Morgunblaðið - Sunnudagur - 29.09.2013, Blaðsíða 12
Viðtal
12 MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28.9. 2013
H
ugmyndin að Earth
101 kemur frá dr.
Guðna Elíssyni,
prófessor við Há-
skóla Íslands, og
hefur verkefnið verið þrjú ár í und-
irbúningi. „Ég hef lagt mikla vinnu
í þennan undirbúning. Loftslagsmál
eru að mínu mati sá málaflokkur
sem er mest aðkallandi í samtím-
anum og fólk ætti að leiða hugann
að. Þetta er einstakt tækifæri fyrir
kvikmyndagerðarmenn til að setja
sig inn í þessi mál og miðla sinni
sýn í framhaldinu,“ segir hann.
Að áliti Guðna er ekki einfalt að
gera kvikmynd um loftslagsbreyt-
ingar. „Heimildarmyndagerð-
armenn sem taka á samfélags-
legum vanda hafa yfirleitt eitthvað
áþreifanlegt að sýna. Loftslags-
breytingar eru á hinn bóginn hæg-
fara og fyrir vikið erfitt að búa til
sjónræna frásögn. Það er þó til
dæmis reynt að gera í myndinni
Chasing Ice þegar kvikmyndagerð-
armaðurinn stillir upp vélum sínum
og bíður svo í ár til að sjá hvernig
ísinn hefur hörfað á þeim tíma.
Þetta er raunveruleg tilraun til að
draga fram breytingar í náttúrunni
en mjög tímafrek.“
Guðni segir ótal sögur að segja.
Pólitískar, samfélagslegar, tengdar
vistkerfinu og svo framvegis. Í
verkefninu munu menn meðal ann-
ars spyrja sig hvaða sögur sé hægt
að segja og hvernig koma megi
þeim á framfæri við almenning.
Lokaðar vinnustofur
Meðal þátttakenda í Earth 101
verða Michael E. Mann, eðlisfræð-
ingur og loftslagsfræðingur, nú for-
stöðumaður Earth System Science
Center við Háskólann í Pennsylv-
ania-ríki; Stefan Rahmstorf, haf-
fræðingur, loftslagsfræðingur og
prófessor í eðlisfræði hafsins við
Háskólann í Potsdam, Þýskalandi;
Peter Sinclair, áhrifamesti lofts-
lagsbloggari í heimi og höfundur
myndbandanna „Climate Denial
Crock of the Week“, en hann starf-
ar nú einnig fyrir Yale Forum on
Climate Change and the Media;
Kari Norgaard, mannfræðingur og
sérfræðingur í hugrænni sálfræði,
höfundur bókarinnar Living in
Denial; Simon Brook, leikstjóri
Indian Summer, og Bert Ehg-
artner, leikstjóri Die Akte Alumin-
um. Þessar tvær heimildarmyndir
eru hluti af heimildarmyndadags-
kránni Önnur framtíð á RIFF, sem
nú stendur yfir, ásamt öðrum um-
hverfismyndum.
Fyrsti fundur Earth 101-hópsins
verður í Reykjavík í næstu viku.
Um er að ræða lokaðar vinnustofur
og verða fyrirlesarar fjórir. Guðni
segir góðan tíma gefast eftir hvern
fyrirlestur til að spyrja spurninga
og ræða málin. „Auðvitað er það
svo að kvikmyndagerðarmennirnir
þurfa að hafa tíma til að meðtaka
upplýsingarnar og velta hlutunum
fyrir sér.“
Á sjötta tug þátttakenda
Guðni reiknar með að hópurinn
hittist einu sinni á ári til skrafs og
ráðagerða, þess á milli verða ein-
hverjir viðburðir. „Þannig kom
bandaríski blaðamaðurinn Chris
Mooney til landsins fyrir um mán-
uði á vegum verkefnisins og meira
verður gert að því að fá einstaka
gesti til að fjalla um þessi mál,“
segir Guðni.
Slíkir viðburðir verða opnir al-
menningi.
