframt fram komnar hug-
myndir um að lífsskoðanafélög fái opinbera
skráningu sem jafnast á við trúfélagaskrán-
ingu.
Á aðalfundinum var kosið í nýja stjórn
SARK og hana skipa; Edda Hönn Atladótt-
ir, séra Hjörtur Magni Jóhannsson, Kári
Páll Óskarsson, Sigurður Hólm Gunnars-
son, Sóley Gréta Sveinsdóttir, Stefán Frið-
riksson og Stefán Friðrik Stefánsson.
Telja aðskilnað
ríkis og kirkju
eiga sér mikinn
hljómgrunn