Morgunblaðið - 10.06.1978, Blaðsíða 26

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. JÚNÍ 1978
2B‘
Andrei Sakharov biður
Karl Gústaf um hjálp
Moskvu. 9. júní. AP. *
SOVÉSKI andófsmaðurinn
Andrei Sakharov hefur ritað
Karli Gústaf Svíakonunjfi sem nú
er í opinberri heimsókn í Sovét-
ríkjunum bréf viðkomandi líf-
frajðingi sem nú afplánar 10 ára
fangelsisdóm fyrir andsovéskar
aðgerðir.
Konungurinn afhenti utanríkis-
ráðherra Svía bréfið, þar sem
hann sjálfur má ekki hafa afskipti
af stjórnmálum. Sakharov skýrði
vestrænum fréttamönnum frá því
símleiðis að hann hefði sent
konunginum bréfið eftir að hann
fékk ávæning af því að Karl
Gústaf myndi í heimsókn sinni
sækja sýningu varðandi lífefna-
fræði. Hann sagðist vona að
konungurinn myndi vekja athygli
á máli andófsmannsins Serfei
Kovalyov á meðan á ferð hans
stæði í landinu. Kovalyov hlaut
dóminn í Litháen í desember árið
1975 fyrir aðild á útgáfu blaðs sem
hélt uppi gagnrýni á Ráðstjórnar-
ríkin.
Ásgeir Lárus-
son sýnir í SÚM
Asgeir Lárusson opnaði sýn-
ingu á 15 sýningargripum í
Gallerí SÚM laugardaginn 10.
júní. Þetta er fyrsta einkasýning
Ásgeirs en hann tók þátt í
sýningu FÍM á Kjarvalsstiiðum í
fyrra.
Ásgeir er sjálfmenntaður og
hefur málað í þrjú ár. Nú sýnir
hann einlitar vatnslitamyndir,
hluti og tauskúlptur.
Sýningin
verður opin 4 — 9 e.h. alla daga,
en henni lýkur 20. júní.
Þörungavinnslan hef-
ur nú nóg af heitu vatni
MIKILL og góður árangur náðist
í gærmorgun við borun eftir heitu
vatni fyrir Þörungarvinnsluna á
Reykhólum að því er segir í
fréttatilkynningu sem Mbl. hefur
borizt frá fyrirtækinu. Leit eftir
heitu vatni hefur staðið yfir í
nokkrar vikur. Snemma í fyrra-
morgun hyrjaði hola sem dýpkuð
Óánægð-
ir með við-
tökur í
Hvalfirði
UM ÞESSAR mundir eru
staddir hér á landi sjónvarps-
menn frá belgíska sjónvarpinu
og er þeim falið að gera
sérstaka þætti um hvalveiðar
Islendinga og mikilvægi
þeirra fyrir íslenzka þjóðarbú-
ið. Einnig eiga Belgarnir að
kynna afstöðu íslenzkra vís-
indamanna til hvalvciðanna
og að fylgjast með ferðum
Greenpeace manna hér við
land. í samtali við Morgun-
blaðið í gær sögðust Belgarnir
því miður ekki geta sagt að vel
hafi verið tekið á móti þeim af
forráðamönnum Ilvals h.í.
Þeir heíðu ætlað sér að fá að
taka einhverjar myndir í Ilval-
firði og ennfremur að ná tali
af forstjóra stöðvarinnar. Mót-
tökurnar hefðu verið þær að
þeim hefði verið hannað að
taka myndir í hvalstöðinni og
forstjórinn hefði tjáð þeim. að
þeir gætu fengið viðtal við sig
og aðra aðstoð ef þeir hefðu
ekki hið minnsta samband við
Greenpeace-menn. Sögðu
Belgíumennirnir þegar þeir
ræddu við Mbl. að þeir hefðu
hvergi kynnzt svona viðtökum
á Vesturlöndum áður. Þetta
minnti þá helzt á austantjalds-
löndin og vinnuaðstöðu þar.
Morgunblaðið reyndi að ná í
Kristján Loftsson forstjóra
Hvals h.f. í gærkvöldi vegna
þessa máls en til hans náðist
ekki.
