Morgunblaðið - 05.10.2012, Blaðsíða 25

UMRÆÐAN 25
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. OKTÓBER 2012
Ég er vinur landsbyggðarinnar
og málefni hennar eru mér afar
hjartfólgin. Reyndar er ég uppalin
hér á höfuðborgarsvæðinu en í
mörg ár ferðaðist ég um allt land
starfs míns vegna og heimsótti
sveitabæi, fólk í þéttbýli og þau
fyrirtæki og stofnanir sem voru
úti á landi. Ég átti mörg afar dýr-
mæt samtöl við fólk í þessum ferð-
um mínum. Samtöl um daglegt líf
þess og hagi, drauma þess og
væntingar, vonbrigði og end-
urreistar vonir og framtíðarsýnir
þess sem meðal annars tengdust
heimahögum þess.
Það er ekki hægt annað en að
dást að þrautseigju og bar-
áttuþreki margra þeirra sem á
landsbyggðinni búa og hafa þurft
að taka á sig hvern stórskellinn á
fætur öðrum. Ekki er annað hægt
en að finna til hryggðar þegar
maður horfir á reisuleg frystihúsin
sem engin starfsemi
er í lengur. Maður
upplifir óréttlætið
þegar gengið er eftir
bryggjunum þar
sem er varla neitt
athafnalíf lengur og
sorg þegar eldra
fólkið talar með
söknuði um börnin
og barnabörnin sem
neyddust til að flytja
til höfuðborgarsvæð-
isins. Óhjákvæmi-
lega fer maður að
hugsa í framhaldinu um það
hvernig hægt sé að stöðva þessa
óheillaþróun og snúa henni við, því
landsbyggðin og það fallega mann-
líf sem þar þrífst á svo sannarlega
sinn tilverurétt.
Norðmönnum hefur tekist
einkar vel að halda fremur harð-
býlu landi sínu öllu í byggð. Meira
að segja nyrstu héruðunum norð-
an við heimskautsbaug þar sem
myrkrið og kuldinn
ríkja yfir vetrarmán-
uðina. Þeir hafa farið
þá leið að veita þeim
sem búa í nyrstu hér-
uðum landsins eins-
konar dreifbýlisstyrk í
formi skattaívilnana.
Persónulega þá þykir
mér ekki fráleitt að
kanna hvort fara mætti
einhverja slíka leið hér
á landi.
Eitt er víst og það er
að sífelld þjón-
ustuskerðing er ekki rétta leiðin
til að viðhalda búsetu á lands-
byggðinni. Nú berast fréttir af því
að Pósturinn muni loka útibúum
sínum á Flateyri og Bíldudal 1.
nóvember næstkomandi. Þau
stöðugildi sem þar með tapast
skipta sköpum fyrir fjölskyldur
viðkomandi starfsmanna. Sífelld
þjónustuskerðing, hvort heldur er
á sviði verslunar, banka og póst-
þjónustu eða heilsugæslu, er ekki
bjóðandi íbúum þessara staða.
En umfram allt verður að
tryggja að öflugt og fjölbreytt at-
vinnulíf á hverjum stað fái að
dafna sem best. Óöryggið og at-
vinnubresturinn sem núverandi
kvótakerfi býr til í gegnum fram-
sal kvóta hefur ýtt undir brott-
flutning af landsbyggðinni. Taka
verður mið af byggðasjónarmiðum
en ekki aðeins markaðsaðstæðum
við breytingar á kvótakerfinu.
Mikilvægt er að auðlindarentan
verði notuð til að efla starfsemi
tengda sjávarútvegi og landbúnaði
til að fjölga störfum á landsbyggð-
inni. Ennfremur skiptir máli að
ungu fólki, sem heldur til náms og
hefur hug á að snúa heim aftur að
námi loknu, standi til boða störf
sem hæfa menntun þess og áhuga-
sviði þegar komið er heim aftur.
Þar geta stjórnvöld svo sann-
arlega veitt aðstoð.
Samstaða, flokkur lýðræðis og
velferðar, vill í auknum mæli færa
starfsemi hins opinbera til sveitar-
félaga og landshlutasamtaka og
koma á þriðja stjórnsýslustiginu
með svæðisþingum til að efla vald-
dreifingu og draga úr miðstýr-
ingu. Þessum aðilum verði tryggð-
ir nauðsynlegir tekjustofnar vegna
fjölgunar verkefna. Einnig segir í
grundvallarstefnuskrá Samstöðu
að tekjur af auðlindum og svæð-
isbundinni starfsemi skuli renna í
meira mæli til samneyslu og upp-
byggingar á viðkomandi svæði.
