Morgunblaðið - 19.07.1979, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. JÚLÍ1979
35
reynslu taldi útgerðarfélagið ekki
hentugt að nota RO/RO-búnaðinn
á norskum höfnum. Skipið var
sumpart sett í tímaleigu, en hafði
í marz s.l. legið án verkefna í
nærri heilt ár.
Enn fremur segir, að á mörgum
þeim höfnum, sem hraðrútuskip-
unum sé ætlað að koma á, muni
reynast lítið gagn af
RO/RO-búnaði. skip með 100
millj. nkr. (7538 millj. ísl. kr.)
hvert, en skip, sem ráðuneytið
telji heppilegri, muni ekki kosta
nema 70 millj. nkr. (5277 millj ísl.
kr.) hvert. En auk þessa mis-
munar fjárfestinga í hafnarmann-
virkjum upp á ca. 165 millj. n.kr.
(12438 millj. ísl kr.).
Norskur skipstjóri, M.
Markusson, hefir starfað sem hag-
sýsluráðgjafi um rekstur og gerð
kaupskipa um nærri 20 ára skeið
og verið flestum áhugasamari og
starfsamari á sínu sviði, sótt
ráðstefnur vítt um lönd og haldið
fræðsluerindi, sem vitnað hefir
verið til í fagblöðum og tímarit-
um, auk þess sem hann hefir
sjálfur skrifað fjölda athyglis-
verðra blaðagreina.
M. Markussen telur, að báðar
áður nefndar gerðir hrað-
rútuskipa, séu óhagkvæmar, og
myndu 1600 tonna skip á ca. 50
millj. n.kr. (3769 millj. ísl. kr.)
vera nær hinu rétta. — Hefir M.
M. gert veigamiklar athugasemdir
við nefndar tillögur og áætlanir
en R.vík - Egilsstaðir kr. 16,050, en
við bættist t.d. fyrir Fáskrúðfirð-
ing bílfar kr. 2,800. Sætisfar með
Herjólfi Þorlákshöfn - Ve var í
apríl kr. 3.000 en bílfar R.vík -
Þorláksh. kr. 1,000.
M.M. bendir á, að ráðgerður
búnaður umræddra skipa, einkum
þeirra, sem hraðrútufélögin mæli
með, sé hóflaus til að lesta og losa
að meðaltali aðeins 5 tonn á 68
viðkomustöðum skipanna. Tekur
hann sem dæmi, að á Möre verði
lestað niður um venjulegt þilfars-
lestarop að framan, en losað um
skutop í Þrándheimi. Þar sé einnig
lestað um skutop, en losað upp um
þilfarslestarop á Helgolandi, og
krefji þetta í heild óhagkvæmni í
miklu rými og búnaði.
M.M spyr: „Hve mörg hafna-
mannvirki á 20 — 30 millj. n.kr.
(samsvarandi 1507—2261 millj.
ísl. kr.) hvert þarf til að nýta
RO/RO-búnaðinn á skipunum,
sem hraðrútufélögin hafa óskað
að fá?“
Varðandi tillögu samgöngu-
ráðuneytisins um hraðrútuskip
virðist M.M. sáttur við að hafa
aðeins 85 svefnrúm fyrir farþega,
en telur hins vegar óhóflegu rými í
heild varið fyrir farþegana. Þá
telur hann vörurými tvisvar til
þrisvar sinnum stærra en það ætti
að vera og miður haganlega fyrir
komið á þrem þilförum. Oheppi-
legt sé að hafa aðeins hliðarfarm-
dyr og krana bakborðsmegin á
skipum, sem afgreiða þurfi á 7—8
höfnum daglega við mismunandi
vindstöðu, og skipin ýmist á suð-
urleið eða norðurleið.
Fram til síðustu áramóta hafði
Det Bergenske Dampskibsselskab,
sem er m.a. velþekkt hér á landi, í
mörg ár gert út 4 hraðrútuskip, en
óskað að draga sig út úr þeim
rekstri og seldi Troms Fylkes
Dampskibsselskab öll skipin til
áframhaldandi starfrækslu, en
áður hafði það félag útgerð um
eða yfir 20 lítilla strandferða-
skipa. Átti NH]ST af þessu tilefni
viðtal við W. Pettersen forstjóra
TFDS, er birtist í blaðinu 29/1 79,
um álit hans á tillögunum um hin
nýju hraðrútuskip.