Þá tjáðu starfsmenn í Hval-
firði Mbl. í gærkvöldi að í
gærmorgun hefðu þrír hvalbát-
ar komið til hafnar með
samtals 6 hvali og Green-
peace-skipið hefði ekki haft hin
'minnstu áhrif á hvalveiðarnar.
hafði verið úr 400 metrum í 930
metra að gjósa yfir 100 stiga
heitu vatni og rennslið mældist 34
sekúndulítrar.
Við dýpkun holunnar var notað-
ur bor Orkustofnunar, Glaumur.
Segir í fréttinni að sú aukning,
sem nú hafi náðst, ætti að tryggja
full afköst verksmiðjunnar, þegar
borholan hafi verið tengd, og verða
afköstin þá 8-9 tonn á klukku-
stund, en í vor hafa afköstin
aðeins verið 4 til 5 tonn á klst.
Þangskurður hefur gengið vel í
vor, en alls vinna 6 flokkar að
skurði við Hvammsfjörð, í Stykk-
ishólmi, á Skarðsströnd og á
Reykjanesi.
Aðalfundur Þörungavinnslunar
verður haldinn kl. 15 í dag á
Reykhólum.
Fimm buðu
í dreifikerfið
í Garðinum
TILBOÐ í dreifikerfi hitaveitu
Suðurnesja í Garði voru opnuð í
gærmorgun. Kostnaðaráætlun
Fjarhitunar h.f. var upp á rúmar
74 millj. kr. Alls bárust 5 tilboð
í verkið og voru öll undir
kostnaðaráætlun.
Tilboð bárust frá eftirtöldum
aðilum: Ásberg h.f. Reykjavík 70.6
millj. kr. eða 95,3% af kostnaðar-
áætlun, Garðasmiðjan s.f. Garða-
bæ 64.9 millj. kr. gða 87,7%,
Víkurverk h.f. Grindavík 54.0
millj. kr. eða 72.9%, Véltækni h.f.
Reykjavík 63.1 millj. kr. eða 85,3%
og frá Sverri og Höskuldi kr. 78.3
millj. kr. eða 94.9% af kostnaðar-
áætlun.
— Andófsmenn
fyrir rétt
Framhald af bls. 1
réttarhalda. Frétt Louis virðist
staðfesta þá skoðun.
Shcharansky er sakaður um
njósnir í þágu CIA. Ginzburg er
forstöðumaður sjóðs sem Alexand-
er Solzhenitsyn stofnaði til styrkt-
ar pólitískum föngum og fjölskyld-
um þeirra og er sakaður um
andsovézka starfsemi.
Jafnframt var frá því skýrt í
London í dag að andófsmaðurinn
Alexander Podrabinek, sem var
handtekinn 14. maí, kæmi væntan-
■l«ga- fyrk-ráU á- nsstiunnL **•.•*»«
Kvartmíluklúbburinn mun standa fyrir sandspyrnukcppni á sunnudaginn að Hrauni í Ölfusi og hefst
hún kl. 2. Keppt vcrður í fjórum flokkum. vélhjólaflokki. fólksbílaflokki. jeppaflokki og opnum flokki.
Kvartmfluklúbburinn hefur áður staðið fyrir sams konar keppni og hafa þær tekist vel. Von er á spcnnandi
keppni því mikið hcfur verið lagt í ökutæki til að gera þau sem best úr garði fyrir sunnudaginn.
— Sáttatilögur
Framhald af bls. 2
Hins vegar telur fundurinn rétt
að ráða nú þegar verkstjóra í einn
til tvo mánuði meðan fundin er
lausn á málefnum Bæjarútgerðar-
innar."
Tillögu þessa undirrituðu 5
starfsmenn B.Ú.H. og var hún
samþykkt með 74 atkvæðum gegn
28 og voru 7 seðlar auðir.
— Það sem næst gerist, sagði
Hallgrímur Pétursson, er að við
greinum bæjarstjórninni frá þess-
um niðurstöðum og nefndinni sem
falið var að finna lausn á málinu,
og hún tekur afstöðu til hennar.
