Morgunblaðið - 02.06.1983, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. JÍJNÍ 1983
15
synlegur á meðan stærsta orustan
við verðbólguna stendur yfir. Ná-
ist verulegur árangur í þeim átök-
um, er það vísasta kjarabótin fyrir
allan almenning í landinu, einkum
láglaunafólkið.
í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórn-
arinnar er lýst fjölmörgum verk-
efnum, sem stjórnin ætlar að
vinna að á kjörtímabilinu. Brýn-
ust er baráttan við verðbólguna til
að koma í veg fyrir atvinnubrest,
sem ella hefði orðið, en margvís-
legar eftirtektarverðar umbóta-
tillögur í atvinnumálum og fyrir-
heit um kerfisbreytingar á sviði
hagstjórnar og stjórnsýslu lofa
góðu.
Aðalatriðið er að ríkisstjórn
hafi dug til að taka á erfiðum mál-
um strax í upphafi, festu til að
standast freistingar vegna stund-
arvinsælda og kjark til að leggja
verk sín og áform í dóm kjósenda,
ef öfl utan þingsins ætla að brjóta
stefnuna á bak aftur. í trausti
þess standa Sjálfstæðismenn þétt
saman um þessa nýju stjórn og
óska henni góðs gengis.
anfarin misseri hljóta að vekja
spurningar um kennslu hans í
stjórnmálafræði, er hann hefur að
nýju störf við Háskólann í haust.
Mun prófessorinn í stjórnmála-
fræðikennslu sinni tala um
„Geirsíhaldið", „stuttbuxr adeild-
ina í Sjálfstæðisflokknum",
„Eimreiðarklíkuna", „hégóma og
íhaldsdaður Steingríms Her-
mannssonar", „ættarveldið í Al-
þýðuflokknum", „þríeina hollustu
við erlenda stóriðju", „verktaka-
brask“, „hermangsfyrirtæki" eða
„Natólið og stóriðjusveit", svo að-
eins séu tilgreind nokkur orð úr
klisjusafni prófessorsins? —
Verður það kennsla af þessu tagi,
sem nemendum í stjórnmálafræði
verður boðið uppá? — Eða mun
prófessorinn Olafur Grímsson
biðja nemendur sína að taka tak-
markað mark á stjórnmálamann-
inum Ólafi Grímssyni. Stjórn-
málaþátttaka prófessors við Há-
skólann, sem kenna á stjórnmála-
fræði hlýtur að vekja efasemdir.
Greinar ólafs R. Grímssonar að
undanförnu um andstæðinga sína
í stjórnmálum eru ekki til þess
fallnar að draga úr slíkum efa-
semdum.
Anders Hansen er blaðamaður rið
Morgunblaðið.
í desember 1942 til októ-
bermánaðar 1944. Hann átti
aldrei sæti á alþingi, né
heldur tveir af ráðherrum í
ráðuneyti hans, Vilhjálmur
Þór, bankastjóri, og Jóhann
Sarnundsson, prófessor.
Hinir tveir ráðherrarnir í
stjórninni, Björn Ólafsson og
Einar Arnórsson, áttu ekki
sæti á alþingi þá, en Einar
fyrr og Björn síðar.
11. Kristinn Guðmundsson,
kennari og skattstjóri, var
utanríkisráðherra
1953—’56. Hann átti aldrei
sæti á alþingi sem aðalmað-
ur, en kom þar inn tvivegis
stuttan tíma áður, vara-
þingmaður Eyfirðinga.
Hafa þá verið talin ellefu dæmi
þess að ráðherrar væru skipaðir
utan raða alþingismanna, og má
vera að fleiri finnist. Að því er
Geir Hallgrímsson varðar, ætla ég
að vandfundinn væri sá maður
sem fyrir flestra hluta sakir væri
betur kominn að ráðherraembætti
nú, þó svo að óheppilegar reglur
um val frambjóðenda í Reykjavík
og pólitísk stórmerki að öðru leyti
yllu því að hann á ekki sem stend-
ur sæti á alþingi.
28.5/83,
GJ.
eftir Kjartan
Gunnarsson
Samtök um vestræna samvinnu
og Varðberg efndu miðvikudaginn
18. maí, til fundar með tveim full-
trúum Efnahagsbandalags Evr-
ópu, sem hér voru á vegum sam-
takanna Viðskipti og Verslun.
