Morgunblaðið - 29.04.1978, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 29. APRÍL 1978
VIÐSKIPTI
VIÐSKIPTI — KFNAHAGSMÁL — ATHAFNALÍF.
Bíll 78
ÞAR SEM sýninjíunni Auto 78
for nú sonn að Ijúka þótti
Viðskiptasíðunni við hæfi að
spyrja nokkra seljondur hfla
um áhrif sýninnarinnar á
hílasöluna. o>{ var ra-tt ba‘ði við
soljondur nýrra ojí notaðra
bfla. I>oss skal jjetið að sýning-
un.ni lýkur annað kviild. sunnu-
dají. • oj{ or opið um holgina
milli kl. 11 og 22 í sýningar-
höllinni við Bíldshöfða.
Sigfús Sigfússon forstjöri hjá
P. Stefánsson h.f. sagði að í dag
va>ru bílar orðnir það dýrir að
vel þyrfti að huga að kaupunum
áður en þau væru gerð. Sýningin
Auto 78 er fyrst og fremst
hugsuð sem þjónustuþáttur
þannig að væntanlegum kaup-
endum er gefinn kostur á að
gera sem víðtækastan saman-
burð á einum og sama stað. Þar
sem sýninjíin er ekki hugsuð
sem sölusýning þá hefur salan
ekki tekið stórt stökk en hann
kvaðst álíta að ef eitthvað væri
þá hefði sýningin e.t.v. flýtt
kaupunum hjá nokkrum aðilum.
Ragnar Ragnarsson forstjóri
Jöfurs h.f. sagði að sýningin sem
slík heföi ekki haft bein áhrif á
söluna. Sýnendur legðu fyrst og
fremst áherslu á kynningarþátt-
inn og ættu því áhrifin á söluna
eftir að koma fram síðar. Hann
sagði að sýningin væri hugsuð
sem tæki til að bæta tengslin
milli fyrirtækjanna og fólksins
almennt og benti hann á sem
dæmi að þegar allt að 70 þúsund
manns koma og tjá hug sinn
gefur það starfsmönnum fyrir-
tækjanna kost á að kynnast
sjónarmiðum væntanlegra
kaupenda og ætti það að leiða til
betri þjónustu. Almennt sagði
Ragnar að sýningargildið væri
pijög mikið á sýningum sem
þessum en því væri ekki að neita
að það væri mest fyrir þá er
kynna nýja bíla eða ný model
þekktra tegunda.
Haukur Hauksson forstjóri
bílasölunnar Braut í Skeifunni
sagði að sýningin hefði haft
stóraukna umferð i för með sér
hjá þeim. Mest er um almennar
fyrirspurnir en augljóst væri að
áhuginn beindist mest að því
sem nýjast væri enda mest sala
í þeim flokki hjá þeim. Haukur
sagði að salan gengi vel og þá
bæði til kaupenda í Reykjavík
og úti á landsbyggðinni.
Hjá bílasölu Alla Rúts varð
Alli Rúts fyrir svörum og sagði
hann að helstu áhrifin af
sýningunni væru þau að mikið
væri spurt og þá ei-nna helst um
verðmæti núverandi eigna.
Hann taldi því víst að áhrifin
ættu eftir að koma fram síðar.
Alli bætti því við að þeir væru
nú að taka eigið húsnæði í
notkun og væri það um 1200 m-
að stærð sérhannað fyrir bíla-
sölu og stæði gegnt Bifreiða-
eftirlirtnu í Artúnshöfða.
Utanríkisverzlunin 1977
Eins og meðfyljíjandi mynd ber
með sér er hlutur hinna ein-
stöku markaðssvæða all misjafn
eftir því hvort um inn- eða
útflutning er að ræða og ná
tölurnar einungis til síðasta árs.
Mesti munurinn kemur fram í
viðskiptum okkar við Banda-
ríkin því á sama tíma og um
30% útflutnings okkar fara
þangað koma aðeins um 6—7%
af innflutningi okkar þaðan. I
heild nam útflutningur okkar á
síðasta ári 101,889 milljónum kr.
