Morgunblaðið - 05.03.1977, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 5. MARZ 1977
Einarlína Bjarna-
dóttir - Minningarorð
Fædd 20. júnf 1890
Dáin 28. februar 1977
Einarlína var fædd i Gamlabæ 1
Meðallandi. Foreldrar hennar
voru: Málfríður Einarsdóttir og
Bjarni Vigfússon, bæði Skaft-
fellingar. Börn þeirra voru sjö.
Eitt dó ungt, en sex komust til
fuilorðins ára. Þrjú þeirra eru nú
á lífi: Jóhanna, Gunnar, Mál-
fríður og Sigrún, hálfsystir. Frá
Gamlabæ fluttust foreldrar
Einarlinu að Nýlendu í sömu
sveit og bjuggu þar í nokkur ár.
Síðan lögðu þau upp frá átthög-
unum alla leið vestur í Árnes-
sýslu að Kampholti i Flóa, þar
voru þau í eitt ár, þá var Einar-
lína átta ára gömul. Eftir það
fluttust þau hjón að Lamba-
stöðum i Hraungerðishreppi og
bjuggu þar í ellefu ár. Þá missti
Bjarni konu sina og hætti sveita-
búskap, en fluttist til Eyrarbakka
og giftist aftur og hafði smiðar að
atvinnu. Prestsetrið Hraungerði
var, og er næsti bær við Lamba-
staði. Þangað fór þá Einarlina til
séra Olafs Sæmundssonar og frú
Sigurbjargar Matthiasdóttur.
Dvöl hennar þar stóð í níu ár. Eitt
ár var hún á Litlu-Reykjum i
sömu sveit.
Haustið 1919 réðst Einarlina að
Kolviðarhóli til Sigurðar Daníels-
son-ar og Valgerðar Þórðardóttur,
móður minnar. Þar var hún i tutt-
ugu og sjö ár við góðan orðstír.
Lina var hún alltaf kölluð, og
þykir mér vinsamlegast að ávarp
mitt sé svo, er ég vil þakka henni
samveruna og órofa tryggð.Efst
er mér þó í huga hinn trúi þjónn
móður minnar, sem átti fáa sína
líka, bæði að dugnaði og velvilja í
garð húsbænda sinna og aldrei er
um of þakkaður. Lina hefur, eins
og allir aðrir, fengið sitt úthlutaða
„pund“. Það hefur hún farið
dyggðuglega með í því starfi, sem
umhverfið hefur skapað henni.
Þjónustulundin var ein af hennar
dyggðum, sem er ljóslifandi i
kenningu Krists og sem vert væri
að ihuga á dögum eigingirninnar.
Verkaskipting milli mann er
nauðsynleg og ekki umdeilt að
svo þurfi að vera. Það vita allir,
að ekki er sama hvernig verkin
eru unnin eða með hvaða huga, og
veldur þar miklu um góðan árang-
ur, í hvaða starfi sem er. Dóttir
séra Ólafs heitins Sæmundssonar,
Fríða frá Hraungerði, baðmig að
minnast Einarlinu með þakklæti
frá sér fyrir alla tryggð og góðar
samverustundir á heimili for-
eldra hennar. Það var sama hvar
þessi kona vann, hún lá ekki á liði
sínu. Vinnugleðin var hennar
gæfa og lofsverður förunautur til
æviloka. Árið 1946 fluttist Lína
með móður minni frá Kolviðar-
hóli og bjuggu þær saman i
Hveragerði. Á sumrin var hún I
kaupavinnu, en á vetrum hirti
hún nokkrar kindur heima við.
Það var hennar lif og yndi. Hún
kunni að lesa þakklæti úr þöglu
látbragði dýranna, sem hún undi
sér betur við en þótt hún hefði
gist giaumsali nútímans. Lfna var
mikill dýravinur. Þess er vert að
geta vegna þess hversu eftir-
breytnivert það er, og líka sýnir
það innræti og séreinkenni þess-
arar konu. Henni þótti sérstak-
lega gaman að hestum, og það var
eitt með því fyrsta í okkar kynn-
um, að hún trúði mér fyrir því, að
sig langaði til þess aðð eignast
gæðing, sem hún ætti kost á, en
gat alls ekki borgað nema helm-
inginn í, en hesturinn var dýr.