Umræðuefni fundarins var „Efna-
hagsbandalagið og Sovétríkin."
Örkumál og orkuöflun var eitt
þeirra efna sem rætt var bæði í
framsöguræðum og í almennum
umræðum að þeim loknum. í sam-
bandi við orkumálin var nokkuð
spurt um hina miklu gasleiðslu
sem nú er verið að leggja frá Ráð-
stjórnarríkjunum til Vestur-
Evrópu. Fulltrúar Efnahags-
bandalagsins greindu frá því að
gasið sem flutt yrði um leiðsluna
samsvaraði 4% af heildarorku-
notkun ríkjanna í Efnahags-
bandalaginu og þótt skrúfað yrði
fyrir gasstreymið mundi það ekki
valda óbætanlegu tjóni fyrir við-
komandi ríki heldur yrði hægt að
bæta það upp með öðrum hætti.
f tilefni af þessum umræðum
spurði sá er þetta ritar spurningar
sem var eitthvað á þessa leið: „í
framhaldi af þeim upplýsingum
sem hér hafa komið fram um að
gaskaup EBE-landa frá Sovétríkj-
unum séu aðeins 4% heildarorku-
notkunar landanna langar mig til
að draga athyglina að orkubúskap
íslands. Við Islendingar kaupum
nánast allt okkar eldsneyti fyrir
bíla, skip, flugvélar og til húsahit-
unar frá Sovétríkjunum. í fram-
haldi af þessu vil ég spyrja hvort
„Þessi athugasemd ráðu-
neytisstjórans er tilefni
þessa greinarkorns, þar
sem í stuttu máli verða
kynntar nokkrar stað-
reyndir um olíu- og
bensínkaup landsmanna.“
Efnahagsbandalagið mundi ráð-
leggja aðildarlöndum sínum að
vera því nær algerlega háðir ein-
um aðila um eldsneytiskaup sín?“
Þessari spurningu svaraði ann-
ar af fulltrúum EBE þannig að
Efnahagsbandalagið ráðlegði að-
ildarríkjum sínum að dreifa sem
mest áhættunni af orkukaupum
og vera engum einum háður í því
efni.
Að þessu svari gefnu stóð á fæt-
ur Þórhallur Ásgeirsson, ráðu-
neytisstjóri viðskiptaráðuneytis-
ins og kvaðst harma að svo rangar
olían
upplýsingar væru gefnar um
eldsneytiskaup fslendinga, flug-
vélabensín væri alls ekki frá Sov-
étríkjunum og aðeins 60% af
eldsneyti sem keypt væri til ís-
lands væri keypt frá Sovétríkjun-
um. Þessi athugasemd ráðuneytis-
stjórans er tilefni þessa greinar-
korns, þar sem í stuttu máli verða
kynntar nokkrar staðreyndir um
olíu- og bensínkaup landsmanna.
í upphafi skal það tekið fram að
það er hárrétt hjá ráðuneytis-
stjóranum að flugvélabensín er
ekki keypt frá Sovétríkjunum og
bið ég fundarmenn á fyrrnefndum
fundi afsökunar á þessari villu,
sem heppilegt var að ráðuneytis-
stjórinn leiðrétti strax, en frekar
verður vikið að flugvélabensíni
síðar.
Samkvæmt upplýsingum Hag-
stofu fslands voru á árinu 1982
fluttar inn eftirtaldar tegundir og
magn af olíu og bensínvörum.
tonn
Vanalegt bensín 97.693
Flugvélabensín 1.276
Þotueldsneyti 54.572
Bensínkennt þotueldsn. 2.670
Gasolía 203.810
Brennsluolía 141.442
Smurolía, smurfeiti 6.242
Alls 507.705 tonn
Fyrir þá, sem ekki þekkja til er
rétt að geta þess að gasolía er not-
uð til húsahitunar og til að knýja
áfram skip, brennsluolía (svart-
olía) er notuð fyrir skip og t.d.
loðnubræðslur, og vanalegt bensín
er notað á bíla, notkun annarra
tegunda er ljós af nöfnum þeirra.
