Morgunblaðið - 22.10.1983, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. OKTÓBER 1983
21
Stjórn Félags einstæðra foreldra, talið frá vinstri: Jóhanna Kristjónsdóttir, formaður, Birna Karlsdóttir,
gjaldkeri, Jón Börkur Ákason, varaformaður, Stella Jóhannsdóttir, starfsmaður FEF, Kristjana Ásgeirsdóttir,
meðstjórnandi og Edda Ragnarsdóttir, ritari.
Meðlagsgreiðslur nema lA
hluta framfærslukostnaðar
samkvæmt könnun Félags einstæðra foreldra
FÉLAG einstæðra foreldra hefur
gengist fyrir könnun á framfsrslu-
kostnaði barna á hinum ýmsu ald-
ursskeiðum. Niðurstaða könnunar-
innar var á þá leið, að miðað við
núgildandi verðlag er meðalkostn-
aður 77.520 krónur á ári, en lág-
marksmeðlag er nú 19.380 krónur
á ári, eða sem samsvarar !4 hluta
þess meðalkostnaðar, sem reikn-
aður var út.
Ofangreindar upplýsingar
komu fram á blaðamannafundi,
sem stjórn félagsins hélt nýlega.
Sögðu fulltrúar félagsins að
niðurstaða þessarar könnunar,
hefði komið þeim nokkuð á
óvart. Sögðust þeir ekki hafa
gert sér grein fyrir að kostnað-
urinn væri svo mikill, sem raun
bæri vitni. Reiknaður var út
kostnaður við framfærslu barns
frá fæðingu og fyrstu 6 mánuð-
ina. Einnig voru reiknuð út út-
gjöld vegna 2ja ára barns, 6 ára,
12 ára, 14 ára og 17 ára barns.
Svo dæmi sé tekið um kostnað-
arliði vegna framfærslu 6 ára
barns má nefna dagheimilis-
gjald á ári kr. 22.800, fæðis-
kostnað kr. 14.000, tónlistarnám
kr. 4.000 og jólafatnað fyrir 2.000
krónur. Framfærslukostnaður 6
ára barns nemur samkvæmt út-
reikningum félagsins 79.278
krónum á ári.
Jón Börkur Ákason, varafor-
maður, er forræðislaus faðir og
meðlagsgreiðandi. Taldi hann
kostnaðarliði og útkomu út-
reikninganna mjög sennilega.
„Þessi háa tala, kemur mér
óneitanlega á óvart," sagði Jón
Börkur. „Það hlýtur að vera erf-
itt fyrir einstætt foreldri að sjá
sómasamlega fyrir barni sínu,
meðan meðlagsgreiðslur ná ekki
að greiða nema V* hluta fram-
færslukostnaðar þess. Ég dreg
stórlega í efa að meðlagsgreið-
endur geri sér grein fyrir hve
gífurlegur kostnaðurinn er.
Auk þess sem rætt var um
framfærslukostnað barna, kom
fram á fundinum að félagið rek-
ur neyðarhúsnæði fyrir einstæða
foreldra að Skeljanesi 6, Reykja-
vík. Þar geta 10 fjölskyldur búið
í senn og er húsnæðið jafnan
fullnýtt að sögn Jóhönnu Krist-
jónsdóttur, formanns félagsins.
Hver fjölskylda, sem flytur inn,
getur búið þar í allt að 6 mánuði.
Hús þetta var keypt árið 1976, en
ekki tekið í notkun fyrr en 1981,
vegna nauðsynlegra viðgerða og
endurbóta. Síðan heimilið var
tekið í notkun hafa yfir 60 fjöl-
skyldur búið þar.
Lögð var rík áhersla á að það
væru foreldrar, en ekki foreldri
sem bæru ábyrgð á barni sínu og
uppeldi þess. „Það er mjög mik-
ilvægt að fólk geri sér grein fyrir
því að þó foreldrar slíti sambúð
eða hjónabandi, er barnið alltaf
alsaklaust. Því megum við aldrei
gleyma," sagði Jón Börkur.
