Morgunblaðið - 03.07.1982, Qupperneq 19
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. JÚLÍ1982
23
iretta
verið kalt og spretta léleg. Við þekkj-
um þetta frá því í fyrra og 1979.“
Þó kalt væri sagði Asgeir að sól-
ríkt hefði verið undanfarið. „Hitinn
hefur komist niður í eitt stig að degi
óg jafnvel niður fyrir frostmark að
nóttu. Sumarið er því seint á ferð-
inni, en menn eru búnir að sá og
tilbúnir að taka við sumrinu þegar
það kemur."
Gnúpverjahreppur:
Nýtt skólahús að rísa
„Tíðarfar hefur haldur verið að lag-
ast og er bara nokkuð gott núna,“
sagði Jón Ólafsson, fréttaritari Mbl. í
Gnúpverjahreppi. „Það hefur verið
frekar þurrt undanfarið en nú er að
spretta þó hægt sé. Það hefur sprottið
töluvert siðustu daga og lítur allvel út.
Túnin eru óskemmd af kali. Hins veg-
ar vantar mikið á að skemmdirnar
sem komu vegna kals í fyrra hafi jafn-
að sig að fullu.
Heyskapur er ekki hafinn hér,
fyrir utan eitthvað á Haga. Ég á
ekki von á að það verði um nokkurn
heyskap að ræða fyrr en upp úr
miðjum mánuði. Menn eru nú að
rýja það sem ekki var rúið í vetur.
Svo er eitthvað verið að fara með fé
til fjalls, en ég á von á að það verði
aðallega gert í næstu viku.“
Jón sagði að verið væri að hefja
byggingu nýs skólahúss í stað Ása-
skóla, sem er elsti heimavistarskóli
á landinu, byggður 1923. Hið nýja
skólahús mun verða nálægt félags-
heimilinu í Árnesi. „Þetta er allmik-
ið hús,“ upplýsti Jón. „Það verður
um 600 fermetrar að flatarmáli og
væntanlega fullbúið haustið 1983.
Nú er búið að grafa fyrir húsinu og
stefnt að því að ljúka kjallara og
grunni fyrir veturinn. Auk þessara
framkvæmda má geta þess að ýms-
ar minniháttar byggingarfram-
kvæmdir eru í gangi í sveitinni."
‘ði við
lalandi
Guðmundur Hallvarðsson sagðist
undrandi á málflutningi jafn lang-
skólagengins manns og Þorbjörn
Broddason væri, um að borgar-
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins væru
eins og skoðunarlausar maskínur,
sem ekki hefðu þrótt til að taka til
máls við umræður. Kvaðst Guðmund-
ur, sem situr nú í fyrsta sinn í borg-
arstjórn, ekki hafa átt von á jafn lág-
kúrulegum málflutningi í jafn virðu-
legum sal og fundarsalur borgar-
stjórnar væri. Guðmundur gagnrýndi
þann málflutning að ekki mætti
byggja innan eins kílómetra radíuss
frá Gufunes-radíói. Hann sagði stöð-
ina búna ófullkomnum tækjabúnaði
og að hún sinnti ekki þjónustuhlut-
verki sínu við sæfarendur. Því væri
það helzta von sæfarenda að flutning-
ur stöðvarinnar yrði til að hún gæti
sinnt þeirri þjónustu sem henni bæri.
Sigurður Guðmundsson sagði það
óneitanlega mikilvægt að Reykjavík
hefði flugvöllinn í sínu umdæmi, en ef
til vill mætti gera þar einhverjar þær
breytingar, vegna nýjunga í flug-
samgöngum, er leyfðu að hlutar
svæðisins yrðu teknir undir bygg-
ingar.
Við umræður kom til ágreinings
milli Álfheiðar Ingadóttur og Alberts
Guðmundssonar forseta borgar-
stjórnar. í fundarlok baðst Albert af-
sökunar á orðum sínum, og við svo
búið dró Þorbjörn Broddason til baka
þá bókun sína þar sem hann mót-
mælti þvi sem hann kallaði gerræði
forseta að grípa fram í fyrir Alfheiði
er hún las upp bókun frá fulltrúum
Alþýðubandalags, Alþýðuflokks og
Framsóknarflokks vegna umræðna
um skipulagsmálin.
• Ljósm. Mbl. Emilía
Klappað fyrir undirritun samnings um efnahagssamvinnu við Sovétríkin. — Þessi mynd var tekin í ráðherrabústaðn-
um við Tjamargötu í gærmorgun eftir að þeir A.N. Manzhulo, aðstoðarráðhcrra frá Sovétríkjunum, og Ólafur
Jóhannesson utanríkisráðherra höfðu undirritað efnahagssamvinnusamning milli íslands og Sovétríkjanna. Á milli
ráðherranna, við hlið Ólafs Jóhanncssnnar, stcndur M.N. Streltsov, sendiherra Sovétríkjanna á íslandi, og þá sjást
Tómas Árnason viðskiptaráðherra, Þórhallur Ásgeirsson ráðuneytisstjóri, llaraldur Kröyer sendiherra og Guðmund-
ur Eiríksson, deildarstjóri í utanrikisráðuneytinu.
