Morgunblaðið - 09.05.1981, Blaðsíða 1

48SÍÐUR OGLESBÓK
102. tbl. 68. árg.
LAUGARDAGUR 9. MAÍ1981
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Fleiri fangar
hóta að svelta
lielfast. 8. maí. AP.
SKÆRULIÐAR írska lýðveldis-
hersins (IRA) 1 Maze-fangelsi
hótuðu því í dau að hefna dauða
Bobby Sands og fara í hungur-
verkfall „hver á fætur öðrum“
unz hrezka stjórnin gengi að
kröfum þeirra.
Thomas Paul Loudon frá Bel-
fast, sem afplánar lífstíðardóm
fyrir morð, mun hefja hungur-
verkfall á morgun. Þrír aðrir
IRA-menn eru í hungurverkfalli í
Maze. Einn þeirra, Francis Hug-
hes, dæmdur morðingi, er langt
leiddur og á góðri leið með að
verða blindur, 55 dögum eftir að
fasta hans hófst.
Varaforseti Sinn Fein, Gerry
Adams, sagði að IRA-fangar í
Maze hefðu ákveðið að fjórir
þeirra skyldu vera í hungurverk-
falli hverju sinni. „Um leið og
einhver deyr úr mótmælasvelti
kemur annar í hans stað,“ sagði
Adams.
Hann sagði að fangarnir væru
að vara Margaret Thatcher for-
sætisráðherra við því að „hún yrði
að drepa 440 fanga áður en þeir
gæfust upp“. (440 IRA-fangar eru
í Maze).
Frú Thatcher sagði í dag á fundi
íhaldsmanna í Perth í Skotlandi
að „veita yrði ógnun hryðjuverka
viðnám og hrinda henni" ef koma
ætti á „friði og sáttum" á Norður-
Irlandi.
Óeirðir héldu áfram í Vestur-
Belfast í dag þegar allt að 50
unglingar köstuðu heimagerðum
sprengjum og grjóti í lögreglu. I
Londonderry var átta bifreiðum
rænt og kveikt í þeim.
Umbótastefnu
heitið í Póllandi
Varsjá. 8. maí. AP.
PÓLSKI kommúnistaflokkurinn
birti i dag stefnuskrárskjal i
umbótaátt er miðar að þvi að
endurvekja traust almennings og
Tvísýnar
kosningar
París. 8. mai. AP.
Valery Giscard d'Estaing for-
seti og mótframbjóðandi hans,
sósíalistinn Francois Mitterand,
ferðuðust um Frakkland i dag i
siðasta skipti fyrir forsetakosn-
ingarnar ásunnudag til að hafa
áhrif á óákveðna kjósendur.
enda er talið að úrslitin verði
mjög tvisýn.
Blaðið Washington Post hafði
í dag eftir fyrrverandi keisara
Mið-Afríku, Jean-Bedel Bokassa,
að Giscard d'Estaing hefði þegið
af honum demanta fjórum sinn-
um á átta árum. Blaðið segir að
Bokassa sé staðráðinn í að gera
sigurlíkur forsetans að engu.
Sjá xrrin á bls. 10.
reisa við efnahaginn, en um leið
að eflingu samskiptanna við önn-
ur kommúnistariki.
Skjalið fyllir tvær heilar síður í
flokksblaðinu Trybuna Ludu og
þar er því haldið fram að þjóðfé-
lagslegir og efnahagslegir erfið-
leikar stafi af gömlum mistökum,
sem eigi að kanna á aukaþingi
flokksins 14. til 18. júlí. Sagt er að
þeir sem beri ábyrgðina verði að
standa reikningsskap gerða sinna.
Hvatt er til nánari samvinnu
ríkisins og kaþólsku kirkjunnar.
Stefnt er að því að laða fleiri
verkamenn í flokkskerfið, sem
skuli vera „undirgefið kjörnum
flokksstofnunum".
Reiðir unglingar kveiktu í dag í
lítilli lögreglubyggingu í bænum
Otwock nálægt Varsjá og horfðu á
hana brenna til grunna. Skömmu
áður höfðu leiðtogar verkalýðs-
hreyfingarinnar Solidarnosc
dreift hópi unglinga sem höfðu
umkringt bygginguna eftir að
frétzt hafði að maður hefði verið
barinn þar til bana.
