Morgunblaðið - 03.12.1981, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÍHD, FIMMTUDAGUR 3. DESEMBER 1981'" '"'
með tilliti til félagslegra og
heilsufarslegra sjónarmiða sbr.
þingsályktunartillógu þar um frá
fyrra þingi, sem einnig var vísað
til ríkisstjórnarinnar (flm. Jó-
hanna Sigurðardóttir og Magnús
Magnússon).
Það er því alrangt í grg. ráðu-
neytisstjórans að í þingsályktun-
artillögu okkar sé „látið að því
liggja að eina verkefni þeirrar
nefndar (þl. ráðherranefndarinn-
ar) sé að vinna að lagasetningu
um heilbrigðis- og vistunarþjón-
ustu fyrir aldraða —
Að ég beiti mér fyrir því að slík
þáltill. sé flutt á Alþingi nú, er í
fullu samræmi við orð mín og
gerðir á þessu sviði á liðnum ár-
um. Bendi ég á sem dæmi tiliögu-
gerð mína sl. vor á aðalfundi Sjó-
mannadagsráðs, sem samþykkt
var og send heilbrigðisráðherra og
ráðuneyti hans, flutning minn og
meðflutningsmanna á ítarlegum
tillögum á þingum ASÍ 1976 og
1980 sem báðar voru samþykktar
og starf mitt sem formaður í elli-
málanefnd ASÍ frá því á sl. vori,
vinnu mína og samstarfsmanna
við að stofna Félag stjórnenda í
öldrunarþjónustu, þátttöku í
stefnumótun Sjálfstæðisflokksins
í þessum málum og nú síðast
ánægjulega samvinnu með ungum
og öldnum áhugamönnum að
stofnun Öldrunarráðs Islands.
Fyrsta málsgrein þingsályktun-
artillögunnar og meginmál á að
vera öllum auðskilin:
„Alþingi ályktar að tileinka árið
1982 málefnum aldraðra". Þeir
sem vilja lesa sér frekar til um
ætlan okkar flutningsmanna með
umræddum tillöguflutningi bendi
ég á að lesa eftirfarandi sem fylgir
í tillögugreininni eftir að lagt hef-
ur verið til að kjósa nefnd til að
vinna að framgangi þessara mál-
efna:
„Skal nefndin vinna að því að
meta þörf brýnna átaka og úrbóta
auk framtíðarverkefna, bæði stað-
lægra og á landsmælikvarða, og
vinna að fjáröflun og framkvæmd-
um á þessu sviði.
Stefnt verði að því að ljúka sem
flestum verkefnum á ári aldraðra
og lagður grundvöllur að þeim
„Að ég beiti mér fyrir því
að slík þingsáiyktunartillaga
sé flutt á Alþingi nú, er í
fullu samræmi við orð mín
og gerðir á þessu sviði á lið-
num árum. Bendi ég á sem
dæmi tillögugerð mína sl. vor
á aðalfundi Sjómannadags-
ráðs, sem samþykkt var og
send heilbrigðisráðherra og
ráðuneyti hans, flutning
minn og meðflutningsmanna
á ítarlegum tillögum á þing-
um ASI 1976 og 1980, sem
báðar voru samþykktar, og
starf mitt sem formaður í ell-
imálanefnd ASÍ frá því á sl.
vori, vinnu mína og sam-
starfsmanna við að stofna
Félag stjórnenda í öldrunar
þjónustu, þátttöku í stefnu-
mótun Sjálfstæðisflokksins í
þessum málum og nú síðast
ánægjulega samvinnu með
ungum og öldnum áhuga-
mönnum að stofnun Öldrun-
arráðs íslands.“
sem lengri tíma taka.
Sérstaklega skal lögð áhersla á
samvinnu og þátttöku þeirra sam-
taka, sem vinna að hagsmunamál-
um aldraðra, og þeirra klúbba og
félaga, sem alltaf eru reiðubúin til
að leggja mannúðar- og menning-
armálum lið.
