Tímarit lögfræðinga - 01.06.1982, Blaðsíða 26

mannafrádráttur, fiskimannafrádráttur, námsfrádráttur og kostnað-
ur við heimilisstofnun, sjá nánar 30. gr. laganna. Auk þess má draga
frá tekjum ýmiss konar iðgjöld skv. D-lið 1. mgr. 30. gr., en í stað frá-
dráttar skv. D-lið (og E-lið) getur að vali skattaðila8) komið fastur
10% frádráttur frá tekjum skv. 1. tl. A-liðs 7. gr., þegar frá þeim hafa
verið dregnir þeir liðir, sem um ræðir í 1.-6. tl. A-liðs 1. mgr. 30. gr.
Hjón, sem skattlögð eru skv. 63. gr., verða bæði að velja sömu frá-
dráttarreglu að þessu leyti, sbr. 2. mgr. 30. gr. Frádráttur skv. 7. og
8. tl. A-liðs og skv. C-lið 1. mgr. 30. gr. er undanþeginn grundvelli hins
fasta frádráttar og kemur því til álita óháð honum.
Með hinum nýju hjónasköttunarreglum var felld niður reglan um
50% frádrátt af launatekjum giftrar konu. Af breytingu þessari get-
ur bersýnilega leitt aukna skattbyrði fyrir þær fjölskyldur, þar sem
hjón vinna bæði fyrir tekjum. Aðrar breytingar vinna þetta upp að
nokkru leyti eða öllu. Má þar fyrst nefna, að launatekjur hjóna skipt-
ast nú á tvo aðila, svo að þær lenda a.m.k. að hluta í lægri skattþrepum
en ella. Helmingi af launatekjum eiginkonu var eftir eldri reglunum
bætt við tekjur eiginmannsins, áður en álagning fór fram. Þá skal
getið ákvæða 68. gr. um millifæranlegan persónuafslátt. Hefur milli-
færsla ónýtts persónuafsláttar þann kost umfram hreina sérsköttun,
að með henni er tekið tillit til þess, að tveir eða fleiri eiga að lifa af
tekjum þess hjóna, sem vinnur utan heimilis, í þeim hjónaböndum,
þar sem hinn makinn færir heimilinu engar eða litlar tekjur, sbr. einn-
ig 4. mgr. 26. gr. 1. nr. 73/1980 um millifæranlega útsvarslækkun. Loks
stuðlar reglan um millifæranlegan frádrátt í 2. mgr. 63. gr. 1. nr. 75/-
1981 að sama árangri. Nemi heildarfrádráttur, er um ræðir í 1. og 2.
tl. 1. mgr. 63. gr., hærri fjárhæð hjá öðru hjóna en tekjur þær, er um
ræðir í 1., 2. og 3. tl. 1. mgr. 63. gr., skal það, sem umfram er, dregið
frá tekjum hins makans við álagningu. Þetta gæti t.d. átt við um frá-
drátt vegna stofnunar heimilis, ef annað hjóna er tekjulaust, eða
námsfrádrátt þess hjóna, sem stundar nám.
b) Eignatekjur og aðrar tekjur hjóna skv. C-lið 7. gr. skal leggja
saman og telja til tekna hjá því hjóna, sem hærri hefur hreinar tekjur
skv. A-lið 7. gr. (launatekjur o.fl.). Ekki skiptir máli, hvort tekjur
stafa frá séreign eða hjúskapareign. Frá tekjum þess hjóna, sem um-
8) Framteljendum er í framkvæmd auðveldað þetta val. Ef framteljandi færir í
viðeigandi reiti frádrátt skv. D- og E-liðum 1. mgr. 30. gr., velur skattstjóri
þá frádráttarreglu, sem er framteljanda hagstæðari, sbr. leiðbeiningar ríkis-
skattstjóra 1981, bls. 12, og framtalseyðublaðið, bls. 4.
20