Morgunblaðið - 24.11.2012, Blaðsíða 1

L A U G A R D A G U R 2 4. N Ó V E M B E R 2 0 1 2
 Stofnað 1913  276. tölublað  100. árgangur 
JÓLABLAÐIÐ
JÓLATRÉ, LAUFABRAUÐ, KONFEKT, PIPARKÖKUHÚS, VILLI-
BRÁÐ, GAMLAR HEFÐIR, JÓLABÆKUR, HÁTÍÐARKRANSAR,
JÓLAMYNDIR OG MARGT FLEIRA Í 128 SÍÐNA AUKABLAÐI
Morgunblaðið/Þorkell
Kúluskítur Sýnishorn úr Mývatni.
 Teppi grænþörunga, sem var á
stórum svæðum á botni Mývatns
virðist vera að hverfa. Sömu sögu
er að segja af kúluskít, sem er eitt
vaxtarform grænþörungs í vatninu,
og var friðaður fyrir sex árum. Þar
sem kúlurnar voru áður í breiðum
og töldust margar milljónir er nú
áætlað að aðeins séu nokkur þús-
und.
Árni Einarsson líffræðingur seg-
ir að þessi breyting sé hluti af lang-
tímaþróun.
Sveiflur í lífríkinu í og við Mý-
vatn með toppum og botnum á sjö
ára fresti eru ekki nýjar af nálinni.
Lægðirnar hafa hins vegar orðið
dýpri á síðustu árum, og erfiðari
fyrir bleikju og þær fjölmörgu
andategundir sem er að finna á Mý-
vatni. »18, 20
Teppi grænþörunga
og kúluskítur að
hverfa í Mývatni
Meira af seðlum í umferð
» Magn seðla og myntar í um-
ferð þykir vísbending um
svarta atvinnustarfsemi en
það var 37 milljarðar í sept-
ember.
» Það var 34,3 milljarðar í
september 2011 og 27 millj-
arðar í september 2010.
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Þetta lýsir siðleysi. Menn eru að
skjóta sér undan því að standa undir
þeim skuldbindingum sem gert er
ráð fyrir að þeir sem stunda atvinnu-
starfsemi standi við,“ segir Halldór
Grönvold, aðstoðarframkvæmda-
stjóri Alþýðusambands Íslands.
Tilefnið er rannsókn ASÍ á
kennitöluflakki og afleiðingum þess
fyrir launþega og birgja.
Creditinfo tók saman tölur fyrir
ASÍ en þær sýna að kröfum að and-
virði 280,8 milljörðum króna var lýst
í þrotabú á tímabilinu frá 1. mars
2011 til 1. mars 2012. Fengu kröfu-
hafar þar af aðeins 6,7 milljarða, eða
2,39%, upp í kröfur í þrotabúin.
Viðskiptasiðferðinu áfátt
Halldór telur þessar tölur vitna
um að siðferði margra íslenskra at-
hafnamanna sé áfátt. Þeir hreinsi
verðmæti út úr fyrirtækjum og skilji
skuldir eftir. Hann tekur fram að
þetta eigi ekki við um öll þrotabúin.
Skúli Eggert Þórðarson ríkis-
skattstjóri segir undanskot með
kennitöluflakki mikið vandamál.
„Við teljum að þetta sé eitt af
stærri vandamálum í skattafram-
kvæmdinni og að það skorti nægj-
anleg verkfæri til þess að taka á
þessu. Það skapar vanda þegar fólk í
atvinnurekstri skilur skuldir eftir í
eignalausu félagi og kemur sér und-
an greiðslu opinberra gjalda,“ segir
Skúli Eggert.
MTapaðar kröfur í búin »6
Töpuðu 274 milljörðum
 Kröfuhafar í þrotabú fengu 2,39% upp í kröfur á 12 mánaða tímabili í fyrra
 ASÍ segir menn ganga fram af siðleysi þegar þeir taka verðmæti út úr félögum
Morgunblaðið/Ómar
Byggingarvinna Ný byggingar-
reglugerð tekur gildi um áramót.