Hann sagði ennfremur að kröfur
á hendur forræðislausra for-
eldra hefðu aukist til muna síð-
ustu ár og fólk gerði sér betur
grein fyrir mikilvægi þess að
barn hefði samband við báða
foreldra. Sanrt væru enn of
margir, sem kæmu sér undan
ábyrgðinni. Birna Karlsdóttir,
gjaldkeri Félags einstæðra for-
eldra, sagði enga ástæðu vera til
að einstætt foreldri sætti sig við
að geta ekki veitt barni sínu það
sem foreldrar í sambúð eða
hjónabandi gætu veitt sínum
börnum. „Ég sætti mig ekki við
það að barnið mitt þurfi að líða
fyrir að eiga ekki foreldra sem
búa saman," sagði hún. „Hvers
vegna á barn einstæðs foreldris
til dæmis ekki að geta leyft sér
að eiga skíði, eða hjól, þegar
flest börn eiga slíka hluti? Barn-
ið skilur það ekki, enda á það
ekki sökina á aðskilnaði foreldr-
anna. Þessu þarf að breyta, en
verður ekki breytt, nema forræð-
islausir foreldrar sýni meiri
skilning á uppeldi og þörfum
barns síns."
Tilganginn með könnuninni,
sem sagt er frá í fréttinni, sögðu
fulltrúar félagsins vera þann, að
átta sig á hlutfallinu í fram-
færslubyrðinni og vekja með-
lagsgreiðendur til áhuga og
ábyrgðar. í framhaldi af fram-
angreindri könnun, hefur stjórn
félagsins skrifað bréf.sem sent
verður til meðlagsgreiðenda. Þar
er athygli vakin á kostnaði við
framfærslu barna, auk þess sem
meðlagsgreiðendur eru hvattir
til aukinnar ábyrgðar í fram-
færslu.
Félagsfundur verður haldinn í
Skeljahelli, Skeljanesi 6, næst-
komandi þriðjudagskvöld 25.
október og hefst hann kl. 21. Þar
skýrir Jóhanna Kristjónsdóttir
niðurstöður könnunarinnar og
gestir geta fengið ljósrit af áður-
nefndu bréfi til að senda barns-
föður eða -móður. Sögðust for-
ráðamenn FEF vonast til að sem
flestir einstæðir foreldrar
mættu á fundinn. Jón Börkur
Ákason, varaformaður Félags
einstæðra foreldra, kvaðst og
vilja vekja athygli á að ekki væri
vitað um annað félag en FEF,
hér sem erlendis, þar sem unnið
væri að hagsmunamálum for-
ráðamanna barna og einnig
hinna forræðislausu.
Hátíðarfundur BHM
HÁTÍÐARFUNDUR Bandalags há-
skólamanna, verður haldinn í dag,
laugardag, í hátíðasal Háskóla Is-
lands og hefst fundurinn kl. 15.
Á morgun, 23. október, eru liðin
25 ár frá stofnun Bandalags há-
skólamanna. Aðalhvatamaður að
stofnun þess og fyrsti formaður
var Ármann Snævarr hæstarétt-
ardómari.
f frétt frá BHM segir: Aðal-
markmið bandalagsins hefur verið
að efla samstöðu og samvinnu há-
skólamanna og sameina þá í einu
bandalagi og gæta hagsmuna fé-
lagsmanna á sviði vísinda, mennt-
unar og kjaramála.
Eitt af meginverkefnum banda-
lagsins fyrstu árin var að fá
samningsrétt fyrir háskólamennt-
aða ríkisstarfsmenn og fékk
bandalagið þann rétt árið 1973.
