Morgunblaðið - 13.01.1981, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. JANÚAR 1981
Tómas Árnason viðskiptaráðherra:
Uppskurður, út-
tekt og einföldun
á bankakerfinu
„ÞAÐ ER haPKt að gera verulegar
úrbætur í stjórnkerfinu, ef menn
þora,“ saffði Eirikur Tómasson.
varahornarfulltrúi Framsóknar-
flokksins, á almennum stjórn-
málafundi FélaKs ungra fram-
sóknarmanna á fimmtudass-
kvöldið. Tómas Árnason, við-
skiptaráðherra. hoðaði síðar á
fundinum aðticrðir. sem hann
væri með i undirhúningi og sajfði
þær fela í sér uppskurð, úttekt ok
einföldun á bankakerfinu.
Eiríkur Tómasson sagðist áður
hafa kynnzt í samvinnu við Al-
þýðubandalagið orðalagi eins og í
efnahagsáætlun ríkisstjórnarinn-
ar um frestun opinberra fram-
kvæmda (Eiríkur var aðstoðar-
maður dómsmálaráðherra í síð-
ustu vinstri stjórn Ólafs Jóhann-
essonar), en þá hefði það eingöngu
þýtt frestun framkvæmda á veg-
um annarra ráðuneyta en þeirra,
sem alþýðubandalagsmenn fóru
með. „Ég segi því eins og Vilmund-
ur. Ég blæs á þessa yfirlýsingu í
efnahagsáætluninni. Það verður
engu frestað. Énda á ekki að draga
úr framkvæmdum. Það á að draga
úr reksturskostnaði, til dæmis
með því að ráða ekki í stöður sem
losna, allavega banna endurráðn-
ingar að vissu marki. Stjórnsýslan
er ekki það afl, sem skapar aukin
verðmæti. Það eru atvinnuvegirn-
ir, sem það gera.“ Þess vegna væri
raunhæfasta aðgerðin sú að ganga
í ríkisreksturinn.
Tómas Árnason, viðskiptaráð-
herra, sagði síðar á fundinum
vegna orða Eiríks, að víða mætti
taka til hendinni í kerfinu. „Við
þurfum til dæmis að borga 9% í
vexti til að halda uppi bankakerf-
inu. Það er nokkuð mikið," sagði
Tómas. „Það er gífurlega mikið
atriði að einfalda bankakerfið og
ég er með í undirbúningi aðgerðir,
sem ég vil að Alþingi sameinist
um.“ Sagði Tómas þar um að ræða
„uppskurð og úttekt á bankakerf-
inu til að einfalda það“. Mbl.
spurði Tómas um þessar aðgerðir
eftir fundinn, en hann kvaðst ekki
vilja segja neitt nánar frá þeim að
svo komnu máli.
Bráðabirgðatölur Fiskifélagsins:
Heildaraflinn
1980 tæplega 1,5
milljónir lesta
SAMKVÆMT bráðabirgðatöl-
um Fiskifélags íslands varð
þorskafli íslendinga á síðasta
ári 410.710 lestir, en var árið á
undan 360.840 lestir samkvæmt
endanlegum tölum Fiskifélags-
ins og hefur þorskafli útlend-
inga við ísland þá verið tekinn
inn i dæmið. Þegar þær aflatöl-
ur hafa verið teknar inn fyrir
árið 1980 og einnig frávik um i
kringum 3% má ætla að endan-
legar tölur um þorskafla verði
um 430 þúsund lestir.
Austfjörðum, 147 þúsund lestum
af loðnu, og erlendis var samtals
landað 53.215 lestum.
INNLENT
Frá blaðamannafundi Samtaka grásleppuhrognaframleiðenda. Á myndinni eru frá vinstri: Helgi
Kristjánsson, Guðjón Guðmundsson. Guðmundur B. Lýðsson, Björn Guðjónsson, Skarphéðinn
Árnason, Marel Eðvaldsson, Kristinn Pétursson og Birgir Guðjónsson.
íslendingar stærsti
útflytjandi grá-
sleppuhrogna heims
A blaðamannafundi með
stjórnarmönnum Samtaka
grásleppuhrognaframleiðenda,
sem haldinn var fyrir nokkru,
kom það fram að frá stofnun
samtakanna. 1977, hefur verið
tekið 6% útflutningsgjald af
öllum útfluttum grásleppu-
hrognum og rann sú upphæð í
Þróunarsjóð lagmetis. Samtök-
in nutu þó engrar fyrirgreiðslu
úr þeim sjóði eða öðrum sjóðum
sjávarútvegsins.
