Morgunblaðið - 21.01.1982, Blaðsíða 17
17
flutti úr Unuhúsi. Mér fannst orð-
ið heldur þröngt um okkur fjögur í
12 fermetra íbúð! Ég réðist í að
reisa mér hús í Kópavogi og það
gekk nú brösuglega í fyrstunni.
Maður mátti ekki hreyfa hönd eða
fót án þess að hafa skriflegt leyfi.
En þetta hafðist og í þessu húsi bý
ég enn, Vallargerði 6. Ég reisti það
á tveimur árum og að mestu leyti
sjálfur. Það sem einn maður gat
gert, það gerði ég sjálfur."
Þú saknaðir ekki Unuhúss?
„Nei, ég sakna aldrei neins. Ef
ég þarf að fara af einum staðnum
í annan, þá geri ég það og hugsa
svo ekki meira um það mál. Um
þetta leyti sem ég flutti, lagði
Ragnar niður bókbandið sitt og
vann ég þá nokkur ár hjá Bókfelli,
svo hjá Prentsmiðju Hafnarfjarð-
ar, að ég gerðist starfsmaður
Sjálfstaeðisflokksins í Kópavogi
snemma á sjötta áratugnum. Eg
hafði stjórnað kosningabaráttu í
Kópavogi fyrir Sjálfstæðisflokk-
inn frá því ég flutti þangað, svo ég
var orðinn þar hagvanur. Eftir ein
sex ár hafði flokkurinn ekki ráð á
því íengur að haida úti starfs-
manni, en ekki gat ég lagt árar í
bát, þurfti salt í grautinn og vann
nokkur ár í fasteignamatinu, að ég
réðist til bæjarins á lóðaskrifstof-
una, þar sem ég hef verið síðan.
í gegnum tíðina hef ég kynnst
mörgum stjórnmálamanninum og
þeir hafa verið úr öllum flokkum.
En það jafnast enginn á við Ólaf
Thors. Ég kynntist honum fljót-
lega eftir að ég kom suður. Þá fékk
ég símtæki á heimili mitt og var
uppálagt að greiða svokallað fjar-
lægðargjald. Mér fannst það ekki
nema réttlátt, fyrst ég bjó þá ekki
miðsvæðis að stofnkostnaðurinn
væri meiri fyrir vikið, en ég gat
ekki sætt mig við það, þegar þeir
lögðu fjarlægðarálag á ársfjórð-
ungsreikningana. Ég gekk á fund
Ólafs Thors, sem var þá ráðherra,
og spurði hvort hann vissi af þessu
og hvort honum fyndist þetta
sæmandi. Ólafur sagði sem var, að
þetta heyrði ekki undir hans ráðu-
neyti, en tók upp simtólið og
hringdi, ég veit ekki hvert, nema
hann spurði í símann: — Hvernig
er það, er það tilfellið að það sé
lagt fjarlægðargjald á ársfjórð-
ungsreikningana? Á hinni línunni
var kveðið já við því, og þá sagði
Ólafur: — Ég lýð það ekki, að
svona sé farið með mína kjósend-
ur. Síðan hef ég aldrei borgað
fjarlægðargjald.
Mér hefur alla tíð fundist það
eitthvað það stórkostlegasta sem
Ólafur sagði á fulltrúaráðstefnu
eitt sinn hér í Kópavoginum. Þá
var vinstri stjórnin '56 við völd og
menn kepptust við að bölva henni
og ragna og finna henni allt til
foráttu, þar til Ólafur Thors sté í
pontu og sagði: — Við skulum ekki
láta okkur detta í hug, að Einar
Olgeirsson, Emil Jónsson, Her-
mann Jónasson og hvað þeir heita,
þessir andstæðingar okkar, vilji
ekki landi og þjóð það besta! Deil-
an snýst um leiðirnar en ekki hug-
inn. — Þetta hef ég aldrei heyrt
stjórnmálamann segja fyrr né síð-
ar, og finnst það því merkilegra
fyrir þær sakir að pólitískir and-
stæðingar Ólafs Thors voru óspar-
ir á skammir og ljót orð í hans
garð. Bjarni Benediktsson var
einnig stórbrotinn maður. Þegar
ég minnist hans, kemur mér jafn-
an í hug setning í Kvöldræðunum
hans Magnúsar Helgasonar: —
Betri eru, Hálfdán, heitin þin en
handsöl annarra manna.“
Þú hefur smalað fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn í ein fimmtíu ár.