Kvað W.P. málið ekki snúast
eingöngu um það hve stór skip>
skyldu valin, með hve miklu far-
þegarými og búnaði til lestunar og
losunar heldur einnig hvaða kröf-
ur mismunandi lausnir gerðu til
skilyrða á landi. Menn töluðu um
búnað til að aka vögnum eða
hjólasleðum með vörum um borð,
hvaða þýðingu sem slíkt gæti
haft, þegar eins vel mætti komast
af með notkun gáma.
Þá bendir W.P. á, að hann hafi
töluverða reynslu og þekkingu á
því hvað hafnamannvirki kosti,
og séu gerðar kröfur um skip,
sem krefjist kostnaðarsamra
hafnarmannvirkja, þá verði ríkið
vitanlega að borga brúsann.
Snjóar í f jöll í Skagafirði —
og marglitta sést ekki enn í s jó
Ba?. 16. júlí.
AÐ UNDANFÖRNU hefur það
ekki brugðist að snjóað hefur í
fjöll jafnvel í byggð i hverri viku.
Það lýsir veðurfari að fiskifluga
og maðkur sjást varla. Einnig sést
marglitta ekki í sjó ennþá. Aðeins
blettir í túnum, sem varðir h'afa
verið, eru orðnir sæmilega
sprottnir og líkur til að þá megi
slá upp úr 20. þessa mánaðar. A
einum bæ í Skagafirði veit ég til
að búið er að slá smáspildu.
Þó
lítið sé sprottið þá verða bændur
að byrja á slætti áður en langt um
líður vegna þess að unglingar, sem
eru mikið til hjálpar við heyskap
fara í skóla 1. september.
- Björn.
Dettifoss tekur hægum en stöðugum breytingum
hann hverfur alveg af náttúrulegum völdum.
og að því kemur að
EFÞAÐERFRETT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
Dettifoss orð-
inn stöllóttur
Dettifoss hefur löngum verið
talinn með tignarlegustu fossum
landsins. Nú er svo komið að
fossinn hefur tekið töluverðum
breytingum frá upprunalegri
mynd.
Að sögn Gunnlaugs Theödórs-
sonar, sem nýlega skoðaði fossinn,
hefur gjá vestan megin við Jök-
ulsá stækkað talsvert og breytir
það nokkuð útliti fossins. Sagði
Gunnlaugur einnig að með tíman-
um ynni áin á fossbrúninni og
væri nú svo komið, að björg væru
farin að detta úr henni með þeim
afleiðingum að fossinn er orðinn
stöllóttur.
Gunnlaugur tók fram að þær
breytingar, sem orðið hefðu á
fossinum væru engan veginn af
manna völdum, heldur væru þetta
náttúrulegar breytingar, sem átt
hefðu sér stað á löngum tíma.
um ný hraðrútuskip og m.a. bent
á, að óhagstætt sé að sameina
farþega- og vöruflutning á löngum
og stuttum leiðum, svo sem stefnt
sé að, en meira en helmingur
flutninga með hraðrútuskipunum
sé skammleiða — en ekki lang-
ferðaflutningur. M. M. heldur því
fram, að farþegarýmið hafi yfir-
leitt ekki reynst vel notað nema á
fjórðungi siglingaleiða skipanna,
og fargjaldatekjurnar takmarkist
að mestu við 3 sumarmánuðina.
Meðalnýting farþegarýmisins
verði þannig innan við 10%. Þá
telur M. M., að yfir 80% þeirra
farþega, sem ferðist yfir 600 sjó-
mílur með skipunum samfellt, séu
útlendingar, sem greiði í raun og
veru aðeins fæði, umhirðu og
farmiðasölulaun, en sjálft ferða-
lagið að öðru leyti sé ókeypis, þ.e.
á kostnað norskra skattborgara
samsvarandi 7000 — 10000 (ísl. kr.
527,660 - 753,800) á hvern
þessara farþega, og er þá hinn
nytjarýri tími í 9 mánuði ársins
væntanlega tekinn inn í dæmið.
Kannast menn nokkuð við til-
svarandi dæmi á íslandi, þar sem
ríkið greiðir hundruð millj. kr. á
ári til Vestmannaeyjaferju til þess
m.a. að lystifarþegar, útlendingar
sem aðrir, geti ferðast milli R.vík-
ur og Vestmannaeyja með hálfum
flugfarkostnaði, sem er þó innan
við heiming þess, sem Austfirð-
ingar flestir þurfa að greiða fyrir
flugfarstengingu við V.vík um
Egilsstaði. Flugfar R.vík- Ve frá
22/3 79 var kr. 8,050 aðra leiðina,
Verzlanahöllinni, 2. hæð,
Grettisgötumegin, sími 17744.
Næg bílastæði
NýkomiÖ
i miklu úrvali
Kjólar, -.........
, PUs,
Blússur,
Bolir.