Morgunblaðið - 14.03.1982, Blaðsíða 1
88 SIÐUR
57. tbl. 69. árg.
SUNNUDAGUR 14. MARZ 1982
Prentsmiója Morgunblaðsins.
E1 Salvador:
300 drepnir í
fimm þorpum
San Salvador, Santa ('ruz del Quiche,
I3.marz. Al'.
Mannréttindanefndin í El Salvador
skýrdi frá því á blaðamannafundi í
dag, að stjórnarhermenn hefðu drepið
.100 karla, konur og böm í fimm þorp-
um við borgina Tecolina í San Vin-
rente-heráði í janúar. Jafnframt áætlar
nefndin, að 32 þúsund manns, flestir
óbreyttir borgarar, hafi týnt lífi vegna
pólitískra átaka í Kl Salvador frá því
núverandi valdhafar komust til valda í
október 1979.
I fyrstu var talið að 100 manns
hefðu verið drepnir í þorpunum
fimm, en nefndin segir nýjar upplýs-
ingar hafa komið fram í yfirheyrzl-
um á fólki er komst undan. Af hálfu
yfirvalda hefur enginn dómur verið
lagður á fullyrðingar nefndarinnar.
Stjórnarhermenn hafa látið til
skarar skríða á ný gegn skæruliðum
í San Vineente-héraði, og sögðu
talsmenn hersins að náðst hefðu
margar miðstöðvar skæruliða og
þær eyðilagðar. Miklir bardagar ha-
fa verið við bæinn Tecoluca, og er
stjórnarherinn sagður hafa borgina
á valdi sínu.
Embættismenn í Santa Cruz í
Guatemala sögðu í dag, að fregnir
um fjöldamorð á 200 Quiche-indíán-
um væru „upplognar" og staðlausar
með öllu, og til þess gerðar að sverta
ímynd landsstjórnarinnar. Hið
sanna væri að fimm menn hefðu
fallið í innbyrðis átökum skæruliða.
Fundist hefðu spjöld á líkum fimm-
menninganna, þar sem þeir voru
sakaðir um ótrúnað við eina fjögurra
helztu skæruliðahreyfinga vinstri
manna, sem reynt hafa að grafa
undan stjórn landsins.
The Times of London:
Nýjar deilur milli
ritstjóra og eiganda
liondon, 13. mars. AP.
MJ(k; er nú stormasamt á ritstjórn-
arskrifstofum stórblaðsins The Times
of London og skiptast menn í tvær
andstæðar fylkingar. Vill önnur, að rit-
stjórinn, Harold Kvans, fari frá, en hin,
að hann sitji sem fastast, en í gær til-
kynnti eigandi blaðsins, blaðakóngur
inn Rupert Murdorh, að Evans hefði
fallist á að vfirgefa ritstjórastólinn. Því
neitar Evans hins vegar staðfastlega.
Murdoch sagði í tilkynningu sinni
í gær, að hann hefði beðið Evans að
láta af störfum sl. þriðjudag og haft
til þess samþykki sex óháðra stjórn-
enda, sem skipaðir eru af stjórnvöld-
um og eiga að tryggja, að blaðið sé
frjálst og óháð en ekki sérstök mál-
pípa eigendanna. Murdoch segir, að
Evans hafi fallist á beiðnina en Ev-
ans ber það til baka og segist enn
vera ritstjóri Times. „Deilan stendur
um grundvallaratriði og þá megin-
stefnu blaðsins, sem þingið hefur
kveðið á um,“ var haft eftir honum í
dag.
Anthony Holden, einn aðstoðarrit-
stjóra Times, sagði í útvarpsviðtali í
gær, að Murdoch vildi bola Evans
burt af „pólitískum ástæðum".
Murdoch vildi aðeins harðan hægri-
mann við stjórnvölinn og jafnframt
mann, sem hann gæti stjórnað að
vild. „Ég mun ekki vinna undir
stjórn einhvers kjölturakka," sagði
Holden og kvaðst mundu segja upp
ef Evans færi.
Oldruð kona gjóar augunum til hcrmanns á götu i Varsjá. Á öllum helstu gatnamótum í
pólskum borgum hefur verið hervörður síðan 13. desember sl., þegar herlögum var lýst yfir í
landinu. Al>-aím»mynd.
Varsjárbandalagið með
heræfíngar f Póllandi
Litið á þær sem viðvörun til landsmanna
Varsjá. 13. mars. AP.
SAMEIGINLEGAR
heræfingar
Frakkland:
Helltu eigin víni í ógáti
Pirfa, I3.marz. AP.
