Vísir - 22.12.1946, Page 21
JÓLABLAÐ VlSIS
21
CillðllL
Gísla§On
fiagalí n:
Ilún vai' köíllið Friða í
Tliiiga, en hún het \ rauninni
Sftjöfriður, og líúft var Mar-
teiiiSdóttir. Þannig var lmn
ákrifuð 1 bækur prestsins og
oddvitans, en nióðir liennar
kallaði hana fyrst litlu frök-
en Pétursson, en síðar Fríðu
sifta eða fröken Snjófríði
an.
nokkuð kalt nafn, frú Pct-
tirssori?
— En sakleysið og hrein-
leikinn, kæra frú Thorvalds-
son?
Hún þagði, og svo sagði
hún og gaf riiér rélt — og
var svo ósköp inndæl og sæt:
—- Jú, það er alvég sátt,
það er virkilcga inndælt nal'n
Pétursson, og frúrnar, sem og verður sagt á dönsku, kæra
hún saumaði fyrir, kynritu frú Anna min. Hún kynni
hana sem
saumakonu,
okkar ágætu kannski að Verðá gíft með
fröken Pélurs- J einum af okitar áéietu döftsku
• . 'x'á
son. Sjálf skrifaði hún sig að kapteiftum eða stýrimönnum
almennum landssið Snjófriði á Skipunum. Jú, ég er viss
Martcinsdóttur. um, að niaðftrinn minn hefir
Móðir hennar háfði sagt, ckki neitt á móti j»vi, að skíra
og það margságl: jdferi pene íitle Pige Snjófriði.
—- Það var svö yftdisitegt, Hanri hetir lika orðið að
svo dæíigt, þégar égla á stfcftg gefta sér að góðu að skífa liér
að Ítenrii Fríðu iftirini —■ Jijá þvi lága et tiiie Skí'dt at
heiirii Snjófriði — áð liorfá á ten Pigé hreiril út sagt lvapí-
hlessáðá ÍiÍíðiriá okkar liéteriá tólft, sá góði maðift.
fyrir handári driflivita eins Faðir Snjófríðár iiél Már-'
og sákleysið alveg hreirit téirin Í'éturssóii og var utaii-
'riíðiir i sjó. Þá hugsáoi ég Iniðarmaður hjá Íii’nni stórri
riico iiiér: Ivkkert er nö; teiltS pg gömlu séjstöðnver/ltui
imaðslegt, eiiis ovcr al Maade Lcvj AMeyer. HáiVn haföi i1
uááðslegt, eífts ög svöiia lag- nökkur ár verið iuiseti á_j
áð, já, livað er fegurrá en dönsku kaupfari og forfram-
sjáifur hiim livili hreinleikiazt við það. llann iiafði svó
Svó ságði eg fétt si svoVuftverið gerður að utáiiliúðar-
yi$ þröfastsfrúna okkáf, hána niarini ög kvænzt vinnukou-
tru ÓÍöfri iftíriá: unni hjá þáverandi ver/Umar-
— Þáð er ekki saniá, hváð stjöra, Faktor Nieis Clirist-
blessuð hörnin cru látin ian Pedersen. Phral, Ömni
Hún var kölluð Fríða í Tanga.
heita, frú Ólöf.
— Nei, sagði hún,
fámált, þægilegnr viðskipta-
möniuim ög stundiuft smá-
vegis gamansamur, en trúr
þvi að auðvitað gekk húu
ekki á reita, og við sauma-
skap var liún aldrei orðuð.
Hún var létt á fæti og geklt
jafnan liratt, ef hún var éiri
á ferð, og i svo mörg hús serri
lirin kom og svo oft sem hriri
köin í livert þeifrá, þá eyddi
jlíún samt ótrutega litlrini
tíma á göngu. Ekki þurftt
tiún að hugsa um telpuna á
kvöldin, þvi að Marteinri
mátti heita á sþrettinum
hcim, strax og störfum hans
var lokið — og allir vissn,
hvað þar dró. Og frú Anná
var vel þegin lijá Jivi heldrá
—- líúri léit líka stöku sitin-
um á millumsortina — lþví
að næstum alltáf var húri
nijúk i íriáli, óg ékki var að-
tala ririt mirnrið, fróðleikinri
og fraságnaviljann í sam-
bandi við það, sem fleslum
var efst í liuga, þar seiri
hoffriár vofu íslendingasög-
ur, riddarasöguf og ríiririv,
ásamt Hallgrímssálmrim.,
Krossskólasálmum og Yidkliii
— og hjá fléstúm ekkeft
komið i staðinn, nenia þi
helzt sögur af Níhilistum, (i-
prúttnum stelpum í Amerikú
— og óttalegum leyndardóm-
rim og kynlegum þjófum.
