Morgunblaðið - 02.11.1976, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. NÓVEMBER 1976
Birgir ísl. Gunnarsson, borgarstjóri:
Frá borgarstjórn
Ný rannsókn á mengun sjáv-
ar við höfuðborgarsvæðið
HOLRÆSAMÁL Reykjavíkur
urðu tilefni umræðna á borgar-
stjórnarfundi 21. október. Sigur-
jón Pétursson bar fram fyrir-
spurn sem hljóðaði:
Á árinu 1973 var unnin á vegum
gatnamálastjóra ítarleg greinar-
gerð um holræsamál í Reykjavfk,
sem miðaði að þvf að draga úr
mengun við strendur borgar-
landsins og sameina hinar mörgu
útrásir. Spurði Sigurjón síðan:
1. Hefur þessi áætlun verið
rædd við þau nágrannasveitar-
félög sem málið varðar? 2. Er
höfð hliðsjón að þessari áætlun
við: a. Gatnagerð með ströndinni?
b. Skipulagi nýrra bygginga-
svæða? c. Áætlanir um holræsa-
framkvæmdir f nýju skipulagi? 3.
Hvenær má vænta að umrædd
áætlun verði tekin til afgreiðslu f
borgarstjórn. Borgarstjóri Birgir
tsleifur Gunnarsson (S) svaraði
og sagði að Reykjavíkurborg
hefði haft frumkvæði að stofnun
nefndar til samstarfs og f henni
ættu sæti fulltrúar nágranna-
sveitarfélaganna frá Hafnarfirði
upp í Mosfellssveit. A fundum
nefndarinnar náðist samstaða um
meðferð tillögu borgarlæknis og
heilbirgðismálaráðs um stefnu-
mörkun hvað snertir hreinleika
sjávar við strendur og voga vegna
holræsaútrása á höfuðborgar-
svæðinu. Við gatnagerð með
ströndinni, skipulag nýrra
byggingarsvæða og við áætlanir
um holræsaframkvæmdir í nýju
skipulagi hefur ávallt verið höfð
hliðsjón af þessari áætlun. T.a.m.
var við skipulagningu Eiðis-
grandahverfis gert ráð fyrir
tengiræsi milli Eiðisgranda og
Skerjafjarðar. Við lagningu
Sætúns hefur verið gert ráð fyrir
safnræsi utan við þá akbraut sem
nú er gerð. I Sundahöfn hefur
verið lagður hluti af aðalræsi og
skipulagningu hagað f samræmi
við það. Við skipulagningu
iðnaðarhverfis við Elliðavog
hefur verið höfð hliðsjón af þvf að
eftir er að leggja aðalholræsi yfir
svæðið og við áætlanir um
holræsaframkvæmdir á svæðinu
hefur verið miðað við væntanlegt
aðalholræsi. Mörg fleiri dæmi
mætti nefna.
Tillaga að stefnumörkun um
hreinleika sjávar við strendur og
voga vegna holræsaútrása á
höfuðborgarsvæðinu. 1. Áður en
skolp er leitt til sjávar skal for-
hreinsa það f hreinsistöð. 2. Innan
við 100 m fjarlægð frá strönd skal
coligerlafjöldi í yfirborði hvergi
vera meiri að jafnaði en 1000 pr.
100 ml ( B-flokkur). 3. Á bað-
strönd eða þar sem skipulögð úti-
vistarsvæði eru við fjörur eða þar
sem matvælaiðnaður er í grennd
skal coligerlafjöldi í sjó í 100 m
fjarlægð frá strönd vera að jafn-
aði minni en 100 pr. 100 ml (A-
flokkur.) 4. Áður en staðsetning
holræsaútrása er endanlega
ákveðin skal framkvæma líffræði-
lega rannsókn á botnsvæði, eftir
því sem nauðsynlegt verður talið,
umhverfis þá staði er til greina
koma fyrir dreifistúta á útrásar-
endum. Hafa skal hliðsjón af
niðurstöðum slfkra rannsókna við
ákvörðun á útrásarstað. Nú hefur
nefndin ákveðið að endurtaka
þær rannsóknir sem Iso-
topcentralen gerði 1970 um-
hverfis höfuðborgina til að fá
samanburð við núverandi ástand.
