Morgunblaðið - 09.01.1977, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. JANÚAR 1977
eftir
VICTOR ZORZA
„Mannshöfuð eru ekki eins
og laukar," sagði Mao fyrir
tuttugu árum. „Þau vaxa ekki
aftur þótt þau séu höggvin af.“
Ræðan hefur nú verið birt með
lúðrablæstri sem þykir
viðeigandi þegar meiri háttar
stefnuyfirlýsingar eru gefnar f
Peking — og eins og f öllum
tilfellum sem þessum er ekki
allt sem sýnist.
Á yfirborðinu merkir yfirlýs-
ing Maos að ekki eigi að lífláta
ekkju hans, Chiang Chiang, og
þrjá samverkamenn hennar
eins og sumir sigurvegararnir í
valdabaráttunni í Peking
krefjast. Mao óttaðist að á eftir
fyrstu aftökunni mundi fylgja
önnur, svo sú þriðja og „sfðan
mundu mörg höfuð fjúka.“
Blóðbaðið, sem mundi fylgja f
kjölfar fyrstu aftökunnar, yrði
svo voðalegt að erfitt er að gera
sér það í hugarlund þar sem svo
mikil pólitfsk ólga rfkir f Kína
um þessar mundir og alls staðar
er reynt að gera upp gamlar
sakir. Hinn gamli kjarni flokks-
starfsmanna og herforingja,
sem hvað eftir annað hafa verið
lækkaðir í tign, settir af og
auðmýktir, sjá aðeins eina leið
til að afstýra því að þeim verði
aftur ógnað — að losa sig við
andstæðingana fyrir fullt og
allt.
Áskorunin um blóðsút-
hellingar, sem Mao svaraði með
ræðunni, var ekki einungis
hefndaráskorun. Hún er lið-
ur í stefnumótunarumræðum
erfingja Maos, sem nú reyna að
ákveða hvaða braut Kfnverjar
skuli fara. Fljótlega eftir dauða
Maos virtust sólarmerki benda
til þess að nýju leiðtogarnir,
Hua Kuo-feng og stuðnings-
menn hans, einkum f hernum,
vildu taka upp nokkra þætti
stalinistiskra stjórnarhátta.
Þessi túlkun var dregin í efa á
þeirri forsendu að enginn kín-
verksur forystumaður vildi
taka sér Rússa til fyrirmyndar.
En sú blóðuga hreinsun, sem
sumir kínverskir vilja hrinda
af stað til þess að útrýma and-
stæðingunum, er dæmigerð
stalinistisk aðferð á sama hátt
og eldri tilraun, sem var gerð
— fyrst í blöðum hersins og
sfðan í öðrum kínverskum fjöl-
miðlum til að koma af stað
„dýrkun á persónu" Hua.
Andstaðan gegn Hua í stjórn-
málaráðinu kom f Ijós nánast
um leið og hann hafði hand-
tekið Chiang Ching og sam-
verkamenn hennar. And-
stæðingar hans börðust fyrir
„samvirkri forystu" f stað eins
manns stjórnar, sem hann og
herinn vildu. Það var meira að
segja hægt að bera kennsl á
aðalandstæðing Hua, borgar-
stjóra Peking, Wu Te, sem hélt
ræður til dýrðar Hua, en með
orðalagi sem gaf til kynna að
hann hefði vissar efasemdir um
nýja foringjann.
Svo mikið var látið á Wu Te
bera eftir dauða Maos að hann
virtist geta orðið næstráðandi
Hua eða keppinautur hans —
en nú sést hann ekki lengur
opinberlega. Ýmsir vestrænir
sérfræðingar neituðu að viður-
kenna að fyrstu bendingarnar
um ágreining milli Hua og Wu
Te væru raunverulegar, en það
er nokkuð snemmt.
Aðrir kínverskir leiðtogar
hafa áður horfið sjónum og
síðari atburðir staðfestu að
hvarf þeirra stóð í sambandi
við deilur og valdatogstreitu á
æðstu stöðum, en sumir þeirra
birtust aftur með tfð og tfma og
RÖDD ÚR
GRÖFINNI
Hua formaður í ræðustól á
fundi fastanefndar kfn-
verska alþýðuþingsins.
