Morgunblaðið - 05.09.1984, Blaðsíða 56

OPIÐALLA DAGA FRÁ
KL. 11.45 - 23.30
AUSTURSTRÆTI22
INNSTfíÆTl, SlUI 11633
TIL DAGLEGRA NOTA
MIÐVIKUDAGUR 5. SEPTEMBER 1984
VERÐ í LAUSASÖLU 25 KR.
Kröftugt gos hófst á
Kröf lusvæðinu í nótt
Hraun rann til norðurs og engin hætta var talin í byggð þegar Morgunblaðið fór í prentun
ELDGOS hófst í sunnanverðu Gjástykki, noröan við
Leirhnjúk um miönætti í nótt. Var gosið á mjög langri línu
til norðurs, frá Leirhnjúk og norður á móts við Mófell.
Gosið var mjög kröftugt strax í upphafi og sást bjarminn af
því allt til Eyjafjarðar. Hraunrennslið er allt í norður og er
Morgunblaðið fór í prentun í nótt var enginn hætta talin á
ferðum í byggð enn sem komið er. Samkvæmt upplýsingum
jarðvísindamanna er þetta mesta og kröftugasta Kröflugos-
ið til þessa og gossprungan aldrei verið jafn breið.
Eldgos til noröurs frí Leirhnjúk í október 1980, en gosiA nú er á svipuðum slóðum og þá.
Axel Bjðrnsson, jarðeðlisfræð-
ingur, sem staddur var við
skjálftamælingar i Reykjahlíð í
gærkvöldi sagði í samtali við
Morgunblaðið í nótt, að óvenju-
mikið sig hefði verið í gangi,
meira heldur en í sfðustu gosum,
og hófst það um hálf nfu leytið í
gærkvöldi. Hefði þvf fylgt mikill
órói alveg stöðugt þar til laust
fyrir miðnætti, er sérstakir
skjálftar komu fram, sem oft eru
samfara því er eldgos eru að brjót-
ast upp á yfirborðið, enda varð sú
raunin. „Það er ljóst, að gosið er
allt i norður og byggð því ekki f
hættu enn sem komið er,“ sagði
Axel Björnsson.
Bjarminn sást í Eyjafirði
Kristján Þórhallsson, fréttarit-
ari Morgunblaðsins í Mývatns-
sveit, sagði að Almannavarnir
hefðu hringt um klukkan tfu og
látið vita af því að hratt landsig
væri hafið. Órói hefði komið fram
á mælum og menn beðnir að vera í
viðbragðsstöðu. „Það var svo um
tíu mínúntur fyrir miðnætti að
gosið byrjaði og hefur það síðan
færst mjög f aukana. Þetta er
tignarleg sjón, albjart á himni og
öll sveitin uppljómuð," sagði
Kristján.
Stefán Skaftason, fréttaritari
Morgunblaðsins í Aðaldal, sagði
að gosið sæist á tveimur stöðum
þaðan að sjá. „Þetta er alveg feiki-
legt gos og himinn logar hér á
tveimur stöðum," sagði Stefán í
samtali við Morgunblaðið f nótt.
Vaktmaður í stöðvarhúsinu við
Kröflu sagði enga hættu á ferðum
við Kröfluvirkjun enn sem komið
væri, enda væri gosið á svipuðum
slóðum og áður, og lægi sprungan
í norður frá Kröflu.
Það var víðar en í Mývatnssveit-
inni, sem bjarminn frá gosinu sást
á næturhimninum. Benjamín
Baldursson á Ytri-Tjörn í Öng-
ulstaðahreppi í Eyjafirði hafði
samband við Morgunblaðið
skömmu eftir að gosið hófst f nótt
og sagði að bjarminn sæist greini-
lega þar í sveit.
Síðast gaus í
nóvember 1981
Síðasta gos á Kröflusvæðinu
hófst aðfaranótt 18. nóvember
1981 og gaus þá á svo til nákvæm-
lega sama stað og nú, að sögn
jarðvisindamanna í nótt. Gosið
var mjög kraftmikið fyrstu
klukkustundirnar og um tfma
gaus á átta kflómetra langri
sprungu. Hraun rann aðallega til
vesturs og nokkur hluti þess náði
allt til Gæsafjalla. Strax á fyrsta
degi dró úr krafti gossins og
minnkaði hraunrennslið mikið.
Eftir það gaus aðallega á tveimur
stöðum. Gosinu var að mestu lokið
24. nóvember og hraunið sem upp
kom var um 18 ferkílómetrar.
Árið 1980 gaus þrívegis á
Kröflusvæðinu. Fyrsta gosið hófst
16. mars og gaus á um 400 metra
langri sprungu frá Leirhiijúki og
norður að Gjástykki. Aftur gaus
10. júlf á þessu svæði, þá skammt
frá Hrútafjöllum í Gjástykki.