Samþykki hún þetta stendur ekki
á okkur að hefja vinnu.
r
—Israelsmenn
eyða flotavígi
Framhald af bls. 1
30—40. Jihad neitaði því að vígið
hefði verið flotabækistöð eða stöð
sem væri notuð til árása á ísrael.
Hann neitaði því líka að stöðin
hefði verið mikilvæg.
I Tel Aviv segjast Israelsmenn
hafa sannanir fyrir því að strand-
stöðin hafi verið notuð til undir-
búnings árása á jsrael. Palestínu-
menn telja að ísraelsmenn hafi
gert árásina til að ögra skærulið-
um þannig að þeir gripu til
hefndaraðgerða svo að Isra-
elsrpenn fengju átyllu ti! þess að
vera um kyrrt í Suður-Líbanon.
Palestínumenn segja að árásar-
mennirnir hafi komið í þyrlum og
gúmbátum. Aaqbiye er um 35 km
fyrir norðan Litaniána og Israels-
menn hafa ekki ráðizt eins langt
inn í Líbanon síðan þeir gerðu
innrásina 15. marz og lögðu undir
sig svæðið sunnan Litaniárinnar.
— Rannsóknir
á setlögum
Framhald aí bls. 48
sér þessi mál sem vandlegast í
Noregi og skiluðu þeir ítarlegri
skýrslu um það ferð.
Síðan hefur verið unnið að
undirbúningi skilmála, sem við
vildum setja fyrir slíkum leyfis-
veitingum og það varð niðurstaðan
að greina leyfisveitingar í tvo
megrnþætti; annars vegar leyfi til
rannsókna á setlögum á land-
grunni íslands og hins vegar
leyfisveitingar til olíuleitar. Það er
aðeins fyrri þátturinn sem til
umræðu er nú og ég get ekkert
sagt um það á þessu stigi, hvenær
til þess kemur að rætt verður um
leyfi til olíuleitar.
Fyrsti áfangi þessara r%nn-
sókna -er fruwkönnun ■# setlögan-••*
um, sem felur í sér mælingar frá
skipum, en engar boranir og því
eiga þessar framkvæmdir sem um
er að ræða ekki að geta haft nein
áhrif á lífið í sjónum.
Við samningu reglna um skil-
mála fyrir slíkum leyfum var
meðal annars ákveðið að engar
boranir í hafsbotninn yrðu leyfðar.
íslenzkur trúnaðarmaður skal
jafnan vera um borð í rannsókna-
skipum, leyfishafi skal skila iðnað-
arráðuneytinu rannsóknaskýrslu
og leyfishafi ber allan kostnað af
rannsóknunum. Einnig verður
rætt um hugsanleg gjöld fyrir
leyfi. Leyfi til rannsókna sem
þessara veita ekki einkarétt og
gefa engin vilyrði fyrir frekari
rannsóknaleyfum né rétti til
vinnslu jarðefna síðar."
Iðnaðarráðherra sagði að áhugi
manna beindist að ákveðnum
svæðum við ísland en of snemmt
væri að segja hvaða svæði yrðu
fyrst tekin til rannsókna.
— Félags-
hyggja og
félagi
Napóleon
Framhald af bls. 16
gjaldeyrismálum með því að koma á
innflutnings- og gjaldeyrishöftum,
auk þess sem slíkt er freistandi
vegna þeirrar valdaaðstöðu sem það
skapar flokkum þeim sem ráða og
gæðingum þeirra, en einmitt þetta
síðastnefnda var ástæðan til þess
hve miklu lífseigari höftin urðu hér
eftir síðari heimsstyrjöld en í
nágrannalöndunum.
Það hefir réttilega verið á það
bent, að sá hængur fylgdi gengisfell-
ingum, að hefði almenningur grun
um, að slíkt væri yfirvofandi, leiddi
það til spákaupmennsku og óeðli-
legra kaupa á innfluttum vörum. En
eigi þetta við um gengisfellingar, i
hve miklu ríkari mæli ætti það ekki
við ef almenningur byggist við því að
gripið yrði til innflutningshafta,
þannig að ekki væri nóg með það, að
von væri á verðhækkunum, heldur
jafnvel því, að varan yrði ófáanleg
um ófyrirsjáanlegan tíma? Slíkt
myndi leiða til kaupæðis og stór-
vandræða bæði fyrir stjórnvöld og
almenning. Það verður að horfast í
augu við félaga Napóleon íyrir
kosningar en ekki fela hann sem
ósýnilegan púka og láta hann sökkva
ofan af fjósbitanum eftir kosningar.
