Bjarmi - 01.07.2002, Blaðsíða 32
Valsvöllurinn vígóur
3. september 1949.
Séra Friórik Friðriksson
spyrnir fyrstu spyrnuna
en Ulfar Þóróarson
formaóur Vals, fylgist meó.
uppraóaóa til bardaga. ... Sýnin hvarf og
önnur kom í staóinn. Þaó var taflboró meó
reitum sínum og mönnum. Jeg fann aö leik-
ur, sem þannig væri skipaóur, væri lög-
bundinn afsinni hernaóarlist, þar sem hver
maóur hefói þýóingu á sínum staó, og væri
liður í heild. Jeg fann aö þessi leikur gæti
haft afarmikla uppeldisþýóingu. Jeg fann
aó þaö fór titringur um mig af áfjáðaleik
eftir að kynnast þessum leik út í æsar.“
Alit sr. Frióriks á leiknum hafði breyst á
svipstundu. Eftir þetta fór hann og fékk
leyfi bæjarstjóra til aó ryója svæðió þar sem
drengimir æföu og svæöió var vígt 6. ágúst
1911. Þá voru tvö knattspyrnufélög innan
KFUM: Hvatur og Valur.
III
„Ekkert sannarlega mannlegt er óviókom-
andi sönnum kristindómi."
Sr. Friðrik ritar þessi orö 1895 og þau
birtast í Kirkjublaóinu, mánaöarriti handa
íslenzkri alþýðu, í ágúst sama ár. I greininni,
sem hann nefnir „Kristileg ungmenna-
fjelög," segir hann af kynnum sínum af
KFUM í Danmörku í þeirri von aó álíka fé-
lagsskapur komist á heima á Islandi. Þar
gerir hann grein fyrir afar fjölbreyttri starf-
semi félaganna og segir KFUM taka allt í
þjónustu sína og helga þaó. Þess vegna er
nú ekkert mannlegt óviðkomandi sönnum
kristindómi. Þessi hugsunarháttur, sem
veröur áberandi í öllu starfi hans, einkenn-
ir knattspyrnuævintýrió. I fyrrnefndu ávarpi
vió vígslu fótboltasvæðisins (sem bar yfir-
skriftina Fair PlayI) segir sr. Friðrik m.a:
„Vjer vinnum allt meó því aó helga þaó
guói. Enginn þarf aó halda aó hann verói
daufingi vió þaó að helga leik sinn eða
íþrótt sína guói; öóru nær! Leikurinn veró-
ur vió þaö fegurri og nautnaríkari."
Vígsluerindið, er fýlgdi meó Ijóóaflokkn-
um „Uti og inni“ sem var gefinn út 1912, er
í heild sinni afar merkilegt. Eg gæti auóveld-
lega skrifað þaó upp hér í heild og
„kommenteraó" á hverja línu en þaó verð-
ur líklega aó bíóa betri tíma. Sýn sr. Frióriks
á leikinn er einstök og fýrir honum spilar
feguróin lykilhlutverk.
„Leggió alla stund á aó leggja feguró inn
í leik yóar, látió aldrei kappió bera feguró-
ina ofurliói. Látiö ekki líkamann vera í 18
hlykkjum, heldur látió hvern vöóva vera
stæltan og allan líkamann í þeirri stellingu
sem fegurst er. Verið þar á svæóinu sem
yður ber aö vera hverjum samkvæmt skyldu
sinni og varast blindan ákafa og fum. Allur
þjösnaskapur veri langt frá yóur. Kærið
yóur ekki um að vinna meó röngu eóa
ódrengilegu bragói. Þeirsterkari boli aldrei
hinum yngri og linari frá rjettum leik. Segió
ávalt satt og venjið yður á aó segja til ef
yður veróur eitthvaó á ogjáta það.-
Hælist aldrei yfir þeim sem tapa, og
gleójist líka yfir velleiknu sparki hjá mót-
leiksmönnum yóar.“
Þaó hlýtur aö vera öllum Ijóst sem fylgj-
ast meó knattspyrnu í dag að þessar hug-
myndir sr. Friðriks og mikla viróing fýrir
leiknum eru víða á undanhaldi. Arið 1958
var síóasta heimsmeistarakeppnin fýrir
andlát sr. Frióriks. Þá lék 17 ára unglingur
meó landsliói Brasilíu: Edson Arantes do
Nascimento. Hann eryfirleitt kallaóur Pele.
Hann átti þaó sammerkt meó sr. Friórik að
vera lítt gefinn fýrir þjösnaskap og kallaói
knattspyrnu fallega leikinn. Þeir hefðu ef-
laust getaó sameinast um slagoróið sem
stendur letraó undir styttu af sr. Friórik á
Hlíóarenda Valsmanna: „Látió aldrei kapp-
ió bera feguróina ofurliði."
Þaó má meó sanni segja aó hugmyndir
sr. Frióriks um leikinn náðu út fýrir tíma og
rúm og markmió hans voru afar háleit eins
og sést á eftirfarandi kafla úr vígsluerind-
inu:
„Munió ávalt eptir því, að leikur vor er
ekki aóeins stundargaman, heldur á hann
aó vera til þess aó gjöra oss betri, göfugri,
heiðarlegri og karlmannlegri með hveri æf-
ing. Og samlíf vort á leiksvæóinu og utan
þess á aó efla kristindóm vorn og vera guói
til dýrðar. Þaó er höfuómarkmiðió."
32