2.
I»á sagði eg: jinni í Fjörðuin, en kvæntur
:— Hugsaðu þér, kæra frú heldur ólögulcgri prestsdótt»
Thorvaldsson, ef maðurinn > Ur, sem ekki reyndist mikil
þinn væri beðinn að skira
Jessabel — eða Lússífer.
Hvað mundi hann gera, sá
góði maður? Hugsa sér, að
senda lítið blessað barn rit i
veröldina með svolciðis
nafn. Nei, hann mundi elcki
skira slíku nafni, prófastur-
inn okkar. Eg þori að taka
j»að í forsvar!
— Eg gef þér rétt í því,
kæra frú Pétursson, sagði þá
frú Ólöf.
— Æ, guð í liimnirium veri
lofaður! sagði eg, rétt sí
svona eins og maður segir.
— Hvað er þelta mann-
búkona. Marteinn var oftast
kallaður Marteinn Lcvi eða
einungis Levítinn — SVona í
umtáli, nri — og ekki stökk
liann i liáloft, þó að liann
heyrði sig kallaðan þetta,
enda ekki vel fallinn til há-
stökks, þar eð hann var
snemma feillaginn. Haiin
afgreiddi mél í sekkjuin, syk-
ur í kössuin, tjöru i kiíggum
og ennfremur tóverk, seglá-
striga og vfirlcitt flesl það,
sem ekki var haft i sjálfri
sölubúðinni. Hann tók á móti
ull, tólg, kæfu og grávöru
allri — svo sem og drini, en
I Kristjánsdóltur, einhirni sinuni húslxVndá. ,Ef það b@r.
ekki bónda nokkurs, sem var af jvið - - sem Var aðeins undiv
svona lige ud ad Landc.vejen. velefnuðum foreldruin þarna Jsérstökum kririgumstæðiun,
að mjög svifi á hann, kpm
það íyrir, að hann fór að tala
dönsku, varð þá argur og
hrevtti rir sér sínu af hverju
uin de Fandens Kvindfolk,
sóm duftede af Haarvand og
smagede som de mest for-
bandet haarde Skibsbesköter
— og der overipaa kæftede
op om sin FinHed og Dejlig-
hed. Annars talaði hann silt
móðunnál óg kallaði konu
sína frú Önnu — og dóttirin
var dýrlingur i lians augiun
frá fæðingunni. Annars var
það eitt, sem var öllum ljóst,
að Marteinn fitnaði og roðn-
aði meira og meira með
hverju árinu sem leið og þar
ur i kirkju fneð frú sírini og
döttu^i og með silfurstaf i
hendi, en það gerðist á hverj-
um suiinudegi, þá bar liann Snjófriður litla rann upþ
það nxeð sér, inaður sá, aðjeins og fífill i túni, varÁ
þetta var cnginn blakkur |snemma há og leggjalöng, eri
handfiskur úr fiskhúsi vcr-,fór að taka sig á um brjóst
aldar, þó áð hann fráleíft ' Og mjaðmir um fermingu:
sem hann hafði alltaf verið
eskja, sagði frú Ólöf. — Er su vörutegund þólti honum lágfættur og frekar luraleg-
Marteinn kannski svo órými- ^ ckki öll i sómanum þarna ur, þá varð liann fijótt nokk-
iegur, að liann sé að þvinga vestra, og ekki heldur sel- uð vögursíður og ekki liein-
þig til að láta skíra barnið skinnin. Haun sagðist þekkja I liuis þannig í limaburði, að
einhverju Unavn? | þessa vöru og bera beskyn á lil fyrirmyndar þætti fyrir
— Om Forladelse, frú 1 hor- ]uma, þvj að þegar hann hefði
valdsson, Eg er komin dálít- fægzt þá ]iefgi hann verið
ið úl að keyra! Hann Mar- ]aggur t áún og selskinni vaf-
• teinn, jú, hann minntist eitt- iS utan UI11. Haiin tappaði á
hvað á nafn sunnan úr Eyj-
um, en þá sagði eg fljótlega
flöskur ýnisum áhrifaríkum
vökvum, sætum og heiskum.
