Morgunblaðið - 14.07.1981, Blaðsíða 39

Morgunblaðið - 14.07.1981, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚLÍ 1981 39 ar um Strandir og Dali, liggja m.a. til séra Hjálmars Þorsteinssonar í Tröllatungu, þess merkilega og kynsæla manns. Heimili Hauks og Friðborgar var talsvert mörg ár að Háteigs- vegi 9, en frá 1951 að Stangarholti 22. Þar bjuggu þau um sig vel og hlýlega. Þau eignuðust tvær dæt- ur, Ingibjörgu, sem er fædd 19. júní 1939, gift þeim sem línur þessar skrifar, og Svandísi, sem er fædd 12. maí 1951. Maður hennar er Nikulás Magnússon, lærður glerslípari og tækniteiknari. Dætrabörnin eru þrjú. Eins og áður segir lét Haukur Jónsson af löngu starfi sökum vanheilsu. Hún ágerðist hægt og hægt, unz hún lagði hann að velli mánudaginn 6. þ.m. Þá voru kraft- ar hans mjög þrotnir, enda hafði hann aldrei hlíft þeim. Það átti illa við hann síðustu misserin að geta ekki beitt sér, notað hagleiks- hendur sínar, því hann var bráð- laginn maður og undi löngum við alls kyns smíðar heima fyrir í tómstundum, átti margt góðra verkfæra, og allt sem hann bjó til sýndi staka útsjónarsemi og hyKRjuvit. Að rækta garðinn sinn og að smíða, það voru hans hjartans áhugamál. Nú kveð ég tengdaföður minn með trega. Á samfylgd okkar bar aldrei minnsta skugga frá fyrstu stund til hinnar síðustu. Mér lærðist að meta hann því meir sem ég kynntist honum betur. Hann bjó að vísu yfir allstóru skapi og ef til vill nokkru þver- lyndi, en ég hafði aldrei undan því að kvarta, heldur naut ríkulega greiðvikni hans og hjálpsemi, oftar en hitt óumbeðið. Það er lán að hafa átt hann að meira en tvo áratugi og sömuleiðis hana tengdamóður mína, hennar hlut vil ég sízt gleyma. Far svo í friði drengskapar- maður. Hannes Pétursson Með nokkrum orðum langar mig til að kveðja vin minn, Hauk Jónsson frá Helgadal í Mosfells- sveit, sem jarðsettur verður í dag. Kynni okkar Hauks hófust, þeg- ar ég giftist Kjartani Guðjóns- syni, mági hans, fyrir meir en fjörutíu árum. Mikill samgangur var alla tíð á milli heimila okkar, svo margt kemur upp í huga okkar hjóna, þegar Haukur er allur. Við höfum margs að minnast og margt að þakka. Mér er Haukur sérstaklega hug- stæður fyrir hversu gott var að leita til hans og þeirra hjóna, þegar við þurftum á hjálp að halda. Hjá þeim mættum við ávallt sama skilningi og hlýju. Haukur var einstaklega bóngóður og greiðvikinn og gott var að þiggja hjálp hans og aðstoð og aldrei fórum við vonsvikin af þeirra fundi. Heimilisfaðir var Haukur góð- ur, nærgætinn og umhyggjusam- ur, og eitthvað var það í fari hans, sem hændi öll börn að honum. Hann var sem góður afi allra ungra barna. Hann hafði mikla unun af blómum og gróðri, enda sýnir garðurinn hans að um hann hefir verið farið með natni og hlýjum huga. Það var sem allt greri og dafnaði, sem hann fór höndum um. Þegar ég heimsótti hann í siðasta sinn á heimili hans fór hann með mér út í garðinn sinn til að sýna mér blómsprot- ana, sem voru að gægjast upp úr moldinni á þessu kalda vori. Og nú er hann burtkallaður, þegar móðir jörð skartar sínu fegursta. Það er trú mín og von, að við munum hittast aftur og göngum þá um fagra blómareiti okkur báðum til gleði og unaðar. Okkur er öllum áskilið að fara þessa hinstu för. Haukur var vel undir hana búinn og hlýddi kall- inu með hugarró og æðruieysi. Samfylgdinni er lokið í bili, hún var traust og notaleg. Við hjónin vottum konu hans, Friðbergu Guðjónsdóttur, og dætrunum tveim svo og öllum ástvinum