Samið hefur verið við Líffræðis-
stofnun Háskólans, Hafrann-
Niðurstöður
munu liggja
fyrir í vetur
sóknastofnunina, Rannsókna-
stofnun Háskólans og Rannsókna-
stofnun fiskiðnaðarins um að þær
tækju að sér þessar rannsóknir f
Skerjafirði til að byrja með.
Megintilgangur rannsóknanna er
að afla þeirrar þekkingar sem
teljast verður nauðsynleg við
hönnun frárennsliskerfisins og
kanna einnig hvort ódýrari
lausnir kunni að vera mögulegar
með sama árangri. Rannsóknir
hófust í júní 1975 f Skerjafirði og
lauk í apríl. Lokaskýrsla mun
liggja fyrir í vetur. Reykjavfkur-
borg greiddi 70% kostnaðarins en
heildarkostnaður er nú orðinn 5.4
milljónir.
Sigurjón Pétursson (Abl)
þakkaði borgarstjóra svörin.
Sagðist hann vilja vekja athygli á
því að nú væri nauðsyn fyrir
borgina að marka einhverja eina
stefnu sem svo yrði unnið að
þannig að tillit yrði tekið til þessa
við verklegar framkvæmdir. Elfn
Pálmadóttir (S) lét í ljós ánægju
sína með að þetta mál væri komið
f umræðu. Sagði hún að ekki væri
hægt að rekja þessi mál til fyrri
athugana sem gerðar hefðu verið
þvf ,,mengun“ væri svo fljót að
breytast. Menn hefðu lengi talið
að hreinsistöðvarnar væru lausn-
in en ekki útþynning úrgangs-
efna. Vakti Elín athygli á því að
hreinsistöðvar væru ekki bara til
að hreinsa úr olíu eða þ.h. efni. I
skolpi væri að finna t.d. ýmis lff-
ræn efnasambönd. Elfn varaði við
að ruglað væri saman tveim
leiðum. Ef svo kynni að fara að
skipt yrði á miðri leið yrði að
hefja rannsóknir að nýju. Elfn
sagði að hér lægi fyrir gífurlegt
verkefni. Fjármögnun yrði án efa
erfið. Þvf væri spurningin sem
menn gætu velt fyrir sér hvort
fórnandi væri einhverjum auka-
skatti til að fá verulega drift f
þetta verk. Það mál yrðu borgar-
fulltrúar að hugleiða vel. Páll
Gfslason (S) sagði að menn hug-
leiddu kannski ekki holræsamál
alvarlega heima f stofu en málin
væru feimnismál meðal manna.
Hann sagði að mikið hefði verið
rætt um að hreinsistöðvar yrðu
æskilegastar, en hér værum við
staðsett þar sem straumar væru
miklir og því mætti segja að
mögulegar tillögur væru í raun
þrjár. Sagði Páll að þetta yrðu
dýrar framkvæmdir og að gera
þyrfti langtfmaáætlanir sem
vinna ætti eftir. Nauðsynlegast
yrði að hreinsa Elliðaárvoginn.
Borgarstjóri Birgir lsleifur
Gunnarsson tók aftur til máls og
sagði að svokölluð lausn sex hefði
helst komið til greina eða þ.e.a.s.
þrjár meginútrásir. Þær rann-
sóknir sem nú standa yfir eiga
m.a. að svara hvort unnt verði að
leysa málin á ódýrari hátt.
Kristján Benediktsson (F) sagði
að engin von væri til að sveitar-
félög gætu leyst þessi mál í hvelli.
Ein allra brýnasta framkvæmdin
væri að koma áfram ræsi í Elliða-
árvogi. Þá sagði Kristján að for-
senda þess að halda Elliðaánum
hreinum væri að ganga endanlega
frá ræsum frá sumarbústöðum
umhverfis Elliðavatn. Fossvogs-
Birgir tsl. Gunnarsson.
ræsið sagði Kristján hafa sýnt
þýðingu sína nú þegar. Einn væri
þó galli þess og það væri að ræsið
næði ekki nógu langt út. Þá tók
hann undir orð Páls Gíslasonar
um að þetta væri feimnismál fyrir
Reykjavíkkurborg hvernig
þessum málum væri háttað. Páll
Gfslason (S) sagðist vilja geta
þess að hætta á eitrun umhverfis
matvælaframleiðslu sem oft væri
stundum nálægt sjó væri ekki
eins mikil og f suðlægari löndum.