Þriðja gosið þetta ár hófst síðla
kvölds 18. október. Gosvirknin var
mjög mikil fyrstu klukkustundirn-
ar ok náði gosmökkurinn í um 15
„Viö höfum ekkert fengið og erum
hættir í bili,“ sagöi Tryggvi Guö-
mundsson, skipstjóri á hrefnubátnum
Gissuri hvíta ÍS 114, er Morgunblaöið
þúsund feta hæð. Gosið minnkaði
skyndilega morguninn eftir og eft-
ir það gaus aðeins nyrst á svæðinu
á tæplega kflómeters langri
sprungu. Gosið stóð tiltölulega
stutt, en hraunmagnið sem upp
kom var talsvert og rann langt
sökum þess hve þunnt það var.
haföi samband við hann á miðunum út
af Vestfjöröum síðdegis í gær. Gissur
hvíti hefur að undanfornu veriö á
beinhákarlaveiðum en stlunin var að
nýta aflann til iýsisgerðar og matvæla-
vinnslu.
Beinhákarlaveiðarnar:
Höfum ekkert feng-
ið og erum hættir
— segir Magnús, skipstjóri í Gissuri hvíta
Hugmyndir stjórnarflokkanna:
Tekjuskattur felldur niður
á launum undir 22 þús. kr.
Tryggvi Guðmundsson, skipstjóri,
sagði ennfremur að nokkrir aðilar
hefðu haft samband við þá vegna
auglýsinga um að láta vita, ef bein-
hákarls yrði vart, en lítið hefði kom-
ið út úr því. Þeir hefðu til dæmis
fengið ábendingu um beinhákar! út
af Arnarstapa fyrir tveimur dögum,
en þegar þangað kom urðu þeir ekki
varir. „Við biðum þarna í heilan dag
en urðum ekkert varir við hann.
Menn hafa held ég gert sér ljóst að
það er of seint farið í þetta hjá
LÆKKUN tekjuskatts er eitt þeirra atriða sem þeir Þorsteinn Pálsson og
Steingrímur Hermannsson, formenn stjórnarflokkanna, hafa verið að ræða.
Tillögur liggja nú fyrir um að tekjuskattur á „almennar launatekjur“ verði
felldur niður í áfongum á þremur árum. Til að mæta tekjutapi ríkissjóðs sem
nema mundi allt að 700 milljónum króna á fyrsta ári hafa sjálfstæðimenn
hreyft hugmyndum um hækkun neysluskatta eins og söluskatts en fram-
sóknarmenn hallast að hækkun eignarskatta eins og fasteigna.skatLs og
hækkun á hæsta þrepi tekjuskattsins.
Kerfið sem til umræðu hefur
verið felur í sér verulega lækkun
frá því sem nú er eða um 1700
milljónir króna á næstu þremur
árum miðað við álagningu á árinu
1984. Þetta eru nær 4% af heild-
artekjum einstaklinga á árinu
1984. í fyrsta áfanga sem kæmi til
framkvæmda á næsta ári er ætl-
unin að hækka skattskyldumörkin
á launum og einnig að lækka
skattahlutföll á öðru og þriðja
þrepi nokkuð. Skattlagning hjóna
yrði óbreytt frá núverandi kerfi.
Þótt Alþingi hafi með 47 sam-
hljóða atkvæðum samþykkt það
síðastliðinn vetur að tekjuskattur
skuli afnuminn í áföngum af „al-
mennum launatekjum“ liggur ekki
fyrir nein skilgreining þingheims
á því hvaða launatekjur eru „al-
mennar". Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins er í skýrslu um
afnám tekjuskatts sem lögð hefur
verið fram í viðræðum stjórnar-
flokkanna talið að með því að
miða skattskyldumörkin við það
að þeir sem höfðu minna en 22
þúsund króna mánaðartekjur
fyrir dagvinnu í ágústmánuði síð-
astliðnum losni undan tekjuskatti
sé unnt að ná því markmiði að af
„almennum launatekjum“ verði
ekki greiddur tekjuskattur.
okkur. Við erum of seint á ferðinni
og ég held að það þýði ekkert að
halda þessu áfram, þannig að við
erum á leiðinni í land,“ sagði
Tryggvi Guðmundsson.
Það var Lýsi hf. sem leigði Gissur
hvíta til veiðanna og var ætlunin að
vinna beinhákarlinn fyrir markað
erlendis, m.a. í Asíu, þar sem há-
karlauggasúpa er hátíðamatur, eftir
því sem haft er eftir Steinari Berg
Björnssyni, framkvæmdastjóra Lýs-
is hf., < Morgunblaðinu á sunnudag-
inn.