Hugur - 01.01.2008, Blaðsíða 154

Hugur - 01.01.2008, Blaðsíða 154
152 Hjörleifur Finnsson og Davíð Kristinsson Þessari Idassísku menntun virðist hafa hnignað samhliða velferðarkerfinu: „Und- anfarnir áratugir eru því saga um stöðuga herferð gegn klassískri menntun undir ýmsu yfirskini." (275) Þetta gerist um svipað leyti og frjálshyggjan lætur til skarar skríða gegn velferðarkerfinu: „I kjölfar atburðanna í maí ’68 voru í miklu óðagoti gerðar ,umbætur‘ sem áttu að sögn að aðlaga kennsluna að nútímanum, og var þá dregið verulega úr kennslu fornmála." (276) Svo fór „að klassísk menntun hrundi á öllum stigum skólakerfisins, fyrst sú klassíska menntun sem byggðist á forn- málunum, síðan sú menntun sem byggðist á kennslu lifandi bókmenntamála og loks virðist svo komið að móðurmálskennslan sé víðast á hröðu undanhaldi." (265) Einar Már telur sigurför hugmyndafræði frjálshyggjunnar valda mestu um hnignun velferðarríkjanna. Innihaldsleysi menntamanna-marxismans og form- gerðarhyggjunnar bjó í haginn fyrir frjálshyggju og olli þannig tómi á torgum hugmyndafræði og þekkingar: „í Frakklandi reis hugmyndafræði frjálshyggjunnar upp úr þeim öldudal sem myndaðist þegar tískubylgja menntamanna-marxismans féll, og hún fyllti tómarúmið." (i6i)!6 Einar Már skýrir ekki hvernig innantómar tískubylgjur menntamanna-marxisma og formgerðarhyggju ná yfirhöfuð að rísa á blómatíma velferðarríkjanna, á þeim tímum er „máttugur hljómkassi" alþýðu- menntunar endurómaði þekkingu klassískrar menntunar. Hvernig gátu sápukúlur tískunnar borið sigurorð af „raunverulegri þekkingu" rótfastri í þúsund ára einingu sögu og tungumála? Hvers vegna sprengdi klassísk menntun ekki sápukúlur gervifræða menntamanna-marxisma, formgerðarhyggju og frjálshyggju þegar hún var hvað sterkust? Til þess að skýra það þarf að grípa til skýringa sem eru fjöl- breyttari og jarðbundnari en sú hughyggja um samfélagsbreytingar sem einkennir tískufræðilega greiningu Einars Más. Vitaskuld kannast Einar Már á stökum stað við þátt peningaafla og valda- manna, t.d. þegar hann skrifar í tengslum við uppkomu frjálshyggjunnar að á „árunum upp úr 1975 og í kringum 1980, féllu saman djúp sveifla í tískubylgju og svo ný gagnsókn peningaafla“ (180). „Um langt skeið hafa franskir valdamenn verið að hrinda stefnuskrá frjálshyggjunnar í framkvæmd“ (189). En þegar upp er staðið eru hugmyndafræðibylgjurnar í forgrunni og ráðandi þáttur í aðgerðum stjórnmálamanna og „peningavalds“. Þannig er það til dæmis hugmyndafræði frjálshyggjunnar sem hrindir af stað breytingum á efnahagsstjórn: Um frjálshyggjuna vitum við það eitt, að hún fór af stað sem fyrirbæri eða sveifla í „miðtíma", og tók þá við af áratugalöngu tímabili velferðarþjóð- félagsins. Það blasir einnig við okkur, að hún hefur tvö andlit, hún var fyrst margþætt kenning um efnahag og þjóðfélag, róttæk gagnrýni á velferðarþjóðfélagið og jafnframt stefnuskrá um breytingar, en síðan varð hún efnahagsstefna sem ruddi sér til rúms á Vesturlöndum og breiddist 26 I samræmi við þá trú Einars Más að drifkraft samfélagsbreytinga sé að finna í hugmyndafræði og hugarfari leiðir hann getum að því að ástæðan fyrir hnignun ldassískrar menntunar sé að leita í skorti hennar á styrkri hugmyndafræði: „veikleiki þessarar klassísku menntunar var e.t.v. sá að hana vantaði traustan, heimspekilegan bakgrunn." (265)
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196

x

Hugur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.