Launamálaráð ríkisstarfsmanna
fer með samningamál fyrir hönd
bandalagsins. Nú er unnið að því
að fá samningsrétt við Reykja-
vikurborg fyrir háskólamenntaða
borgarstarfsmenn.
Bandalagið hefur haldið margar
ráðstefnur um mál er varða há-
skólamenn s.s. menntun, vísindi
og almenn lífskjör.
Bandalagið hefur frá upphafi
tekið virkan þátt í samstarfi nor-
rænu háskólamannabandalag-
anna og stóð m.a. fyrir norrænu
háskólamannaþingi árið 1977.
Árið 1978 tók bandalagið í notk-
un fyrstu orlofshús sín á Brekku í
Biskupstungum og á það nú 10
orlofshús þar á svæðinu.
Nú eru í bandalaginu um 5.200
félagsmenn í 22 félögum. U.þ.b.
helmingur félagsmanna er ríkis-
starfsmenn. Núverandi formaður
bandalagsins er Gunnar G.
Schram alþingismaður.
í tilefni af afmæli bandalagsins
efnir það til hátíðarfundar laug-
ardaginn 22. október kl. 15:00 í há-
tíðasal Háskóla íslands.
Formaður bandalagsins setur
fundinn og tveir fyrrverandi for-
menn bandalagsins þeir Ármann
Snævarr hæstaréttardómari og
Valdimar K. Jónsson prófessor
flytja erindi um bandalagið, hlut-
verk þess og stefnu.
Til skemmtunar verður einsöng-
ur Kristínar Sigtryggsdóttur við
undirleik Jórunnar Viðar.
Athugasemd frá
menntamálaráðherra
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi athugasemd frá Ragn-
hildi Helgadóttur, menntamálaráö-
herra.
Hr. ritstjóri,
Morgunblaðið,
Aðalstræti 6,
101, Reykjavik.
í dag föstud. 21. október 1983,
birtist á 11. síðu Mb. þingræða eft-
ir mig.
I fyrirsögn, millifyrirsögn og
víðar í ræðunni, er talað um
„stundarkjör". Ekki á ég heiður-
inn af myndun þessa orðs. Hlýtur
það að byggjast á misheyrn af
hljóðbandi.
Ég ræddi hinsvegar um sýnd-
arkjör. Á einum stað er vitnað til
orða Fjölnismanns. Stendur þar
„mætti“ í stað megi.
„Lóst“ stendur í stað ljóst, „held-
ur ekki“ í stað ekki heldur, „neyð-
aráæltun" í stað neyðaráætlun. Svo
mætti lengur telja.
Fyrir nokkru birtist grein eftif
mig, sem var að uppistöðu til að
ræða um tölvumál. I feitletruðum
inngangi blaðsins að greininni
stóð, að ræðan hafi verið haldin í
september 1981. Hafði greinar-
stúfurinn að vísu verið um nokk-
urt skeið í fórum blaðsins, en ekki
í rúm tvö ár.
Þessi atriði eru sett fram til
ábendingar. Góður frágangur á
efni í Morgunblaðinu er menning-
arauki.
Með kveðju,
Ragnhildur Helgadóttir.
Frá undirritun samninga milli Sölustofnunar lagmetis og Sovétmanna um
sölu á 40.000 gaffalbitum til Sovétríkjanna. Sitjandi, frá vinstri: Heimir
Hannesson, framkvæmdastjóri SL, og Vladimir Andrivashin. Standandi, frá
vinstri: Rafn A. Sigurðsson, stjórnarformaður SL, Umansky og Jón Júlíus-
son, deildarstjóri í viðskiptaráðuneytinu.
Rússar kaupa 40.000
kassa af gaffalbitum
UNDIRRITAÐUR hefur verið í
Reykjavík samningur milli Sölustofn-
unar lagmetis og Prodintorg í Mosku
um sölu á 40.000 kössum af gaffalbit-
um til Sovétríkjanna, en afhending
skal fara fram fyrir 1. desember nk.,
að því er segir í frétt Sölustofnunar
lagmetis.
