Morgunblaðið - 24.11.2012, Page 12
VIÐTAL
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
„Skuldir Grikklands eru tæplega
viðráðanlegar eins og þær standa nú
að mínu mati og það verður að finna
nýjar leiðir til að leysa vandann.
Annaðhvort þarf að lækka þá vexti
sem við greiðum af lánunum eða
finna nýjar leiðir til þess að kaupa
upp grísk ríkisskuldabréf. Mín skoð-
un er þó að með aðstoð evrópskra fé-
laga okkar munum við komast út úr
kreppunni,“ segir Antonios Vlav-
ianos, sendiherra Grikklands á Ís-
landi, um efnahagskrísuna í heima-
landi sínu.
Hann segir kreppuna þar hafa
verið óvænta fyrir almenning því
fólk hafi ekki gert sér grein fyrir því
hve skuldir landsins voru miklar.
„Kreppan hefur valdið mikilli
skerðingu á lífeyri og launum fólks
og, opinberum útgjöldum. Það hefur
valdið miklum samdrætti, um 20% á
þessu ári. Það er umtalsvert. Afleið-
ingin er sú að atvinnuleysi hefur
rokið úr 7% í 22%. Því miður hafa
opinberar skuldir ekki minnkað
vegna neyðarlánanna sem við höfum
fengið. Þær eru nú 170% af vergri
landsframleiðslu,“ segir Vlavianos.
Bjartari tíð framundan
Sendiherrann vill þó meina að nú
þegar séu jákvæð teikn á lofti um að
gríska hagkerfið sé að rétta úr kútn-
um. Í ár sé til dæmis gert ráð fyrir
hallalausum fjárlögum og sam-
kvæmt útreikningum verði hag-
vöxtur árið 2014 í fyrsta skipti frá
því að áfallið dundi yfir þjóðina.
Í millitíðinni má grískur almenn-
ingur hins vegar þola miklar þreng-
ingar.
„Það er satt að Grikkir ganga nú í
gegnum mjög erfitt tímabil; atvinnu-
leysi og launaskerðingar. Þeir eru
þó mjög ákveðnir í að halda sig við
evruna. Samkvæmt skoðanakönn-
unum vill mikill meirihluti, yfir 70%,
að Grikkland haldi sig innan evru-
svæðisins,“ segir Vlavianos.
Ekki gríðarlegur fólksflótti
Þekkt er að þegar lönd verða fyrir
efnahagslegum skakkaföllum hverfa
margir landsmenn til annarra landa
í leit að tækifærum og betra lífi. Sú
hefur einnig verið raunin í Grikk-
landi.
Vlavianos segir að margir hafi
leitað til Ástralíu þar sem að fyrir sé
stórt grískt samfélag sem telji allt að
einu milljón manna auk þess sem
áströlsk stjórnvöld taki árlega við
um 150.000 innflytjendum alls stað-
ar úr heiminum. Þá hafi margir leit-
að til Þýskalands og Bandaríkjanna.
Sendiráð Grikklands í Osló annast
samskiptin bæði við Noreg og Ísland
en þangað til lands hafa margir Ís-
lendingar flúið kreppuna hér. Sendi-
herrann segir hins vegar að sam-
landar sínir hafi ekki leitað þangað.
„Nei, Noregur er ekki óskaá-
fangastaðurinn, kannski af veð-
urfarslegum aðstæðum sem eru
Grikkjum andstæðar!“ segir hann og
hlær.
„Ég myndi þó ekki segja að það
væri gríðarlegur fólksflótti frá
Grikklandi. Það er mest ungt fólk
sem fer því atvinnuleysið er mest
hjá því, allt að 50% ungs fólks er án
vinnu.“
Þróa endurnýjanlega orku
Vlavianos segist bjartsýnn á fram-
tíð Grikklands þrátt fyrir allt. Land-
ið sé líklega á botninum núna en það
eigi eftir að rétta úr kútnum.
„Grikkir eru bjartsýnir að upp-
lagi. Við eigum nokkra sterka
grunnatvinnuvegi sem hafa haldið
velli nokkuð vel þrátt fyrir krísuna.
Á þessu ári koma til dæmis um sex-
tán milljónir ferðamanna til Grikk-
lands og þá eigum við einn stærsta
fraktskipaflota heimsins, þó að sá
geiri sé reyndar háður efnahags-
ástandi heimsins. Þetta eru und-
irstöðurnar tvær en við þurfum
einnig að þróa endurnýjanlega orku-
gjafa,“ segir hann.