„Já, það mun láta nærri, að ég
hafi verið smali í fimmtíu ár. Ég
stjórnaði kosningabaráttu fyrir
Sjálfstæðisflokkinn í fyrsta sinn
heima í Rípurhreppi. Þá fékk
Sjálfstæðisflokkurinn hreinan
meirihluta í hreppstjórn. Ég tel
það hafa verið mikið lán fyrir mig
að lenda útí pólitíkinni á þennan
hátt; ég hef aldrei sóst eftir póli-
tískum frama, en það hefur verið
mér gæfa að kynnast öllu því fólki
sem ég hef kynnst gegnum póli-
tískt starf. Það er furðulegt hvað
ég á marga vini í andstöðuflokk-
unum, en eins og ég hef sagt þér,
þá hef ég aldrei kynnst öðru en
góðu fólki. En nú hef ég dregið
mig í hlé að miklu leyti. Á mínum
aldri eiga menn að hægja á sér og
leyfa öðrum að komast að. Það er
nauðsynlegt fyrir stjórnmálaflokk
að þar séu ekki sömu menn árum
saman í mikilvægum störfum. Ég
er sjálfstæðismaður í húð og hár
og það hefur aldrei neitt annað
komið til greina hjá mér, en að
tilheyra Sjálfstæðisflokknum. Ég
er fæddur sjálfstæðismaður. Ég
vonast til þess að ég eigi eftir að
fara á Landsfund Sjálfstæðis-
flokksins, þar sem eining ríkir og
hugur í mönnum að gera veg
flokksins sem mestan — og hvorki
ég né aðrir þurfi að hreyta ónotum
í flokksbræður."
Og nú ertu orðinn sjötugur,
Guðmundur Gíslason.
„Já, og finn nú lítið fyrir því.
Mér hefur alltaf þótt gaman að
lifa og ísland er yndislegt land. Ég
forðast að fara til útlanda. Ég hef
ekki kynnst öðru en góðu fólki um
dagana og verið hamingjumaður í
mínu einkalífi. Og þó ég sé orðinn
sjötugur, ætla ég ekki að hætta að
lifa. Ég segi bara eins og kallinn:
r Ég ætla að lifa þangað til ég dey.“
J.F.Á.
Guðmundur Gíslason, kona
hans, Guðný, börn og barnabörn,
taka á móti gestum í Sjálfstæðis-
húsinu í Kópavogi að Hamraborg
1, milli klukkan 16 og 19 í dag.
Gudmundur er afburða góður bókbindari, eins og sjá má.
kynntist og þá auðvitað í starfi
innan Sjálfstæðisflokksins. Síðan
höfum við átt mikið og náið sam-
starf á þeim vettvangi er aldrei
hefur skugga á borið. Guðmundur
hefur stjórnað flestum kosningum
fyrir Sjálfstæðisflokkinn hér í
Kópavogi sl. 30 ár. Sjálfur segist
hann aðeins hafa verið 20 ára er
hann stjórnaði fyrst kosningum
fyrir flokk sinn og þá í sínu
heimahéraði í Skagafirði. Það er
ekki laust við stolt í rödd hans
þegar hann rekur þá atburði og
segir „við unnum". Stjórnmála-
baráttan í Skagafirði var mjög
hörð á þeim tímum.
Guðmundur hefur gegnt flest-
um trúnaðarstörfum fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn í Kópavogi, en
aldrei ljáð máls á því að taka sæti
aðalmanns í bæjarstjórn, en verið
þar varafulltrúi, þá hefur hann
verið fulltrúi Kópavogs í kosn-
ingastjórn Sjálfstæðisflokksins í
Reykjaneskjördæmi og ávallt full-
trúi á landsfundum flokksins.
Guðmundi er létt um að tjá sig á
fundum, flytur sitt mál af skör-
ungskap hvort heldur er í sókn eða
vörn.
Ég held að vandfundinn sé sá
maður, sem ekki hrífst með af
hans mikla sannfærandi krafti og
eldmóði. Guðmundur er ávallt
málefnalegur og sanngjarn í garð
sinna pólitísku andstæðinga enda
einnig virtur af þeim. Þegar litið
er til baka yfir 30 ár þá er það með
ólíkindum hvað Guðmundur hefur
lagt af mörkum mikið starf fyrir
Sjálfstæðisflokkinn og þá alveg
sérstaklega hér í Kópavogi. Fáir
vita hvað þar liggur að baki varð-
andi innra starf flokksins, ég leyfi
mér í nafni Sjálfstæðisflokksins í
Kópavogi að færa honum hugheil-
ar þakkir og árnaðaróskir á þess-
um tímamótum í lífi hans.