Alls verða um þrjátíu manns á
fundinum að þessu sinni en Guðni
segir þátttakendur fleiri, líklega á
bilinu fimmtíu til sextíu. Áhersla er
lögð á að hafa alltaf fleiri kvik-
myndagerðarmenn en vísindamenn
á staðnum í hvert skipti.
Í tengslum við fundinn nú verður
opinn umræðufundur á Hótel Borg
á fimmtudaginn milli kl. 16.30 og
18. Þar verða bæði vísindamenn og
kvikmyndagerðarmenn. Þá munu
Mann, Rahmstorf, Sinclair og
Norgaard halda fyrirlestra í Há-
skóla Íslands, Háskólatorgi 105, á
laugardaginn eftir viku frá kl. 13 til
17. Þar er öllum heimilaður að-
gangur.
Enn einn viðburðurinn verður á
föstudaginn en þá mun bandaríski
kvikmyndaleikstjórinn Anne Ag-
hion sýna mynd sína My Neighbo-
or My Killer og sitja fyrir svörum
á Háskólatorgi 105 kl. 16 til 18.
Skili vitundarvakningu
Spurður hvenær hann vonist til að
verkefnið beri ávöxt, það er kvik-
myndir undir beinum áhrifum frá
því fari að líta dagsins ljós, segir
Guðni langt ferli fyrir höndum.
„Þetta mun taka tíma. Ein-
staklingar eru þegar farnir að
vinna að verkefnum og það kæmi
mér ekki á óvart að fjögur til fimm
verkefni yrðu komin vel áleiðis árið
2016. Það verður mjög spennandi
að fylgjast með framvindunni.“
Væntingin sem Guðni hefur til
verkefnisins er að það skili vitund-
arvakningu. Hann er þeirrar skoð-
unar að margir hafi rangar hug-
myndir um þróunina í loftslags-
málum og því þurfi að breyta.
„Fjölmiðlar eru stöðugt að flytja
fólki rangar upplýsingar um
ástandið og fyrir vikið er erfitt að
bregðast við á skynsamlegan hátt.
Þá er ég bæði að tala um ríkið og
einkageirann. Að mínu mati snýst
þetta ekki um pólitík, hægri og
vinstri, eins og það gerir hjá mörg-
um. Í stað þess að rífast um það
hvort loftslagbreytingar séu að
eiga sér stað eða ekki ættum við að
einbeita okkur að því hvaða lausnir
við veljum. Því lengur sem við bíð-
um aukast líkurnar á vinstri lausn-
unum, að því kemur nefnilega að
ástandið kallar á róttækar aðgerð-
ir. Ég er ekki viss um að hægri-
menn átti sig á þessu.“
Loftslagið
kvikmyndað
EARTH 101 ER NÝTT SAMSTARFSVERKEFNI HÁSKÓLA ÍSLANDS, ALÞJÓÐLEGRA LOFTSLAGS-
VÍSINDAMANNA OG KVIKMYNDAGERÐARFÓLKS. MARKMIÐIÐ ER AÐ KYNNA KVIKMYNDA-
GERÐARFÓLKI ÞÆR STÓRU OG MIKLU BREYTINGAR SEM ERU AÐ EIGA SÉR STAÐ Í LOFTS-
LAGSMÁLUM OG HVETJA ÞAÐ ÞANNIG TIL AÐ GERA MÁLAFLOKKNUM SKIL.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Loftslagsbreytingar eru farnar að hafa áhrif á líf fólks á Grænlandi.
Heilbrigt hár
á náttúrulegan hátt!
Nýtt
Hárvörurnar frá Weleda eru mildar en áhrifaríkar, örva hársvörðinn og stuðla að náttúrulegu heilbrigði hársins. Hárvörurnar eru unnar úr
þremur ólíkum korntegundum, hirsi, hveiti og höfrum. Það er margt líkt með korni og hári. Korn vex í frjóum jarðvegi og til að hárið verði
fallegt, þarf hársvörðurinn að vera heilbrigður. Hver vara hefur sinn sérstaka ilm.
Í samhljómi við mann og náttúru
Útsölustaðir Weleda eru heilsuverslanir og apótek um allt land
Vertu vinur okkar á facebook
www.facebook.com/weledaísland
Lesið meira um lífrænar vörur á weleda.is