Gaffalbitarnir eru framleiddir
hjá K. Jónssyni & co á Akureyri og
Þormóði Ramma/ Siglósíld á Siglu-
firði og er þá séð fyrir því hráefni,
sem verksmiðjurnar hafa yfir að
ráða á árinu.
Auk gaffalbitanna hefur Prodint-
org keypt talsvert magn af niður-
soðinni þorsklifur og er heildar-
verðmæti útflutts lagmetis til
þeirra árið 1983 um 3,5 milljónir
dollara, sem jafngildir um 98 millj-
ónum króna á núverandi gengi.
Fulltrúar Sölustofnunar lagmetis
áttu samningaviðræður við Pro-
dintorg í Moskvu á fyrstu dögum
septembermánaðar sl. um viðbótar-
kaup á lagmeti til afgreiðslu á
þessu ári, en í september lauk af-
greiðslu upp í þá samninga, sem
fyrir lágu.
Sullurinn á Norðurlandi:
Sennilega komið með
smygluðum hundum
— segir Páll A. Pálsson, yfirdýralæknir
„Þessi bandormur er algerlega
hættulaus fólki, og hann drepst í
frosti svo út af fyrir sig er þetta ekk-
ert sérstakt mál. Við vitum ekkert
hvaðan sullurinn er kominn, en annað
hvort hefur hann komið með hundi
eða ref, sennilega hundi eða hund-
um,“ sagði Páll A. Pálsson, yfirdýra-
læknir, í samtali við Morgunblaðið
um hina nýju tegund bandorms sem
fundist hefur á Norðurlandi og sagt
var frá f blaðinu í gær.
„Við verðum alltaf varir við dálít-
ið af smygluðum hundum á hverju
ári, sem við verðum að aflífa og það
er ekki ólíklegt að hinir séu fleiri
sem við náum ekki til,“ sagði Páll
ennfremur.
Páll sagði að það væri mikill
ábyrgðarhluti að reyna að smygla
hundum til landsins, eins og þetta
atvik sýndi glögglega. Það sem
mest væri óttast að kæmi með
hundunum væri auðvitað hundaæði
og til dæmis hefði komið hingað til
lands 1966, hundafár, sem kostað
hefði 2—300 hunda líftóruna og
rekja hefði mátt til smyglaðs
hunds.
„Ég held að uppkoma þessa sullar
geti ekki verið tengd refum, vegna
þess að á flestum þeim bæjum, þar
sem þetta hefur komið upp hafa
ekki verið neinir innfluttir refir,"
sagði Páll.
Páll sagði að þessir sullir væru
svo litlir að menn fyndu þá ekki
nema þeir vissu að hverju þeir væru
að leita. Þeir væru nokkrir milli-
metrar í þvermál, svolítil gráleit
arða í kjötinu. Kjöt sem væri meng-
að af þessu væri óhæft til neyslu og
yrði því hent.
Páll sagði að ennþá væri sáralítið
vitað um útbreiðslu sullsins. Sam-
kvæmt þeim upplýsingum sem
hann hefði væri sullur á einum bæ
á slátursvæði Hvammstanga og
væri tiltölulega mest um hann þar.
Þá væri hann á fjórum bæjum á
slátursvæði Blönduóss og tveimur
bæjum á slátursvæði Svalbarðseyr-
ar. Verið væri að kanna þetta betur
og gæti þetta því breyst frá degi til
dags. Á þeim bæ þar sem mest væri
um sullinn, hefði aldrei komið inn-
fluttur refur svo vitað væri. Hund-
urinn þar hefði verið þar í fjögur ár
og hefði verið hreinsaður reglulega.
Ekki væri heldur vitað til þess að
aðkomuhundar hefðu komið þar.
Páll sagði að hert yrði á hunda-
hreinsun á þessum svæðum eftir
sláturtíð.