Morgunblaðið - 14.06.1984, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 14. JÚNl 1984
Minning:
Aðalsteinn Halls-
son kennari
Fæddur 11. febrúar 1903
Dáinn 6. júní 1984
Hann mótaðist af þeirri við-
leitni sem fólst í hugsjónum
ungmennafélaganna. Ný viðhorf
urðu til, með því að vinna saman
að hugðarefnum sínum þegar
stundir gáfust frá daglegu striti.
Við sem getum búist við að
flytja yfir á annað svið bráðum,
hrökkvum upp þegar einhver
okkar er horfinn.
Aðalsteinn var kominn af sterk-
um ættstofni á Fljótsdalshéraði.
Forfeður hans voru stórvaxnir og
sterkir, og svo hefur einnig verið
sagt um mannkosti þeirra.
Foreldrar Aðalsteins voru Hall-
ur Einarsson hreppstjóri, Kór-
eksstöðum á Úthéraði og Þórunn
Björnsdóttir frá Dölum í Fá-
skrúðsfirði, systir sr. Stefáns á
Hólmum. Systkinin voru sjö. Með-
al þeirra er Stefán Hallsson kenn-
ari, Keflavík. Langvarandi veik-
indi þjáðu heimilið. Erfið sveita-
störf þeirra tíma komu í hlut Að-
alsteins, sem snemma varð liðtæk-
ur til hverskonar vinnu. Jafn-
framt því gafst smávegis tími til
hugðarefna og voru íþróttir þar
efst á blaði. Eftir nám í Eiðaskóla
varð hann kennari á Fáskrúðsfirði
tvo vetur. Veruleg kynni okkar
urðu fyrst í Kennaraskólanum.
Fljótlega ákvað hann þar að snúa
sér að skólaíþróttum. Við vorum
sveitapiltar og skorti okkur þá
þjálfun og stil sem störf fim-
leikakennara krefjast. Því varð
heldur betur að breyta um venjur.
Ekki fer hjá því að sjö fimleika-
tímar á viku dragi eitthvað úr
öðru námi. Þetta varð að gerast til
í sumar mun Bindindisfélag öku-
manna verða með keppni í ökuleikni
á 24 stöðum á landinu, ásamt keppni
í vélhjólaakstri á nokkrum stöðum í
samvinnu við Umferðarráð. Þetta er
sjöunda sumarið sem Bindindisfélag
ökumanna heldur þessa keppni.
Hún er fólgin í því að ökumenn
að vera gjaldgengur á íþrótta-
háskólann danska, en þangað var
ferðinni heitið. Það sem að mínum
dómi einkenndi Aðalstein sem
skólabróður, var umhyggja og
velvild til bekkjarsystkina og ann-
arra félaga. Hann þoldi ekki illt
umtal nálægt sér, né að lagst væri
á aðra. Vegna þess hve vel hann
var í stakk búinn að uppeldi og
félagsþroska, einkenndist greindin
af sanngjarnri réttsýni um menn
og málefni. Hann var ávallt
fremst í flokki á félagsfundum
okkar og ágætlega máli farinn í
ræðu og riti.
Ekki voru smáræðis vonir
bundnar við kennaraprófið og
íþróttaháskólann. En sumar vonir
bregðast eins og gengur, en nokk-
ur gleði féll þó til, og einhver
árangur. Um þetta leyti var
íþróttaskólinn danski færður á
háskólastig. Nemendur urðu að
vera stúdentar eða kennarar og
réði prófessor í fimleikafræði því,
sem honum þóknaðist. Námið
miðaðist við íþrótta- og fimleika-
kennslu, leiðbeiningar öðrum til
handa og kennslu í heilsu- og lík-
amsfræði. Hjallinn var því nokkuð
brattur. Það var eins gott að vera
ekki haldinn sjálfsvorkunn á þeim
bæ, þá tólf mánuði sem vistin tók.
Nemendur voru sjálfstæðir kenn-
arar og kröfurnar eftir því. Yrði
kennslan einhver klaufaskapur
eða gutl var æfingakennarinn þar
kominn og það gat verið allt annað
en þægilegt. Hann hét Ottar og
var einn fremsti frömuður Dana í
skólafimleikum. Þeim manni áttu
nemendur mikið að þakka, þó all
herskár gæti verið.
svara nokkrum umferðarspurning-
um og leysa síðan ýmsar þrautir.
Keppt er bæði í karla- og kvennariðli
og verða veitt verðlaun fyrir 3 efstu
sætin í hvorum riðli.
Ökuleikni hefur átt vaxandi
fylgi að fagna og fylgir engin
hætta því að taka þátt í henni.
Þarna var Aðalsteinn í essinu
sínu og naut æfingar sem hann
hafði áður fengið við kennslu.
Kennarinn var ekki lengi að
koma auga á hæfileikana. „En
bestur er hann þegar allt er að
fara út um þúfur," sagði Ottar.
Þessi eiginleiki Aðalsteins varð
honum gott vegnesti. Hann þoldi
engan klaufaskap í kennslu.