Stór verkefni eru nú í undirbún-
ingi til að beisla sólarorku og selja til
Evrópu og einnig vindorku við Eyja-
haf að sögn sendiherrans.
Þá segir hann mörg grísk fyr-
irtæki lofa góðu fyrir framtíðina um
þessar mundir jafnvel þrátt fyrir
efnahagsáfallið. Ný kynslóð af fjár-
sýslumönnum sé komin upp sem búi
yfir góðum hugmyndum.
Þá segir hann að efnahagskrísan
hafi haft jákvæð áhrif í för með sér
fyrir landið.
„Hún var meginástæðan fyrir því
að gríska ríkið var endurskipulagt
og opinberi geirinn var skorinn nið-
ur þannig að hvatinn til þróunar
kemur núna frá einkageiranum,“
segir Vlavianos.
Jákvæð teikn á lofti í Grikklandi
Morgunblaðið/Eggert
Heimsókn Antonios Vlavianos, sendiherra Grikklands í Noregi og á Íslandi, var staddur hér á landi í vikunni.
Skuldakrísan kom grískum almenningi að óvörum, segir sendiherra Mikill meirihluti Grikkja
vill að landið haldi áfram í evrusamstarfinu Áfallið varð hvati að endurskipulagningu ríkisins
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. NÓVEMBER 2012
Gömlu,
góðu
gildin
5.
sæti
Jakob F.
Ásgeirsson
Prófkjör Sjálfstæðisflokksins
í Reykjavík 24. nóvember
Ríkisábyrgðarsjóður hefur komið
með ábendingar til fjármálaráðu-
neytis eftir athugun á lánasamningi
ríkisins og Vaðlaheiðarganga hf.
um fjármögnun gangagerðarinnar.
Því er ljóst að ekki hefur tekist að
ljúka málinu í þessari viku og koma
málinu á næsta stig eins og stefnt
hefur verið að.
Alþingi samþykkti í vor heimild
til að ríkið veitti fyrirtækinu lán til
að greiða fyrir gangagerðina. Drög
að lánasamningi hafa legið fyrir um
tíma og verið til athugunar hjá Rík-
isábyrgðarsjóði. Þá hefur innanrík-
isráðuneytið verið með til athug-
unar verksamning við Vaðla-
heiðargöng hf. um rekstur
ganganna og innheimtu veggjalds.
Katrín Júlíusdóttir fjármála-
ráðherra kvaðst eiga von á því að
niðurstaða Ríkisendurskoðunar
myndi liggja fyrir í þessari viku
ásamt verksamningi frá innanrík-
isráðuneytinu þannig að umgjörðin
yrði ljós.
Kom þetta fram í umræðum á Al-
þingi 15. þessa mánaðar, eftir fyr-
irspurn Kristjáns L. Möller alþing-
ismanns. Vonaðist hún til þess að
eftir það færi verkefnið fljótlega af
stað. helgi@mbl.is
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Biðstaða Unnið hefur verið að undirbúningi framkvæmda í Vaðlaheiði þótt
ekki hafi verið gengið frá samningum um fjármögnun gangagerðarinnar.
Skilað ábendingum
vegna lánasamnings
Ísland og Grikkland eiga það sam-
eiginlegt að löndin hafa bæði gengið
í gegnum mikil efnahagsleg áföll
undanfarið, þó afleiðingarnar hafi
ekki orðið eins alvarlegar fyrir al-
menning hér á landi.
„Líkindin eru þau að bæði lönd
hafa orðið fyrir verulegum efna-
hagslegum skakkaföllum en orsak-
irnar voru hins vegar ólíkar. Á Íslandi
voru það einkafyrirtæki, aðallega
bankarnir, sem ollu ástandinu en í
Grikklandi var
það opinberi
geirinn sem bar
ábyrgðina,“ seg-
ir Vlavianos.
Hann segir
Grikki fylgjast
vel með málum
á Íslandi í kjölfar
hrunsins. „Von-
andi komumst við brátt út úr
kreppunni eins og Ísland.“
Fylgjast með málum á Íslandi
GRIKKIR OG ÍSLENDINGAR FÓRNARLÖMB EFNAHAGSÁFALLA
Frá mótmælum í
Grikklandi.