Morgunblaðið - 06.08.1978, Page 19

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. ÁGÚST 1978
19
"I Skömmu eftir 1960 fann Pat-
rick Steptoe upp spegiltæki,
sem meðal annars gerðu það
mögulegt að læknar gátu fylgzt
meö því er egg þroskast í
eggjastokkum kvenna.
O Um miöjan sjöunda áratuginn
hófst samvinna Steptoes og
Edwards um frjóvgun eggja í
tilraunaglösum. Eftir margra
ára vonbrigði þar sem ekki
tókst að halda lífi í hinum
frjóvguðu eggjum, tókst vís-
indamönnunum að fá þau til að
vaxa og þroskast í tilrauna-
glösunum.
O Viö skulum setja eggin í leg
kanínunnar og fara síðan til
Cambridge.
A Siöan óku þeir meö kanínuna
frá Oldham til Cambridge.
fT Egg, sem hafa verið frjóvguð
^ með sæöi, í ræktunarvökva,
bíða þess að vera sett í
ræktunarglasiö. Nýtt líf hefur
kviknað. Frumuskipting á sér
staö og eggiö vex.
10
Mörg
„tilrauna-
glasabörn”
á leiðinni
Allt bendir til þess að Louise
Brown verði ekki neitt heims-
undur nema skamma hríð, því að
mörg „tilraunaglasabörn" til
viðbótar eru á leiðinni, og um það
bil sem Louise litla verður í þann
veginn að taka fyrstu skrefin er
fyrirsjáanlegt að hópur þeirra
líti dagsins ljós. Með vissu er
vitað um þrjú slík börn, og ein
mæðranna er meira að segja
ónefnd greifafrú, að því er
áreiðanlegar heimildir herma.
Síðan fréttin um að von væri á
barni, sem getið væri í tilrauna-
glasi, spurðist, hefur ekki linnt
fyrirspurnum og óskum frá fólki
hvaðanæva að úr heiminum, sem
þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir
hefur ekki tekizt að eignast börn,
en vill nú komast í samband við
Patrick Steptoe, eða hvaða annan
kvensjúkdómafræðing sem fær
er um að beita aðferð hans við
frjóvgun. Ekkert virðist því til
fyrirstöðu að hægt sé að hjálpa
fjölda kvenna með þessu móti, en
enn sem komið er eru það aðeins
læknar við sjúkrahúsin í Oldham
og St. Thomas’s sjúkrahúsið í
Lundúnum, sem hafa þessa
tækni á valdi sínu. Nokkrum
klukkustundum eftir að Louise
Brown kom í heiminn var konu
ekið í St. Thomas’s þar sem egg
var fjarlægt úr eggjastokk henn-
ar. Það var síðan frjóvgað á
sama hátt og átti sér stað þegar
Louise Brown varð til, og hefur
egginu nú verið komið fyrir í
leginu. Robert Taylor, læknir við
St. Thomas’s, hefur ekki viljað
skýra frá nafni þessarar konu, en
segir að hún sé á fertugsaldri og
eigi tvö börn fyrir. Hún hefur
árangurslaust reynt að verða
barnshafandi síðastliðin þrjú ár.
Læknum við St. Thomas’s
sjúkrahúsið hefur iðulega tekizt
að ná eggi úr eggjastokk, frjóvga
það og halda í því lífi, en hingað
til hefur þeim ekki tekizt að
koma því fyrir í leginu þannig að
það hafi tekið sér þar bólfestu og
haldið áfram að þroskast með
eðlilegum hætti. Af þeim konum,
sem læknarnir í St. Thomas’s
hafa reynt þessa aðferð við, hafa
aðeins tvær náð að verða barns-
hafandi, en báðar hafa látið
fóstri eftir skamma meðgöngu.
Robert Winston heitir frægur
kvensjúkdómafræðingur við
Hammersmith-sjúkrahúsið í
Lundúnum. Hann er sá, sem
fyrstur beitti öreindatækjum til
að laga óvirka eggjaleiðara, og
nú hefur hann lýst yfir áhuga
sínum á því að taka upp „til-
raunaglasaaðferðina". Læknar í
Bretlandi hafa almennt sýnt
þessari vísindalegu nýjung veru-
legan áhuga, og er ekki fráleitt
að á næstunni verði hún í
tengslum við frjósemistilraunir
af ýmsu tagi nokkurs konar
tízkufag, og að í Bretlandi, að
minnsta kosti, muni sjúkrahús
keppa um fjármagn til slíkrar
tilraunastarfsemi.
g Áriö 1970 tekst Steptoe og
Edwards aö ná tullþroskuöu
eggi úr legi konu, frjóvga þáð
síöan og koma því fyrir aftur í
leginu. Þær konur, sem þátt
taka í tilraununum, láta undan-
tekningarlaust fóstri eftir
skamman meðgöngutíma.
Læknir, ég er reiöubúin aö
reyna hvað sem er til að
eignast barn.
<2 Því miöur, fósturlát hefur átt
^ sér staö.
