Morgunblaðið - 10.11.1983, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. NÓVEMBER 1983
31
Afmæliskveðja:
Sveinn Ólafsson
hljómlistarmaður
Alveg var ég furðu lostinn við
lestur blaðanna báðum megin við
síðasta mánudag, að Félag ísl.
hljómlistarmanna, Sinfóníu-
hljómsveit íslands, Ríkisútvarpið,
aðrir fjölmiðlar og þjóðin öll
skyldi gleyma því að óska honum
Sveini Olafssyni til hamingju með
70 ára afmælið. Sveinn er búinn að
leika fyrir okkur á hljóðfæri í
meira en 50 ár og fólk þakkar ekki
einu sinni fyrir, opinberlega. Orðu-
nefnd nælir engum fálkakrossi í
brjóst hans, sem hefur að geyma
svo stórt hjarta, meira að segja
viðgert í Bretlandi. Hvað erum við
að hugsa? Er ekki ástæða til að
staldra við og lofa manninn. Við
njótum góðs af verkum sem hann
vann og enn er hann að vinna.
Sveinn Ólafsson fæddist á Bíldu-
dal 6. nóvember 1913 og munstraði
á skútu hjá föður sínum aðeins 10
ára gamall og á sjóferðabók upp á
það. Móðir hans lék á orgel og önn-
ur hljóðfæri, svo eftir að fjölskyld-
an flutti til Reykjavíkur, þegar
Sveinn var 13 ára, var keypt fiðla
hjá Helga Hallgrímssyni á 13
krónur og bogi á 7 krónur. Þetta
réð örlögum nokkuð, þar eð ungi
maðurinn varð fyrst fiðluleikari og
síðar víóluleikari á fyrsta púlti í
Sinfóníuhljómsveit íslands. Hefðu
fjárráð verið meiri var píanó
óskahljóðfæri Sveins, en hann lét
sér þetta nægja og hefur eiginlega
verið nægjusamur síðan, allajafna.
Fyrsti kennarinn var auðvitað
Þórarinn heitinn Guðmundsson en
á 18. árinu var atvinnumennskan
hafin eftir fyrsta árið í Tónlist-
arskólanum og þá lauk sendils- og
fiskvinnslustörfum Sveins í 70
króna mánaðarlaunum hjá frú
Dalsted á restaurant Fjallkonunni
í Grjótaþorpinu. Þar léku þeir
Árni Björnsson, tónskáld, uns hinn
síðarnefndi réð þá til Guðrúnar á
Birninum í Hafnarfirði, þar sem
Poul Bernburg og Vilhjálmur heit-
inn Guðjónsson bættust í hópinn.
Næst lék Sveinn með Aage Lor-
ange í Iðnó, uns hann tók að vinna
á Hótel Borg 1934. Þá var Sveinn
búinn að eiga saxófón í eitt
ár, en á það hljóðfæri átti hann
eftir að skara fram úr næstu ára-
tugina hér á landi og þó víðar væri
leitað. Sem fiðluleikari lauk hann
burtfararprófi 1937 en þar var að-
alkennari hans Stepanic nokkur,
afbragðs fiðluleikari. Á Hótel Borg
var Sveinn næstum óslitið til árs-
ins 1951, en þá voru tækifæri til að
leika sígilda tónlist orðin fleiri
enda hafði hugur hans þangað
stefnt allar götur, þó aldrei verði
„sveifluskömmin" af honum skaf-
in.
Björn Ólafsson leiðbeindi Sveini
nokkuð eftir að hann kom heim frá
námi, en 1942 fer sá síðarnefndi
yfir á víólu og þeir stofna fyrsta
íslenska strokkvartettinn ásamt
Þorvaldi Steingrímssyni og dr.
Edelstein. 1938 höfðu þeir Vil-
hjálmur Guðjónsson skroppið til
Kaupmannahafnar um Bergen
með ms. Lyru gömlu og næstum
verið tældir í útlegð með gylliboð-
um, en blessunarlega fyrir tónlist-
arlíf í frumvexti komu þeir aftur
og Sveinn tók að leika með Út-
varpshljómsveitinni og fastréðst
til hennar 1. janúar 1945 eftir að
hafa verið lausamaður um langa
hríð. Þessi ríkisstarfsmaður fór
svo til Sinfóníuhljómsveitarinnar
á eins konar láns- og leigukjörum
og lék til 1974, er hann fékk aðsvif
á pallinum og gerðist lasinn um
skeið. Sveinn vék þá af fyrsta púlti
til að minnka álagið á sér en í
hópnum er hann ennþá.
Sveinn fór í hjartaaðgerð til
Bretlands fyrir nokkrum árum og
hefur öðlast mikið af fyrri krafti
sínum. Hann lék m.a. á 50 ára af-
mælishátíð FÍH á splunkunýjan
saxófón aðeins stuttu eftir heim-
komuna og aðgerðina. Honum
rann blóð til skyldunnar enda einn
af 6 formönnum stéttarfélagsins
og það á erfiðu baráttuskeiði þess.
Þar var Sveinn ósérhlífinn sem og
við annað á lífsleiðinni.
1940 kvæntist hann sinni ágæt-
iskonu, Hönnu Sigurbjörnsdóttur í
Vísi, sem hefur stutt dyggilega við
bak iistamannsins í eiginmannin-
um. Þau eiga þrjá myndarlega
syni, tæknifræðing, bifvélavirkja
og lækni, sem eiga kostakonur og
mannvænleg börn.
Ekki veit ég, hvort Sveini er
nokkur þægð í svona pistli, en
hann hefur þó haft það varanleg
áhrif á okkur kollega sína, a.m.k.
hér fyrrum, að undirritaður gat
með engu móti látið þetta merka
afmæli fara framhjá án þess að
reisa litla vörðu.
Bestu hamingjuóskir, „gamle
swinger", þakka þér og þínum allt
gamalt og gott og þá sérstaklega
sumarið með Birni R. 1957. Ég veit
að allir sem til þín þekkja óska þér
hins sama.
6. nóv. 1983,
Hrafn Pálsson.
VERÐHRUN
Á
KULDASKOM
Verö áöur 1.095.-
Verö nú 895.-
Stæröir 36—45
Verö áöur 990.-
Verö nú 790.-
Stæröir 36—45
Sendum í
póstkröfu
Það eru litlu
hlutirnir sem
gera húsgagna-
versiun
stóra
I»ess vegna er þér óhætt aö líta inn til okkar, hvergi
nokkurs staðar er meira úrval á einum stað. Hérna
sérðu hluta af úrvalinu okkar af tækjaskápum.
Hagsýnn velur það besta
HDSGAGNAHÖLLIN
BÍLDSHÖFÐA 20-110 REYKJAVÍK 8 91-81199 og 81410