Samtök grásleppuhrogna-
framleiðenda voru að miklu leyti
til stofnuð til að vinna að
endurskoðun þessara laga, sem
giltu til ársins 1977. Þá höfðu
komið upp þær hugmyndir hjá
opinberum aðiljum, að grá-
sleppuhrognaútflytjendur
skyldu greiða alls 12% útflutn-
ingsgjöld til sjóða sjávarútvegs-
ins. Stjórn samtakanna tókst að
fá þessu breytt og fékk gjöldin
lækkuð i 3% og skyldi þriðjung-
ur þeirra renna til samtakanna.
Þessi lög munu falla úr gildi 1.
apríl næstkomandi.
Þess vegna hefur sjávarút-
vegsráðherra í samráði við
stjórn samtakanna lagt fram tvö
frumvörp til laga, annað um
útflutningsgjald af grásleppu-
hrognum og hitt um aflatrygg-
ingasjóð grásleppuveiðimanna.
Telja stjórnarmenn samtakanna
að lagafrumvörp þessi leggi í
raun og veru grundvöll að þess-
ari grein sjávarútvegsins og
endurspegli í raun vilja megin-
þorra þeirra manna, sem þennan
útveg stunda, enda séu þau
samin í samvinnu við sjávarút-
vegsráðherra.
Frá stofnun samtakanna, en í
þeim eru nú um 330 manns, hafa
þau unnið að ýmsum málum til
framfara og hagræðingar og
meðal þeirra má nefna að þau
hafa flutt inn tunnur á talsvert
lægra verði, en þær hafa áður
fengist á. Stöðugt er unnið að
markaðsmálum og ekki talin
vanþörf á, því að þó hér á landi
séu framleidd 60 til 70% af
öllum grásleppuhrognum í heim-
inum, er markaðsstaðan alls
ekki eins góð og ætla mætti og
þrátt fyrir að verð á grásleppu-
hrognum hafi margfaldast í
Evrópu á síðastliðnum árum
hefur verð hér heima lækkað,
samanborið við annað fiskverð.
Til þess að bæta samkeppnis-
aðstöðuna og tryggja jafnara og
betra verð og vanda sem mest
meðferð hrognanna er nú 'á
döfinni bygging kæligeymslu í
Reykjavík og munu framkvæmd-
irnar væntanlega geta hafizt á
þessu ári.
En eitt þeirra mála sem sam-
tökin hafa beitt sér fyrir er
svokallað meltumál. En það lýt-
ur að nýtingu grásleppunnar
sjálfrar. Hér á landi mun allt að
10 þúsundum tonna af grásleppu
hent árlega, en rannsóknir hafa
sýnt að hægt er að vinna hana í
skepnufóður með því að hræra
hana í mauk og blanda með
maurasýru. Nautpeningi, sauðfé
og jafnvel svínum hefur verið
gefinn .þessi grautur og jafnan
með góðum árangri.
Stjórn samtaka grásleppu-
hrognaframleiðenda skipa: Mar-
el Eðvaldsson Hafnarfirði, Sig-
urður Sigurðsson Húsavík, Grét-
ar ó. Jónsson Raufarhöfn,
Henning Hendriksson Siglufirði,
Björn Guðjónsson Reykjavík,
formaður, Kristinn Pétursson
Bakkafirði og Rögnvaldur Ein-
arsson Akranesi. Framkvæmda-
stjóri er Guðmundur B. Lýðsson.
Fasteignagjöldin 1981:
Mismunur getur numið hundr-
uðum þúsunda eftir búsetu
Heildarafli íslendinga árið
1980 varð 1.483.539 lestir, en árið
á undan 1.644.185 lestir. Minnk-
un á milli ára um 160 þúsund
lestir á sér skýringu á minni
loðnuafla, en veruleg aflaaukn-
ing varð í flestum öðrum fiskteg-
undum á síðasta ári.
Samkvæmt þessum bráða-
birgðatölum Fiskifélagsins feng-
ust á síðasta ári alls 638.411
lestir af botnfiski á móti 577.742
lestum 1979. Togararnir fengu
366.533 lestir af botnfiski í fyrra
og bátarnir 271.878 lestir. Af
þessum afla komu togararnir að
landi með 203.290 lestir af þorski,
en bátarnir 207.420 lestir.
Á árinu var landað 758.904
lestum af loðnu, 53.644 lestum af
síld, 8.999 lestum af rækju, 2.404
lestum af humri, 7.643 lestum af
hörpudiski, 8.727 lestum af kol-
munna, og 4.807 lestum af öðrum
fisktegundum.