Hún spurði mig, hvort ég gæti nú
ekki hjálpað sér um það sem á
vantaði. Ég átti einhverja saman-
dregna aura, sem pössuðu og
gerði bón hennar án tafar, því
Lina var mér góð og sjálfa langaði
mig til þess að eiga hest, svo að ég
skildi hana vel. Það var ánægju-
legt að sjá gleðina, þegar Lína var
orðin eigandi hans og strauk
honum um flipann. Hann átti líka
eftir að veita henni mikla ánægju.
Þetta segi ég ekki mér til ábata.
Ég fór síðar i fjarlægð frá henni
og mitt tillegg til hennar var litið.
Heldur er þetta sagt af því, að það
var i fyrsta sinn, sem ég tók veru-
lega eftir þvi, að hún átti sál með
málleysingjunum. Hún kunni að
njóta þess að sjá faxið flaksast til
og taka sér sprett út i fjallaloftið.
Hún var barn náttúrunnar með
þeim eðliskostum, sem þvi fylgir.
Siðar tók ég betur eftir því, að
hún átti einlægara hugaþel til
dýranna en almennt gerist, og
+
Faðir okkar, sonur og bróðir
SIGURÐUR
ÞORLEIFSSON,
Hraungerði.
Grindavík.
andaðist 2 þ m
Börn, foreldrar
og systkini.
t
Útför mannsins mtns og föður
okkar
HALLDÓRS P DUNGAL.
fer fram frá Fossvogskirkju
mánudaginn 7 marzkl. 13.30
Nanna Dungal,
Glsli H. Dungal,
Páll H. Dungal,
Hóskuldur H. Dungal.
viðurgerningur var eftir því. Hún
sá ekki eftir drjúgum hluta
matarskammts síns eða vel það,
til þess að seðja hungruð dýr, sem
i eymd sinni hölluðu sér að heim-
ili hennar á elliárunum. Ég vil
hiklaust segja að svona hugarfar
stefni á hærri mið. Stundum varð
hún að lúta þrekleysi ellinnar og
vera upp á aðra komin með að-
drætti. Vel má vera að það hafi
verið raun fyrir konu, sem áður
var úrtöku dugleg. Hún borgaði
matborðið og reiddi það sér til
gleði og ég vil segja Guði til dýrð-
ar. Það lífsyndi hennar Línu að
gera þeim gott sem þjáðust, og
sjálf menningin lætur sér liggja i
léttu rúmi um, en það eru dýrin.
Sannarlega gæti það orðið langt
mál að tala um Linu og dýrin, en
takmörk eru sett við löngu máli.
Einarlína giftist ekki en átti
dóttur, sem reyndist móður sinni
hin besta. Hún heitir Agusta
Óskarsdóttir og er gift Magnúsi
Sigurðssyni frá Hjalla í Ölfusi.
Þessi ágætu og myndarlegu hjón
hafa reynst Einarlínu í alla staði
með ágætum. Hjá þeim mátti hún
vera þegar hún vildi, en tryggð
við Hveragerði og sveitina heill-
aði hana fram til síðari ára. En
hjá þeim hefur hún verið tvo
vetur og ekkert til sparað að
henni liði sem best. Frá þeim
hjónum fór hún á sjúkrahús, þar
sem hún dó eftir nokkurra
klukkustunda legu. Systir mín
bjó rétt hjá Linu i Hveragerði,
réttu þau hjón henni oft hjálpar-
hönd. En endanlegt athvarf henn-
ar, og raunar alltaf, var dóttirin
og tengdasonurinn.
Það eru vist margir sem minn-
ast hennar Línu á ,,Hólnum“ með
hlýjum huga. Hún hreykti sér
ekki hátt, en smáatvikin leyndu
ekki hugarfarinu. Ég gleymi þvi
ekki þegar ég var vakin um miðj-
ar nætur og Lina hljóp stundum í
skarðið fyrir mig, sem var lasinn
unglingur. Hér skal staðar numið
með þökkum til þessa dygga þjóns
móður minnar og hollvinar okkar.
Sá sem kunni að skilja kjarn-
ann frá hisminu saði þetta: „Þú
trúi og dyggi þjónn, gakk inn til
fagnaðar herra þins“.
Dóttur, tengdasyni og ættingj-
um Einarlínu sendi ég kæra
kveðju mína.
Aslaug Gunnlaugsdóttir
frá Kolviðarhóli.
Langur dagur er að kvöldi kom-
inn, og hvildin kærkomin veg-
móðum gesti.
Enginn metur meir né skilur
betur, hve hvildin er kærkomin
og nauðsynleg hröktum og hrjáð-
um ferðlöngum, mönnum og mál-
leysingjum, en þeir sem vinna
lifsstarf sitt þar, sem mest er þörf
traustra handa og hlýs hjarta öðr-
um til bjargar.