Mao flutti ræðu sfna þegar
svipuð deila um herútgjöld stóð
yfir í kfnversku valdafor-
ystunni og hann hélt þvf fram
eins og stjórnmálaleiðtogar
hafa oft gert annars staðar að
bezta leiðin til að auka varnar-
máttinn væri að efla efnahag-
inn fyrst — og gera það með því
að draga úr herútgjöldunum.
Hann vildi skera niður herút-
gjöld um þriðjung þannig að
féð mætti nota „til að reisa
fleiri verksmiðjur og framleiða
fleiri vélar.“ Eflingu land-
varna, sem herinn vildi, væri
aðeins hægt að koma til leiðar
„með hraðari uppbyggingu
efnahagslffsins."
Mörg önnur atriði f ræðunni
gætu verið vatn á myllu þeirra
sem vilja berjast gegn stefnu
Hua. Gömlu deiluna um það
hvort ætti heldur að ganga
fyrir, þungaiðnaður annars
vegar og landbúnaður og létta-
iðnaður hins vegar, gerði Mao
út um í ræðunni með því að
leggjast gegn þungaiðnaði. En
þar sem Hua leggur mikla
áherzlu á nútímabreytingar
verður þungaiðnaðurinn að
hafa miklu meiri forgang en
hann hefur haft til þessa —
jafnvel þótt hann vilji einnig
örari framfarir i landbúnaði.
Herinn hefur alltaf hvatt til
eflingar þungaiðnaðar og talið
hann grundvöll aukinnar
varnargetu. Róttækir börðust
gegn of örum framförum vegna
Hua Kuo-feng tekur fyrstu skóflustunguna að Minningarhöll Mao Tse-tungs á Torgi hins
himneska friðar I Peking.
komust f stöður, sem veittu
þeim jafnvel meiri völd en þeir
höfðu áður haft. Raunar virðast
stuðningsmenn Wu Te f valda-
forystunni svo áhrifamiklir að
þeir geti birt eigin stefnuyfir-
lýsingu — það er f formi
tuttugu ára ræðu Maos.
Wu Te hefur opinberlega lýst
sig fylgjandi þeirri stefnu að
róttækum verði sýnd vægð, en
Hua hefur haldið því fram að
baráttunni gegn þeim verði að
halda áfram „unz yfir ljúki".
Þar sem ræða Maos hefur verið
notuð til að berjast gegn áskor-
unum um að róttæku leiðtog-
arnir verði teknir af lífi virðast
stuðningsmenn Wu Te í stjórn-
málaráðinu enn svo áhrifa-l
miklir að þeir geti neytt Hua og
stuðningsmenn hans f hernum
til að birta skjal, sem þeir hafa
að minnsta kosti nokkra van-
þóknun á.
Hua og herforingjunum
hefur heldur ekki tekizt að
neyða aðra fulltrúa f stjórn-
málaráðinu til að samþykkja þá
miklu hækkun herútgjalda sem
róttækir lögðust gegn. Jafnvel
eftir ósigur róttækra fyrir Hua
mátti lesa milli línanna f kín-
verskum blöðum að umræður
um herútgjöld yéldu áfram í
valdaforystunni. Bendingarnar
gáfu til kynna að herinn vildi
að Hua léti hann fá meira fé til
að kaupa fleiri og betri vopn að
launum fyrir veittan stuðning
og að hann gæti ekki uppfyllt
ósk þeirra vegna áframhald-
andi andstöðu f stjórnmála-
ráðinu. Nú notar klfka Wu Te
rödd Maos úr gröfinni til að
auðmýkja herinn.
áhrifanna sem þeir óttuðust að
þær gætu haft á hugsjón Maos
um bændaþjóðfélag.
örlagaríkasta ári Kína sfðan
kommúnistar tóku völdin lauk
því eins og það hófst, f orða-
flaumi sem fljótt á litið virtist
auka ringulreiðina. En hægt er
að sjá í gegnum þokuna. Út-
lfnur átakanna hafa hvað eftir
annað komið í ljós þannig að
ljóst hefur orðið að á bak við
baráttuna búa umræður um
stefnu, sem á að ákveða framtíð
900 milljóna þjóðar. Það eru
áreiðanlega engar ýkjur að
ákvörðunin, sem verður tekin
um framtíð fjölmennustu
þjóðar heims — og þeirrar
þjóðar sem gæti orðið voldug-
asta þjóð heims — getur einnig
þegar fram í sækir ráðið fram-
tíð heimsins.