þeirra innilega samúð og hluttekningu. Matthildur og Kjartan. Sigurður Ellertsson Holtsmúla - Minning Síðbúin eru að vísu þessi fá- tæklegu minningarorð um látinn vin, en kannski skiptir það ekki meginmáli, heldur hitt að hann liggi ekki alveg óbættur hjá garði, en ég hef hvergi séð hans minnst. Oft verður skammt bilið milli lífs og dauða og hinn snjalli læknir stundlegra meina gerir oft engin boð á undan sér, og þá koma vistferlin mest á óvart og valda sárustum söknuði, ekki síst þegar um er að ræða fólk á góðum aldri, sam jarðneskum augum virðist eiga eftir langan ævidag. Það sem sagt fellur um aldur fram. Þetta hvort tveggja gerðist við fráfall Sigurðar Ellertssonar. Hann var kallaður af vettvangi í miðri önn dagsins er hann var að gegningum á búi sínu hinn 15. janúar síðast- liðinn, og laugardaginn 25. sama mánaðar kvöddu vandamenn, vin- ir og sveitungar hann hinstu kveðju í Reynistaðarkirkju. Sigurður fæddist að Holtsmúla í Skagafirði 13. dag júlímánaðar árið 1919 og hefði því orðið nú sextíu og tveggja ára, hefði aldur enst. Foreldrar hans voru sæmd- arhjónin Ingibjörg Sveinsdóttir og Ellert Jóhannsson, sem bjuggu í Holtsmúla rúmlega hálfa öld. Sigurður ólst upp í foreldrahús- um við leik og starf, aðallega þó starf, því að á þeim árum var börnum haldið að vinnu undireins og þau voru talin valda verki. Og ekki veitti af, því að kreppuárin alræmdu voru búandafólki þung í skauti ekki síður en öðrum stétt- um í landinu og svo stóð raunar fram á stríðsár, þótt örlítið væru horfur bjartari í efnahagsmálum undir lok fjórða áratugarins. Ofan á kreppuna bættust plágurnar mæðiveiki í sauðfé og garnaveiki, og allt saman jók þetta fólks- strauminn úr sveitunum til þétt- býlisstaða í von um betri tíð og afkomu. Jafnframt gróf það und- an trú á mátt íslenskrar moldar og því þótti ýmsum ekki fýsilegt að stunda landbúnað við fyrr- greindar aðstæður né heldur að hefja búskap. Hugur Sigurðar Ellertssonar stóð snemma til búskapar og ég hygg það hafi aldrei hvarflað að honum að gera annað að lífsstarfi sínu þrátt fyrir óhagræðisstöðu þessara ára. Enda fór það svo, að Holtsmúli varð starfsvettvangur hans og dvalarstaður til æviloka að undanteknum tveim vetrum við nám i Hólaskóla og einum í vetrarmennsku af bæ. Af hinum hefðbundnu búgrein- um mun hann hafa í upphafi haft mestar mætur á sauðfjárræktinni, hafði afar gaman af kindum, var og fjárglöggur, og hann lét sér annt um að bæta fjárstofn sinn. Svo og lagði hann sig eftir ýmsum sérkennum meðal sauðskepnanna, svo sem forystuhæfileikum og hafði þar nokkurt erindi sem erfiði. Með tíð og tíma náði áhuginn einnig til hinna annarra búfjártegunda, enda hafði Sigurð- ur gagnsamt bú, kúabú ekki síður en fjárbú. Enda þótt vinur minn teldist ekki hestamaður í venju- legum skilningi kom hann við sögu í hrossaræktinni og trúlega mun nafn hans geymast um langa stund í tengslum við hana, þegar nefndur er Hrafn 802 frá Holts- múla. Vænt þótti Sigga Ellerts um búfénað sinn, fóðraði hann vel og hirti sem góðum bónda sæmdi, átti ætíð nægilegt fóður og var veitandi þegar náunginn hafði sópað innan hjá sér á gjafafrekum vetrum. Sem og áður segir var ánægjan mikil að umgangast hús- dýrin, einkum sauðféð og því var haustið með öllu sínu fjárragi eftirlætistími Sigga í Holtsmúla. Þá hló honum hugur í brjósti og innra með honum bergmáluðu ljóðlínur þjóðskáldsins: „Enn mig fýsir alltaf þó aftur að fara í göngur." Óþreytandi var hann að greiða fyrir skilum kinda og