Morgunblaðið - 15.05.1983, Page 43

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. MAf 1983
Minning:
Jóna Þórdís
Guðmundsdóttir
Fædd 9. maí 1897
Dáin 28. aprfl 1983
Ég er stödd á leiksýningu í Iðnó
með vinkonu minni, henni Disu
ömmu. Við skemmtum okkur kon-
unglega, hlæjum dátt og lítum
hvor á aðra í myrkum salnum,
svona eins og til að athuga hvort
við verðum ekki báðar fyrir sömu
áhrifum af leiknum. Ég smitast af
áhuga og innlifun ömmu eins og
jafnan þegar ég fer með henni í
leikhús eða bíó.I hléinu höfum við
um margt að spjalla varðandi
gang leiksýningarinnar og leik
einstakra leikenda meðan við
skoðum fólkið og fáum okkur
hressingu. Amma er svo örlát, hún
segir mér að fá mér það sem mig
langar í af sælgæti og gosi. Hún er
uppábúin í kjól, saumuðum af
henni sjálfri og ég er einnig í föt-
um sem hún hefur sniðið og saum-
að eftir að hafa skoðað eins flík
með mér inni í Karnabæ. Ég er
byrjuð að mála mig, en amma not-
ar hvorki púður né varalit, aðeins
vellyktandi. En hún er falleg og ég
er stolt yfir að vera í för með
henni, nýt kvöldsins eins og svo
margra annarra fyrr og síðar. Ég
er unglingsstelpa og Dísa amma
hátt á sjötugsaldri — en mér
finnst eins og við séum jafnöldrur
þegar við stöndum þarna í hléinu,
pískrandi og flissandi.
Einhverju öðru sinni kem ég í
heimsókn til ömmu í þvottahúsið
heima, þar sem hún er önnum kaf-
in. Það er þvottadagur og hún
þvær fyrir mömmu föt af allri
fjölskyldunni. Hún hefur skrýðst
gúmmístígvélum, slopp og slæðu,
sem bundin er fram á ennið. Ég
veit að mér er velkomið að vera
hjá henni og hjálpa til, eftir því
sem ég get. Ég er á barnaskóla-
aldri og finnst ég aum i saman-
burði við ömmu, sem kann til
verka og hefur krafta í kögglum.
Hún hífir bleytisþvott úr stórum
trébala á priki yfir í þvottapottinn
og mislitan þvott úr öðrum bala
yfir í hálfsjálfvirku vélina. Sam-
kvæmt venju gefur hún sér tíma
til að spjalla við mig og glettnin
skín úr góðlegu andliti hennar.
Svo förum við inn til mömmu í
kaffi. Amma sest á koll og marg-
krossleggur fæturna, dýfir mola í
svart kaffið og sýgur — hún er hin
mesta kaffikerling. Ég hermi eftir
henni og þykir kaffi gott. Við sitj-
um þarna góða stund, allar i besta
skapi — þvottadagur er góður
dagur.
Margar mínar fyrstu bernsku-
minningar eru um Dísu ömmu.
Sérstaklega vel man ég röddina
hennar þýðu þegar hún sat hjá
mér á kvöldin og sagði sögur, söng
vögguljóð og fór með þulur. Það
var gott að sofna útfrá því að
hlusta á hana, sem ekkert var að
flýta sér, alltaf hafði tíma og virt-
ist kunna ógrynnin öll af vfsum og
öðru sem gaman var að. Á morgn-
ana þegar amma kom heim til
okkar, þá daga sem hún var ekki
að vinna úti í bæ, hafði hún oft
meðferðis brúnan bréfpoka fullan
af vínberjum, kaffibrauð, liti, blöð
eða bækur. Eitthvað sem gladdi
okkur. Væri ég veik eða einhver
okkar systranna, settist amma á
rúmstokkinn með prjónana sina
og rabbaði um heima og geyma
eða spilaði á spil. Hún hafði sjálf
mjög gaman af að spila svo það
var skemmtilwt að fara í Svarta
Pétur, ólsen Ólsen eða Lönguvit-
leysu við hana.
Dísa amma var minn fyrsti
kennari. Hún kenndi mér snemma
að lesa og námið var leikur undir
hennar handleiðslu því hún var
svo þolinmóð og nærfærin. Á svip-
Stúdentaplattinn
Verö aöeins kr. 790,-
Glæsilegur plattl á marmarafæti. Minning sem
ekki gleymist.
Úr og skartgripir. ., >
Jon og Oskar,
Laugavegi 70, sími 24910.
uðum tima kenndi hún mér að
prjóna. Ég var hinn mesti klaufi
við þá iðju, en amma hvatti mig
óspart, þar til ég var búin að koma
saman smábút, rauðum að lit, sem
hún lagaði og gerði að dúkkupoka,
sem ég var þó nokkuð hreykin af.
Svona var amma, hún hvatti mig
jafnan — hlúði að hverri tilraun
sem ég eða systur mínar gerðum
til ýmissa verka. Mig skorti sjald-
an sjálfstraust í návist hennar.
Gott var líka að leita til hennar í
nauðum. Hún mátti alltaf vera að
þvi að hugga, hlusta og stappa í
mig stálinu. Ég veit að hún var
ekki blið á manninn við þann eða
þá sem hvesstu sig við dótturdæt-
ur hennar.