Ef þeir stjórnmálaflokkar, sem
vonir gera sér um það, að koma
mönnum á þing taka skýra afstöðu
til þess að vandamálin verði leyst
öðru vísi en með innflutningshöftum
er engin hætt á kaupæði. En því
fleiri sem það verða sem í þessu efni
gefa Ioðin svör og því meira fylgi
sem þeir hljóta, þeim mun meiri
hætta er á ferðum í þessu efni.
Það skal tekið fram, að hér er ekki
verið að drótta neinu að einum eða
.ne)OUm. vMér kíeipi.það, yl, .PlÍfigÁ
óvart að stjórnarandstöðuflokkarnir,
sem aukið hafa verulega fylgi sitt i
sveitarstjórnarkosningunum vegna
andstöðu sinnar við vísitöluskerðing-
una sýndu svo þann fláttskap eftir
kosningar ef annar hvor eða báðir
kæmust í valdaaðstöðu, að koma þá
aftan að almenningi og skerða kjörin •
með höftum eða skömmtum, sem
næmi margfaldri vísitöluskerðing-
unni og færa lifskjör þjóðarinnar
þannig aftur á bak um áratugi.
Það væri vissulega kaldhæðni, ef
í kjölfar allra hinna glæstu kosn-
ingaloforða um að allt skuli gert
fyrir alla kæmi það, sem líkja má við
fangelsi hins almenna borgara upp á
vatn og brauð. Hann yrði sviptur
ferðafrelsinu og í stað allsnægtanna
að undanförnu kæmu tómar búðir og
staða í biðröðum. Mér koma þó
staðreyndir efnahagslífsins svo fyrir
sjónir, að fyrir þessari hættu megi
ekki loka augunum.
Það er þó á valdi stjórnmálaflokk-
anna allra að bægja þessari hættu
frá með því að marka skýra afstöðu
til þess máls, er hér hefir verið rætt.
- Ætla að svíkja
Framhald af bls. 2
auðstéttarinnar. Þetta fólk
spyr. hvort það kunni að eiga
sér aðrar skýringar en svifa-
seinlæti. Vissulega þýkir yfir-
leitt ekki heppilegt að láta
andstæðinginn velja vopnin eða
hasla völlinn. En brottför hers-
ins og Natóandstaða eru þó mál,
sem verið hafa á stefnuskrá
Alþýðubandalagsins og fyrir-
rennara þess í hartnær 30 ár,
svo að hér er ekki um neina
óvænta uppákomu að ræða.“
Síðan gefur Árni Björnsson í
skyn í grein sinni að einhverjir
Alþýðubandalagsmenn telji
önnur mál mikilvægari í
stjórnarsamstarfi en „her-
stöðvarmálið“ og segir:
„Einhverjir munu ugglaust líta
á „umbætur í efnahagsmálum",
sem mál málanna og þá
ábyrgðarleysi af Alþýðuhanda-
laginu að gera önnur mál að
skilyrði fyrir stjórnarsam-
vinnu."
Hann gerir síðan grein fyrir
því, hvað jafnan gerist að hans
dómi þegar sósíalistar hafi farið
í stjórn til „að rétta efnahagslíf-
ið við“.: „En síðan er sósíalistum
ævinlega sparkað úr ríkisstjórn.
Með einhverjum hætti er þeim
gert ókleyft að starfa þar lengur
en 2—3 ár eða þar til þeir eru
búnir að framkvæma sínar
fallegu lagfæringar og gróðar-
brallararnir geta aftur byrjað
að leika sér.“
Greininni lýkur á hvatningu
til flokksbræðra um þátttöku í
Keflavíkurgöngu m.a. til þess að
sýna „valtinkollum styrk okk-
ar" og er ekki ljóst, hvort
greinarhöfundur notar þetta orð
„valtinkollar" yfir einhverja
flokksbræður sína eða forystu-