I þeim hópi var hún Lína
frænka okkar. Mestan hluta ævi
sinnar var hún annarra þjónn,
gerði aldrei neinar kröfur til ann-
arra, en því meiri til sjálfrar sin,
hún gerði daginn langan en nótt-
ina stutta.
í 27 ár samfleytt var hún þjón-
usta á Kolviðarhóli, stað sem er
innilokaður af hraunum og fjöll-
um, en þó í einni mestu alfaraleið
þessa lands, þar var þvi þörf á
trúrri varðstöðu og hlýju hjarta-
lagi og hvorttveggja var i té látið.
Húsráðendur á Kolviðarhóli
voru þá Valgerður Þórðardóttir
og Sigurður Danielsson , sem öll-
um eru minnisstæð er til þekktu.
Og fyrir starf þeirra hjóna á Kol-
viðarhóli sem lengst af var hið
eina byggða ból á langri leið yfir
hraun og fjöll milli tveggja
sýslna, stendur óteljandi fjöldi
manna bæði Iifs og liðin i þakkar-
skuld. En ótaiið er það fólk sem
var í vist hjá þeim hjónum og
þjónaði þeim af trúmennsku og
dyggð og unnu verk sín jafnt á
nóttu sem degi, og ómæld var
nætur- og helgidagavinnan.
„Gott, þú góði og trúi þjónn,
yfir litlu varstu trúr, yfir mikið
mun ég setja þig. Gakk inn til
fagnaðar herra þíns.“
Og nú er hún Lína gengin inn
til fagnaðar herra síns. Hún hét
fullu nafni Einarlína Ragnhildur
Bjarnadóttir og var fædd 20. júni
árið 1890 að Gamlabæ í Meðal-
landi. Voru foreldrar hennar þau
hjónin Bjarni Vigfússon og Mál-
fríður Einarsdóttir, bæði ættuð úr
Skaftafellssýslum. Sjö voru börn
þeirra hjóna og eru þrjú þeirra
eftir á lífi. Málfriður, sem á
heimili sitt á Akranesi, Jóhanna
og Gunnar bæði búsett I Reykja-
vík, eina hálfsystur eiga þau,
Sigrúnu, og er hún einnig búsett i
Reykjavík. Frá Gamlabæ fluttu
þau hjón að Nýlendu i sömu sveit
og bjuggu þar, þar til þau fluttu
alfarið úr átthögum sínum úr í
Árnessýslu og bjuggu lengst af á
Lambastöðum í Hraungerðis-
hreppi.
Þegar þau fluttu austan úr
Skaftafellssýslu, var Lína elst
systkina sinna átta ára gömul .
Flutningurinn tók sex dægur.
Reið hún alla þessa löngu leið
ofaní á milli klyfjanna á reiðing
og var bundin til öryggis, og svo
var búið um þrjú önnur systkini
hennar, hin voru reidd. Þetta
ferðalag var hin mesta þrekraun,
með hóp af smábörnum ásamt
einhverjum bústofni, yfir öll fjót
óbrúuð. Snemma reyndi á kjark
og þrek þessarar óeigingjörn u og
ósérhlífnu konu.
Á Lambastöðum andaðist Mál-
fríður móðir hennar. Lét faðir
hennar þá af búskap og fluttist til
Eyrarbakka, síðast átti hann
heima á Akranesi, með seinni
konu sinni, Sigríði Höskuldsdótt-
ur, og þar andaðist hann gamall
maður. Hann var hagur vel bæði á
tré og járn og fékkst við smíðar
ásamt búskapnum alla tið.
Nítján ára gömul fluttist Lína
úr foreldrahúsum. Fór hún þá
vinnukona til séra Ólafs Sæm-
undssonar að Hraungerði, síðan
að Litlu-Reykjum í sömu sveit.
En haustið 1919 fluttist hún að
Kolviðarhóli og dvölin þar varð
meira en rétt að koma og fara, því
að þar átti hún heima óslitið i 27
ár. Áriðl946 fluttist hún með hús-
móður sinni, Valgerði Þórðardótt-
ur, til Hveragerðis og var hjá
henni meðan hún lifði. Alls urðu
þvi samvistir þeirra rúm 37 ár.
Af öllum þeim fjölda fólks, er
fyrr og síðar var í vist hjá Val-
gerði á Hólnum, var enginn jafn-
lengi og Lina. Lýsir það kannski
best þessari trúu og trygglyndu
konu.