Áf þeim 507.705 tonnum af elds-
neyti sem flutt er inn koma
328.909 tonn frá Ráðstjórnarríkj-
um eða 64—65%.
Kaup á þotueldsneyti og flug-
vélabensíni eru ekki innifalin í
olíuviðskiptunum við Ráðstjórn-
arríkin og hafa aldrei verið m.a.
vegna þess að hér er um afar
vandmeðfarna vöru að ræða og
þýkja gæði hennar frá Ráðstjórn-
arríkjunum ekki vera nægilega
góð að margra dómi. (Þar er t.d.
ekki óalgengt að erlendar þotur
sem lenda í Ráðstjórnarríkjunum
taki þar ekki eldsneyti heldur hafi
með sér varabirgðir).
Af þeim 54.000 tonnum þotu-
eldsneytis sem flutt voru til fs-
lands 1982 voru 15—20.000 tonn
(um 30%) seld erlendum flugvél-“
um.
Smurolíur og smurfeiti hafa
olíufélögin ávallt flutt inn á
frjálsum grundvelli frá erlendum
viðskiptaaðilum, það eru um 1,2%
af heildarolíuinnflutningnum.
Að þessu athuguðu stendur eftir
sú staðreynd að af mikilvægustu
olíuvörum sem fluttar eru til
landsins, bensín á bíla, olían fyrir
skip og til húsahitunar koma um
75% frá Ráðstjórnarríkjum eða
328.909 tonn af 442.945. Þau 25%
sem eftir eru koma að mestu frá
Portúgal, en þau viðskipti eru til-
tölulega nýhafin. Fullyrðing mín
um að fslendingar séu háðir ein-
um aðila um mikilvægustu olíu-
innkaup sín stendur því fullkom-
lega óhögguð. En einhverjir telja
75% e.t.v. ekki nóg og álíta að
kaupin þurfi að vera 90 eða 100%
frá einum aðila til að hægt sé að
tala um að landið sé háð einum
aðila í þessu efni. Og það kæmi
ekki á óvart að einhverjum þætti
100% jafnvel ekki nóg til að við
teldumst vera háðir Ráðstjórnun-
um um olíukaup.
Kjartan Gunnarsson er fram-
kræmdastjóri Sjálfstæðisflokksins.
Sérstakt ferðatilboð í tengslum
við „l love New York"
Þaö er ómögulegt aö láta sér leiðast í New
York. Pað er alltaf hægt að finna eitthvað
nýtt og skemmtileg við sitt hæfi. Leikarar
fara til New York til að sjá söngleikina á
Broadway, æfingaleikhúsin í SoHo og
Creenwich Village, og frumsýningaleikina á
44. götu. Á Upper East Side rekur Sella
Pálsson pekktan leiksýningastað. Söngvarar
sækja söngskemmtanir í Town Hall og
Lincoln Center t.d. hjá Metropolitan Opera
House. Par söng Maria Markan á sinum
tima. Listamenn sækja sýningar The
Cloisters, The Frick Collection, Cuggenheim
Museum og Museum of Modern Art,
Cuggenheim á það til að sýna verk eftir
Nínu Trvggvadóttur.
Ef þú vilt versla eins og innfæddur Manhattan -
búi, þá skaltu skoða þig um i Bloomingdales og
hjá Saks Fifth Avenue, en þess skal getið að
þessar verslanir eru ekki þær ódýrustu í
borginni. Ef þú vilt fara á veitingastað, þar
sem New York .stjörnurnar' koma til að
sýna sig og sjá aðra, er reynandi að kikja inn
á Sardis i hádeginu, .21' club i kvöldmat,
og þjá Elaines eftir miðnætti.
Sérstakt Fluglelða tilboð tll þelrra sem
vllja notfæra sér vorskemmtanir stór-
borgarlnnar glæsllegu, - leikhús, söng-
leikl, óperur, balletta, jazzklubba,
tónlelka, llstsýningar, uppboð, o.fl., o.fl.
Flugferðlr frá 13.623.00 krónum.
Glsting i 7 daga á góðu hóteli frá
5.947 00 krónum.
Cengi 31. 5. '83
FLUGLEIDIR
Gott tólk hjá traustu télagi
EWYORK