Hér sæi kuldinn og hafstraumar
um það. Hins vegar væri mönnum
ljóst að nú væri þegar nokkur
hætta fyrir hendi. I lok máls sfns
sagði Páll að æskilegt væri að
ákveðinn hluti af fjárlögum
Reykjavíkurborgar næstu árin
yrði látinn renna f holræsafram-
kvæmdir.
Ragnar
Júlíusson:
Útgerðarráð telur æski-
legt að kaupa annað togskip
— þegar Þormóður goði hefur lokið hlutverki sínu
Kristján Benediktsson (F)
borgarfulltrúi gerði fyrirspurnir
varðandi rekstur og annað f sam-
bandi við Bæjarútgerð Reykjavík-
ur á sfðasta borgarstjórnarfundi.
Fyrri spurningin hljóðaði þannig:
1. Hvenær má gera ráð fyrir að
lokið verði við þær breytingar
sem fyrirhugaðar eru á Bakka-
skemmu þannig að hægt verði að
flytja löndun úr togurum BUR f
Vesturhöfnina? Formaður Ut-
gerðarráðs, Ragnar Júlfusson
(S), svaraði og sagði að snemma á
þessu ári hefði verið gerð teikn-
ing af kaldri fiskmóttöku í rúm-
lega hálfri Bakkaskemmu. Þegar
teikningar og fjárhagsáætlun lá
fyrir var haft samband við sjávar-
útvegsráðherra, Fiskveiðasjóð,
Framkvæmdasjóð og bankastjóra
Landsbankans en hann er aðalvið-
skiptabanki BUR. Alls staðar
fékk málið jákvæðar undirtektir.
Sfðla í september barst svo
BUR bréf frá hafnarstjóra þar
sem greint er frá að hafnarstjórn
muni strax og fjármagn er fyrir
hendi sjá til þess, að Bakka-
skemma verði rýmd. Að vísu mun
fjárveiting úr Fiskveiðasjóði ekki
koma til á þessu ári en Bæjarút-
gerðin treystir og veit reyndar að
Landsbanki Islands muni fjár-
magna Bakkaskemmufram-
kvæmdir þar til fé úr Fiskveiða-
sjóði kemur til útborgunar. Þetta
mun þó skýrast næstu daga er það
verður lagt fyrir borgarráð.
Fyrstu framkvæmdir við skemm-
una verða þó í höndum hafnar-
stjórnar, þ.e. að setja loft f
skemmuna. En síðari hluta fram-
kvæmda sem talið er að muni taka
Frá borgarstjórn
Ragnar Júlfusson
um þrjá mánuði að ljúka mun
BUR sjá um, þetta er þó háð því
að ekki verði tafir á afgreiðslu
tækja.
Síðari spurning Kristjáns vár
hvort einhverjar breytingar væru
fyrirhugaðar á rekstri togara
BUR. Þá kom fram í svari Ragn-
ars Júlfussonar að togaraeign
BUR er nú þrfr stórir skuttogar-
ar, Bjarni Benediktsson, Snorri
Sturluson og Ingólfur Arnarsson.
Þá er einn lítill togari, Hjörleifur,
og svo annar af tveimur sfðutog-
urum sem enn er rekinn hérlend-
is, Þormóður goði. I sambandi við
skuttogarana er það að segja, að
allur fiskur mun verða ísaður f
fiskkassa um borð f veiðiskipun-
um og munu togararnir hér eftir
sem hingað til afla hráefnis fyrir
fiskverkunarstöðvar BUR. —
Notkun á svartolíu hefur ekki
enn verið ákveðin en ákvörðun
mun verða tekin að lokinni svart-
olfu-ráðstefnu sem sjávarútvegs-
ráðuneytið heldur 13. nóv. Varð-
andi Þormóð goða er það að segja
að á næstu vikum verður að taka
ákvörðun um hvort hann verður
gerður út áfram sem sfðutogari.