Þrátt fyrir að Guðmundur hafi
ávallt verið sívinnandi af sínum
alkunna áhuga, þá er það svo að
hann virðist gæddur þeim ein-
staka hæfileika að hafa ávallt
tíma aflögu ef til hans er leitað.
Veiðiskapur er hans helsta
tómstundaiðja, fyrir utan garð-
yrkjuna, og hefur hann víða rennt
fyrir lax og silung. Skemmtilegri
veiðifélaga getur ekki að finna og
er ég mjög þakklátur að hafa notið
þeirrar ánægju að fara vítt og
breitt með honum þeirra erinda.
Þau hjón eiga tvö börn, Sigur-
Iaugu, sem starfar hjá Kópa-
vogsbæ, á hún tvo drengi 15 og 13
ára, sem ávallt hafa átt öruggt at-
hvarf í ranni afa og ömmu enda
sannkallaðir augasteinar þeirra.
Sonurinn Þórður er kennari við
Víghólaskóla, á hann tvo korn-
unga drengi. Þórður er landsfræg-
ur íþróttamaður og varð stiga-
hæstur í frjálsum íþróttum á
landsmóti UMFÍ að Eiðum 1968.
Eru systkinin bæði afbragðs vel
verki farin eins og þau eiga kyn
til. Guðný og Guðmundur hafa átt
við mjög alvarlega vanheilsu að
stríða, en með fádæma þraut-
seigju og dugnaði hafa þau unnið
þar nokkurn sigur.
Við hjónin þökkum Guðmundi
fyrir ógleymanlegar ánægjustund-
ir og árnum honum og fjölskyldu
hans blessunar Guðs.
Guðmundur tekur á móti gest-
um sínum í dag í Sjálfstæðishús-
inu Kópavogi, Hamraborg 1, 3.
hæð, milli kl. 16 og 19.
Axel Jónsson
Að sitja við
sama borð
— eftir Björgvin
Jónsson
Ég þakka Jóel Andersen, skip-
stjóra í Vestmannaeyjum, heiðar-
leika hans og hreinskilni í viðtali
við Morgunblaðið 19. þ.m. Alveg
sérstaklega þakka ég honum yfir-
lýsingu um að allir skuli sitja við
sama borð hvað fiskveiðar áhrær-
ir. Ég er jafnframt stoltur af
þeirri trú sem silfurskeiðahluti
Vestmannaeyinga telur mig hafa
á stjórn sjávarútvegsmála.
Ef við tökum nú þessi mál til
nokkuð nánari skoðunar, þá kem-
ur eftirfarandi í ljós:
Fyrir áramót samþykkti aðal-
fundur LÍÚ að verkbann skyldi
sett á og að útgerð skyldi ekki haf-
in fyrr en komið væri nýtt fisk-
verð og búið væri að samþykkja
nýja kjarasamninga. Útvegsmenn
á Vestfjörðum sýndu þann
drengskap og stéttvísi að taka
þátt í þessari samstöðu, þótt
þeirra kjarasamningar væru í
gildi.
Þegar deilur út af fiskverði og
„Ef bátar Glettings hf.
hefðu orðið til að rjúfa þetta
verkbann, og þar með dregið
með sér aðra I’orlákshafn-
arbáta í verkbanns- og verk-
fallsbrot, hvað hefði þá verið
sajgt í Eyjum? Og hvað hefðu
LIU og sjómannasamtökin
þá gert? Hverjum hefði ég
þá verið að þjóna? Samstöðu
verkafólks og útvegsmanna
eða vini mínum Steingrími
Hermannssyni? Svari hver
fyrir sig.“
kjarasamningum voru á hvað við-
kvæmustu stigi, rufu hinsvegar 10
skip Vestmannaeyinga verkbann-
ið. Um þessa aðgerð vil ég aðeins
segja þetta: Ef bátar Glettings hf.
hefðu orðið til að rjúfa þetta verk-
bann, og þar með dregið með sér
aðra Þorlákshafnarbáta í verk-
banns- og verkfallsbrot, hvað
hefði þá verið sagt í Eyjum? Og
hvað hefðu LIÚ og sjómannasam-
tökin þá gert? Hverjum hefði ég
þá verið að þjóna? Samstöðu
verkafólks og útvegsmanna eða
vini mínum Steingrími Her-
mannssyni? Svari hver fyrir sig.
Hvað hefði verið sagt, ef stjórn-
armaður í Sjómannasambandinu
og formaður einhvers sjómannafé-
lags úti á landi hefði brotið verk-
fallið? Svari aftur hver fyrir sig.