Disa amma var fædd á Brekku í
Dýrafirði, dóttir Jónínu Jónsdótt-
ur og Guðmundar Kristjáns
Jenssonar. Þau langamma og
langafi voru búandfólk og eignuð-
ust 10 börn. Amma vandist því að
öllum likindum snemma vinnu og
skólaganga hennar hefur tæplega
verið löng. Hún var samt vel læs
og skrifandi og auk þess sjálf-
menntuð í ýmsum greinum eins og
t.d. saumaskap. Amma ólst upp i
Dýrafirði en fór um tvítugt til
Reykjavíkur og hóf störf þar sem
vinnukona. Lengst vann hún hja
Jóhannesi Jóhannessyni bæjar-
fógeta. Svo kynntist amma Þórði
Erlendssyni heitnum, móðurafa
mínum. Þau giftust þó ekki.
Amma var einstæð móðir og það
hefur varla verið auðvelt um 1930,
en amma var mikil kona, mikil
manneskja. Hún var lítt efnum
búin, bjó á heimili annarra alla
sína tíð en hún átti samt mikla
ríkidóma.
Dísa amma var frekar lágvaxin,
sterklega byggð með hátt enni og
góðlátleg, oft glettnisleg blá augu,
mikilfenglegt nef sem kallað var
Brekkunef. Hún var orðin grá-
hærð þegar ég man fyrst eftir
henni, hafði fallegt silfurgrátt
hár, frekar stuttklippt, greitt aft-
ur, svolítið liðað. Andlitið var
svipfallegt og rúnum rist. Hendur
ömmu báru merki um mikla
vinnu. Hún var forkur til allrar
vinnu og hlífði sér aldrei. Henni
varð sjaldan eðs aldrei misdægurt.
Framkoma ömmu var blátt áfram
og laus við tilgerð. Hún var afar
trygg vinum sínum og hjálpsöm.
Dísa amma fékk ekki að njóta
elliáranna sem skyldi. Hún varð
fyrir hörmulegu slysi 1969 og náði
aldrei fullri heilsu að nýju. Hún
dvaldi á heimili mömmu og pabba
í mörg ár á eftir og hélt áfram að
vera veitandi, eftir því sem hún
gat og fékk fyrsta langömmubarn-
ið hennar, Snædís Erla, að njóta
ástúðar og umhyggju hennar. Síð-
ustu sjö árin sem Dísa amma lifði
bjó hún á hjúkrunarheimili fyrir
aldraða í Hátúni. Ég veit að þar
var hlúð að henni af mikilli nær-
gætni.
Dísa amma varð 85 ára gömul.
Hún var lögð til hinstu hvíldar á
43
86. afmælisdaginn sinn þann 9.
maí sl.
Dísa amma er horfin héðan —
hún skilur eftir sig skarð sem ekki
verður fyllt. En minningin um
hana lifir. Á kvöldin raula ég fyrir
dótturdótturson hennar vísurnar,
sem hún svæfði mig með forðum.
Megi hún amma okkar nú sofa
rótt.
Dísa
SVAR
MITT
eftir Biliy Graham
Til guðsþjónustu
Maðurinn minn segir, að hann vinni hörðum höndum alla
vikuna, og þess vega eigi eg að vera heima hjá honum á
sunnudögum í stað þess að fara í kirkju. Þetta veldur óeiningu
á heimili okkar. Hvað á eg að taka til bragðs?
Þegar maðurinn yðar gekk að eiga yður, keypti
hann ekki sál yðar. Hann kann að hafa greitt nokkr-
ar krónur fyrir tiltekinn plögg, áður en hann kvænt-
ist, en í þeim plöggum er ekki heimild til að taka
ákvarðanir fyrir yður í andlegum málum. Eg er
sjálfur eiginmaður, og eg held, að venjulegur maður
mundi alveg hætta að virða konuna sína, ef hún léti
af sannfæringu sinni til þess að þóknast dyntum og
duttlungum manns síns.
Þegar þið voruð gift, mælti presturinn þau orð, að
það, sem Guð hefði tengt saman, mætti maður ekki
sundur skilja. Ef Guð er sá, sem bindur ykkur sam-
an, væri þá rétt af yður og eiginmanni yðar að
lítilsvirða hann? Það er nógu slæmt, að maður yðar
skuli lifa fjarri Guði. Ef maðurinn yðar vildi eiga
samleið með yður, virðist mér hann ætti að geta
farið í guðshús með yður.
Þegar eg hugleiði bréf yðar, er eg viss um, að þetta
er það, sem hann þarfnast. í Guðshúsi gæti hann
fundið Krist. Hann gæti breytt öllu lífi hans.
Buchtal
úti sem inni
Allar Buchtal-flísarnar eru bæöi eldfastar
og frostheldar. Væri þaö ekki góö lausn aö
flísaleggja t.d. svalagólfiö, veröndina eöa
útidyratröppurnar. Buchtal er alls staöar
rétta lausnin. Varanleg lausn. Ekkert viö-
hald.
Eigum nú fyrirliggjandi flestar geröir af
hinum viöurkenndu v-þýsku vegg- og
gólfflísum. Fyrsta flokks vara á viðráöan-
legu veröi. Einnig fyrirliggjandi límin góöu
frá PCI fyrir hvers konar notkun.
Ótrúlega hagstæöir greiösluskilmálar, allt
niöur í 20% útborgun og eftirstöövar til allt
aö sex mánaöa.
HRINGBRAUT 120:
Byggingavörur...
Gólfteppadeild
Simar: Timburdeild__________________ 28-604
.28-600 Málningarvörur og verkfæri_____28-605
.28-603 Flisar og hreinlaetistæki 28-430
)