hrossa, sem hann hafði spurnir af í óskilum. Sigurður vildi greiða götu manna jafnt sem málleysingja og því var oft leitað til hans úr nágrenninu um ýmsan greiða, sem var látinn í té með hugarfari hins miskunnsama samverja, enda var Þegar Breiðablik og Víkingur kepptu í Islandsmóti 1. deildar mánudaginn 6. júlí sl. veittu stuðningsmenn Breiðabliks því strax athygli að leikmenn liðsins báru sorgarborða, og þá setti hljóða er það spurðist að Björgvin Guðmundsson hafði látist laugar- daginn 4. júlí. Björgvin var einn af bestu stuðningsmönnum Breiðabliks um árabil og formaður félagsins frá 1956 til 1%2. Á þeim árum var félagið í miklum vexti, en aðstaða til íþróttastarfsemi og félagsstarfa í Kópavogi heldur bágborin. En Björgvin vann af fórnfýsi og dugnaði fyrir bættri aðstöðu fyrir íþróttafólk og að eflingu félagsins. Aldrei taldi hann eftir sér sporin, ef hann gat orðið félaginu að liði, og þegar hann lét af formennsku hvarf hann ekki sjónum félags- manna eins og stundum vill brenna við, þegar menn hafa fengið sig fulisadda af félags- oft um að ræða líknarstörf í þágu kýr eða kindar, en Holtsmúla- bóndinn var einn þeirra manna, sem alþýða nefndi nærfærinn við skepnur. Félagsmálum sinnti Sigurður dálítið, einkum var það í þágu ungmennafélags sveitarinnar, og reyndist þá góður liðsmaður. Átti sæti í hreppsnefnd um skeið. Enn má nefna trúnaðarstarf, sem hann gegndi um nokkur síðustu æviár, það er réttarstjórn við Staðarrétt. Öll einkenndust störf hans af trúleik við viðfangsefnið hverju sinni og mátti ekki til vamms vita í þeirri gjörð. Þegar Sigurður hóf búskap sinn bjó hann fyrst í sambýli við foreldra sína, en um 1970 varð starfsemi. Breiðabliksfélagar eiga Björgvini margt að þakka. Ég sem skrifa þessar línur kynntist Björgvini stuttu eftir stríð, er við vorum stráklingar. Frændfólk mitt átti þá heima í næsta húsi við heimili Björgvins, er stóð við Digranesveg. Kópavogurinn var þá strjálbýlli en nú og nóg svigrúm til leikja. Fljótt kynntist maður hinum mikla íþróttaáhuga Björgvins. Hann lét sér ekki nægja að hamast í fótbolta eins og flestir strákar, heldur gerði hann „íþróttavöll" með hjálp bræðra sinna heima á lóðinni. Þar var knattspyrnuvöllur, hlaupabraut, stökkgryfja og hástökkssúlur. Mörg voru þar „íþróttamótin" og Björgvin dró ekki af sér í keppni. En Björgvin var ekki það sem kallað er íþróttamannlega vaxinn. Hann var fatlaður frá fæðingu. Nú á ári fatlaðra er unnið að því að bæta hag þeirra og efla skiln- ing á þeim málum. Ansi er ég hræddur um að Björgvin hafi á Björgvin Guðmunds- son - Minningarorð hann einn um hituna, þegar Ellert faðir hans hætti búskap, mæddur af fangbrögðum við Elli kerlingu, og um svipað leyti keypti hann Holtsmúlann. Árið 1956 kvæntist Sigurður eftirlifandi konu sinni, Gunni Pálsdóttur, ættaðri af Suðurlandi úr Rangárþingi. Þá virtist allt leika í lyndi og ungu hjónin horfðu glaðbeitt og hugdjörf til framtíð- arinnar, sáu draumsýnir verða að veruleika og hófu ótrauð örlaga- glímuna. En brátt dró bliku á loft er alvarlegur sjúkdómur sótti heim ungu húsfreyjuna, svo að hún varð bundin sjúkrabeði um alllangt skeið og þurfti að.gangast undir mikla skurðaðgerð. Síðan ber hún menjar vágestsins í líki bæklunar. Kross þann hefur Gunnur borið æðrulaust og hvergi hlífst við og barist af eldmóði við hlið bónda síns á sóknarvæng í brauðstritinu. Börn þeirra hjóna eru fjögur; Ingibjörg, gift Ragnari Árnasyni. Hafa nú hafið búskap í Holtsmúla. Eiga tvo