Ef litið er á einstaka lands-
hluta, kemur í ljós að 169.926
lestum var landað á Suðurlandi,
182.887 lestum á Suðurnesjum,
178.824 lestum í Hafnarfirði —
Reykjavík, 126.819 lestum á
Vesturlandi, 149.410 lestum á
Vestfjörðum, 377.475 lestum á
Norðurlandi, þar af 264.076 lest-
um af loðnu, 244.983 lestum á
Fasteignamatsseðlar verða í
ár sendir til eigenda fasteigna
með skattskýrslueyðublöðun-
um, sem send verða út 20.
janúar. Munu með þvi móti
sparast um 15 millj. kr. i
póstburðargjöld. Fasteigna-
matið er gefið upp í gömlum
krónum í samræmi við skatta-
skýrslur. Að sögn starfsmanna
Fasteignamats ríkisins er fast-
eignamatið mjög mismunandi
eftir staðsetningu fasteigna.
Sem dæmi um mishá fast-
eignagjöld má nefna að 226
fermetra einbýlishús, einlyft í
Fossvogi er metið á 87 millj. g.
kr., 251 fermetra tvílyft hús á
Akureyri á 61 millj. kr., 140
fermetra hús á einni hæð á
ísafirði 34,9 millj. kr. og 150
fermetra hús í Vestmannaeyjum
á 27 millj. kr. Þá er fasteigna-
mat einnig misjafnt á höfuð-
borgarsvæðinu og ræður lóðar-
verð, eftirspurn og markaðsverð
mestu um þennan mismun.
Sveitarfélögin á höfuðborg-
arsvæðinu hafa ákveðið álagn-
ingarprósentu fasteignagjalda,
eins og skýrt hefur verið frá í
Mbl. Við tókum til upplýsinga
fjórar tegundir íbúðarhúsnæðis
í Reykjavík og reiknuðum út
fasteignagjöld þeirra, einnig
hver gjöldin verða á húsnæði
með sama mati í nágrannasveit-
arfélögunum. Álagningarpró-
sentan á íbúðarhúsnæði er hæst
í Kópavogi 0,55% en lægst í
Mosfellssveit 0,375%. Fara töl-
urnar hér á eftir, en þær eru
allar í gömlum krónum:
Tveggja herb. íbúð í blokk,
fasteignamatsverð 23.075.000:
Reykjavík 115.375 kr. (0,5%),
Kópavogur 126.913 kr. (0,55%),
Garðabær 92.300 kr. (0,4%),
Hafnarfjörður 103.838 kr.
(0,45%), Seltjarnarnes 92.300 kr.
(0,4%) og Mosfellssveit 86.531
kr. (0,375%).
Þriggja herb. ibúð i blokk,
fasteignamatsverð 28.350:
Reykjavík 141.750 kr., Kópavog-
ur 155.925 kr., Garðabær 113.400
kr., Hafnarfjörður 127.575 kr.,
Seltjarnarnes 113.400 kr. og
Mosfellssveit 106.313 kr.
Raðhús að fasteignamati 87
millj. kr.: Reykjavík 435.000 kr.,
Kópavogur 478.500 kr., Garða-
bær 348.000 kr., Hafnarfjörður
391.500 kr., Seltjarnarnes
348.000 kr. og Mosfellssveit
326.250 kr.
Einbýlishús að fasteignamati
103 millj. kr.: Reykjavík 515.000
kr., Kópavogur 566.500 kr.,
Garðabær 412.000 kr., Hafnar-
fjörður 463.500 kr., Seltjarnar-
nes 412.000 kr. og Mosfellssveit
386.250 kr.
Þá tókum við einnig tvö dæmi
um atvinnuhúsnæði. Álagn-
ingarprósentan er þar hæst í
Reykjavík eða 1,25% en lægst í
Garðabæ 0,8%.
Skrifstofuhúsnæði að fast-
eignamati 230 millj. kr.:
Reykjavík 2.875.000 kr. (1.25%),
Kópavogur 2.645.000 kr. (1,15%),
Garðabær 1.840.000 kr. (0,8%),
Hafnarfjörður 2.300.000 (1%),
Seltjarnarnes 2.300.000 (1%) og
Mosfellssveit 2.300.000 (1%).
Iðnaðarhúsnæði að fast-
eignamati 402 milij. kr.:
Reykjavík 5.025.000 kr., Kópa-
vogur 4.623.000 kr., Garðabær
3.216.000 kr., Hafnarfjörður
4.020.000 kr., Seltjarnarnes
4.020.000 kr. og Mosfellssveit
4.020.000 kr.
Eins og sjá má á ofangreind-
um tölum munar um einni millj.
kr. á skrifstofuhúsnæði með
sama fasteignamati í Garðabæ
og Reykjavík. Þá munar tæpum
tveimur millj. kr. á iðnaðar-
húsnæði með sama fasteigna-
mat í þessum sömu bæjarfélög-
um.