Morgunblaðið - 09.05.1981, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. MAÍ 1981
17
RINGKÖBING-SAFNIÐ: 1
„Serjgehester44
frá íslandi
DANSKA blaðið Jyllandsposten
birti fyrir skömmu frétt af sýn-
ingu í RinKköbinK-safninu á Jót-
landi en þar eru til sýnis íslenzkir
munir. Að sögn blaðsins þá er safn
íslenzkra muna á safninu í Ring-
köbing citt hið stærsta utan Is-
lands. Hér fer (?rein blaðsins í
lausicgri þýðintíu: „Rúmfjöl
(danskurinn kallar það senxehest)
var höfð á rúmum á öldum fyrr til
að forða börnum frá að detta úr
skrín og fagurlega skreyttir askar.
Elstu gripirnir eru frá 17. öld en
hinir yngstu frá miðri 19. öld.
Astæða þess, að safnið í Ring-
köbing á svo marga íslenzka muni
er, að Leonard Tang, fyrrum ís-
landskaupmaður, gaf því marga
muni frá íslandsárum sínum. Hann
erfði ’ fjölskyldufyrirtæki ættar
sinnar í Ringköbing en svo kom, að
hann færði út kvíarnar og árið 1889
flutti hann til Kaupmannahafnar
Rúmfjalir
á
sýningunni
í Ringköbing
rúmum sínum. Rúmfjalir hafa
verið notaðar um langt skeið enda
full nauðsyn á, þvi rúm voru lítil
og mjó og iðulega sváfu fleiri en
citt barn í hverju rúmi. Itúmfjalir
voru algengar á íslandi. Oft var
bekkurinn þröngt setinn i litlu
torfbæjunum og full nauðsyn að
forða börnum frá að detta úr rúmi
sinu.
Rúmfjalir voru á íslandi hluti af
menningu þjóðarinnar. Meistarar
útskurðarins skáru út rúmfjalir af
miklum hagleik. Sjá má menning-
arstrauma frá Evrópu í útskurði
þessum en jafnframt sterka arfleifð
frá sögu landsins allt til vík-
inganna.
Rúmfjalir eru megin uppistaða
gripa þeirra, sem nú eru til sýnis í
Ringköbing-safninu; raunar eru
óvíða jafnmargir íslenzkir munir og
í safninu í Ringköbing. Margt
fagurra muna er þar að sjá, m.a.
og hóf að versla við íslendinga.
Hann átti flota verzlunarskipa, sem
sigldu til íslands. Það var einmitt á
ferðum sínum um Island, að Tang
kom auga á fagurlega útskorna
muni og fékk hann mikinn áhuga á
þeim. Hann keypti þá hluti, sem
hann komst yfir og flestir muna
hans höfnuðu á safninu í Ringköb-
ing. Ein af götum bæjarins er nefnd
eftir Leonard Tang.“
I Þjóðskjalasafninu fengum við
þær upplýsingar, að Leonard Tang
hafi verið með verzlanir á Isafirði,
Stykkishólmi og í Flatey. Hins
vegar er ekki að sjá, að hann hafi
nokkurn tíma búið hér heldur hafði
hann umboðsmenn hér á landi. í
„Hjá góðu fólki“ Óskars Clausen
kemur fram, að faðir hans hafi
keypt fyrirtækið í Stykkishólmi, en
hann var umboðsmaður Tangs í
Stykkishólmi. í bókinni kemur
fram, að Tang hafi orðið gjaldþrota.
Gamlir starfsfélag-
ar hittast hér
Steve Fleet og
Ron Saunders
ÁIIUGI á ensku knattspyrnunni er
mjög mikill hér á landi og það
hefur varla farið framhjá mörgum
að Aston Villa varð nýlega Eng-
landsmeistari í knattspyrnu.
Aston Villa kemur hingaö til lands
seinna í þessum mánuði á vegum
KSÍ. í nýlegu sjónvarpsviðtali í
Englandi skýrði Ron Saunders fram-
kvæmdastjóri Aston Villa frá þessu.
Hann sagðist hlakka til íslandsferð-
arinnar og ekki spillti það ánægj-
unni að á Islandi starfaði vinur hans
og gamall starfsfélagi, Steve Fleet,
sem er nú þjálfari Akurnesinga.
Fleet og Saunders unnu um tíma
saman hjá Manchester City, Saund-
ers sem framkvæmdastjóri en Fleet
sem yfirþjálfari unglinga. Þegar
Saunders fór frá Manchester til,
Aston Villa bauð hann Fleet starf
aðstoðarframkvæmdastjóra en hann
varð að hafna því kostaboði, því
sonur hans þurfti að ganga í sérstak-
an skóla í Manchester. Hann tók því
fjölskylduna fram yfir eigin frama.
En ef hann hefði þegið boðið væri ■
hann líklega í dag aðstoðarfram-
kvæmdastjóri Englandsmeistaranna
en ekki þjálfari Akurnesinga.
Þegar dómarinn rak
allt liðið af leikvelli
I Dagskránni, sem er blað gefið
út á Selfossi, er viðtal við Tryggva
Gunnarsson. kunnan knatt-
spyrnumann á Selfossi.
Hann er spurður um eftirminni-
legasta leik sinn með Selfossi.
„Eftirminnilegasti leikur sem
Tryggvi hefur tekið þátt í sagði
hann vera er Selfoss lék gegn FH í
2. flokki fyrir mörgum árum. Leik-
urinn fór fram í Hafnarfirði og
dómari var Ragnar Magnússon,
þekktur knattspyrnudómari. Um
miðjan leikinn áminnti Ragnar
einn leikmann Selfoss. Gylfi, sem
var nærstaddur gerði athugasemd
við dómarann, sem brást illa við og
spurði hann að nafni. „Gylfi Þ.