í samræmi við ályktun þessa
skal hin þingkjörna nefnd skipa
undirnefndir til starfa innan
landshluta, kjördæma, heilsu-
gæslusvæða eða einstakra sveitar-
félaga.“
Ennfremur vil ég benda á eftir-
farandi tvo kafla úr framsögu-
ræðu minni við fyrri umræðu
þessa máls á Alþingi:
„Það er nokkurt umhugsunar-
efni, að einmitt á árinu 1982, á ári
aldraðra hér á Islandi, ef till. þessi
verður samþykkt, þá verður elli-
heimilið Grund 60 ára og á þessu
sama ári verður Ás í Hveragerði,
sem er stofnun, sem stofnað var
til af Grund og þeim sem þar voru
að verki, þá verður Ás 30 ára og á
sama ári verður Hrafnista í
Reykjavík 25 ára, þannig að þess-
ar þrjár stærstu stofnanir á þessu
sviði hér á landi, sem hafa
kannski mótað meira í öldrunar-
þjónustumálum en margan grun-
ar, eiga allar merkisafmæli á ár-
inu 1982, þannig að það eitt sér
væri full ástæða til þess að minn-
ast sérstaklega af Alþingi."
Hér má skjóta inn og benda á að
síðar aflaði ég mér upplýsinga um
að á næsta ári verður Elliheimilið
á Akureyri 20 ára.
„Það sem ætlað er með þessari
till. má segja, að þegar sé hafist
handa um í okkar nágrannalönd-
um og á hinum Norðurlöndunum.
Þar hafa .þegar tekið frumkvæði
ýmis frjáls félagasamtök sem þar
eru mjög sterk og eru bæði sterk í
sínum heimalöndum og eins á
vettvangi Norðurlandanna allra
og eins reyndar á vettvangi Evr-
ópusamvinnu og þessi samtök eiga
eftir að gera sig mjög gildandi í
sambandi við ráðstefnuna og þau
mál, sem verða tekin þar til með-
ferðar. Mín skoðun er sú í sam-
bandi við flutning þessarar till. að
okkur takist meðal annars að laða
til starfa enn fleiri aðila en að
þessum málum vinna í dag. Fáum
eitthvað af þeim mikla fjölda, sem
alltaf er boðinn og búinn til þess
að hjálpa til þegar eitthvað bjátar
á eða eitthvað verk þarf að vinna.
Við höfum mörg dæmi um þetta
frá liðnum árum, þeim árum, sem
hafa verið helguð ýmsum málefn-
um og við höfum sérstaklega og
getum haft sérstaklega í huga
framtak ýmissa félagasamtaka
með opinberum aðilum og undir
þeirra stjórn og í samráði við þá,
þótt stundum hafi nokkuð á það
skort, t.d. nú á því ári sem er að
líða, ári fatlaðra.
Ég bendi á í lok grg. að hér er
verið að stofna ný samtök í
Reykjavík. Á morgun verður hald-
inn stofnfundur Oldrunarráðs ís-
lands, sem er sæmbærilegt við
samtök sem starfa í nágranna-
löndum okkar og hafa þar orðið
sterk og öflug og eru þar meðlim-
ir, ekki aðeins áhugamenn, heldur
og aldraðir sjálfir. Það hefur
nefnilega oft og tíðum vantað inn í
þessa umræðu hjá mönnum, sem
af góðum hug vil ég segja hafa
fjallað um hvað eigi að gera fyrir
aldraða, hvernig eigi að búa að
þeim, þá hefur oft og tíðum vantað
inn í þá umræðu rödd þeirra
sjálfra. En ég held einmitt, að í
slikum félagsskap þar sem
sterkari aðilar eru til staðar til
hjálpar og leiðbeiningar og til þess
að taka mál þeirra upp, þá geti
almenningur, þing og sveitar-
stjórnir fengið að heyra raddir
þeirra frekar en ella. Og í grg.
bendi ég einmitt á það, að ég telji
sjálfsagt að slíkir aðitar verði
kallaðir til og einmitt með flutn-
ingi þessarar till. og samþykkt
hennar verða hæg heimatökin
fyrir þingflokka að kalla til slíkt
áhugafólk og fulltrúa aldraðra
sjálfra úr þeirra félögum til þess
að móta það sem gera þarf.
„Við leggjum til jafnframt, að
undirnefndir verði skipaðar sem
snúi sér að staðbundnum verkefn-
um, sem bæði er verið að vinna að
og æskilegt væri að komast sem
lengst með í allra nánustu fram-
tíð. Við sem flytjum þessa þáltill.
höfum trú á að samþykkt hennar
og aðgerðir í samræmi við hana
17
geti einmitt orðið til þess að koma
af stað slíkri hreyfingu allt í
kringum landið. Það er víða vel að
verki staðið og margt gott hefur
þar verið gert á undanförnum ár-
um, en ég hef þá trú, að með slíkri
samstöðu og samvinnu aðila
frjálsra félagasamtaka með
opinberum aðilum, getum við stig-
ið stór og merk spor fram á við í
þessum málum, en ég held ein-
mitt, að það sé rétti tíminn ti! þess
að fara þá leið nú.