Juan Carlos konungur samhryggist frú Guillermo Revar. Maður hennar,
sem var ofursti, og tveir aðrir hermenn féllu fyrir hendi skilnaðarsinna
Baska í Madrid.
Madrid. 8. maí. AP.
UMFERÐ stöðvaðist. vinna lagð-
ist niður og milljónir Spánverja
stóðu þögulir í tvær mínútur og
báðust fyrir á hnjánum á götum
úti í dag til að mótmæla nýrri
öldu hryðjuverka, sem ógnar
hinu unga lýðræði landsins.
Skömmu áður voru Juan Carlos
konungur og Sofia drottning við-
stödd útför hermannanna þriggja,
sem voru drepnir. Þetta er í fyrsta
sinn sem konungurinn hefur verið
viðstaddur slíka athöfn síðan
hann kom til valda fyrir fimm og
hálfu ári.
Stuðningsmenn Franco, fyrrum
einræðisherra, sem var meinað að
mæta við útförina, höfðu í frammi
hróp og köll og skoruðu á herinn
að taka völdin þegar konungshjón-
in fóru og líkkisturnar voru born-
ar burtu.
Leopoldo Calco Sotelo forsætis-
ráðherra fór af skyndifundi ríkis-
stjórnarinnar um neyðarráðstaf-
anir gegn hryðjuverkamönnum til
þess að taka þátt í hinum þöglu
mótmælaaðgerðum. Kirkjuklukk-
um var hringt í helztu borgum.
Á Norður-Spáni voru 40 stuðn-
ingsmenn samtakanna ETA hand-
teknir, þar á meðal nokkrir borg-
arfulltrúar og embættismenn.
Lögreglan í Madrid birti nöfn
tveggja manna sem komu fyrir
sprengiefninu sem varð hermönn-
unum þremur að bana er þeir óku
í bíl sínum.
Fálldin vill mynda
minnihlutastjórn
Frá fréttaritara MorKunhlaósins i Stokkhólmi. Gudfinnu Rajfnarsdóttur.
THORBJÖRN Fálldin baðst i dag lausnar fyrir sig og stjórn sína, en
kveðst reiðubúinn að mynda minnihlutastjórn miðflokkanna tveggja.
Hægri flokkurinn hefur ekki svarað því hvort hann styðji slíka stjórn, en
er heldur neikvæður i svörum. Jafnaðarmenn krefjast nýrra kosninga.
„Af þeim þremur möguleikum
sem til greina komu álitum við
þetta beztu lausnina," sagði Fálldin
þegar hann hafði beðizt lausnar.
Aðrir möguleikar voru að efna til
Sáttasemjari lenti
í stórskotabardaga
Unlrnt ö mui AD
Beirút. 8. mai. AP.
SÁTTASEMJARI Ronald Reagans forseta, Philip C. Habib. lenti i dag i
harðasta stórskotaliðsbardaganum i Beirút i eina viku er hann reyndi að
leysa eldflaugadeilu Sýrlendinga og ísraelsmanna í Líbanon.
Sýrlendingar lýstu því enn yfir að
þeir mundu ekki flytja burtu Sam-6
loftvarnaeldflaugar sinar frá Líban-
on og á sama tíma háðu friöargæzlu-
lið Sýrlendinga og sveitir hægri-
sinnaðra kristinna Líbana harða
bardaga með stórskotavopnum, eld-
flaugum og skriðdrekum hjá grænu
línunni í Beirút.
Talsmaður lögreglunnar sagði að
um 100.000 af einni milljón borgara
hefðu leitað hælis í kjöllurum og
sprengjuskýlum. „Hvað eru þeir að
gera?“ sagði hann. „Ætla þeir að
láta Habib finna smjörþefinn af
borgarastríðinu í Líbanon?"
Habib ræddi við Elias Sarkis
forseta og Shafik Wazzan forsætis-
ráðherra sinn í hvoru lagi. Skömmu
fyrir fund Habibs með forsætisráð-
herra varð mikil sprenging fyrir
utan bústaðinn. Hann var nýfarinn
yfir Grænu línuna þegar mikill
skotbardagi hófst.