stopp. En nrig óaði svo við j7n j)á ag ]iann slöðu sinuar
tilhugsuninni áðan, að hún vegna j)yrfti að súpa á glasi,
sakir fegurðár eða karliiiann-
legs þokka. En mikil ból var
það i máli, að þó að ekki sé
langt síðan Martein leið og
liann yrði ekki gamall mað-
ur, að aðrir en heldri menn
voru ekki mjög feitir á þeirri
lið, og til að mvnda höfðu
inn við störl' sín. Lvktinni aðaleigandi verzlunarinnar,
varð \ irkeliglied, sem maður sem ])afgi fyllzt um of, þá I nienii heyrt því fleygt, að
segir. Barnið á að'.heita Snjó- barekki á.aðhaiinværidi'ukk- iierra Leví, sem var talinn
friður — það gæti orðið Sne-
frid, ef hrin einhvern tima
ætti eftir að sigla.
I>á hætti frú Olöf að kalla
mig manneskju, cn sagði:
—- Finnst þér það ckki
var ekki einu sinni til að
dreifa, þvi að hann reykti
frá morgni til kvölds, slerkt
og rainml plötutóbak. í Iram-
komu var hann iiæglátur og
væri hvorki ineira né miuna
en 250 pund — en ekki höfðu
verið þarua leitari faktorar,
en 220 pand. ()g þegar Mar-
teinn Levi gekk uppdiíþbað-
gæti talizt golþorskur núm-
er I.
Frú A'hna Pétui'ssön vár
það ólík bóiulá síhrini, áð
engum hafði vist nokkurti
tima döttið i hug að nrinnast
á lijónasvip með þéiih. Hún
var frekar há á vöxt, en mjög
breiðváxin og með afhrigð-
um lioruð, andlitið ekki sízt
— og náfölt var það, íriunn-
urinn injög viður og varirn-
ar þuftnar. Hún var gráevg
og þó nokkuð skolevg — og
augnáráðið tieldtir kulclálegt.
En nleSt var tekið eftir vexl-
inuin, og einn bóridádurgur
innan úr fjörðlim sagði, þá
er hann hafði virt hariá fvrir
sér:
— Enginn fær mig til að
trúa því, að lianri sé mjúkur,
reiðingUrinn á Levitanum, þó
að hanri sé prýðilega lireirin
og pússaður !
Annars var hún oft og tíð-
um kölluð Hellan, þegar sjö-
menn minntust á liana, en
' svo hét hátkæna þarna i bæn-
um, grunnskreið, hreið og
borðlág.
í Frú Anna lalaði vanalega
liægl og með selningi, en hún
Uriaði samt áreiðanlega tals-
vert mikið, enda vár það svo,
að þar sem harnið varð aldrei
nema eitt, fyrrnefnd Snjó-
fríður, þá gafst frú Öjinu
,mjög góður timi lil að tala,
Hún tritlaði ósköp titt og ótt
á götu og horfði vanalegá
riiður fyrir fætur sér, en sæ-
irðu augun, þá sástu, að þau
voru blá, en augnaráðið var
eins og hún væri í vandræð-
um með eitthvað. Þegar hú v
var komin um og yfir ferm-
ingu, varð liún oft dreyrrauð
í kirinum, ])á er hún mættl
augnaráði einhvers. Hún var
ótrúlega fámál. Hún var með
þeim beztu í skólanum, eri
hún átti ckki neina verulegá
stallsystur, var samt yfirtak
fús áð hjálpa þeim tclpum,
sem ekki skildu eittlivað o;>;
til hennar leituðu. En liriri
talaði ekki við þær um ann-
að en viðfangsefnið, og ef þæ.-
ætluðu að fara að hvísla ein-
hverju að henni, þá varð
henni órótt, já, þá roðnaðl
hún stundum og varð brúna-
þung. Svo varð þá ekkert lii'
náinni kynningu. Hún gekk
heldur ekki á reita nemá
þegar var sólskin og þurrk-
ur, handlék ekki annan fisk
en Iivitan og ilmandi sall-
fisk. Hún renndi varla tiL
augunum, en aftur á mciii
var augum skotrað til lténn-
ar, þegar liún fór að sýná
það verulega, að lnin va ■
öðruvísi í vextinum en móð-
irin. Já, livort ekki var tT
heiniar litið, þar sem liú i
stóð með tvo þrjá fagurhvila