Ég tel það engu þjóðfélagi hollt
að breytast í borgríki á meðan
dreifðar byggðir landsins standa
fyrst og fremst sem minnisvarði
um það líf sem var þar áður.
Landsbyggð í blóma
Eftir Þollý Rósmunds
»Mikilvægt er að auð-
lindarentan verði
notuð til að efla starf-
semi tengda sjávar-
útvegi og landbúnaði til
að fjölga störfum á
landsbyggðinni.
Þollý Rósmunds
Höfundur er félagi í Samstöðu, flokki
lýðræðis og velferðar.
Landssöfnun
Rauða krossins
Göngum til góðs fer
fram á morgun, laug-
ardaginn 6. október.
Göngum til góðs er
umfangsmesta fjár-
öflun Rauða krossins
og sú mikilvægasta
þar sem leitað er til
allra landsmanna um
aðstoð við að bæta líf
barna í neyð víða um
heim.
Að venju óskar Rauði krossinn
ekki einungis eftir fjárframlögum
þeirra sem vilja styrkja gott mál-
efni heldur biðjum við fólk um að
ganga til liðs við okkur með virk-
um hætti og ganga með söfn-
unarbauka í hús. Markið er sett
hátt því takmarkið er að ná til
allra heimila á landinu. Reynslan
sýnir að það er hægt, takist okk-
ur að virkja 3.000 sjálfboðaliða
eina dagstund.
Þetta er það sem gerir Göng-
um til góðs frábrugðna öðrum
söfnunum sem Rauði krossinn
efnir til. Með þessum hætti gefst
öllu fólki í landinu tækifæri til að
gefa af sér, ekki einungis með því
að gefa fé heldur einnig með því
að sameinast um eitt málefni og
ganga í þágu þeirra sem búa við
mun krappari kjör en þekkjast í
íslensku þjóðfélagi.
Landssöfnunin Göngum til góðs
er haldin annað hvert ár. Í ár
verður gengið til góðs fyrir börn í
neyð. Meðal þeirra sem njóta
góðs af verkefnum Rauða kross-
ins eru börn í Afríku, á Haítí, í
Palestínu og í Hvíta Rússlandi.
Söfnunarféð gerir Rauða kross-
inum meðal annars kleift að:
 Hjúkra lífshættulega van-
nærðu barni til heilbrigðis (1.500
kr. framlag)
 Veita fjölskyldu á hamfara-
svæði efni til skýlisgerðar (3.000
kr. framlag)
 Gefa tvö hundruð máltíðir á
hungursvæði í Afríku (5.000 kr.
framlag)
Allt fé sem safnast í Göngum
til góðs í ár rennur til þessara
verkefna.
Þetta þýðir ekki að Rauði
krossinn verji minna fé heima-
fyrir, því um 75% alls fjármagns
félagsins er varið til innanlands-
starfs. En þetta þýðir að við get-
um tekið þátt í að gera heiminn
að betri stað með því að gefa af
okkur hvort sem við göngum í
klukkustund í þágu Rauða kross-
ins eða tökum vel á
móti göngufólki og
gefum í söfnunarbauk-
ana.
Ég hvet því alla
sem geta að svara
kalli Rauða krossins
og gerast sjálf-
boðaliðar um stund og
kynnast því hlýja við-
móti sem söfnunarfólk
okkar finnur fyrir um
allt land þegar bankað
er upp á með söfn-
unarbaukinn. Þið getið
fundið söfnunarstöð til
að mæta á í ykkar hverfi á raudi-
krossinn.is.
Gerum góðverk, göngum til
góðs og bætum líf barna um allan
heim.
Göngum til góðs
laugardaginn 6. okt.
Eftir Önnu
Stefánsdóttur
Anna
Stefánsdóttir
»Ég hvet því alla sem
geta að svara kalli
Rauða krossins og ger-
ast sjálfboðaliðar um
stund nú á laugardag-
inn.
Höfundur er formaður Rauða kross-
ins á Íslandi.
Smiðjuvegi 9 · 200 Kópavogi
Sími 535 4300 · axis.is
Vandaðar íslenskar innréttingar
Heildsöludreifing: ACT ehf, Dalvegi 16b, 201 Kópavogi, sími 577 2150
60 ára reynsla á Íslandi
George Foreman vinsælu
heilsugrillin komin í verslanir