(fob. verð) en innflutningur nam
120,969 milljónum kr. (cif. verð)
og varð því vöruskiptajöfnuður-
inn óhagstæður um 19.080
milljónir kr. Sem dæmi um
óhagstæða stöðu okkar gagnvart
einstöku landi má nefna að
innflutningur frá Danmörku
nam 12.367 milljörðum kr.
meðan útflutningur þangað nam
aðeins um tveimur milljörðum
kr. Það er því augljóst að í heild
þarf að auka útflutning okkar
stórlega og þá sérstaklega til
Danmerkur.
Vöruskiptin 1977
^ oo 7*____ ___
0)* A&tQC Á7< bj.
io
1© L/ifJ A.E^töPA
feo EPTR
So A.-e'/R.cP*
Ho fcÉT*
Á* EM. e&e
Útflutningur
Innflutningur
Norrænt
bakaraþing
Landsamband bakarameist-
ara hélt nú í vikunni annað
samnorrænt þing bakarameist-
ara. Alls komu um 200 gestir til
þingsins þar af um 130 frá
hinum Norðurlöndunum. Þar
sem bakaraiðnaðurinn hefur
verið í miklum vexti hér á landi
undanfarin ár ræddi Viðskipta-
síðan við hina erlendu formenn
landssapibanda til að afla frétta
af þróun mála í þeirra heima-
byggð.
Restrup Carstensen frá Dan-
mörku sagði að fyrir 10 árum
hefði brauð ekki verið vinsælt
orð en nú væri svo komið að
vinsældir brauðneyslu væru
orðnar miklar og sífellt að
aukast enda sýndu rannsóknir
að hollast væri að neyta um 6—8
brauðsneiða á degi hverjum.
Fyrst eftir að aukningarinnar
varð vart var mest spurt um
gróf brauð en nú væru þau
Ijósari að vinna á aftur. Hann
sagði að fyrirtækjum hefði
fækkað en þó mun minna en í
öðrum löndum og eins minna en
í öðrum greinum smásölu-
verzlunar í Danmörku. Astæðan
væri fyrst og fremst sú að þeirra
landsamband hefði kvatt með-
limi sína til að hafa'opið alla
daga vikunnar þannig að fólk
ætti auðvelt með að fá ný brauð
alla daga. Vegna aukinnar
samkeppni hefðu bakaríin aukið
vöruúrvalið og nefndi hann sem
dæmi að fyrir 1970 nam hlut-
deild svokallaðra „ekki brauð-
vara“ um 16% af veltu en I dag
er þetta hlutfall um 40%. Hr.
Carstensen sagði að lokum að
verðmyndun í Danmörku væri
frjáls þó með þeirri undantekn-
ingu að rúgbrauðsverksmiðjur
þyrftu að tilkynna verðlagsyfir-
völdum ákvörðun sína áður en
þær genj{ju í gildi.
Haakon Hals frá Noregi sagði
að allt fram til 1975 hefðu
allmörg fyrirtæki verið lögð
niður í Noregi en nú hin seinni
ár væri ekki eins mikið um
þetta, en þeir sem hættu væru
langmest smá fjölskyldufyrir-
tæki. Hann sagði að brauð-
neysla væri mikil og þá aðallega
í milligrófum brauðum enda
væri verðið á brauðunum lágt.
Verðmyndun er þannig háttað
að 5 algengustu tegundirnar eru
háðar hámarksverði en aðrar
tegundir eru frjálsar. Hr. Hals
sagði að neyslan væri mjög
stöðug og kvað hann allar
breytingar á henni ganga afar
hægt fyrir sig vegna íhaldssemi
neytenda.
Hr. Boris Orbjörn frá Svíþjóð
sagði að það væri staðreynd að
flestir Norður-Evrópubúar
borðuðu of lítið af brauði og
væri það í mótsögn við margar
aðrar þjóðir t.d. í Suður-Evrópu.
Hr. Orbjörn sagði að allar
breytingar á neyslunni í Svíþjóð
gengu hægt fyrir sig en það sem
mestu máli skipti væri að auka
þá neyslu sem er í dag. Hann
tjáði okkur að fyrirtækjunum
hefði fækkað allmikið og nefndi
sem dæmi að á síðustu 15 árum
hefðu um 70% svokallaðra
fjölskyldufyrírtækja hætt
rekstri, og þau stóru orðið enn
stærri. í Svíþjóð er bakara-
meisturum heimilt að versla
með allar vörur en þröskuldur-
inn í því að notfæra sér
heimildina væri þröng verðlags-
ákvæði — allt of þröng sagði hr.