drengi. Hallfríður Jó- hanna, gift Kristjáni Runólfssyni. Búsett á Sauðárkróki. Eiga þrjá drengi. Ellert, kvæntur Önnubellu Jósefsdóttur. Búsett í Reykjavík. Ari Jóhann, ókvæntur, dvelst heima. Ástvinum Sigurðar heitins óska ég farsældar og bið gjafarann allra góðra hluta að styrkja þá og blessa á ógengnum ævistíg. Að lokum færi ég vini mínum og mági alúðarþakkir fyrir tryggð, vináttu og margvíslega greiðasemi við mig og fjölskyldu mína meðan samfylgd entist. Friðrik Margeirsson sínum uppvaxtarárum oft mætt takmörkuðum skilningi, en það lét hann ekki á sig fá, því að harka hans var oft ótrúleg. Björgvin var einn af þeim sem kalla má hetjur hversdagslífsins. Breiðabliksfélagar kveðja hann með söknuði og senda venslafólki samúðarkveðjur. Fyrir hönd UMF Breiðabliks. Þórir Ilallgrimsson Guðjón Einarsson Minningarorð Fæddur 16. apríl 1904. Dáinn 5. júli 1981. í dag spyrja menn gjarna, hverjir eru þessir menn og konur, sem kalla sig SÍBS-félaga? Við þessari spurningu á eldri kynslóð- in greið svör en hinir yngri ef til vill öllu færri. Berklaveikin er ekki á hvers manns vörum lengur. Sá sem í dag veikist af þeim sjúkdómi fyllist varla þjakandi örvæntingu því að í flestum tilfell- um býður hans nokkurra vikna hælis- eða sjúkrahúsvist með til- heyrandi lyfjagjöf og heilsan talin endurheimt að nýju. En fyrir nokkrum áratugum var þetta ekki svona einfalt. Sá sem þá veiktist af berklum spurði ekki hvort vikur eða mánuðir yrðu hans baráttu- tími heldur hversu mörg ár sú barátta kynni að standa ef sigurs væri á annað borð að vænta. Það er fólkið frá þessum tíma sem kallar sig SÍBS-félaga, en með þeim breyttust viðhorfin þó að á síðari árum nái samtökin til miklu fleiri aðila en í upphafi eða allra þeirra brjóstholssjúklinga sem undir merki þessa félagsskapar vilja vinna. Guðjón Einarsson, sem í dag verður til moldar borinn, er einn af þeim er berklaveikinni varð að bráð á miðri þessari öld. Árið 1951 innritaðist hann á Vífilstaði, þar sem hann dvaldi í nokkur ár og síðan á Reykjalundi, en þaðan útskrifaðist hann árið 1959. Réðst hann þá til starfa á Múlalundi, öryrkjavinnustofu SÍBS, og vann þar siðan allt til sins endadægurs þann 5. þ.m. Má segja að Guðjón hafi þar fylgst með þeirri þróun sem orðið hefur á þessum árum til heilla fyrir alla þá mörgu sem þar hafa fengið að hreyfa vinnufúsar hendur sjálfum sér til gleði og stofnuninni til hagsældar, verið þátttakandi í því megin hlutverki og félagslega starfi SÍBS að „styðja sjúka til sjálfsbjargar". Fyrir þessi störf flytjum við félag- ar Guðjóns honum bestu þakkir og munum lengi muna þennan ljúfa og hugþekka manna sem vann störf sín af trúmennsku, hógværð og lítillæti sem eru aðalsmerki hins háttprúða manns. Ættingjum Guðjóns flytjum við SÍBS-menn innilegar samúðar- kveðjur. J.B. Nú er tengdafaðir minn, Guðjón Einarsson, farinn á annað tilveru- stig. Mér eru minnisstæð orð hans og hve sannspár hann var er við hittumst í fyrsta sinn. Ég ætla ekki að fara að telja upp kosti hans eða galla, í mínum huga er mynd af góðum vini. Sérstaklega minnist ég og þakka fyrir sam- verustundirnar í Miðstræti 5, er ég bjó hjá honum og tengdamóður minni, Dagbjörtu Jónsdóttur, en hún er dáin fyrir 11 árum. Sá tími er vel geymdur og enn betur varinn. Um leið og ég kveð tengda- föður minn í síðasta sinn flytja börnin mín afa sínum kærar þakkir fyrir allt. Guð blessi Guðjón tengdaföður minn. Sigríður Erla Guðnadóttir

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.