Morgunblaðið - 09.07.1978, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. JÚLÍ 1978
37
hæfilegu yfirfalli til að rúma
mesta og minnsta vatn ánna allra
sem næði úr Arnagerðareyrar-
tanga í Hundatanga, svo að dýpi
í Nauteyrarflóa, sem er nokkrir
tugir hektara að flatarmáli, færi
aldrei niður fyrir smástraumsflóð-
mörk, þannig að með vaxandi
straumi myndi seltan aukast en
með smækkandi straumi minnka.
Þar myndu seiðin, sem ganga úr
ánum, aðlagast hæfilegri seltu
áður en þau ganga burt, í stað þess
að veltast um hálfþurrar leirurnar
innan um þau ókjör af vargfugli,
sem þar er oft.
Frá leikmannssjónarhóli líta
þessar aðgerðir vel út og með
nútíma vinnuvélum eru þær ekk-
ert stórvirki, en engar vísindaleg-
ar rannsóknir eru til að byggja á.
Hvað myndi hitastig vatnasvæðis-
ins hækka mikið við þessar
aðgerðir? Myndu þær hafa einhver
óæskileg áhrif á fiskiræktina? Þá
hver?
Til fiskiræktar með hafbeitarað-
ferðinni á fjörðunum fyrir vestan
Djúpál, eru að mínu mati allt
aðrar ytri aðstæður. Á sama tíma
og fiskur er að ganga að landinu,
er hafísinn norður af landinu að
brotna upp og reka suður sundið
milli Islands og Grænlands. Sunn-
an- og vestanátt hindra oft rek
íssins svo að hann leitar upp á
grynninguna, mismunandi langt
eftir aðstæðum. Þetta írek veldur
oft mikilli yfirborðs kólnun á
sjónum og getur í sumum tilvikum
náð alla leið til botns svo að vestan
við álinn gæti myndazt kuldatjald,
þar sem dýpi er víða 15 til 18
faðmar þegar nær dregur landinu.
Þegar fiskur, sem á uppruna
sinn í fjörðunum fyrir vestan
Djúpál, þarf að ganga úr álnum
yfir þetta grunnsævi og mætir
þessu kuldatjaldi getur alveg eins
farið svo að hann renni meðfram
því og lendi inn í Djúp. Þegar svo
líður á sumar og ísinn er farinn og
sólin hefur hitað yfirborðið aftur
getur fiskur átt greiða leið til síns
upprunastaðar ef hann er þá ekki
kominn framhjá og setztur að inni
í Djúpi, því þó laxinn sé heimfús
og átthagatryggur verða ytri
skilyrði að vera fyrir hendi svo að
hann komist til sinna heimkynna.
Tilraun við Grindavík
Þó þessari skoðun undirritaðs sé
slegið hér fram, er hún ekki byggð
á neinni vísindalegri sérþekkingu
og þarf alls ekki að vera staðreynd,
en vert væri þó fyrir fiskiræktar-
menn fyrir vestan Djúpál að
athuga þetta atriði. Þó renna þær
stoðum undir þessa skoðun að í
nýjasta hefti ársrits Sögufélags
Isfirðinga skrifar Jóhannes
Davíðsson um klakhús á Núpi í
Dýrafirði og á Þórustöðum í
Önundarfirði fyrir stríð. Á báðum
stöðunum var klakið út miklu af
laxahrognum og seiðunum sleppt i
ár í Dýrafirði og Önundrfirði en
aldrei kom neitt af þessum fiski til
baka þar um slóðir, en þess er
getið að á sama tíma hafi laxa-
gengd aukizt mikið í Djúpinu.
Við Grindavík er nú í gangi
athyglisverð tilraun, með laxeldi i
sjó með þeim hætti að sjó er dælt
í eldistjarnir úr borholu til eldis á
laxaseiðum til markaðsstærðar.
Þar stendur að verki fullmenntað-
ur vísindamaður. Vonandi á sú
tilraun eftir að takast vel og sú
þekking, sem af henni leiðir, eftir
að breiðast út um landsbyggðina
öðrum til uppörvunar. Það er
vissulega þess virði fyrir fiski-
ræktarmenn hér vestra að gefa
þessari tilraun gaum, því aðstaða
til þessarar aðferðar er hér víða
góð.
Norðmenn ala sinn lax í flot-
girðingum úti í sjó. Sú aðferð
hentar ekki hér vegna lagnaðarís-
hættu, en viða hagar svo til að
stutt er til sjávar og landrými
nægjanlegt fyrir eldistjarnir og
Sjötugur á morgun:
Sr. Finnbogi Krist-
jánsson frá Hvammi
Á morgun, 10. júlí, er sjötugur
sr. Finnbogi Kristjánsson fyrrum
prestur að Hvammi í Laxárdal í
Skagafjarðarprófastsdæmi.
Faðir sr. Finnboga var norskur
maður, veggfóðrari í Reykjavík,
Axel Kristján Lassen. Nefndi
Finnbogi sig lengi því ættarnafni,
en tók síðar upp föðurnafn á.
íslenskan máta.