Síðari hluti starfs-
árs BR hefst á
fimmtudaginn
STJÓRN Bridgefélags Reykja-
vfkur hefir sent félagsmönnum
sfnum yfirlit yfir félagsstarfið
sfðari hluta starfsárs 1976—
1977. t þvf er að finna allar
upplýsingar um keppnir félags-
ins til vors og er þvf ekki úr
vegi að birta það f heild sinni
þar sem og er að finna ýmsar
aðrar upplýsingar:
Félagsstarfið 1977 hefst
fimmtudaginn 13. janúar, kl. 20
í Snorrabæ. Eins og meðfylgj-
andi keppnisyfirlit sýnir verð-
ur spilað á fimmtudögum og
mótahaldið verður með nokkuð
hefðbundnum hætti.
Meistarakeppni félagsins i
sveitum verður spiluð I tveim
flokkum, meistara- og 1. flokki.
Meistaraflokkurinn er myndað-
ur samkvæmt úrslitum aðal-
sveitakeppni sfðasta árs og er
skipaður þessum sveitum: Fé-
lagsmeistari 1975, sveit Stefáns
J. Guðjohnsen, Hjalta
Elfassonar, Jóns Hjaltasonar,
Jóns Baldurssonar, Helga Jó-
hannssonar, Birgis Þorvalds-
sonar, Gylfa Baldurssonar, Sig-
urjóns Helgasonar.
Árangur sveitanna nú mun
ekki veita rétt, sjálfkrafa, til
veru f þessum flokki næsta ár.
Mjög verður vandað til verð-
launa í 1. flokki, en þátttaka
verður öllum frjáls. Þar að auki
munu tvær efstu sveitirnar fá
rétt til þátttöku f meistara-
flokki næsta ár.
Þátttökutilkynningar, í báða
flokka, þurfa að berast til
stjórnarinnar fyrir 10. janúar.
Samhliða sveitakeppninni
verður reynt að halda sjálfstæð-
ar tvímenningskeppnir hvert
spilakvöld.
Sfðastliðið vor var f fyrsta
sinn spiluð hér „Board A
Match“ sveitakeppni og var
hún vinsæl. Valur Fannar gull-
smiður gaf farandbikar til
keppni þessarar og verður nú
spilað um hann í annað sinn.
Síðasta mót vetrarins verður
tvímenningur með Butler-
fyrirkomulagi.
Keppnisgjöld verða kr. 500 á
kvöldi. Molakaffi og gosdrykkir
verða til sölu á spilastað, en
ekki verður svokallað skyldu-
kaffi.
Starfsárinu lýkur sfðan með
árshátíð laugardaginn 14. maf.
Verða þá afhent verðlaun fyrir
öll reglubundin mót starfsárs-
ins.
Stjórn Bridgefélags Reykja-
víkur er þannig skipuð: Páll
Bergsson, formaður, Gunnar
Þorkelsson, varaformaður,
Stefán J. Guðjohnsen, gjald-
keri, Guðlaugur R. Jóhannsson,
ritari, Jakob Ármannsson, fjár-
málaritari.
Vaxandi bridge-
áhugi Víkinga
VlKINGAR hafa verið iðnir við
bridge-iðkanir f vetur og hafa
nú þegar haldið tvö mót. Eru
liðin þrjú ár sfðan þetta gamla
knattspyrnufélag byrjaði með
bridge fyrir félagsmenn sfna og
eykst stöðugt fjöldi þeirra sem
sækja bridgekvöldin hjá Vfk-
ingum.
A mánudaginn klukkan 19.30
hefst aðalsveitakeppni Víkinga
I vetur og eru allir Vfkingar,
yngri sem eldri, hvattir til að
mæta. Spilað verður i Vfkings-
heimilinu við Hæðargarð, en
þar er ágætis'aðstaða til bridge-
iðkana.
Fyrri part vetrar fóru fram
hjá Vfkingum tvö mót, var fyrst
keppt í tvímenningi og sfðan
fór fram sveitakeppni og tóku
þátt í henni 32 spilarar eða 8
sveitir. Sveit Jósteins
Kristjánssonar fór með sigur af
hólmi, en með honum í sveit
eru Sigfús örn Árnason og
Björn Friðþjófsson.