Skila skyldi einni ritgerð í fim-
leikafræði. Eitt sinn fékk Aðal-
steinn þessa athugasemd: „Þetta
kalla ég vel gert hjá útlendingi.
Aðrir ættu þá að geta það“.
Er frá leið vorum við Aðalsteinn
minna saman, nema þegar við
leystum sameiginleg verkefni. Við
vildum vera sjálfstæðir og ganga
eigin götur. Vinir vorum við ætíð
þetta tímabil, sem við minntumst
oftlega með nokkrum söknuði.
Vegir skildust á rökum haust-
degi í Reykjavík. Á þeim árum var
ekki mulið undir unga menn sem
eytt höfðu tólf mánuðum í annan
eins óþarfa og líkamsmennt. Aðal-
steinn var glæsimenni í allri
framgöngu. Sérstaklega var til
Einu kröfurnar, sem settar eru,
eru að viðkomandi hafi ökuleyfi og
skoðunarhæfan bíl. Alls hafa 1050
keppendur tekið þátt í þessari
keppni og er vonast til að í sumar
verði þeir eigi færri en 300.1 haust
verður úrslitakeppni og koma sig-
urvegarar úr báðum riðlum frá
þess tekið hve karlmannlegur
hann var og fagur að vexti.
Kennsl'a hans var listræn og lif-
andi. Honum veittist létt að ná
sambandi við börn með duldum
hætti góðs kennara. Hann fylgdi
nákvæmlega þeim reglum sem
skólar hans höfðu kennt honum.
Þeim hefðu vel hæft einkunnar-
orðin: Til þroska en ekki skaða.
Aðalsteinn kvæntist ágætri
konu, Halldóru Sigfúsdóttur frá
Sandbrekku á Úthéraði. Tvö börn
áttu þau hjón, Þórhall, efnisbarn
sem dó ungur og Jóhönnu hús-
freyju í Kópavogi. Þau slitu sam-
vistir. Okkur er ekki öllum gefið
að yrkja Sonartorrek og fá útrás
fyrir harm okkar með þeim hætti.
Aðalsteinn fór ekki á torg með það
sem hann þjáði mest. Slíkir menn
geta þá staðið frammi fyrir mikl-
um vanda, sem ekki verður leystur
nema með eigin sannfæringu og
æðri krafti. Aðalsteinn var um
árabil kennari við Austurbæjar-
skólann og Kennaraskólann.
Þannig vann hann með börnunum
og fyrir börn með kennslu og
þjálfun kennaraefna.
Þessi ár fann ég hann sjaldan.
Dag nokkurn vatt hann sér inn úr
mínum dyrum á ísafirði. Við vor-
um báðir breyttir, undum þó vel
við sameiginleg málefni. Hann var
þá kvæntur Ásthildi Briem, hjúkr-
unarkonu, sem ég kynntist af góðu
einu. Hún er látin fyrir allmörg-
um árum. Aðalsteinn var kennari
í Reykjanesi við Djúp um tíma,
skólastjóri á Suðureyri og Fá-
skrúðsfirði. Þessi árin vaknaði
áhugi hans fyrir leikvöllum barna,
með nýrri gerð, sem þóttu merki-
legir vegna nauðsynlegrar hreyf-
ingar sem áhöld þeirra veittu.
Síðustu árin dvaldi Aðalsteinn á
Dalbrautarheimilinu, ásamt Önnu
Þorgrímsdóttur, sem reyndist
honum hið besta. Að síðustu þetta:
Hafi Alli þökk fyrir þapn tíma,
sem við þekktumst mest. Það voru
góðar stundir.
Friðrik Jónasson,
kennari.
þessum 24 stöðum til Reykjavíkur
og keppa um íslandsmeistaratitil-
inn. Verðlaun verða vikuferð til
Amsterdam með Arnarflugi.
Fyrsta keppni sumarsins verður
haldin við Laugarnesskólann í
Reykjavík 14. júní kl. 20. Önnur
verður á Hellu mánudaginn 18.
júní og þriðja á Höfn þriðjudaginn
19. júni. Úrslitakeppnin verður
haldin í Reykjavík laugardaginn 8.
september.
Ökuleikni Bindindisfélags ökumanna
Hinir vinsœlu handklœða- Nýi Topp-ofninn, gœða Þil-ofninn, fallegur og vandaður.
ofnar í mörgum stœrðum. ofn á góðu verði. ----------------------------
H/F OFNASMIÐJAN
HÁTEIGSVEGI 7, S: 21220
SMIÐJUBÚÐIN
HÁTEIGSVEGI 7, S: 19562-21220
m
HÁÞRÝSTI-
VÖKVAKERFI
SérhæfÓ þjónusta.
Aöstoóum vió val
og uppsetningu
' hvers konar
háþrýstibúnaóar.
r ^
RADIAL
stimpildælur
= HEÐINN =
VÉLAVERZLUN-SIMI 24260
LAGER-SÉRPANTANIR-WÓNUSTA
Enn styttist
í opnun
<
^ I iitingiihnsn)
i\^'- Víö Sjáuansíðuna
/Lmhirsliúsiiiu. 1i\i^i./i^i/n S/w/ /SSju