M3 MS MZ
2lðl
MS MY Adals (ÍÁ£\ AUGL \3fVy teikp IVIDAM ræti 6 sinii MS ÝSINGA- UISTOFA ÓTA 25810
En í móðurkyn er sr. Finnbogi
Rangæingur, því að móðir hans
var Margrét Finnbogadóttir frá
Galtalæk í Landsveit og þar eystra
hjá móður sinni ólst sr. Finnbogi
upp og nam allan sinn skólalær-
dóm með sjálfsnámi undir handar-
jaðri þeirra kennimanna og miklu
kennara, Felismúlafeðga, sr.
Ófeigs og sr. Ragnars. Kom aðeins
suður til að taka gagnfræða- og
stúdentspróf. Því síðara lauk hann
utanskóla hátíðarvorið 1930. Síðan
settist hann í háskólann og varð
cand. theol. sex árum síðar. Svo
líða 5 ár unz hann gekk í þjónustu
kirkjunnar, er hann vígðist til
Staðar í Aðalvík 23. nóv. 1941. Því
kalli hélt hann til 1945, enda var
þá allt að fara í auðn þar vestra.
Árið eftir fékk sr. Finnbogi
Hvamm í Laxárdal. Sat hann þann
stað síðastur vígðra manna því við
afsögn hans árið 1973 lagðist
prestakallið niður og var sameinað
Sauðárkróki.
Sr. Finnbogi kaus sér að starfs-
vettvangi afskekkta staði, fáfarn-
ar brautir, þar sem leiðir fólksins
lágu frá en ekki að á þessum
myndunartímum þéttbýlisins. Það
var hljótt kringum hann og ekki
var hann oft á ferð í
margmenninu. Þess vegna bar
fundum sjaldan saman lengi vel,
þar til nú síðan hann settist að á
Sauðárkróki eftir að hann lagði af
sér prestsskap. Og þótt hann búi
þar nú við „iðutorg lífsins" í ört
vaxandi höfuðstað Skagafjarðar,
þá lætur hann fara lítið fyrir sér
og unir sér vel við lestur sinna
mörgu bóka um trúspeki, mann-
kynssögu og önnur sín áhugamál.
í nafni samstúdentanna frá 1930
og nafni deildarfélaganna í
háskólanum skulu dr. Finnboga
sendar beztu afmæliskveðjur á
þessum merku tímamótum.
G. Br.
rafmagn fyrir hendi til dælingar.
Þegar ég skoðaði stöðina að
Húsatóftum við Grindavík varð
mér hugsað til Súgandafjarðar,
þar sem fiskiðjuverin standa á
kambinum og gætu með góðu móti
hýst þann dælubúnað, sem til þarf,
ókjör af fiskúrgangi falla til, sem
nýta má til fóðurs og afrennsli
hitaveitu, sem nú rennur í sjóinn
mætti nýta til upphitunar á
eldissjónum.
Uppistaðan í fóðri, sem notað er
við slíkt eldi, er fiskúrgangur og
úrgangur frá sláturhúsum. Allan
slíkan úrgang, sem nú fer til eldis
á vargfugli og mink, má nýta til
gjaldeyrisaflandi laxfiskeldis í'
þúsundum tonna ef rétt er að
staðið.
(Hvað um umframframleiðslu í
landbúnaði? Er fjárhagslega hag-
stætt að breyta henni í fiskifóður
og flytja hana út í formi laxfiskaf-
urða í stað þess að flytja hana út
á frumvinnslustigi með tilheyr-
andi niðurgreiðslum? Verð á
heilfrystum laxi á Vestur-Evrópu-
markaði var kr. 3000 pr. kg. á
síðasta ári. Er dæmið þess virði að
reikna það lengra?)
Þess megum við, sem búum hér
við Djúpið, minnast, að það er
ennþá sú sama gullkista, sem það
hefur alltaf verið okkur og forver-
um okkar. Fiskiræktarmöguleik-
arnir í fjörðum þess og ferskvatns-
kerfi er aðeins einn handraðinn
sem enn er óupplokið.
ísafirði 17. júní 1978
Pétur Bjarnason.
SKYNDIMYNMR
Vandaöar litmyndir
í öll skírteini.
barna&fþlsk/ldu-
Ijósnqrndir
^JSTLRSmtTl 6 SlMl 12644
Ég óska eftir Brayt yfirferð og Nafn_________________________________________________
stillingu. Látið Broytbílinn
koma við hjá mér. Heimilisfang_________________________________Sími
Vinnustaður
nl Broyl eigenda
Fáist næg þátttaka, þá er væntan-
legur hingað norskur sérfræðingur frá
Bröyt verksmiðjunum með þjónustubif-
reið. Mun hann ferðast um landið
ásamt viðgerðarmanni frá Velti h.f.
Þeir munu meta ástand þeirra véla
sem óskað er eftir. Yfirfara og stilla
vökvakerfið auk 50—90 annarra atriða.
Fast gjald er fyrir athugunina.
í þjónustubifreiðinni verða allir
helstu varahlutir. Þeir sem ætla að not-
færa sér þessa þjónustu, skrifi eða
hringi til Veltis h.f., Suðúrlandsbraut
16, Rvk. s. 35200, fyrir 15. júlí 1978.
Verð án söluskatts og varahluta er:
BRÖYT X 2 kr. 70.000,-
BRÖYT X B kr. 80.000-
BRÖYT X 3-x30-x4 kr. 100.000-
^VELTIR Hr
HÍr Suðurlandsbraut 16 • Simi 35200