Q Þroskuð egg nást og eru
frjóvguö. b) Eggjastokkar. c)
Stífla í eggjastokkum. d)
Frjóvgað egg sem sett hefur
verið í legiö.
10
Árið 1977. Frú Lesley Brown
kemur reglulega í Old-
ham-sjúkrahúsið þar sem náiö
er fylgzt með henni í því skyni
aö segja fyrir meö sem mestri
nákvæmni á hvaða stundu
egglos muni eiga sér stað.
Á miönætti hinn 10. nóvember
1977. Lesley Brown gengst
undir aðgerð þar sem egg
næst úr eggjastokknum og er
tekið úr líkama hennar í
gegnum 2V? sentimetra langt
op á kviönum.
■» O Tveimur dögum síöar. Eggið
■*■ “ hefur verið frjóvgað og er látiö i
legið. Lesley Brown hvílist og
jafnar sig í sjúkrahúsinu.
Konan er komin fjóra mánuöi á
leiö og stöðugar og nákvæmar
rannsóknir benda til þess að
fóstrið dafni með fullkomlega
eðlilegum hætti.
1 A 25. júlí kemur „barn aldarinn-
■*■ ^ ar“ í heiminn, hiö fyrsta í
sögunni, sem getið er utan
líkama móðurinnar, Tímanna
tákn: Barnið er stúlka.
Nágrannar Brown-hjónanna. sem búsett eru í Bristol. bera þeim þá
sögu, að þau séu ofur venjuleg, ekki mjög mannblendin en þó
vinsamleg. Með öðrum orðum> ósköp venjulegt fólk. Mary Whithey
hefur búið í næsta húsi við þau undanfarin sjö ár. Hún vissi hvað var á
seyði löngu áður en málið varð opinbert, og sagði þegar Louise var
fæddi „Við höfðum öll áhyggjur af því hvernig þetta mundi fara. og nú
hefur það sém betur fer farið eins vel og við gerðum okkur vonir um.
Hins vegar eigum við ekki von á því að hafa þau lengi í nágrenninu úr
þessu. miðað við alia peningana. sem bíða þeirra. En guði sé lof fyrir að
barnið er komið í heiminn heilu og höldnu. og okkur finnst öllum að við
eigum það í sameiningu." Nágrannarnir slógu reyndar saman í
kampavín morguninn eftir að barnið fa'ddist. og er myndin hér að ofan
tekin þegar skálað var fyrir hinum ánægjulegu tíðindum.
Ef Brown-fjölskyldan hefur ekki bústaðaskipti getur verið að þessum
sömu nágrönnum gefist annað tækifæri til að skála af sama tiiefni því
að á biaðamannafundi hafa þeir Steptoe og Edwards lýst því yfirr að
ekkert sé því til fyrirstöðu að Louise eignist systkini. jafnvel tvíbura.
því að þeir telja unnt að frjóvga tvö egg í einu.
Robert Edwards og Patrick Steptoe — urðu fyrstir til að ná árangri.
en aðrir læknar hafa stundað sams konar rannsóknir.
Það er ekki að undra þótt fæðing Louise Brown hafi verið kölluð
„Fleet Street-sirkus**. Lundúnablaðið Daily Express. sem getið hefur
sér orð fyrir ýmislegt annað en áreiðanlega og ábyrga
blaðamennsku, tryggði sér fyrir mörgum mánuðum forgangsrétt að
myndbirtingu og viðtölum við Brown-hjónin. Að því er næst verður
komizt greiddi Daily Express hjónunum scm nemur rúmum 148
milljónum fslenzkra króna fyrir vikið. en sumir hafa haft orð á því
að útgáfufyrirtækið hafi ekki gert neitt sérstaklega góð kaup. því að
Brown-hjónin hafa ekki getað gefið sérlega safaríkar lýsingar á
þessari óvenjulegu lífsreynslu. Lesley Brown hafði fátt að segja
þegar blaðamaður ræddi við hana eftir að dóttir hennar kom í
heiminn annað en> „Hún er svo lítil, svo falleg, svo fullkomin.“ en
faðirinn, 38 ára gamall járnbrautarstarfsmaður var himinlifandi og
átti vart orð til að lýsa gleði sinni. Þó tókst honum að tjá blaðamanni
Daily Express að Louise væri stórkostlegasta barn, sem nokkru sinni
hcfði fæðst, og svo tókst honum að stynja upp> „Aldrei átti ég von á
því að mér ætti eftir að hlotnast slík hamingja. Það liggur bara við
að þetta sé of stórbrotið. Þetta er eiginlega of gott til að vera satt.
Það getur vel verið að hún Louise mín sé sögulegasta barn, sem um
getur, en fyrir okkur Lesley er hún bara barnið okkar.“
Svo mörg voru þau orð, en teiknari danska blaðsins Information
leggur blaðamanni Daily Express f munn þessi orð þar sem hann
stendur í þeim stórræðum að ræða við undrabarniði „Bla-bla! Er það
allt og sumt sem við fáum fyrir milljónirnar okkar.“
ý/t