Mér er engin launung á því, að
við Steingrímur Hermannsson
áttum tal saman eftir að deilan
var leyst (aldrei meðan hún stóð
yfir). I þessu stutta samtali tók ég
fram, að ég stæði of nærri þessu
viðkvæma máli til að álit mitt
væri marktækt. Hinsvegar myndi
ég, eins og væntanlega allir aðrir
handhafar netaleyfa, póstsenda
þau til ráðuneytisins.
Það er ávalt bezt að sannleikur-
inn komi allur í ljós, ef eftir er
leitað. Að lokum um þetta mál.
Bátar Glettings hf. hafa aldrei
þjófstartað á vertíð. Bátar Glett-
ings hf. hafa aldrei átt veiðarfæri
í sjó' um áramót, til að reyna að
sitja ekki við sama borð og aðrir
og stórskaða með því álit neta-
veiðiflotans.
Kem ég þá að hinum „illa þefj-
andi“ afskiptum mínum af sjávar-
útvegsmálum. Sbr. viðtal í Mbl.
19/1.
Enn er bezt að halda sig við
sannleikann og hann einan. Bezt
er þá að taka það fram, að fram-
boðsbuxur mínar, hvað við kemur
Björgvin Jónsson
afskiptum af stjórn- og félagsmál-
um, læsti ég vandlega niður fyrir
áratugum.
Rétti mínum sem óbreytts kjós-
anda og venjulegs vinnandi manns
hefi ég ekki afsalað mér. Þau af-
skipti sem óbreyttur kjósandi
Framsóknarflokksins og útgerðar-
maðurinn Björgvin Jónsson hefur
reynt að hafa á embættisrekstur
flokksmanns síns, Steingríms
Hermannssonar, eru nú eki eins
mikil og vinir mínir í Vestmanna-
eyjum virðast halda.
Þau eru þó nokkur, og skulu þau
helstu hér talin. Nær eingöngu eru
þau sett fram á fundum.
Kjósandinn Björgvin Jónsson
reyndi allt sem hann gat til að
koma í veg fyrir siglingar með síld
til Danmerkur haustið 1980, þar
sem hann taldi þær stofna öllum
markaði okkar fyrir unna síld í
voða. Imyndaðir sérhagsmunir
nokkurra útvegsmanna urðu
þarna ofaná. Árangurinn lét ekki
á sér standa.
Tilmæli komu um það frá fisk-
verkanda, til Steingríms Her-
mannssonar, að stöðva vetrarver-
tíð í aflahrotunni í fyrravor. Ver-
tíð var þá léleg í Faxaflóa og á
Breiðafirði. Ég gerði allt sem í
mínu valdi stóð til að koma í veg
fyrir að þessum tilmælum væri
sinnt. Það er „illur þefur" af þess-
um málum.
Mikill þrýstingur hefur verið á
sjávarútvegsráðherra frá einstök-
um útvegsmönnum að stytta vetr-
arvertíð, helst um einn mánuð.
Mitt viðhorf til þessara mála er
einfalt: Sjómenn eru líka fólk.
Hver ætlar að bæta þeim tekjutap
eins mánaðar á ufsaveiðum? Hvað
um ufsaflakamarkaðinn í
V-Þýzkalandi? Ef ég hefi valdið
úrslitum um það að draga þarna
úr opinberum afskiptum, er ég
stoltur af.
Ég er jafnframt talsmaður þess
að hver vinnslugrein sjávarútvegs
njóti síns arðs og að verðjöfnun-
arsjóði eigi ekki að nota til að
flytja mllli greina. Millifærslur
eru blekking og af hinu illa.
Ég hefi hvergi legið á þessari
skoðun minni og er reiðubúinn til
að ræða hana hvar sem er og
hvenær sem er, þó að hún þyki
„illa þefjandi“.
Ein höfuðblekking íslenzks
sjávarútvegs er að hafa skilyrði
svo slæm, að frysting sé rekin með
tapi.
Ég hefi jafnframt verið ákafur
málsvari þess að skilja beri á milli
eðlilegrar endurnýjunarþarfar-
bátaflotans og togaraflotans.
Vélbátaflotinn verði að fá að
endurnýja sig eðlilega, eða hann
er úr sögunni innan 10 ára. Togar-
arnir séu hinsvegar allt of margir.
Það er ekki „góð lykt“ af þessu.
Mér er engin launung á því, að
ég met Steingrím Hermannsson
mikils sem réttsýnan drengskap-
armann. Togarar væru hinsvegar
mikið færri, ef ráð mín væru jafn
mikil og Eyjamenn telja.