Morgunblaðið - 22.10.1983, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. OKTÓBER 1983
13
eyri, sem linar þessi skörpu skil til
dæmis þannig, að menn geti hægt
og rólega dregið sig í hlé með
lengri sumar- og vetrarfríum,
styttri vinnutíma og minni kröf-
um til starfsgetu. Lífeyrissjóður-
inn gæti jafnvel greitt til fyrir-
tækja, sem hafa aldraða og ör-
yrkja í vinnu, þannig að hver
vinnustaður yrði að hluta til
verndaður. Það er staðreynd, að í
öllum þjóðfélögum er það hinn
vinnandi maður sem framfærir
börn og gamalmenni. Það er að-
eins spurning um form á þeirri
framfærslu, hvort hún gerist inn-
an veggja heimiianna eða með líf-
eyrisgreiðslu," sagði Pétur Blön-
dal ennfremur.
Verzlunin fær
um að greiða
mun hærri laun
— segir Magnús L.
Sveinsson,
formaður VR
„LAUNATAXTAR verzlunarmanna
eru ekki orsök verðbólguvandans í
landinu. Þegar því er haldið fram er
það stærsta lygin í allri lyginni um
efnahagsmál. Þessu til stuðnings má
benda á það, að atvinnuvegirnir þola
að borga verulega hærri laun en
launataxtar okkar segja til um enda
þótt allt of stór hluti verzlunarfólks
þurfi að sætta sig við, að taka laun
samkvæmt launatöxtunum. Könnun,
sem gerð var árið 1981 af kjararann-
sóknarnefnd, sýndi það að 80%
skrifstofufólks væru yfirborguð um
22% að meðaltali," sagði Magnús L
Sveinsson, formaður VR og þingforsti
á þingi Landssamanbands verzlun-
armanna á Húsavík, meðal annars er
hann ræddi um kjaramál.
„Einnig sýnir það sig nú, að þeg-
ar nokkrar verzlanir eru að sækj-
ast eftir því að lengja afgreiðslu-
tíma, að það eykur launakostnað
viðkomandi verzlunar um rúmlega
60%. Miðast þessi útreikningur við
afgreiðslutíma eins og hann hefur
verið annars vegar og hins vegar til
klukkan 19 frá mánudegi til
fimmtudags, klukkan 21 á föstu-
dögum og klukkan 16 á laugardög-
um. Ennfremur er miðað við sama
fjölda starfsfólks við afgreiðsluna í
báðum tilfellum. Þetta eru verzlun-
areigendur tilbúnir til að borga án
þess að fá nokkuð á móti vegna
þess að heildarneyzla eykst ekki þó
afgreiðslutimi lengist. Ennfremur
mætti benda á það, að fjárfesting
innan verzlunar hefur aukizt veru-
lega að undanförnu og launataxtar
þeir, sem Landsamband verzlun-
armanna hefur samið um, eru því
greinilega ekki að sliga atvinnu-
vegina," sagði Magnús.
Bertha Biering
Ekki hlynnt
frjálsum af-
greiðslutíma
verzlana
— segir Bertha
Biering
„ÉG ER ekki hlynnt frjálsum af-
greiðsluíma, þar sem hann eykur að-
eins vinnuálag á starfsfólki verzlana.
Það hefur verið rætt opinskátt um
þessi mál hjá Haugkaup og það bitn-
ar ekki á starfsfólki þó það vilji ekki
vinna yfirvinnuna. Eins og launamál-
um er háttað í dag, grípur flest fólk
til þess óyndisúrræðis að taka alla
fáanlega yfirvinnu og það auðveldar
verzlunareigendum að fá starfsfólk
til að lengja vinnutímann," sagði
Bertha Biering, trúnaðarmaöur
starfsfólks í Hagkaup, er Morgun-
blaðið ræddi við hana um afgreiðslu-
tíma.
„Laun eru nú á bilinu 12.000 til
14.000 krónur og það er ekki fræði-
legur möguleiki á því fyrir ein-
staklinga að lifa af þeim launum.