Reiðir franskir vínbændur í suður
hluta Krakklands helltu niður um
sex milljónum lítra af víni á fimmtu-
dag til að mótmæla innflutningi á
ódýrum ítölskum vínum. Töldu
bændurnir sig vera að hella niður
hinu innflutta víni, sem ógnað hefur
afkomu þcirra, en það hefur komið á
daginn, að það voru allt frönsk vín,
sem þeir helltu niður.
Talsmaður franskrar vínsam-
steypu sagði tjónið af aðgerðum
hændanna jafnvirði tveggja millj-
óna dollara.
Bændurnir, sem voru um 500
talsins, réðust að tankbílum við
bæinn Sete á Miðjarðarhafsströnd
Frakklands og tæmdu innihald
þeirra, svo að flæddi um þjóðveg-
inn. Héldu bændurnir síðan til
vínfyrirtækisins, tóku tappana úr
mörgum stórum ámum, sprengdu
tvær þeirra í loft upp og var allt á
floti í víni er þeir yfirgáfu verk-
smiðjulóðina.
Þessi atvik eru síðustu viðburð-
irnir í löngu vínstríði Frakka og
Itala. Franskir vínbændur eru því
reiðir, að ódýr ítölsk vín, sem inni-
halda mikið magn vínanda, skuli
flutt inn í stórum stíl til blöndun-
ar við þeirra framleiðslu, til að
auka styrkleika franskra vína.
I’ólverja, Sovétmanna og Austur
Þjóðverja hófust í NorðvesturPól-
landi í dag, þegar réttir þrír mánuðir
eru liðnir frá því að herlög voru sett
á í landinu. Heræfingarnar ganga
undir nafninu „Vinátta ’82„ og fara
fram undir stjórn pólsks hershöfð-
ingja. Litið er svo á, að með þessu
vilji herstjórnin sýna landsfólkinu
hverjir fari með völdin í landinu.
Pólskir fjölmiðlar skýra ekki
frá því hve margir hermenn taka
þátt í æfingunum en þeim stjórn-
ar Eugeniusz Molczyk, þriggja
stjörnu hershöfðingi, varaforseti í
herráði Varsjárbandalagsins og
aðstoðarvarnarmálaráðherra
Póllands. Fréttaskýrendur telja,
að meginmarkmið heræfinganna
sé að sýna fólki fram á, að til
einskis sé að storka herlögunum
en í fyrri viku var það haft eftir
háttsettum embættismanni í
stjórninni, að enn vantaði allnokk-
uð á, að komin væri á þjóðfélags-
leg kyrrð í Póllandi.
I Varsjá hefur verið dreift
flugmiðum þar sem fólk er hvatt
til að kveikja á kertum í gluggum
íbúða sinna í dag og minnast með
því valdatöku hersins 13. des. sl.
Sams konar flugmiðum var dreift
13. jan. og 13. febrúar sl.
Embættismenn bandaríska
landbúnaðarráðuneytisins sögðu í
gær, að pólska herstjórnin hefði
aðeins greitt 153.000 dollara af 71
milljón dollara, sem komst í ein-
daga í janúar sl. Bandaríska ríkis-
stjórnin hefur ákveðið að ábyrgj-
ast þessar greiðslur gagnvart lán-
ardrottnunum, sem eru ýmsir
bankar í Bandaríkjunum, en sú
ákvörðun hefur sætt gagnrýni
margra, sem telja, að með því sé í
raun verið að afskrifa skuldirnar.
Embættismennirnir svöruðu þess-
ari gagnrýni og sögðu, að með því
að lýsa Pólverja gjaldþrota fengju
þeir pólitíska afsökun fyrir því að
hætta öllum endurgreiðslum.
Zbzislaw Rurarz, fyrrverandi
sendiherra Póllands í Japan, sem
flúði til Bandaríkjanna, sagði
frammi fyrir þingnefnd í gær, að
ekki væri minnsta von um að
Pólverjar gætu greitt skuldir sín-
ar. Efnahagslífið væri í raun í rúst
og úr þvi greiddist seint nema til
kæmu verulegar breytingar í inn-
anlandsmálum. Á því kvaðst hann
hins vegar sjá öll tormerki.
Dollar
hækkar
Ixindon. 12. marz. AP.
Gullúnsan féll um allt að tíu doll-
ara í dag vegna mikillar gullsölu
Rússa og Suður-Afríkumanna, og
ýmissa olíuframleiðsluríkja, sem
orðnar eru fjárþurfi vegna mikill-
ar verðlækkunar á olíu að undan-
förnu. Hefur gullverð ekki verið
lægra í tvö og hálft ár, kostaði
únsan 323,4 dollara í London, 326,5
í París, 324 dollara í Frankfurt og
322,5 í Zúrich.Á sama tíma hækk-
aði Bandaríkjadalur i verði, m.a.
vegna vaxtahækkana í Bandaríkj-