Tímarit lögfræðinga - 01.06.1982, Blaðsíða 28

um sig eða þyki skýrslur þeirra tortryggilegar, skulu skattayfirvöld á-
ætla skiptingu hreinna tekna af atvinnurekstri eða sjálfstæðri starf-
semi. Með þessum ítarlegu reglum er leitazt við að koma í veg fyrir,
að hjón geti dreift þessum tekjum á milli sín í þeim tilvikum, er aðeins
annað þeirra stendur að rekstrinum, sbr. greinargerð með 63. gr. Um
meðferð á tapi af atvinnurekstri eða sjálfstæðri starfsemi fer eftir
sömu reglum og gilda um hreinar tekjur.
Ákvæði 59. gr. 1. nr. 75/1981 um ákvörðun launa við eigin atvinnu-
rekstur með hliðsjón af viðmiðunarreglum ríkisskattstjóra gildir um
hjón eins og aðra einstaklinga. Ef skattyfirvöld telja, að endurgjald
fyrir starf maka manns eða barns, sbr. 2. mgr. 1. tl. A-liðs 7. gr., sé
hærra en makinn eða barnið hefði aflað hjá óskyldum eða ótengdum
aðila, skulu þau ákvarða tekjur makans eða barnsins af starfinu, sbr.
2. mgr. 59. gr. Umdeilanlegt getur verið, hvað telst atvinnurekstur
eða sjálfstæð starfsemi, en nokkrar leiðbeiningar má sækja til úrskurða
ríkisskattanefndar í tíð eldri laga, t.d. úrsk. 755/1973, 1166/1973 og
665/1979.
7) Persónuafsláttur og barnabætur. Bæði persónuafsláttur og barna-
bætur koma til frádráttar álögðum gjöldum (reiknuðum skatti). Sá
munur er hins vegar á, að barnabætur geta komið til útborgunar, en
ónýttur persónuafsláttur ekki.
Um persónuafslátt eru ákvæði í 68. gr. 1. nr. 75/1981. Persónuaf-
sláttur er sá sami fyrir alla skattskylda einstaklinga, sjá þó um börn
2. mgr. 67. gr. Hjón fá því hvort um sig fullan afslátt. Kemur afslátt-
urinn, eins og áður segir, til frádráttar reiknuðum tekjuskatti hvors
um sig. Nemi lögákveðinn persónuafsláttur hærri fjárhæð en reikn-
aður tekjuskattur, skal ríkissjóður léggja fram fé, sem nemur allt
að þeim mun, og skal því ráðstafað fyrir hvern mann til að greiða
eignarskatt hans á gjaldárinu, síðan sjúkratryggingagjald hans á
gjaldárinu og því, sem þá kann að vera óráðstafað, til greiðslu út-
svars. Sá persónuafsláttur, sem enn er óráðstafað, fellur niður, nema
um sé að ræða óráðstafaðan persónuafslátt annars hjóna, sem skatt-
lagt er samkvæmt 63. gr., og skal þá þessi óráðstafaði hluti drágast
frá reiknuðum tekjuskatti hins makans. Nemi þannig ákvarðaður
persónuafsláttur síðarnefnda makans í heild hærri fjárhæð en reikn-
aður tekjuskattur hans, skal ríkissjóður leggja fram fé, sem nemur
allt að þeim mun, til greiðslu á eignarskatti hans, sjúkratrygginga-
gjaldi og útsvari á gjaldárinu. Ríkissjóður léggur ekki fram fé til
greiðslu annarra gjalda né heldur til greiðslu ógoldinna skatta frá
fyrri árum. Sá hluti persónuafsláttar, sem þá verður enn óráðstafað,
22