Hún kom að Kolviðarhóli á
þeim árum, er ferðamanna-
straumurinn var hvað mestur og
lifði þar tímabil tvenn, vagnöld-
ina og bílaöldina. Lína var mikil
þrekmanneskja og heilsuhraust
svo til alla ævi sína. Hún var
hamhelypa til allar verka, gekk að
öllum störfum utan húss og inn-
an, og vann þar mikið dagsverk,
svefnlétt og árrisul alla ævi.
En það sem einkum af bar með
þessa konu var það hve mikill
dýravinur hún var. Hennar líf og
yndi var að umgangast allar
skepnur, ala önn fyrir þeim, jafnt
í húsi og í haga. Enda sagði hún
að hún hefði ekki unnað öðru
meira i lífinu en húsdýrunum,
sem hún umgekkst, og það er víst
að þau þekktu sinn góða hirði og
létu vel af honum, enda nutu dýr-
in sem komu hrakin að Kolviðar-
hóli umhyggju hennar engu síður
en mennirnir.
Á sínum yngri árum átti hún
alltaf góða reiðhesta og var það
hennar mesta lífsnautn að sitja
gæðing og þeysa á honum frjáls
þar sem hátt var til lofts og vitt til
veggja.
Fyrir mörgum árum varð hún
fyrir því slysi að detta og meiða
sig í hné, sem hún síðan fékk
blóðeitrun i, og það' varð þess
valdandi að upp frá þvi gekk hún
við staurfót, og eftir það gat hún
ekki setið hest eins og áður.
Alla tið átti hún kindur, sem
hún heyjaði lengst af fyrir, og átti
að tryggum vinum.
Lina giftist aldrei, e hún eign-
aðist eina dóttur, Ágústu Óskars-
dóttur Smith. Ágústa er gift
Magnúsi Sigurðssyni frá Hjalla í
Ölvesi, eiga þau tvo syni, Einar og
Sigurð.
Eftir að Valgerður dó, bjó Lína
ein í litla húsinu, sem þær fluttu i
þegar þær fóru frá Hólnum, þar
var hún í nábýli við dóttur Val-
gerðar, Guðriði, og mann hennar
Eggert. Á milli þessa fólks var
órofa tryggð og vinátta, og enginn
dagur leið svo að ekki væri farið á
milli húsanna, og eftir að Lína var
orðin ellimóð sýndu þau henni
mikla umhyggju, sem Ágústa
dóttir hennar og Magnús mátu
mikils og voru þessum sæmdar-
hjónum svo þakklát fyrir.
+
Við þökkum af alhug auðsýnda samúð og virðingu vegna andláts og
útfarar eiginmanns mins, föður, tengdaföður og afa.
GUÐMUNDAR EIRÍKSSONAR.
gullsmíðameistara
Sérstaklega þökkum við lærlingum hans þeirra veglegu gjöf um
minningu hans.
Amalía Þorleifsdóttir,
Ingveldur og Birgir Berndsen
Elfn og Róbert Staneck
og barnabörn.
+
Þökkum vináttu og samúð við andlát og jarðarför móður okkar
ODDNÝJAR STEFÁNSDÓTTUR
Björgólfur Stefánsson
Oddný Thorsteinsson
Sigrfður Stefánsdóttir Kelley
tengdabörn og bamabörn
Eiginmaður minn. + PÁLMIPÉTURSSON.
skrifstofustjóri.
lést á Landspítalanum siðar miðvikudaginn 2. marz. Jarðarförin auglýst
Fyrir hönd vandamanna, Anna-Lísa Pétursson.
Maðurinn minn +
GÍSLI JÓNATAN EINARSSON.
Setbergi,
Sandgerði,
verður jarðsunginn frá Hvalsneskirkju 1 dag laugardaginn 5. marz kl. 3.
síðdegis.
Guðmunda Jónasdóttir
+
Eiginmaður minn, faðir okkar. tengdafaðir og afi,
PÉTUR ÓLSEN VIDNES,
Hvassaleiti 20.
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju mánudaginn 7 marz kl. 10 30
Blóm vinsamlegast afþökkuð
Þórunn Stefánsdóttir
Gunnar Olsen Inga Guðjónsdóttir
Óli Karló Ólsen Halldóra Steinsdóttir
og barnaborn
Lokað vegna jarðarfarar
Skrifstofa vor verður lokuð mánudaginn 7.
marz frá kl. 1 — 3 vegna jarðarfarar
HALLDÓRS P. DUNGALS.
Penninn s.f.