*
Nyr þáttur í samskiptum Islands og Sovétrikjanna:
3. gr.
Skipti á vörum og þjónustu, sem
leiðir af samningi þessum, fara
fram samkvæmt samningum milli
íslenskra einstaklinga og lögaðila
annars vegar og sovéskra utanrík-
isviðskiptastofnana hins vegar á
grundvelli langtíma bókana um
gagnkvæmar vöruafgreiðslur milli
landanna.
4. gr.
Samningsaðilar munu eftir
megni og í samræmi við gildandi
lög og reglugerðir hvors landsins
um sig greiða fyrir stofnun og við-
haldi viðskiptasambanda milli full-
trúa hlutaðeigandi stofnana og
fyrirtækja beggja landanna og
skiptum á upplýsingum um efna-
hags- og viðskiptamál.
5. gr.
Fulltrúar sem samningsaðilar
hafa tilnefnt til að athuga fram-
kvæmd viðeigandi bókana sem í
gildi eru milli landanna um gagn-
kvæmar vöruafgreiðslur og til þess
að semja og samþykkja viðeigandi
tillögur og ráðstafanir á sviði við-
skipta milli landanna beggja skulu
hittast, hvenær sem það telst nauð-
synlegt, til skiptis í Moskvu og
Reykjavík, til þess að fylgjast með
framkvæmd þessa samnings um
efnahagssamvinnu og gera tillögur
um þróun hans.
Samvinna um efiiahagsmál,
iðnað, vísindi og tækni
Hér fer á eftir samningur milli
ríkisstjórna íslands og Sovétríkj-
anna um efnahagssamvinnu, sem
ritað var undir í Reykjavik í gær af
Ólafi Jóhannessyni utanríkisráð-
herra og A.N. Manzhulo, aðstoðar-
ráðherra í sovéska utanríkisvið-
skiptaráðuneytinu.
Ríkisstjórn lýðveldisins íslands
og ríkisstjórn Sovétríkjanna,
sem æskja þess á grundvelli jafn-
réttis og beggja hags að stuðla
að þróun efnahagssamvinnu ís-
lands og Sovétríkjanna, þ.m.t.
samvinnu á sviði iðnaðar, vís-
inda og tækni, sem þar við
tengist,
sem hafa hliðsjón af erindaskipt-
um samningsaðilanna hinn 25.
maí 1927, viðskipta- og
greiðslusamningi milli íslands
og Sovétríkjanna frá 1. ágúst
1953, eins og honum var breytt
með bókun 31. október 1975,
bókun frá 11. september 1980
um gagnkvæmar vöruafgreiðsl-
ur frá Islandi og Sovétríkjunum
á árunum 1981—1985, samningi
milli íslands og Sovétríkjanna
um menningar-, vísinda- og
tæknisamvinnu frá 25. apríl
1961 og samningi milli ríkis-
stjórnar íslands og ríkisstjórn-
ar Sovétríkjanna um vísinda-
og tæknisamvinnu og samráð á
sviði sjávarútvegs og rann-
sókna á lifandi auðæfum hafs-
ins frá 25. apríl 1977,
sem hafa að leiðarljósi ákvæði
lokasamþykktar ráðstefnu um
öryggi og samvinnu í Evrópu,
sem undirrituð var í Helsinki 1.
ágúst 1975,
sem sem eru þess fullvissar, að
aukin samvinna í efnahagsmál-
um muni hafa jákvæð áhrif á
þróun viðskipta milli landanna
og auka fjölbreytni þeirra,
sem óska eftir að efla og auka tví-
hliða samskipti íslands og Sov-
étríkjanna á traustum grund-
velli og til langframa,
hafa orðið ásáttar um eftirfarandi:
1. gr.
Samningsaðilar munu stefna að
því að efla efnahagssamvinnu milli
hlutaðeigandi íslenskra stofnana og
fyrirtækja og sovéskra stofnana og
að skapa hagstæð skilyrði fyrir
þróun slíkrar samvinnu, á grund-
velli jafnréttis og beggja hags og í
samræmi við gildandi lög og reglu-
gerðir hvors landsins um sig.
2. gr.
Samningsaðilar munu ákvarða
með gagnkvæmu samkomulagi þau
svið, þar sem þeir telja langtíma
samvinnu æskilega skv. samningi
þessum, og skal í því efni sérstak-
lega tekið mið af getu hvors lands-
ins um sig og þörfum þess fyrir
búnað, tækni og hráefni.
6. gr.
Samningur þessi öðlast gildí við
undirritun hans og gildir í fimm ár.
Að þeim tíma liðnum mun samn-
ingurinn gilda áfram, þar til annar
hvor samningsaðili hefur tilkynnt
hinum skriflega um uppsögn.
Samningurinn rennur þá út sex
mánuðum eftir dagsetningu slíkrar
tilkynningar.
Uppsögn samningsins hefur ekki
áhrif á gildi samninga, sem gerðir
hafa verið með stoð í honum.