Habib ræddi einnig við Kamel
Assaad þingforseta og falangista-
leiðtogann Pierre Gemayel og yngri
son hans, Amin, sem létu í ljós
ánægju með fundinn.
Sovézki aðstoðarforsætisráðherr-
ann Georgi M. Koniyenko fór til
Moskvu í dag eftir þriggja daga
viðræður við sýrlenzka leiðtoga í
Damaskus og kvað þær hafa verið
árangursríkar. En sýrlenzka land-
varnaráðuneytið sagði í yfirlýsingu
að eldflaugarnar í Líbanon yrðu ekki
fluttar burtu.
Hörð afstaða Sýrlendinga sýnir aö
Korniyenko hefur greinilega ekki
tekizt að fá þá til að milda afstöðu
sína á sama tíma og Bandaríkja-
stjórn hefur vonað að Rússar gerðu
það sem í þeirra valdi stæði til að fá
Sýrlendinga til að flytja burtu eld-
flaugarnar.
nýrra kosninga eða sitja áfram að
völdum.
„En við höfum fyrst og fremst
beðizt lausnar vegna þess að jafn-
aðarmenn hafa lýst því yfir að þeir
muni annars lýsa vantrausti á
stjórnina og Hægri flokkurinn seg-
ist styðja slíka tillögu. Það eru því
ekki lengur möguleikar fyrir hendi
að við getum setið lengur í þessari
stjórn,“ sagði Falldin.
En Falldin sagðist reiðubúinn að
mynda minnihlutastjórn miðflokk-
anna tveggja með sömu stjórnar-
stefnu og fráfarandi stjórn. Það er,
telur hann, bezta lausnin fyrir
landið og sú eðlilegasta þar sem
borgaralegur meirihluti er fyrir
hendi í þinginu. Slík stjórn, segir
hann, getur hafizt handa strax.
Hann sagði einnig að minnihluta-
stjórn miðftokkanna tveggja mundi
vinna að því að koma í framkvæmd
skattasamningi þeim sem miðflokk-
arnir gerðu við jafnaðarmenn, en
það var einmitt sá samningur sem
varð til þess að Hægri flokkurinn
sagði sig úr stjórn 4. maí sl.
Falldin situr áfram sem forsætis-
ráðherra í bráðabirgðastjórn að
beiðni forseta þingsins, sem ræðir í
dag við formenn stjórnmálaflokk-
anna. Búizt er við að þingforseti feli
Fálldin að mynda stjórn að nýju og
það er svo á valdi þingsins, og þá
fyrst og fremst Hægri flokksins,
hvort Fálldin tekst að mynda
minnihlutastjórn.
Gösta Bohman, formaður Hægri
flokksins, vildi engin loforð gefa í
dag er Fálldin reifaði málið við
hann. En trúlegt er að Hægri
flokkurinn setji ákveðin skilyrði
fyrir stjórnarstuðningi ef til þess
kemur. Fálldin sagði í viðtali í dag
að ekki stæði til að semja við Hægri
flokkinn, það ætti að nægja að
minnihlutastjórn hefði sömu yfir-
lýsingu og fráfarandi stjórn.
Orla UUsten sagði í dag að það
væri á valdi Hægri flokksins hvort
takast mætti að mynda minnihluta-
stjórn — „Þeir verða að segja já eða
nei,“ sagði hann.
Síðar í dag sagði Bohman: „Við
látum engan skipa okkur að segja
já eða nei og ef þeir vilja ekki semja
við okkur þá þeir um það. En þá
verða þeir líka að taka afleiðingun-
um af því.“ Bohman sagði að
minnihlutastjórn yrði veik stjórn
og Svíar þyrftu ekki á slíkri stjórn
að halda.
Olof Palme sagði að nýjar kosn-
ingar væru það eina rétta. Fálldin
kvaðst ekki hafa haft á móti nýjum
kosningum ef hægt hefði verið að
kjósa í vor, en það væri ekki
framkvæmanlegt. Nýjar kosningar
kæmu sér ekki vel fyrir Miðflokk-