Lágu launin gera verzlunareigend-
um kleift að ganga of langt í leng-
ingu afgreiðslutíma. Það er mikið
um að húsmæður vinni við verzl-
unarstörf og séu þá með börn sín á
dagvistum. Síðan þurfa þær að
sinna heimilisstörfum og koma
þreyttar heim til þess. Ef unnið er
lengur en til klukkan 18 geta þær
svo verið í vandræðum með að
brúa bilið frá dagvistinni og þar til
vinnu lýkur. Þetta er því líka fé-
lagslegt atriði að fólki sé gert
kleift að sinna fjölskyldum sfnum.
Nú er opið til 18 alla daga nema
fimmtudaga til 20 og föstudaga til
22 og til hádegis á laugardögum
hjá Hagkaup. Það er skoðun mín,
að það dugi almenningi til að
verzla og ástæðulaust að lengja af-
greiðslutímann eins og rætt hefur
verið um. Hvenær á starfsfólkið að
fá frítíma sinn? Þá held ég að
kaupmenn hagnist alls ekki á því
að hafa opið lengur en nú er, því
launakostnaður hlýtur að hækka
með yfirvinnunni. Þar við bætist
svo að sá kostnaður kemur örugg-
lega fram í hærra vöruverði en
ella. Því hagnast enginn á lengingu
afgreiðslutíma. Ég vonast til að
samkomulag náist um það, af-
greiðslutíminn lengist ekki. Ég
held að það sé ósk flestra, sem við
afgreiðslu starfa," sagði Bertha
Biering.
Það lifir eng-
inn af þess-
ari smán
— segir Inga
Eðvaldsdóttir
„LAUN afgreiðslufólks nú eru í raun
ekki neitt. Það lifir enginn af þessari
smán. Þetta gengur svona dag frá
degi og með alls konar „björgunar-
störfum", en það er langt frá því að
svo eigi að vera. Það er nú orðið
engin spurning um það hvort mann
langar eitthvað, það er ekkert til
ráðstöfunar,“ sagði Inga Eðvalds-
dóttir, kassastúlka í Austurveri, er
blm. Morgunblaðsins ræddi við
hana um kjaramál.
„Það er eingöngu stjórnvöldum
að kenna hvernig komið er. Þau
Inga Eðvaldsdóttir
ráðast alltaf á garðinn þar sem
hann er lægstur. Það hefði verið
nær að byrja á toppunum þegar
farið var að krukka í kaupið í stað
þess að skerða kjör þeirra lægst
launuðu. Ég er með um 14.000 í
laun og það dugir hvergi. Maður-
inn minn hefur verið veikur og
ekkert unnið í eitt ár og erfitt er
að kosta börnin í skóla. Það verður
að ganga einhvern veginn en gerir
það engan veginn án þess að laun-
in hækki og það talsvert og þá á ég
við lægstu launin. Ríkið byrjar
alltaf á öfugum enda, þær byrðar,
sem ríkið telur að landsmenn
verði að axla, lenda ætíð á þeim,
sem minnst mega sín. Þetta hefur
það í för með sér, að auðveldara
verður fyrir atvinnurekendur a?
lengja afgreiðslutímann, því fólk
hefur hreinlega ekki efni á því a?
sleppa tækifærum til yfirvinnu. Á
þann hátt er hreinlega um vinnu-
þrælkun að ræða. Mér finnst þa?
ekki mannleg hugsun að gefa af
greiðslutímann frjálsan og finns'
það óhæft að ráðizt sé að verzlun
armönnum með þessum hætti. É|
vil eindregið benda borgaryfir
völdum á þá hættu, sem felst
frjálsum afgreiðslutíma, og von
ast til að kerfinu verði ekk
breytt," sagði Inga Eðvaldsdóttir.
VELKOMIN í 600

OG ÞJONU$TUFYRIRTÆKiUM
HERLENDIS

Hagsýnn velur þaö besta
HÚSGAGNAUÖLLIN
BÍLDSHÖFÐA 20 - 110 REYKJAVÍK S 91-81199 og 81410
VOLKSWAGEN
GOLF
Þýskur bíll sem allir þekkja
Framhjóladrif - Halogen höfuöljós - Aflhemlar - Höfuðpúöar
Þynnuöryggisgler í framrúóu - Rúlluöryggisbelti
Rafmagns- og fjöðrunarkerfi eru sérstaklega útbúin
fyrir Islenskt veóurfar og vegi.
Rúðuþurrka á afturrúóu
PRISMA