Gjört í Reykjavík hinn 2. júlí
1982 í tveimur frumritum, hvort
tveggja eintakið á íslensku og
rússnesku, og skulu þeir textar
jafngildir.
Fyrir hönd ríkisstjórnar
lýðveldisins fslands
Ólaíur Jóhannesson (sign.)
Fyrir hönd ríkisstjórnar
Sovétríkjanna
A.N. Manzhulo (sign.)
r *
Akvæði um samráð í samningum Islands við önnur ríki:
Fyrirvaralaust orðalag í nýja
samningnum við Sovétríkin
í SAMNINGUM um efnahagssam-
vinnu milli íslands og Sovétríkj-
anna, sem undirritaður var í gær,
er i 5. grein kveðið á um það, að
fulltrúar landanna skuli „hittast,
hvenær sem það telst nauðsynlcgt,
til skiptis í Moskvu og Reykjavík,
til þess að fylgjast með fram-
kvæmd þessa samnings um efna-
hagssamvinnu og gera tillögur um
þróun hans.“ Ákvæði þetta hefur
verið skýrt á þann hátt, að hvor
aðili um sig geti fyrirvaralaust
stefnt hinum til viðræðna við sig
um málefni þau, sem um er samið.
Eins og fram kom í frétt
Morgunblaðsins í gær telur
Þórhallur Ásgeirsson, ráðuneyt-
isstjóri, hér ekki um nýmæli að
ræða. Þetta hafi komið fram í
„samningum", sem ríkisstjórn
Geirs Hallgrímssonar hafi gert
við Sovétríkin á árinu 1975.
Samskonar ákvæði sé að finna í
samningi íslands við Efnahags-
bandalag Evrópu, samningi við
Pólverja frá 1975 og við Tékkó-
slóvaka frá 1977, eins og stendur
í fréttinni.
Morgunblaðið hefur kannað
þá samninga, sem hér um ræðir
og umrædd ákvæði í þeim. í ljós
kom, að ekki er í C-deild Stjórn-
artíðinda frá 1977 birtur neinn
samningur við Tékkóslóvaka, svo
að ekki var unnt að kanna efni
hans.
í samningi íslands við Efna-
hagsbandalag Evrópu frá 5.
mars 1973 segir í 2. tölulið 32.
greinar, að sameiginleg nefnd
aðila skuli koma saman eigi
sjaldnar en einu sinni á ári. Síð-
an segir orðrétt: „Nefndin kemur
saman til aukafundar hvenær
sem sérstök nauðsyn ber til, að
beiðni annars aðilans, eftir því
sem mælt verður fyrir um í
starfsreglum hennar." Þetta
orðalag er annað en í nýja samn-
ingnum við Sovétmenn, því að
gert er ráð fyrir, að aðilar setji
sér starfsreglur utan samnings-
ins um það með hvaða hætti og
þá væntanlega á hvaða forsend-
um sé boðað til aukafundar.
Samningurinn við Pólverja frá
1975 ber heitið viðskipta- og
greiðslusamningur. Hann var
undirritaður 30. apríl 1975 og
kemur í stað samnings frá 12.
september 1969. Samkvæmt
ákvæðum samningsins gilti
hann til 31. desember 1980.
Samningurinn er aðeins birtur á
ensku í Stjórnartíðindum, þann-
ig að efni 5. greinar hans um
samráð er ekki til í opinberri
þýðingu á íslensku. í 5. greininni
segir, að sameiginleg nefnd aðila
skuli hittast árlega í Póllandi
eða á Islandi og annars að beiðni
annarrar hvorrar ríkistjórnar-
innar þann dag og á þeim stað,
sem sarnkomulag verður um
hverju sinni. Orðalagið í þessum
samningi er því ekki eins skil-
yrðislaust og í hinum nýja efna-
hagssamvinnusamningi við Sov-
étmenn.
Um „samningana" frá 1975 við
Sovétmenn er það að segja, að
þar er um bókun við viðskipta-
samning Islands og Sovétríkj-
anna frá 1953 að ræða, svipaða
bókun og Tómas Árnason undir-
ritaði í september 1980. Við at-
hugun á slíkum bókunum frá
fyrri árum kemur í ljós, að það
er fyrst í bókun, sem undirrituð
var 2. nóvember 1971 og auglýst
hér á landi 8. nóvember 1971
með undirskrift Einars Ágústs-
sonar, utanríkisáðherra, í ráðu-
neyti Ólafs Jóhannessonar, sem
ákvæðið um að fulltrúar ríkis-
stjórnanna skuli hittast „hvenær
sem nauðsynlegt þykir" kemur
inn í bókanir við viðskiptasamn-
inginn. Þá var Lúðvík Jósepsson
viðskiptaráðherra. Á grundvelli
þessara bókana hafa fulltrúar
Islands og Sovétríkjanna fram
til þessa rætt um viðskiptamál á
fundum sinum, en samkvæmt
hinum nýja samningi frá því í
gær eiga þeir að ræða um efna-
hagssamvinnu landanna „hve-
nær sem það telst nauðsynlegt."