Bjarmi - 01.07.2002, Blaðsíða 35
Trú og von
Það var á ráðstefnu um hatrið og eðli
þess sem Vaclav Havel, skáld og þjóó-
arleiðtogi sagði eitthvað á þessa leió:
Eg er ekki bjartsýnismaður, vegna þess aö
ég veit ekki hvort allt fer vel. Eg er ekki held-
ur svartsýnismaður, vegna þess aó ég veit
ekki hvort þetta fer allt illa. Eg get aðeins
vonað. Vonin er óháð ástandinu. Vonin
hefur ekkert að gera með ytri aðstæóur.
Annaó hvort vonar maður eða ekki. Eg
þakka Cuði fýrir þessa gjöf.
Þetta er ekki fjarri lýsingu Páls Postula á
trúmanninum Abraham. Páll segir í Róm-
verjabréfinu: Abraham trúði meö von, gegn
von. - Eða með öðrum oróum: Þegar öll
von var úti, hélt Abraham í vonina.
Stundum er kristin trú boóuð sem
patentlausn á öllum mannlegum vanda.
Þannig verður vonin grundvölluó á glans-
myndum. En Biblían er ekki glansmynda-
bók. Hún er næstum óþægilega raunsæ á
aóstæður mannsins í þessum óskiljanlega
heimi Guós sem er fullur af þessum þver-
stæðum, fegurð og kærleika, - Ijótleika og
hatri. - Vér vitum aó öll sköpunin stynur og
bíóur, segir Páll postuli á einum stað og vér
vitum ekki hvers vér eigum að biðja.
Með von, - gegn von. í Biblíunni skín Ijós
vonarinnar skærast í Ijóóum þeirra sem eru
í vonlausri aðstöðu. Það má taka Jeremía
sem dæmi.
Hann sat í fangelsi, sviptur öllu, þekkti
sult, einangrun, beiskju og háó og hafði
verið sviptur ærunni: „Eg er maóurinn, sem
eymd hefi reynt." Og um Guð segir hann:
„Þótt ég hrópi og kalli hnekkir hann bæn
minni. Hann gyrti fyrir vegu mína meó
höggnum steinum." - Samt segir Jeremía
nokkru síðar: „Þetta vil ég hugfesta, þess
vegna vil ég vona: Náð Drottins er ekki
þrotin, miskunn hans ekki á enda, hún er
ný á hverjum morgni mikil er trúfesti þín.
Drottinn er hlutdeild mín, segir sál mín,
þess vegna vil ég vona á hann.“
Trú, meó von - gegn von
Þegar ég var ungur maóur og bjartsýnn
byggói ég von mína á glansmyndum; sum-
ar höfóu mér verió fengnar í kristilegum
hetjusögum, aðrar bjó ég til sjálfur. Síðar
lærói ég að fletta Biblíunni, þessari mynda-
bók Guðs, meö nýjum hætti og sá þá
myndir af venjulegu, stríðandi fólki, þar
sem skiptust á skin og skúrir, von og von-
leysi. Eg sá þar fólk í dýpstu örvæntingu
sem hélt í von og trú þrátt fyrir sársaukann
og andstreymió. Og mér fannst ég sjá þar
myndir af sjálfum mér við ýmsar aóstæður,
bæði í gleói og sorg. Og mér lærðist aó
kristin trú er fýrst og fremst trú vonarinnar,
- þeirrar vonar sem er óháð aðstæðum
hverju sinni. Og ég sá þar myndir af Jesú
Kristi. Það voru ekki glansmyndir heldur
myndir úr raunveruleikanum, hann kom
með von inn í vonlausar aóstæóur, vitjaði
þeirra sem aðrir settu til hliðar, sýndi þeim
elsku sem aórir hötuóu, var tekinn af lífi og
sigraði dauðann.
Þessi sundurleita myndabók Guós birti
mér, þrátt fýrir allar þverstæðurnar, grund-
völl þeirrar vonar sem er óháð aðstæðum
og birtist skýrast í persónu Jesú Krists. Guð
lífsins og kærleikans. Saga mannsins birtir
mér líka fjölmargar myndir af fólki sem
vakti og viðhélt von og trú hinna vonlausu
með því að ganga til fundar við þá, upp-
örva, gera gott, deila kjörum, meó óeigin-
gjörnum kærleika sem nærðurerafkærleika
Krists, f trú sem starfar meó von - gegn von,
í vongleói mitt í vonleysinu.
Glansmyndir mást með tímanum. Ég er
hættur að hafa gaman af þeim.
Raunveruleikinn, meó Ijósi og skuggum
stendur mér nær.
„Sem tómur skuggi gengur maóurinn,
gjörir háreysi um hégóman einan, hann
safnar í hrúgur, en veit eigi hver þær hlýtur.
Hvers vona ég þá Drottinn? Von mín er öll
á þér" (Sálm. 39. 7-8).
Guó, ég þakka þér fýrir gjöf vonarinnar.
(Á kyrrðarstund í Hallgrímskirkju 17. janúar
2002.)
Sigurður Pdlsson er sóknarprestur
í Hallgrímskirkju í Reykjavík.