Orbjörn að lokum.
Finnski formaðurinn Jalle
Lundstron sagði að sænski
verðmyndunarvandinn væri vel
þekktur í sínu landi, í enn verri
mynd því miður. Hann sagði að
verðlagslöggjöfin væri það
þröng að hún hindraði eðlilega
þróun. Fyrirtækjum hefði t.d.
fækkað nokkuð og væru það
millistóru fyrirtækin sem stæðu
verst að vígi. Brauðneyzlan
hefur hins vegar verið nokkuð
jöfn samkvæmt upplýsingum
frá hinum 620 meðlimum
finnska bakarameistarasam-
bandsins.
Framtíðarviðhorf
í nýútkomnu fréttabréfi ís-
lenska álfélagsins, Ísal-tíðind-
um. ritar Ragnar Halldórsson
forstjóri grein. er hann nefnir
framtíðarviðhorf. Þar sem nú
er allmikið rætt um viðhorf
manna almennt til framtíðar-
innar birtist hér seinni hluti
greinarinnar sem innlegg í þær
umra'ður.
„F.vrir aðeins örfáum árum
var litið til Svíþjóðar sem
fyrjrmyndar ríkis í hinum vest-
ræna heimi, þar sem ríkisforsjá
sæi fyrir því, að menn gætu
lifað áhyggjulausu lífi frá voggu
til grafar. í dag eru margir
þeirrar skoðunar, að Svíþjóð
rambi á barmi efnahagslegs
gjaldþrots, og víst er um það, að
erfiðleikar á því að sameina
sívaxandi þarfir velferðarríkis-
ins við raunhæfa möguleika
efnahagslífsins, eru nú að verða
öllum Ijósir.
Erfiðleikar Svía stafa af því,
að þeir hafa hækkað kaupið hjá
sér of mikið, bætt lífskjör meira
en atvinnuvegirnir standa und-
ir, og nú síðustu missiri beinlín-
is greitt atvinnufyrirtækjum
fyrir að halda áfram fram-
leiðslu, sem þó hefur farið á
lager vegna þess að hún er ekki
samkeppnisfær. Islendingum
virðist því sjálfsagt, að Svíar
haldi áfram að fella gengið, en
þegar við stöndum frammi fyrir
samskonar vandamáli, þ.e. að
sjávarútvegurinn getur ekki
staðið undir 60% launahækkun-
um á einu ári, virðist sú skoðun
útbreidd, að gengislækkun hafi
verið alls óþörf.
Eins og þessi 'dæmi sýna,
erum við Islendingar síður en
svo þeir einu, sem standa
frammi fyrir vandámálum, og
við þurfum augljóslega einnig
að gera upp hug okkar um það,
hvert við viljum stefna í fram-
tíðinni. Nokkrar umræður hafa
átt sér stað um þessi mál að
undanförnu í þjóðlífinu. Við
erum ekki einir í heiminum og
getum ekki upp á eindæmi
ákveðið alfarið hvert stefnir í
framtíðinni, en að sjálfsögðu
viljum við vera með í því að
móta stefnuna um það, hvað
kosti við viljum nýta og hvaða
leiðir við viljum fara.
Stjórnmáladeilur og átök á
virinumarkaði um þessar mund-
ir sýna, að enn hefur engin
samstaða náðst um þá stefnu,
sem fylgja skuli. Ef slík sam-
staða næst ekki mun verðbólgan
halda áfram að vera sá vágest-
ur, sem engu eirir og hindrar
framfarir í landinu."
Á öðrum stað i fréttabréfinu
er grein þar sem fjallað er um
efnahagsmál okkar í heild. Með
greininni eru m.a. birtar tvær
skýringarmyridir, þar sem verð-
bólguáhrifin koma vel fram. Sú
fyrri sýnir þróun þjóðarfram-
leiðslunnar annars vegar á föstu
þ.e. raungildis-verðlagi og hins
vegar á verðlagi hvers árs.
Síðari myndin sýnir þróun
kaupmáttar á sama tímabili og
einnig hver þróun hefur verið í
launatölum samkvæmt kaup-
töxtum.
Rétt er að vekja athygli
manna á hversu líkar þessar
myndir eru og hvernig kaup-
máttarþróunin tengist raun-
verulegri breytingu þjóðarfram-
leiðslunnar.