Byggingarkostnaður við dæmigert
fjölbýlishús eykst að lágmarki um
10% þegar ný byggingarreglugerð
tekur gildi um áramótin.
Þetta er niðurstaða ráðgjafarstof-
unnar Hannars sem vann athugun á
því, fyrir Samtök iðnaðarins og Bú-
seta, hvaða áhrif reglugerðin hefði
haft á kostnað við byggingu íbúða á
vegum Búseta í fjölbýlishúsi sem
þegar er risið við Litlakrika í Mos-
fellsbæ.
Nýja reglugerðin kveður m.a. á
um bætt aðgengi fatlaðra og betri
einangrun húsa.
Sérfræðingar Hannars litu til fjöl-
margra þátta í greiningu sinni á
áhrifum breytinganna, m.a. kostnað-
ar vegna aukinnar einangrunar út-
veggja, þaks og neðsta gólfs.
„Þessi rannsókn leiðir í ljós að það
verður að framlengja bráðabirgða-
ákvæði í byggingarreglugerð sem
leyfir að hanna tiltekinn hluta mann-
virkis á grundvelli eldri reglugerð-
ar,“ segir Friðrik Á. Ólafsson, for-
stöðumaður hjá SI, um niðurstöðu
ráðgjafarstofunnar Hannars.
Friðrik telur reglugerðina of rót-
tækt skref. »30
Íbúðir minnst 10% dýrari
 Ný reglugerð of róttæk að mati Samtaka iðnaðarins
Rjúpnaveiðimenn verða að nýta helgina til hins
ýtrasta til að ná sér í jólamatinn því veiðitíma-
bilinu lýkur eftir helgina. „Það er fín spá um
helgina og fólk ætti að geta gengið nánast á öllu
landinu,“ segir Elvar Árni Lund, formaður
Skotvís. Rjúpnaveiðitímabilið verður ekki lengt
en Elvar lagði inn fyrirspurn þess efnis í um-
hverfis- og auðlindaráðuneytinu. Slæmt veður
hefur sett strik í reikninginn hjá veiðimönnum.
Síðasta tækifærið til að ná sér í rjúpu í jólamatinn
Morgunblaðið/Golli
 „Fuglalífið hef-
ur alveg gjör-
breyst. Mikið af
öndum með unga
eins og var hér í
sumar. Það er
allt annað en var
upp á fuglalífið
til að gera,“
sagði Jóhann
Jónsson, bóndi í
Mjóanesi við
Þingvallavatn, um breytinguna á
lífríkinu eftir að mink var nær út-
rýmt við vatnið. Til þess var m.a.
beitt minkasíum sem veiða minkinn
allan ársins hring. »22
Mink nær útrýmt
við Þingvallavatn
Þingvellir Fjöl-
skrúðugra fuglalíf.
Ríkissaksóknari, Ákærenda-
félag Íslands og lögreglustjóri
höfuðborgarsvæðisins gagn-
rýna frumvarp innanrík-
isráðherra um hert skilyrði
vegna símahlerana við rann-
sókn sakamála. Í umsögn-
um til Alþingis er því hald-
ið fram að of langt sé
gengið í að takmarka
þessar heimildir lögreglu.
„Eins og frumvarpið er úr
garði gert er gengið of
langt í því að takmarka
heimildir lögreglunnar að
óþörfu svo ekki fær sam-
rýmst hagsmunum sam-
félagsins um að lögreglu verði
með góðu móti gert kleift að
beita símahlustun og skyldum
rannsóknarúrræðum í því
skyni að upplýsa um alvarleg
afbrot,“ segir í umsögn Jóns
H.B. Snorrasonar, formanns
stjórnar Ákærendafélagsins.
Sigríður Friðjónsdóttir rík-
issaksóknari lýsir efa-
semdum um að heimildir
til símahlustunar verði
skýrari með því að skil-
yrði til hlustunar verði
ávallt að byggjast á að
ríkir almannahags-
munir eða einkahags-
munir krefjist aðgerð-
anna. omfr@mbl.is »26
Ákæruvaldið og lögreglan gera alvarlegar
athugasemdir við símahlerunarfrumvarpið