Herra forseti! Það hefur verið
ákveðið að tvær umr. skuli vera
um þessa þáltill. og ég legg til, að
þegar þessari umr. verður lokið,
verði málinu vísað til hv. allshn."
I ljósi þess sem hér hefur verið
sagt og hversu umfangsmikið
starf er samfara öllum undirbún-
ingi og framkvæmd að ályktun SÞ
þurfa nefndarmenn hinnar ráð-
herraskipuðu nefndar ekki að
óttast að ég og félagar mínir og
aðrir þingmenn sem heitið hafa
tillögu okkar stuðningi séum að
draga bein úr aski þeirra, né
skyggja á starf þeirra í nefndinni
eða utan hennar að málefnum
aldraðra.
Á þessu sviði eru ærin verk að
vinna fyrir þúsundir manna í
þéttbýli og dreifbýli. Ég hefi lengi
óskað þess, eins og fleiri sem að
þessum málum hafa unnið, að
miklu fleiri létu til sín taka, sýndu
áhuga og sköpuðu áhuga hjá félög-
um sínum og samstarfsmönnum
til að hrinda í framkvæmd verk-
efnum sem blasa við augum okkar
allra og vinna þarf að.
í þessu máli á hvorki pólitísk
miðstýring nú föðurleg forsjá
ríkisvaldsins að vera hið algilda
og alráða. Einstaklingum og fé-
lagasamtökum, hagsmunasamtök-
um, sveitarfélögum og samtökum
þeirra, ásamt áhugamannasam-
tökum og félögum aldraðra sjálfra
skapast vettvangur til að láta að
sér kveða ef þingsályktunartillag-
an um ár aldraðra verður sam-
þykkt.
Það munu þeir gera í samvinnu
við þá ráðherraskipuðu nefnd sem
nú situr að störfum.
Reykjavík, 26. október 1981,
Pétur Sigurðsson, alþingismaður.
LAND MÍNS FOÐUR
Kór Langholtskirkju Stjórnandi Jón Stefónsson
Kór Langholtskirkju hefur gefið út sextán laga hljómplötu með
íslenskum ættjarðarlögum, m. a. Þótt þú langförull legðir, Hver á sér
fegra föðurland, Blessuð sértu sveitin mín, Lýsti sól og Land míns
föður.
Einnig hefur verið gefin út lítil hljómplata með lögunum Ó, Guð
vors lands og Yfir voru ættarlandi.
Þetta eru eigulegar hljómplötur og tilvaldar gjafir til vina og
ættingja erlendis.
LAND MÍNS FÖÐUR
Kór Langholfskirkju Sljórnqndi Jón Stefánsson
. . . Áplötunnieruættjarðarsöngvarffáíslandi. Þeireruvaldirmeð
hliðsjón af því að kórinn er að halda til Vesturheims á vit frænda
okkar þar. í sálum þeirra margra munu hljóma tónar frá ættar-
byggð. Til þess að syngja með þeim eru lögin valin, og einnig svo
hinir yngri megi heyra, hvað það er, sem hinir eldri eru að segja
þeim frá. Platan er því ómur úr sál íslenzkrar þjóðar, — áskorun um
að setjast niður og syngja saman . . .
. . . Kór Langholtskirkju hefur unnið sig til þeirrar virðingar að
vera talinn meðal beztu blandaðra kóra sem komið hafa fram á
íslandi, og ekki aðeins þar, á norrænu kirkjutónlistarmótunum í
Svíþjóð 1974 og Finnlandi 1978 sannaði hann, að hann á erindi að
hlið þeirra kóra sem beztir eru taldir.
Það var 15. október 1964 að núverandi stjórnandi kórsins var
ráðinn til starfa við Langholtskirkju í Reykjavík. Á engan mun
hallað, þó fullyrt sé, að starf hans með kómum er tímamótastarf í
íslcnzkum kirkjusöng . . .
Sig. Haukur Guðjónsson
DREIFING:
FÁLKINN SUÐURLANDSBRAUT8 SÍMI85884
»
Kór Langholtskirkju Stjórnandi Jón Stefónsson
6 GUÐ VORS LANDS
YFIR V0RU Æn