Gíslason", svaraði Gylfi (um þetta
leyti var alnafni Gylfa mennta-
málaráðherra). Ragnar hélt að
peyinn væri að gera gys að sér og
endurtók spurninguna. „Gylfi Þ.
Gíslason", svaraði Gylfi aftur.
En þá skipti það engum togum,
að Ragnar þreif upp rauða spjaldið
og vísaði Gylfa af leikvélli. Fóru nú
fleiri Selfyssingar að malda í
móinn og reyndu að koma Ragnari
í skilning um þetta væri rétt nafn
Gylfa. Þetta endaði með því, að
Ragnar rak allt Selfossliðið af
leikvelli en það hlýtur að vera
einsdæmi á íslandi."
HELGARVIÐTALIÐ
„Ég fæ ekki hátt tímakaup, því
vinnan ad baki svona blaði er
gífurleg. Ég hef minnkað við mig
kennsluna í Breiöholtsskóla. Þaö
er fyrst og fremst áhuginn, sem
heldur mér gangandi, svo og aö
þörf fyrir blað sem þetta er gífurl-
eg,“ sagði Sigurður Blöndal, rit-
stjóri nýs tímarits, Sextán, í
samtali viö blaðamann. Sextán er
fjölbreytt að efni og vandað í
uppsetningu.
Vantar
gagnrýni
fremur en hrós
Siguröur Blöndal,
— meðSextán.
Mynd Mbl. Kristján
„Það olli mér miklum vonbrigðum, að fjár-
málaráöuneytið neitaði að fella niður söluskatt
af blaðinu. Hreint óskiljanleg ráðstöfun og þeír
létu ekki svo lítið að tilgreina ástæður. Þó eru
tímarit eins og Æskan og ABCD undanþegin
skatti. Þessi afstaöa hefur sett okkur nokkuð
útaf laginu. Markmiðiö er að hafa tímaritið eins
ódýrt og kostur er. Fyrsta blaðið, sem kom út í
febrúar, kostaði 16 krónur. Það næsta kom út í
apríl og við urðum aö hækka það í 18 krónur,
auk þess að setja auglýsingar í það en það var
ekki ætlunin. Því urðum við að stækka blaðiö,
því við vildum ekki minnka efni blaðsins."
Hvernig hafa viðtökurnar veriö?
Þær hafa verið mjög góöar, þó auðvitað
mætti salan vera meiri. Við höfum fengið
fjöldann allan af bréfum, þar sem lýst er ánægju
með blaðið og útkomu þess. Við höfum fengiö
ábendingar en okkur vantar gagnrýni fremur en
hrós.
Ég stóð áður að útgáfu K-blaösins. Er
kennari og hef starfað í Æskulýðsráöi og
frjálsum félagasamtökum. Mér fannst vanta
blað fyrir unglinga; finnst blöðin hafa lítiö efni
fyrir unglinga. Ég legg mikla áherzlu á samstarf
við unglinga. í Sextán eru greinar eftir unglinga.
Þá eru greinar eftir fasta dálkahöfunda um
málefni elns og t.d. popp, Ijósmyndir, kyn-
fræðslu o.s.frv. Blaöiö er hugsað fyrst og fremst
sem fræðslu- og skemmtirit."
Er lítiö gert fyrir unglinga?
„Þeir eru afskiptir í sumu, öðru ekki. Það
hefur alltaf verið sagt um ungllnga, að þeir séu
slæmir, ómögulegir og svo framvegis. Þetta var
sagt þegar við vorum unglingar, einnig þegar
foreldrar okkar voru unglingar og sjálfsagt
verður þetta sagt í framtíðinni. En í allri þessari
umræðu gleymist að geta foreldra, — þeirra
sem ala unglingana upp. Eru unglingar ekki
spegilmynd þjóðfélagsins?"
Frá námskeiðinu í Oregon.
FISKVEIÐAR í OREGON:
Hjörtur Sveinbjörnsson leiðbein-
ir verðandi sjómönnum i Oregon
BANDARÍKJAMENN vinna nú öt-
ullcga aö uppbyggingu fiskiskipa-
flota síns. Nokkrir íslendingar
starfa nú vestanhafs að þessum
málum og meðal þeirra er Hjortur
Sveinbjörnsson, frá Stokkseyri. í
marzhlaði Fishing News Interna-
tional er skýrt frá þvi, að Hjörtur
vinni leiðbeinendastörf 1 Coos Bay,
Oregon.
Þar eru námskeið í gangi og eru
verðandi sjómönnum kenpfi vinnu-
brögð um borð í fiskiskipum. Hjört-
ur Sveinbjörnsson kennir netavið-
gerðir, hönnun neta, trolla og al-
mennt allt, sem að netum og neta-
gerð snýr. Hann starfar á vegum
fyrirtækisins Sea Research Net &
Metal Fabrication Inc.
„Hjörtur kom tii starfa hjá fyrir-
tækinu fyrir sex mánuðum. Reynsla
hans hefur verið ómetanleg og veru-
lega aukið hæfni fyrirtækisins til að
þjóna togaraútgerðinni. Þegar frétt-
ist af komu Hjartar var þegar haft
samband við hann og hann fenginn
til að kenna verðandi sjómönnum
rétt handbrögð," segir m.a. í frétt
Fishing News.
Þá segir að stöðugt færist það í
vöxt, að skólar á vesturströndinni
taki upp almenna sjómennsku sem
fag; það er kenni verðandi sjómönn-
um rétt handbrögð á dekki.
Hjörtur. til hagri. leiðbeinir
verðandi sjómanni.