Nú þegar er mjög erfitt að manna
hann og því verður senn að taka
ákvörðun um hvort selja eigi skip-
ið f núverandi ástandi sem er
þokkalegt. Þá væri hægt að selja
skipið í brotajárn fyrir 10 milljón-
ir en ýmis kostnaður vegna þess
yrði um 5 milljónir svo lítið yrði
upp úr því að hafa. Ennfremur
væri möguleiki á að breyta skip-
inu f nótaskip eða búa skipið til
veiða á úthafsrækju. Utgerðarráð
samþykkti síðan að fela fram-
kvæmdastjórum BUR að annast
könnum sem 'myndi leiða f ljós
hver væri besti valkosturinn. Ráð-
ið telur ennfremur æskilegt að
stefnt verði að kaupum á öðru
togskipi þegar Þormóður goði hef-
ur lokið núverandi hlutverki
sfnu. Kristján Benediktsson
þakkaði Ragnari Júlfussyni svör-
in og sagði að ljóst virtist að tog-
araútgerð frá Reykjavík væri erf-
iðleikum bundin. Kristján sagðist
svartsýnn á að framkvæmdir
varðandi Bakkaskemmu stæðust.
Almenn skoðun væri að endur-
bæta þyrfti fiskmóttökuna og þá
væri fyrsta skrefið að flytja lönd-
un f vesturhöfnina, með fisk-
vinnslu f Bakkaskemmu. Sagði
hann síðan að Hafskip hf hefði
haft um hríð geymslu í Bakka-
skemmu og hefði hvað eftir annað
sótt um lóð. Fyrir nokkru hefði
fyrirtækið fengið vilyrði fyrir lóð
við Sundahöfn sem sfðan hefði
verið rifin af þvf og afhent Eim-
skip. Sfðan hefði Hafskip fengið
lóð við Sundahöfn á uppfyllingu
sem reyndar væri enn langt úti í
sjó. Nú liti þvf út fyrir að reka
þyrfti Hafskip í sjóinn. Ölafur B.
Thors, formaöur hafnarstjórnar
(S), svaraði að það hefðu verið
eigin aðstæður Hafskips hf sem
leiddu til þess að Eimskip fékk
lóðina umræddu í Sundahöfn.
Sagðist Ólafur vilja mótmæla því
mjög kröftuglega að það væri
stefna borgaryfirvalda að reka
Hafskip í sjóinn. Þá sagðist hann
vilja mótmæla því sem fram væri
haldið að lóð sem Hafskip hefði
átt að fá hefði beinlínis verið rifin
af því og afhent Eimskip. Hann
sagði að mál Hafskips ætti ekki að
ræða á kostnað Eimskips. Menn
gætu augljóslega séð að góðir
samningar hefðu náðst við Skipa-
deild Sambandsins og hann sæi
ekki hvers vegna góðir samningar
ættu ekki að nást við Hafskip.
Ólafur fullyrti að hafnaryfirvöld
vildu leysa vandann sem nú væri
fyrir hendi og sagði að mál Haf-
skips hf. yrðu leyst svo fljótt sem
verða mætti. Kristján Benedikts-
son sagði sýnt, að nú stæði málið
fast nema með einhverjum afar-
kostum. Hann sagðist ekki vera að
fjandskapast út f Eimskip en
hann legði áherslu á að vandamál
Hafskips yrðu leyst sem fyrst. Ól-
afur B. Thors sagði að eðlilegast
hefði verið og best ef Reykjavík-
urhöfn hefði sjálf byggt skemmur
á hafnarbökkum og síðan leigt út,
en fjárhagurinn væri nú ekki svo
sterkur að slíkur möguleiki væri
fyrir hendi. Nú síðustu ár hefði
höfnin aðeins getað úthlutað
lóðum. Eimskip hefði byggt á
þeim tfmum sem Hafskip hefði
ekki getað það og þvf væri þróun-
in orðin sem raun bæri vitni. Og
þegar Kr. Benediktsson segir að
við hefðum átt að gera ráðstafanir
f tfma vil ég segja það eitt, að
fjármagn var ekki fyrir hendi, því
var þelta getuleysi en ekki vilja-
leysi.